KONSPEKT ZAJĘĆ Z PRZEDMIOTU EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA Autor: Karol Choynowski III ETAP EDUKACYJNY TEMAT : Scenariusz gry terenowej pomyślanej jako podsumowanie i utrwalenie zrealizowanych tematów lub całości programu. Ogólna charakterystyka zajęć i założenia organizacyjne : Są to zajęcia dla uczniów gimnazjum pod koniec edukacji na tym etapie, kiedy uczniowie posiedli już wiadomości i umiejętności założone przez autorów programu. Zajęcia są przewidziane na 3 godziny zegarowe w ramach tzw. zielonej szkoły. Zajęcia są prowadzone w terenie leśnym znanym uczniom. Okres, w którym powinny być przeprowadzone - to początek czerwca lub koniec maja, kiedy jest ciepło, w godzinach przedpołudniowych. Liczba opiekunów 4 osoby. Liczba uczniów biorących udział w tej grze terenowej powinna wynosić od 20 do 28. Gra terenowa będzie się odbywać w formie obwodu stacyjnego w kształcie prostokąta o obwodzie około 4km z czterema stacjami zadaniowymi. Na każdej stacji znajdują się opiekunowie, którzy czuwają nad rzetelnością wykonywanych zadań i oceniają uczestników gry. Uczestnicy podzieleni są na 4 grupy, z założeniem elementu koedukacyjnego. Celem strategicznym gry jest uczenie się przez odkrywanie, a umiejętności zdobyte i utrwalone stają się korzyściami praktycznymi potrzebnymi w życiu. CELE : Poznawczy : Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z kontaktu człowieka z naturą (wspinaczki górskie, akweny wodne, las imitacja tego rodzaju zdarzeń podczas uczestnictwa w grze terenowej ). Kształcący : Nabycie bezpiecznych nawyków i zachowań eliminujących zagrożenia podczas spędzania wolnego czasu. Wychowawczy : Uczniowie starają się być odpowiedzialni za swoich partnerów z grupy ćwiczebnej podczas gry terenowej. CELE SZCZEGÓŁOWE: 1. Uczeń współdziała w wykonywaniu prowizorycznych noszy. 2.Uczeń opatruje rany kłute, udziela pomocy w przypadku złamania, skręcenia lub zwichnięcia oraz układa poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej. 3. Uczeń rozróżnia znaki ewakuacyjne od innych znaków. 4. Uczeń utrwala umiejętność udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej łącznie z resuscytacją krążeniowo oddechową. Oprócz wymienionych 4 działań uczeń potrafi korzystać z kompasu i umie się kierować do celu i wyznaczonych punktów według mapy tu następuje korelacja międzyprzedmiotowa z geografią i wychowaniem fizycznym. 1
TREŚCI : Resuscytacja krążeniowo oddechowa jako działanie ratujące życie. Znaki ewakuacyjne ich znaczenie podczas zagrożenia. Pierwsza pomoc przedmedyczna i jej znaczenie w sytuacji kryzysowej. METODY: - podająca - gra terenowo - dydaktyczna jako metoda problemowa aktywizująca z elementami symulacji FORMY PRACY : - zespołowa - indywidualna zróżnicowana ŚRODKI DYDAKTYCZNE : - kompas (4 szt.) - mapa terenowa (4 szt.) - środki opatrunkowe i dezynfekujące (4 komplety) - podręczne apteczki (4 komplety) - zestaw znaków ewakuacyjnych i innych znaków związanych z EDB (4 zestawy) WIZUALIZACJA TERENU GRY według obwodu stacyjnego i opis gry II III LAS I START IV META Szkoła 2
TOK ZAJĘĆ : Część wstępna (30 minut): Zbiórka uczestników zajęć. Sprawdzenie obecności. Powitanie z opiekunami. Podział uczniów na 4 grupy. Zapoznanie z celami zajęć. Przypomnienie zasad bezpieczeństwa przebywania w lesie. Opis gry i jej zasad oraz zadań do wykonania. Część główna (120 minut) : Przekazanie pomocy dydaktycznych dla poszczególnych grup. Udział w grze. Część końcowa ( 30 minut) : Podsumowanie i ocena, prezentacja wyników, omówienie ewentualnych błędów. Uczniowie podzieleni na grupy, gotowi do startu, zaopatrzeni w mapę, kompas i apteczki opuszczają miejsce zbiórki i udają się w grupach na start do gry terenowej. Wyznaczony opiekun włącza stoper odmierzający