Możliwości wsparcia regionalnych specjalizacji w latach 2014-2020 Daniel Szczechowski Departament Zarządzania Programami Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 14 grudnia 2012 r. 1
Uwarunkowania strategiczne dla perspektywy 2014-2020 Unia Europejska Strategia Europa 2020 3 priorytety dotyczące wzrostu gospodarczego: - Inteligentny, - Zrównoważony, - Sprzyjający włączeniu społecznemu. Polska - Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju Polska 2030, - Strategia Rozwoju Kraju 2020, - 9 zintegrowanych, ponadsektorowych strategii służących realizacji założonych celów rozwojowych. 2
Wsparcie działań rozwojowych z UE w latach 2014-2020 Główne kierunki reformy dotyczące polityki spójności: - integracja wielu dziedzin polityki publicznej dla realizacji celów Strategii Europa 2020, - nowe mechanizmy koncentracji interwencji ( ring fencing ), - większy nacisk na osiąganie wyników oraz zdolność instytucjonalną (m.in. warunkowość ex-ante). Umowa Partnerstwa: - dokument opisujący strategię wykorzystania środków UE do realizacji celów rozwojowych kraju, - Projekt Założeń Umowy Partnerstwa wskazuje m.in. obszary interwencji polityki spójności i układ programów operacyjnych. 3
Cele tematyczne na rzecz realizacji Strategii Europa 2020 1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji, 2. Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjnokomunikacyjnych, 3. Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego (w odniesieniu do EFRROW) oraz sektora rybołówstwa i akwakultury (w odniesieniu do EFMR), 4. Wspieranie przejścia na gospodarką niskoemisyjną we wszystkich sektorach, 5. Promowanie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem, 6. Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów, 7. Promocja zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych, 8. Promocja zatrudnienia i mobilności pracowników, 9. Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem, 10. Inwestycje w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie, 11. Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej. 4
Źródła wsparcia B+R+I w okresie 2014-2020 (założenia) Program krajowy Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (wstępna nazwa programu) będzie stanowić główne źródło wsparcia B+R+I, większość alokacji celu tematycznego 1. będzie przeznaczona na ten Program. Program ponadregionalny Polska Wschodnia PO Polska Wschodnia będzie stanowić uzupełnienie w stosunku do PO IR w zakresie wzmacniania ponadregionalnych inteligentnych specjalizacji na terytorium województw Polski Wschodniej. Programy regionalne, tj. 15 RPO oraz RPO woj. mazowieckiego Główny cel to wzmacnianie regionalnych strategii inteligentnych specjalizacji. 5
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Cel Programu Inteligentny Rozwój: (wstępne założenia) znaczące pobudzenie innowacyjności gospodarki poprzez: zwiększenie nakładów prywatnych na B+R, podniesienie jakości i interdyscyplinarności badań naukowych, zwiększenie stopnia komercjalizacji oraz umiędzynarodowienia badań naukowych. 6
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój realizowane cele tematyczne Zgodnie z Założeniami Umowy Partnerstwa Program Operacyjny Inteligentny Rozwój wpisuje się w następujące cele tematyczne: 7
Porównanie PO IG i PO IR W porównaniu do PO IG - Program Operacyjny Inteligentny Rozwój: w mniejszym stopniu będzie wspierał budowę infrastruktury jednostek naukowo- badawczych, w większym zakresie będzie wspierał badania i prace rozwojowe mające zastosowanie w gospodarce, będzie koncentrował się na kluczowych sektorach i technologiach, z uwzględnieniem inteligentnych specjalizacji o charakterze krajowym lub regionalnym, w mniejszym stopniu będzie wspierał projekty przedsiębiorców wdrażających zakupione gotowe rozwiązania i technologie. Tego typu projekty będą wspierane głównie w ramach RPO, będzie uwzględniał wsparcie badań naukowych, innowacji i wdrożeń technologii niskoemisyjnych, nie będzie uwzględniał wsparcia w zakresie społeczeństwa informacyjnego oraz e-administracji, które będzie realizowane w osobnym krajowym programie operacyjnym oraz uzupełniająco w RPO. Wyjątkiem będzie wsparcie projektów z zakresu rozwoju infrastruktury informatycznej sektora nauki, które planowane jest do realizacji w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. w większym stopniu będzie wykorzystywać pozadotacyjne instrumenty wsparcia dla projektów przedsiębiorców. 8
