Uwzględniający wyniki konsultacji społecznych

Uwzględniający wyniki konsultacji społecznych

Karla Sobocińska Zdrowy deszcz Zdjęcie nagrodzone w konkursie fotograficznym "Woda w kadrze", zorganizowanym przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie. 1

SPIS TREŚCI Nr rozdziału Tytuł rozdziału Strona 1. Podstawa zrównoważonego gospodarowania wodami 3 2. Co jest naszym kluczowym celem? 3 3. Planowanie w gospodarowaniu wodami w Polsce 3 Rysunki Rysunek 1. Obszar Polski z zaznaczonymi obszarami dorzeczy. Rysunek 2. Cykl planowania w gospodarce wodnej w Polsce. Tabele Tabela 1. Harmonogram i program prac związanych z aktualizacją planów gospodarowania wodami na wraz z zestawieniem działań, które należy przeprowadzić w drodze konsultacji społecznych (uwzględniający wyniki konsultacji społecznych). 2

1. Podstawa zrównoważonego gospodarowania wodami Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 roku zwana Ramową Dyrektywą Wodną (RDW) jest najważniejszym aktem prawnym, obejmującym zagadnienia gospodarowania wodami, który obowiązuje obecnie na obszarze Unii Europejskiej. Zostały w nim sformułowane spójne regulacje prawne, będące podstawą zrównoważonego gospodarowania wodami. Dyrektywa ta, która weszła w życie z dniem 22 grudnia 2000 roku ustanawia ramy dla ochrony i poprawy stanu wód. Ramowa Dyrektywa Wodna jest wynikiem wieloletnich prac krajów członkowskich Unii Europejskiej zmierzających do skutecznej ochrony zasobów wodnych poprzez wprowadzenie wspólnej polityki wodnej, opartej na przejrzystych, efektywnych i spójnych ramach legislacyjnych. RDW zobowiązuje państwa członkowskie do racjonalnego wykorzystywania i ochrony zasobów wodnych i ekosystemów od nich zależnych w myśl zasady zrównoważonego rozwoju, posługując się odpowiednim, powtarzalnym cyklem planistycznym. 2. Co jest naszym kluczowym celem? Ochrona wód stanowi jeden z priorytetów polityki europejskiej. Konsekwentne realizowanie postanowień RDW powinno pozwolić na osiągnięcie do roku 2015 (a w uzasadnionych przypadkach w terminie późniejszym) dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych. Ze względu na różnorodność negatywnych oddziaływań, wynikających z działalności człowieka, w realizację zadań służących wdrażaniu RDW powinny zostać zaangażowane wszystkie sektory gospodarki, w tym przemysł, transport, rolnictwo oraz gospodarka komunalna. Transpozycja zapisów RDW do prawodawstwa polskiego nastąpiła przede wszystkim poprzez ustawę z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 roku, poz. 145) wraz z jej aktami wykonawczymi. 3. Planowanie w gospodarowaniu wodami w Polsce System planowania gospodarowania wodami w Polsce, realizowany w podziale na obszary dorzeczy, polega na gromadzeniu i analizowaniu danych dotyczących dorzecza oraz wyborze i ocenie działań, które należy podjąć, aby utrzymać lub/i osiągnąć wyznaczone cele. 3

Na mocy ustawy Prawo wodne oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 roku w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych (Dz. U. Nr 126, poz. 878 z późn. zm.) na obszarze Polski wyznaczono 10 obszarów dorzeczy: Wisły, Odry, Dniestru, Dunaju, Jarftu, Łaby, Niemna, Pregoły, Świeżej i Ucker. Na rys. 1 przedstawiono obszar Polski z zaznaczonymi obszarami dorzeczy. Rys. 1. Obszar Polski z zaznaczonymi obszarami dorzeczy. Dla potrzeb osiągnięcia dobrego stanu wód dla każdego dorzecza opracowuje się plany gospodarowania wodami, które są podstawowymi dokumentami porządkującymi zagadnienia gospodarki wodnej w kwestiach ochrony zasobów wodnych, monitorowania i jednolitej ich oceny. Ponadto te dokumenty planistyczne stanowią podstawę podejmowania decyzji mających wpływ zarówno na stan zasobów wodnych oraz zasady gospodarowania wodami w przyszłości, jak i na warunki rozwoju społeczno-gospodarczego całego kraju oraz poszczególnych regionów. 4