czas dla poszczególnych grup, które wyruszają w odstępach, co 5 minut. Grupy po starcie zmierzają do stacji numer 1 gdzie mają wykonać zadanie, następnie do stacji 2, 3 i 4. Po wykonaniu wszystkich zadań wracają na metę gdzie wyłącza się czas i odbywa się podsumowanie. Zadanie do wykonania na stacji 1. Uczniowie idąc i działając w grupach mają za zadanie wykonać prowizoryczne nosze, które będą potrzebne w realizacji dalszych zadań. Nosze powinny być wykonane z dostępnych w lesie materiałów, które uczestnicy zbierają po drodze lub mają ze sobą. Liczy się dokładność wykonania, czas i użyteczność skonstruowanego, choć prowizorycznego sprzętu do przenoszenia poszkodowanych. Jeden z opiekunów obecny na stacji numer 1 ocenia pracę danego zespołu i oczekuje na kolejną grupę uczniów. Zespół, który ukończył zadanie przewidziane na stacji 1 udaje się do stacji numer 2. Zadanie do wykonania na stacji 2. Uczniowie opatrują zasymulowane rany kłute, umieją udzielić pomocy w przypadku złamania, skręcenia lub zwichnięcia oraz układają poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej oraz w umiejętny sposób przenoszą poszkodowanego na noszach na odcinku 100m. Wszystkie czynności podlegają ocenie, którą wystawia drugi nauczyciel obecny na tej stacji. Po wykonaniu wszystkich czynności zespół kieruje się do stacji numer 3. Zadanie do wykonania na stacji 3. Uczestnicy gry mają za zadanie posegregować otrzymane znaki według klucza: znaki ewakuacyjne, znaki zagrożenia chemicznego, znaki ostrzegawcze i inne. Nauczyciel obecny na tej stacji ocenia czynności i wpisuje na swojej karcie ocenę dla poszczególnych zespołów. Uczniowie po wykonanym zadaniu zabierają ponownie nosze i udają się w kierunku stacji numer 4. Zadanie do wykonania na stacji 4. W tym zadaniu uczniowie muszą udzielić pierwszej pomocy przedmedycznej łącznie z resuscytacją krążeniowo oddechową. Wybierają spośród siebie ochotnika, który symuluje poszkodowanego. Następnie po wykonaniu powyższych czynności układają już przytomnego, ale poszkodowanego dalej symulanta na noszach i podążają jak najszybciej do mety. 3
Do powyższego scenariusza należy dołączyć tablice poglądowe jako dodatkowe środki dydaktyczne : Pozycja boczna ustalona ( pozycja boczna bezpieczna ) Istnieje kilka wariantów pozycji bezpiecznej, każdy z nich ma swoje zalety. Żadna z pozycji nie jest idealna dla wszystkich poszkodowanych. Pozycja boczna powinna być stabilna, jak najbliższa ułożeniu na boku z odgięciem głowy i brakiem ucisku na klatkę piersiowa, by nie utrudniać oddechu. Aby ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej należy wykonać następujące czynności: 1. Jeśli poszkodowany nosi okulary - należy je zdjąć, 2. Uklęknij przy poszkodowanym i upewnij się, że poszkodowany leży na plecach i obie nogi są wyprostowane, 3. Rękę poszkodowanego bliższa tobie ułóż pod kątem prostym w stosunku do ciała, a następnie zegnij w łokciu pod kątem prostym tak, aby dłoń ręki była skierowana do góry, 4. Swoją ręką złap za dalszą kończynę dolną na wysokości kolana i zegnij nogę w kolanie, nie odrywając stopy poszkodowanego od podłoża, 5. Złap rękę dalszą poszkodowanego w taki sposób, aby palce dłoni poszkodowanego przeplatały się z palcami dłoni ratownika. 6. Rękę dalszą poszkodowanego przełóż w poprzek klatki piersiowej i przytrzymaj strona grzbietowa przy bliższym tobie policzku, 4
7. Przytrzymując dłoń dociśniętą do policzka, pociągnij za dalszą kończynę dolną tak, aby poszkodowany obrócił się na bok w twoim kierunku, 8. Odchyl głowę do tyłu, aby poprawić drożność dróg oddechowych i ułatwić oddychanie poszkodowanemu. 9. Oceń oddech oraz monitoruj stan poszkodowanego. 10. W takiej pozycji poszkodowany jest bezpieczny. 5
PRZYKŁADOWE ZNAKI EWAKUACYJNE : 6