MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA W SPRAWIE WZMOCNIENIA WSPÓŁPRACY W DZIEDZINIE TRANSPORTU W REGIONIE KARPAT ORAZ DALSZEGO ROZWOJU VIA CARPATIA Warszawa, 3 marca 2016 r.
*Problemy Strukturalne Wskaźnik konkurencyjności regionalnej pokazuje słabe i mocne strony regionów UE (NUTS 2) uwzględniając takie czynniki jak innowacje, jakość instytucji i kapitał ludzki. Wiele regionów przez które przebiega Via Carpatia lub leżących w jej pobliżu wykazuje najgorsze wartości tego wskaźnika: bułgarski region Severozapaden, grecki region Notio Aigaio oraz dwa regiony południowej Rumunii Sud-Est and Sud-Vest Oltenia. W przypadku naszych krajów skorelowane jest to z wartościami wielu wskaźników gospodarczych: PKB na mieszkańca, poziom bezrobocia, zatrudnienie w rolnictwie, itp.
*Geneza Via Carpatia Inicjatywa Rządu RP początkowo skierowana do Litwy, Słowacji i Węgier. W 2006 roku odbyła się pierwsza międzynarodowa konferencja w Łańcucie, z udziałem ministrów ds. transportu Litwy, Polski, Słowacji i Węgier, na której formalnie utworzono międzynarodowy szlak drogowy łączący ww. kraje. Ministrowie podpisali Deklarację o współpracy w rozwoju korytarza transportowego zapewniające najkrótsze połączenie transportowe. W 2010 roku odbyła się kolejna konferencja, w wyniku której do Deklaracji przystąpiły Rumunia, Bułgaria i Grecja. Głównym celem tej inicjatywy było uzyskanie poparcia w UE dla włączenia szlaku Via Carpatia do priorytetowej dla UE sieci bazowej TEN-T.
Via Carpatia to umowna nazwa korytarza transportowego łączącego w pierwotnej koncepcji kraje bałtyckie z krajami południowej Europy. Przebiega przez: Litwę, Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię, Bułgarię aż do Grecji. Chociaż koncepcja korytarza Via Carpatia łączy określone kraje UE, jego potencjał może być wykorzystany w wielu relacjach transportowych wewnątrz jak i na zewnątrz UE, nie zapominając o Bakanach. W Polsce w ramach Via Carpatia planowana jest budowa drogi ekspresowej Białystok Lublin Rzeszów Barwinek PL/SK, Przewidziana jest też budowa odgałęzień w kierunku na Ukrainę i Białoruś, ale także otwarcie na bałtyckie porty Trójmiasta. *Via Carpatia - korytarz
*Via Carpatia przebieg z odgałęzieniami
*Znaczenie korytarza Via Carpatia Nowe połączenie północy z południem Europy, integrujące systemy transportowej Litwy, Polski, Słowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii i Grecji. Rozwój wymiany gospodarczej między krajami Regionu Bałtyckiego i Regionu Karpackiego. Włączenie regionów słabiej rozwiniętych w główny strumień wymiany międzynarodowej i wykorzystanie ich potencjałów rozwojowych. Utworzenie pewnego i bezpiecznego korytarza transportowego na rubieżach wschodnich Unii Europejskiej. Początek rozwoju korytarza oparty na sieci drogowej z możliwością rozwoju połączeń kolejowych i lotniczych. Otwarcie na inne kraje w ramach UE oraz spoza UE: Turcja, Ukraina, ale również w przyszłości szeroko pojęte partnerstwo wschodnie (Jedwabny Szlak), Bałkany.
*Znaczenie Via Carpatia dla Polski Wykorzystanie potencjału gospodarczego województw, przez które przebiega, po raz pierwszy zapewniając możliwość sprawnych powiązań w układzie równoleżnikowym. Zapewnienie silnego impulsu rozwojowego dającego podstawę do usunięcia zaniedbań oraz zahamowania degradacji tzw. Ściany Wschodniej. Możliwość dalszego rozwoju powiązań międzynarodowych oraz rozwoju innych gałęzi transportu. Wzmocnienie bezpieczeństwa granic i regionu np. w kontekście obecnego kryzysu związanego z uchodźcami. Dzięki odgałęzieniu zapewnienie szybkiego skomunikowania z bałtyckimi portami morskimi w Gdańsku i Gdyni Wzmocnienie roli regionu Europy Środkowej, wsparcie znaczenia Grupy Wyszehradzkiej i inicjatywy partnerstwa wschodniego.
*Ten-T (sieć bazowa po ostatniej rewizji)
*Rewizja sieci TEN-T Podczas ostatniej rewizji sieci TEN-T w sieci bazowej nie znalazły się kluczowe odcinki Via Carpatia: w Polsce odcinek Suwałki Lublin i Rzeszów granica PL/SK na Słowacji od granicy PL/SK do Presowa i od Koszyc do granicy SK/HU na Wegrzech odcinki od granicy SK/HU do M3 i od M3 do granicy HU/RO W Rumunii od granicy HU/RO do Arad Stanowisko Komisji Europejskiej podczas negocjacji w latach 2010-2011 - przed rozpoczęciem negocjacji KE nie brała w ogóle pod uwagę możliwości rozszerzenia TEN-T o szlak Via Carpatia. O zmianie podejścia KE do powyższego zagadnienia zadecydowały konsekwencja i determinacja Polski oraz poparcie, jakiego udzieliły Polsce kraje członkowskie Grupy Wyszehradzkiej oraz pozostałe kraje uczestniczące w inicjatywie utworzenia ww. szlaku drogowego.
*Nowe miejsce Via Carpatia w polskiej polityce transportowej Priorytet przy weryfikacji krajowych dokumentów strategicznych oraz w realizacji w ramach Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 z perspektywą do roku 2025
*Program budowy dróg