W ramach prac planistycznych, dokonano podziału wód powierzchniowych i podziemnych na jednostki hydrograficzne (jednolite części wód), dla których przeprowadza się kilkuetapowy proces planowania obejmujący: ocenę ich obecnego stanu, określenie przyczyn, które się na niego złożyły, przeanalizowanie tendencji zmian tego stanu oraz dokonanie oceny ryzyka niespełnienia celów środowiskowych a także ocenę efektów działań zmierzających do poprawy ich stanu. Dla procesu planowania kluczowe znaczenie ma dokładne scharakteryzowanie obszarów dorzeczy. Uwzględniając aspekty fizyczne, biologiczne i budowę podłoża ustalono m. in. typy wód powierzchniowych oraz sporządzono wstępną charakterystykę wód podziemnych. W zakres charakterystyki obszaru dorzecza wchodzi również przegląd wpływu działalności człowieka na stan wód powierzchniowych i podziemnych zwany analizą presji i oddziaływań, który przedstawia obecne presje na stan zasobów wodnych i wskazuje przyczyny ewentualnego zagrożenia nieosiągnięcia celów. Kolejnym ważnym krokiem jest określenie celu (celów środowiskowych) dla jednolitych części wód, w oparciu o parametry opisujące dobry stan, co z kolei umożliwia analizę rozbieżności pomiędzy stanem obecnym a zakładanym celem środowiskowym. Na podstawie zidentyfikowanego zakresu i charakteru rozbieżności oraz analizy technicznych możliwości, ekonomicznej zasadności i społecznej akceptowalności realizacji działań zmierzających do osiągnięcia założonych celów środowiskowych określa się ryzyko ich nieosiągnięcia. W oparciu o ten element określa się potrzebę zastosowania odstępstw od podstawowych wymogów osiągnięcia celów środowiskowych np. zastosowania dłuższych terminów osiągania celów lub przyjęcia ich na mniej rygorystycznym poziomie. Jednym z elementów niezbędnych do określenia działań umożliwiających osiągnięcie ustalonych celów środowiskowych jest identyfikacja istotnych problemów gospodarki wodnej, rozumianych jako główne przeszkody mogące w sposób istotny ograniczyć osiągnięcie dobrego stanu wód i ekosystemów od nich zależnych. Pierwszy cykl planowania gospodarowania wodami zakończył się opracowaniem Planów gospodarowania wodami na oraz Programu wodnośrodowiskowego kraju, w którym wskazano działania zmierzające do poprawy lub utrzymania dobrego stanu wód na poszczególnych w Polsce. Przez działania te należy rozumieć zarówno konkretne techniczne projekty służące poprawie stanu wód, działania o charakterze administracyjnym, ekonomicznym, 5

prawnym, informacyjnym, edukacyjnym, jak również kodeksy dobrych praktyk i porozumienia o współpracy na rzecz poprawy stanu wód. Podsumowanie Programu wodno-środowiskowego kraju stanowi element planów gospodarowania wodami na. Cykl planowania gospodarowania wodami przedstawiono na rys. 2 powinien zapewnić angażowanie się właściwych podmiotów w osiąganie celów ustalonych dla systemu gospodarki wodnej, nie tylko przez Ramową Dyrektywę Wodną ale i przez inne dokumenty o charakterze programowo-strategicznym. V KFW - 2012 Rys. 2. Cykl planowania gospodarowania wodami w Polsce (wg prezentacji A. Dembowskiej, przedstawionej na Krajowym Forum Wodnym w lutym 2012 roku) Plany gospodarowania wodami dla obszarów dorzeczy poddane będą przeglądowi i zostaną uaktualnione najpóźniej w ciągu 15 lat od dnia wejścia w życie RDW, tj. do 22 grudnia 2015 roku, a następnie co 6 lat. W terminie od 1 września 2011 roku do 29 lutego 2012 roku konsultacjom został poddany projekt Harmonogramu i programu prac związanych z aktualizacją planów gospodarowania wodami na wraz z zestawieniem działań, które należy przeprowadzić w drodze konsultacji społecznych. Na podstawie projektu oraz uwag i propozycji zgłoszonych podczas konsultacji została opracowana końcowa wersja Harmonogramu i programu prac..., którą przedstawiono w tabeli 1. 6

