25 kwietnia 2016 roku Bieżąca sytuacja gospodarcza Grzegorz Warzocha - AVANTA Auditors & Advisors www.avanta-audit.pl
Międzynarodowa sytuacja gospodarcza 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% Globalne tendencje gospodarcze 2015-2017 3,10% 3,20% 3,50% Globalny wzrost gospodarczy 2014-2016 Oczekiwany wzrost prognozy w 2017 roku Warunki dla ożywienia 2017 niskie stopy procentowe stabilne ceny Szanse i zagrożenia sytuacja polityczna sytuacja ekonomiczna 2,0% 2015 2016 2017 Rok 2016 wzrost wyniósł 3,2% (poprzednia prognoza 3,4%), a w roku 2017 według prognozy wyniesie 3,5% Gospodarka USA - niższe ceny surowców oraz stopniowe zaostrzenie polityki pieniężnej Europa Luzowanie ilościowe (EBC) zakupy papierów dłużnych państw strefy euro na rynku wtórnym, w celu pobudzenia gospodarki oraz wzrostu inflacji Gospodarka Chin Spowolnienie gospodarcze w warunkach chińskich, spadek cen surowców ( zwłaszcza ropy naftowej) Gospodarka Rosji konflikt z Ukrainą, interwencja w Syrii Źródło: Opracowanie własne na podstawie: MFW, WEO UPDATE 04/2016 www.avanta-audit.pl 2
Międzynarodowa sytuacja gospodarcza Wzrost PKB % 2016 2017P 2021P Świat ogółem 3,2 3,5 3,9 Kraje rozwinięte 1,9 2,0 1,8 Stany Zjednoczone 2,4 2,5 2 Unia Europejska 1,5 1,6 1,5 Strefa EUR Niemcy 1,5 1,6 1,2 Francja 1,1 1,3 1,9 Włochy 1,0 1,1 0,8 Hiszpania 1,8 1,9 2,1 Holandia 1,9 2,2 2,1 Belgia 1,2 1,4 1,4 Pozostałe kraje 2,8 2,3 2,7 Rosja -1,1 1,3 2,4 Chiny 6,5 6,2 6,0 Indie 7,5 7,5 7,8 Brazylia 0,1-3,0-1,0 Meksyk 2,5 0,0 2,0 Słabsze wyniki krajów eksporterów ropy naftowej Sytuacja w krajach Unii Europejskiej: Oczekuje się wzrost PKB w 2017 roku będzie kształtował się na poziomie 1,6 % Odzyskiwanie popytu krajowego (Włochy, Hiszpania) Główne przyczyny pogorszenia gospodarki światowej: Spadek popytu w głównych gospodarkach świata Spadek cen towarów i surowców (ropy naftowej) Spadek inwestycji w branży wydobywczej Stopniowe zaostrzenie polityki pieniężnej Stanów Zjednoczonych, w stosunku do złagodzenia polityki pieniężnej innych krajów rozwiniętych Źródło: Opracowanie własne na podstawie: MFW, WEO UPDATE 04/2016 www.avanta-audit.pl 3
Sytuacja gospodarcza w Europie Środkowej i Wschodniej Kraje Europy Środkowej i Wschodniej - podstawowe dane makroekonomiczne Prognozy wzrostu PKB (%) Inflacja (%) Dług Publiczny (% PKB) 2014 2015 2016 2014 2015 2016 2014 2015 2016 Bułgaria 1,7 1,7 1,9-1,6-0,8 0,6 26,9 28,6 29,6 Chorwacja -0,4 0,8 1-0,2-0,4 1,1 85,1 89,3 91,8 Czechy 2 3,9 2,6 0,4 0,4 1,5 42,6 40,6 40 Estonia 2,9 2 2,9 0,5 0,2 1,6 10,4 10,8 10,8 Litwa 2,9 1,8 2,6 0,2-0,4 1,6 40,9 38,8 38,5 Łotwa 2,4 2,2 3,3 0,2-0,4 1,6 37,8 37,8 37 Polska 3,4 3,5 3,5 0-0,8 1 50,1 51,1 51 Rumunia 2,8 3,4 3,9 1,1-0,4-0,2 40,6 40,9 41,5 Słowacja 2,4 3,2 3,6-0,1-0,2 1,4 53,6 53,3 53,6 Słowenia 3 2,3 1,8 0,2-0,2 1,9 80,8 81,8 82,7 Węgry 3,6 3 2,5-0,2 0,3 2,3 77 75,3 74,2 PKB Sytuacja w krajach regionu w miarę korzystna, Inflacja Poziom inflacji utrzymuje poniżej oczekiwań EBC Dług publiczny Wysoki poziom długu w Chorwacji, Słowenii i na Węgrzech Źródło: Opracowanie własne na podstawie: MFW, Central, Eastern, and Southeastern Europe Regional Economic Issues 11/2015 www.avanta-audit.pl 4