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój wstępny harmonogram prac 1) Powołanie grupy roboczej ds. opracowania projektu Programu, obejmującej przedstawicieli właściwych resortów, regionów, organizacji społeczno-gospodarczych oraz reprezentujących przedsiębiorców, a także niezależnych ekspertów. Posiedzenie inauguracyjne listopad br. 2) Opracowywanie kolejnych rozdziałów Programu oraz konsultowanie ich z grupą roboczą 3) Przeprowadzenie szerokich konsultacji społecznych projektu Programu 4) Przeprowadzenie ewaluacji ex-ante oraz strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektu Programu 5) Przekazanie projektu Programu do akceptacji Rady Ministrów 6) Negocjacje z Komisją Europejską i zatwierdzenie Programu 9
Inteligentna specjalizacja jako warunek ex-ante Zapis projektu rozporządzenia ogólnego: przedkładając projekt umowy partnerskiej bądź programu operacyjnego, Państwo Członkowskie weryfikuje spełnienie warunków ex-ante dla odpowiedniego celu tematycznego Uzasadnienie: potrzeba zapewnienia warunków niezbędnych do właściwego wykorzystania funduszy (likwidacja wąskich gardeł regulacyjnych, decyzyjnych etc., które mogłyby uniemożliwić wdrożenie instrumentów) 10
Inteligentna specjalizacja jako warunek ex-ante (zał. V do projektu rozporządzenia) I cel tematyczny: Wzmocnienie działalności badawczej, rozwoju technologicznego oraz innowacyjności Warunek ex-ante: Istnienie na poziomie krajowym lub regionalnym ram strategicznych polityki badań i innowacji dla inteligentnej specjalizacji, zgodnych z Krajowym Programem Reform, w celu mobilizacji prywatnych wydatków na badania i innowacje. Kryteria spełnienia warunku: Na poziomie krajowym lub regionalnym istnieją ramy strategiczne polityki badań i innowacji dla inteligentnej specjalizacji, która: Jest oparta na analizie SWOT lub podobnej, aby skoncentrować zasoby na ograniczonej liczbie priorytetów w obszarze badań i innowacji; Określa działania zmierzające do stymulowania prywatnych wydatków na badania i rozwój technologiczny; Zawiera mechanizm monitorowania. Przyjęty został dokument określający wydatki budżetowe przeznaczone na badania i innowacje. 11
Inteligentna specjalizacja - wskazówki Komisji Europejskiej Przewodnik do krajowych/regionalnych Strategii Badań i Innowacji dla Inteligentnych Specjalizacji (RIS³) Platforma Inteligentnej Specjalizacji Sewilla Warsztaty organizowane przez MRR wspólnie z KE marzec 2012 12
I cel tematyczny wdrażanie w Polsce Środki na I cel tematyczny przede wszystkim krajowy program operacyjny dotyczący badań, rozwoju i innowacji Część środków także w programie makroregionalnym dla Polski Wschodniej oraz w programach regionalnych KONSEKWENCJA: konieczność spełnienia warunku ex-ante na każdym z poziomów 13
Spełnienie warunku poziom krajowy Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki finalizowane są prace nad jej opracowaniem i zatwierdzeniem przez Radę Ministrów Dodatkowo ewentualnie Program Rozwoju Przedsiębiorstw jako uszczegółowienie Krajowy Program Badań określone obszary badawcze (przyjęty, ew. aktualizacja) Polska Mapa Drogowa Infrastruktury Badawczej (trwa obecnie aktualizacja) 14
Spełnienie warunku poziom makroregionalny Strategia Rozwoju Polski Wschodniej do 2020 przygotowanie: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego we współpracy z 5 regionami PL Wsch 15
Spełnienie warunku poziom regionalny Regionalne Strategie Innowacji Często także Strategie Rozwoju Województw Ewentualnie dodatkowe dokumenty wykonawcze Duże różnice w postępie prac - jednak w większości regionów trwają konsultacje projektów 16
Najistotniejsze elementy oceny spełnienia warunku przez KE KE ocenia proces, nie jego efekt Faktyczne zaangażowanie interesariuszy, w szczególności przedsiębiorców, w proces identyfikacji specjalizacji Oparcie wyboru na konkretnych analizach, dowodach, danych Faktyczna koncentracja => ograniczona liczba obszarów 17
Harmonogram prac Przyjęcie dokumentów: MG: koniec roku / Q1 2013 MNiSW (aktualizacja): Q1 2013 MRR (makroregion): Q1 2013 Ostateczne wersje dokumentów powinny być opracowane do połowy 2013 r. Przedstawienie KE projektu Umowy Partnerskiej z dokumentami wykazującymi spełnienie warunku połowa 2013 r. Negocjacje UP i programów operacyjnych (wg oceny KE): II poł. 2013 I poł. 2014 r. 18
Dziękuję za uwagę www.poig.gov.pl poig@mrr.gov.pl 19