Tabela 1. Harmonogram i program prac związanych z aktualizacją planów gospodarowania wodami na wraz z zestawieniem działań, które należy przeprowadzić w drodze konsultacji społecznych (uwzględniający wyniki konsultacji społecznych) Lp. 1. 2. 3. Zadanie Opracowanie projektu harmonogramu i programu prac związanych ze sporządzaniem aktualizacji planów gospodarowania wodami Opracowanie projektu przeglądu istotnych problemów gospodarki wodnej Przeprowadzenie procesu konsultacji społecznych projektu harmonogramu i programu prac związanych ze sporządzaniem aktualizacji planów gospodarowania wodami oraz projektu przeglądu istotnych problemów gospodarki wodnej Instytucja/e odpowiedzialna/e za realizację RZGW, RZGW, 4. Krajowe Forum Wodne,RZGW 5. 6. 7. Analiza uwag i opracowanie sprawozdania z konsultacji społecznych projektu harmonogramu i programu prac związanych ze sporządzaniem aktualizacji planów gospodarowania wodami oraz projektu przeglądu istotnych problemów gospodarki wodnej Opracowanie i zatwierdzenie ostatecznej wersji harmonogramu i programu prac związanych ze sporządzaniem aktualizacji planów gospodarowania wodami oraz przeglądu istotnych problemów gospodarki wodnej uwzględniającej wyniki procesu konsultacji społecznych Przegląd i aktualizacja charakterystyk obszarów dorzeczy RZGW,,RZGW, GIOŚ,PIG Rok 2010, Rok 2011, Rok 2012, Rok 2013, Rok 2014, Rok 2015, I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I Rok 2016,

8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Przegląd i aktualizacja znaczących oddziaływań antropogenicznych oraz analiza ich wpływu na wody powierzchniowe i podziemne Analizy ekonomiczne korzystania z wód Opracowanie rejestru wykazów obszarów chronionych Ocena stanu wód powierzchniowych i podziemnych Ocena ryzyka nieosiągnięcia przez jednolite części wód celów środowiskowych oraz wskazanie i uzasadnienie konieczności zastosowania odstępstw od ich osiągnięcia Opracowanie projektu aktualizacji programu wodno-środowiskowego kraju Opracowanie projektów aktualizacji planów gospodarowania wodami na Przeprowadzenie procesu konsultacji społecznych projektów aktualizacji planów gospodarowania wodami na,rzgw,rzgw GIOŚ,RZGW,RZGW 16. Krajowe Forum Wodne,RZGW 17. 18. 19. Przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko projektów aktualizacji: programu wodno-środowiskowego kraju i planów gospodarowania wodami na Analiza uwag i opracowanie sprawozdania z konsultacji społecznych projektów aktualizacji planów gospodarowania wodami na Opracowanie ostatecznej wersji aktualizacji programu wodnośrodowiskowego kraju,rzgw 8

20. 21. 22. Opracowanie i zatwierdzenie ostatecznej wersji aktualizacji planów gospodarowania wodami na Opublikowanie aktualizacji planów gospodarowania wodami na Opracowanie i przekazanie do Komisji Europejskiej Raportu 2016 dot. planów gospodarowania wodami na, Rada Ministrów Rada Ministrów do 22. 12. 2015 do 22.03. 2016 9

10