Polska - Produkt Krajowy Brutto 2015-2020 (Projekcja MFW) Projekcja zmian PKB na lata 2015-2020 zmiany w % 2015 2016 2017 2018 2019 2020 PKB 3,6 3,5 3,6 3,6 3,6 3,6 Popyt wewnętrzny 3,4 4,3 4,1 3,9 3,7 3,6 Spożycie indywidulane 3,1 4,2 4,3 3,9 3,9 3,9 Spożycie publiczne 2,9 3,5 3,3 3,3 2,5 2 Nakłady na środki trwałe 6,1 4,3 4,3 4,3 4,3 4,3 Popyt zewnętrzny (netto) 0,3-0,8-0,4-0,3-0,1 0 Inflacja -0,9 0,5 2 2,4 2,5 2,5 Stopa bezrobocia 7,4 7 7 7 7 7 Finanse publiczne Deficyt sektora finansów publicznych -3,2-2,9-3 -2,8-2,5-2,2 Dług publiczny 51,6 51,9 52,1 51,9 51,3 50,4 Bilans Płatniczy Saldo na rachunku biezącym (%PKB) -0,5-1,5-2,1-2,6-2,9-3 PKB (PLN MLD) 1787.7 1880.4 1986.5 2108.3 2238.3 2376.5 4 3,8 3,6 3,4 3,2 3 Projekcja zmian PKB 2015-2020 (w %) 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Źródło: opracowanie własne na podstawie: MFW, REPUBLIC OF POLAND, IMF country report 2016 Stabilność projekcji PKB Wpływ składowych PKB Niska inflacja Redukcja zadłużenia Umiarkowany spadek stopy bezrobocia Ujemne saldo obrotów na rachunku bieżącym www.avanta-audit.pl 5
Obroty handlu zagranicznego Obroty handlu zagranicznego I-XII 2015 Dane w MLD PLN USD EUR zmiana w % struktura w % Eksport ogółem 747 199 179 107,25 66,2 1 Niemcy 203 54 49 111,2 27,1 2 Wielka Brytania 51 14 12 114,4 6,8 3 Czechy 50 13 12 110,1 6,6 4 Francja 42 11 10 107,0 5,6 5 Włochy 36 20 9 113,1 4,8 6 Holandia 33 9 8 114,4 4,4 7 Rosja 21 6 5 73,2 2,9 8 Szwecja 21 5 5 104,4 2,8 9 Hiszpania 20 5 5 116,5 2,6 10 Węgry 20 5 5 108,2 2,6 Import ogółem 732 195 175 103,13 66,0 1 Niemcy 167 45 40 107,8 22,9 2 Chiny 85 23 20 115,9 11,6 3 Rosja 54 15 13 74,00 7,4 4 Włochy 39 10 9 97,8 5,3 5 Francja 28 7 7 105,4 3,8 6 Holandia 27 7 7 104,1 3,8 7 Czechy 25 7 6 98,8 3,4 8 Stany Zjednoczone 20 5 5 108,2 2,7 9 Wielka Brytania 20 5 5 114,3 2,7 10 Belgia 18 5 4 105,0 2,4 Szczególna rola Niemiec w wymianie handlowej Nadwyżki handlowe z głównymi parterami w EU (Niemcy, Wielka Brytania, Francja) Spadek eksportu do Rosji Spadek importu z Rosji Obroty z pierwszą dziesiątką partnerów handlowych Polski stanowiły 66,2% eksportu ogółem i 66 % importu ogółem Wpływ zmian eksportu i importu na PKB Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Opracowanie sygnalne GUS na temat Obrotu handlu zagranicznego ogółem i według krajów www.avanta-audit.pl 6
Inflacja i stopy procentowe Dalszy spadek inflacji w roku 2015 i znaczące odchylenie od celu inflacyjnego Stopy procentowe w roku 2016 wg RPP pozostaną bez zmian W marcu 2015 roku stopa referencyjna została obniżona do poziomu 1,5 % W 2016 roku stopa referencyjna pozostanie na poziomie 1,5% Źródło: Opracowanie własne na podstawie: dane NBP, Inflacja bazowa, Stopy procentowe,2016 www.avanta-audit.pl 7
Kurs walutowy 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Kurs średni roczny i wieloletni PLN/EUR var PLN/USD var 2004 4,5340 11,16% 3,6540 16,60% 2005 4,0254-1,31% 3,2348 3,22% 2006 3,8951-4,51% 3,1025-1,00% 2007 3,7829-7,26% 2,7667-11,71% 2008 3,5166-13,79% 2,4092-23,12% 2009 4,3273 6,09% 3,1162-0,56% 2010 3,9946-2,07% 3,0157-3,77% 2011 4,1198 1,00% 2,9634-5,44% 2012 4,1850 2,60% 3,2570 3,93% 2013 4,1975 2,91% 3,1608 0,86% 2014 4,1852 2,61% 3,1551 0,68% 2015 4,1836 2,57% 3,7695 20,29% 4,0789 3,1337 Źródło: Opracowanie własne na podstawie: dane NBP, Kursy średnie Średnie roczne kursy walut w latach 2004-2014 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Osłabienie PLN w stosunku do USD w 2016 w stosunku do lat poprzednich Relatywnie stabilny kurs w parze EUR/PLN w ciągu ostatnich lat EUR/PLN USD/PLN www.avanta-audit.pl 8
Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień styczeń luty marzec Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień styczeń luty marzec Klub Laureatów Dolnośląskiego Certyfikatu Gospodarczego Kurs walutowy USD/PLN Kursy średnie 2015-2016 EUR/PLN Kursy średnie 2015-2016 4,2 4,1 4 3,9 3,8 3,7 3,6 3,5 Kurs na ostatni dzień miesiąca Średni kurs miesięczny 4,5 4,4 4,3 4,2 4,1 4 3,9 3,8 Kurs na ostatni dzień miesiąca Średni kurs miesięczny Wahania kursu USD/PLN na poziomie około 20% w 2015-2016 roku Relatywnie stabilny kurs w parze EUR/PLN w ciągu ostatnich 10 miesięcy Osłabienie PLN względem USD i EUR w ostatnich dniach Wzrost kursu USD (listopad-grudzień) Źródło: Opracowanie własne na podstawie: dane NBP, Kursy średnie www.avanta-audit.pl 9
Zmiana kursów walut i notowań WIG w ciągu ostatnich 10 dni WIG w perspektywie ostatnich 10 dni WIG var 11.04.2016 47476,31-1,10% 12.04.2016 47351,22-1,36% 13.04.2016 48124,56 0,25% 14.04.2016 48285,21 0,58% 18.04.2017 48195,06 0,40% 19.04.2016 48596,34 1,23% 20.04.2016 48632,80 1,31% 21.04.2016 48352,21 0,72% 22.04.2016 48446,39 0,92% 48004,78 Kursy walut w perspektywie ostatnich 10 dni EUR/PLN var USD/PLN var 11.04.2016 4,2826-0,32% 3,7587-0,92% 12.04.2016 4,2867-0,23% 3,7490-1,17% 13.04.2016 4,2827-0,32% 3,7771-1,17% 14.04.2016 4,3000 0,08% 3,8176-0,43% 15.04.2016 4,3000 0,08% 3,8176 0,63% 18.04.2017 4,2978 0,03% 3,801 0,63% 19.04.2016 4,2977 0,03% 3,7925 0,20% 20.04.2016 4,3004 0,09% 3,7842-0,03% 21.04.2016 4,2885-0,19% 3,7981-0,25% 22.04.2016 4,3283 0,74% 3,8399 0,12% 4,2965 3,7936 Stabilny poziom notowań indeksu WIG Umacnianie się USD względem PLN Stabilny poziom kursu EUR/PLN Źródło: Opracowanie własne na podstawie: dane NBP, Kursy średnie, Money.pl Sp. z o.o. www.avanta-audit.pl 10
Polska Wyzwania polskiej gospodarki po wyborach Sytuacja wewnętrzna Realizacja postulatów wyborczych zasiłek 500 PLN, kwota wolna od podatku, wiek emerytalny, CIT dla małych firm Kierunek zmian regulacji prawnych uszczelnienie vat, podatki bankowe, sklepy wielkopowierzchniowe Zmiany w systemie emerytalnym Ograniczenie nadmiernego wykorzystywania umów na czas określony i umów cywilnoprawnych na rynku pracy Sytuacja zewnętrzna Dynamika otoczenia zewnętrznego kraju: Sprawa uchodźców z krajów Bliskiego Wschodu Niestabilna sytuacja na Ukrainie Bezpieczeństwo energetyczne Polski Perspektywa wyjścia Wlk. Brytanii z Unii Europejskiej (BREXIT) Stworzenie Strefy Wolnego Handlu pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, a Unią Europejską (TTIP) Źródło: Opracowanie własne www.avanta-audit.pl 11
Podsumowanie Prognozy PKB Wzrost prognoz PKB w skali globalnej Zróżnicowany wzrost w poszczególnych gospodarkach Korekty prognoz w wybranych krajach (USA, Rosja) Dobre prognozy PKB Polski (wysoka spójność ocen: MFW, KE, NBP) Niepewna sytuacja geopolityczna Inflacja i stopy procentowe Inflacja w 2015-16 roku poniżej celu inflacyjnego Stopa referencyjna obniżona w 2015 Deflacja w roku 2015 Kurs walutowy Osłabienie PLN w stosunku do USD w roku 2014/2016 w stosunku do lat poprzednich Kurs EUR/PLN utrzymuje się w ostatnich latach na podobnym poziomie Pozostałe kwestie Korzystna sytuacja na rynku pracy Wzrost poziomu notowań na GPW w Q1 2016 (wzrost indeksu WIG) Źródło: Opracowanie własne www.avanta-audit.pl 12
www.avanta-audit.pl