SZKOŁA MUZYCZNA I ST. NR 1 W KRAKOWIE IM. STAN ISŁAWA WIECHOWICZA SZKOŁA MUZYCZNA I STOPNIA NR 1 IM. STANISŁAWA WIECHOWICZA W KRAKOWIE PROGRAM NAUCZANIA dla SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA CZTEROLETNI CYKL NAUCZANIA PRZEDMIOT GŁÓWNY - SAKSOFON Opracowany przez mgr Sebastiana Oronia na podstawie: Programu Nauczania dla Szkoły Muzycznej I stopnia Wydanego przez Ministerstwo Kultury i Sztuki Warszawa 1997 r.
Spis treści Cele nauczania Metody nauczania Materiał nauczani cykl czteroletni Wymogi egzaminacyjne cykl czteroletni Kryteria ocen 2
Zajęcia edukacyjne dla przedmiotu głównego saksofon realizowane są zgodnie z podstawami programowymi kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego 1 pkt. 1 muzyk (symbol cyfrowy: 347 [04] zał. 1) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KULTURY z dnia 8 marca 2004 r. (Dz. U. z dnia 26 marca 2004 r.) CELE NAUCZANIA - rozwijanie muzykalności ucznia, - pobudzanie i rozwijanie zamiłowania do muzyki, - rozwijanie podstaw techniki instrumentalnej, pamięci odtwórczej, - rozwijanie wyobraźni muzycznej, - kształcenie umiejętności interpretacyjnych z uwzględnieniem stylu, formy i charakteru utworu, - rozwijanie wrażliwości na środki wyrazu muzycznego i jakość dźwięku, intonację, rytm, tempo, - kształcenie czytania nut a vista, - rozwijanie samodzielności ucznia w zakresie odczytywania tekstu utworu i jego prawidłowej realizacji na instrumencie, - nauczenie systematycznej i samodzielnej pracy w domu, - rozbudzenie zamiłowania do muzykowania zespołowego, - przygotowanie ucznia do czynnego uczestnictwa w życiu muzycznym, - przygotowanie ucznia do dalszego kształcenia w szkole II stopnia. 3
METODY NAUCZANIA Nauka gry na instrumencie ma charakter indywidualnej pracy z uczniem. Dzięki takim zajęciom praca staje się bardziej efektywna. Wymaga ona aktywnego i elastycznego dostosowania metod i technik nauczania do indywidualnych możliwości każdego ucznia. Bardzo ważnym aspektem związanym z nauką gry na instrumencie jest dobór odpowiedniego programu. Oczywiście wybrany utwór nie może być zbyt trudny, choć w przypadku uczniów wyjątkowo zdolnych wybór taki z pewnością zmobilizuje ucznia do wytężonej pracy. Podstawową metodą nauczania jest pokaz gry nauczyciela. Nauczyciel grając przekazuje sposób wykonania utworu, demonstruje zasady prawidłowych nawyków wykonawczych oraz sposób pokonywania problemów technicznych i interpretacyjnych. Poza tym relacja mistrzuczeń kształtuje osobowość ucznia i jego muzykalność. MATERIAŁ NAUCZANIA KLASA PIERWSZA Wiadomości z zakresu historii instrumentu Budowa instrumentu i zasady jego pielęgnacji Prawidłowa postawa podczas gry na instrumencie Układ rąk i palców, zasady palcowania Technika wydobycia dźwięku Technika oddechowa Gamy i pasaże Gamy i pasaże majorowe do dwóch znaków przykluczowych w obrębie dwóch oktaw, legato i non legato, w tempie umiarkowanym, mezzoforte. Literatura Jean Marie-Londeix : Saxophon spielend leicht, (éd. Schultz). M.Oldenkamp, J. Kastelein : Hören, lesen & spielen + CD, (De Haske Publications BV). Claude Delangle and Christophe Bois : Saxophone metod + CD, (éd. H. Lomoine). Jean Marie-Londeix : Exercices mécaniques, (éd. H. Lomoine). 4
R. Grüber : Etüden für Saxophon, (Supraphon). John Harle : Easy classical studies for the saxophone, (Universal). Łatwe utwory solowe z towarzyszeniem fortepianu oraz proste duety. KLASA DRUGA Kształtowanie dźwięku na długich wartościach nut Wyrabianie biegłości palców Doskonalenie techniki zadęcia Doskonalenie techniki legato i staccato Stopniowanie dynamiki Nauka czytania nut a vista Rozwijanie umiejętności gry z pamięci, zespołowej i z akompaniamentem Gamy i pasaże Gamy i pasaże majorowe i minorowe do trzech znaków przykluczowych w całej skali instrumentu, legato i non legato, w tempie umiarkowanym, mezzoforte, tercje. Literatura Jean Marie-Londeix : Saxophon spielend leicht, (éd. Schultz) Jean Marie-Londeix : Exercices mécaniques, (éd. H. Lomoine) R. Grüber : Etüden für Saxophon, (Supraphon) J. Harle : Easy classical studies for the saxophone, (Universal) H. Prati : 29 Etudes Progressives, (Billaudot) M. Mule : Ving-Quatre Etudes Faciles, (Leduc) J. Hody : Souvenirs d enfant, 10 łatwych utworów na dwa saksofony, (Billaudot) Łatwe utwory solowe z towarzyszeniem fortepianu oraz proste duety. Wybrane części sonat barokowych. KLASA TRZECIA Kształtowanie dźwięku na długich wartościach nut Wyrabianie biegłości palców Doskonalenie techniki zadęcia 5
Doskonalenie techniki legato i staccato Stopniowanie dynamiki Nauka czytania nut a vista Rozwijanie umiejętności gry z pamięci, zespołowej i z akompaniamentem Gamy i pasaże Gamy i pasaże majorowe i minorowe do czterech znaków przykluczowych w całej skali instrumentu, legato i non legato, w tempie umiarkowanym, mezzoforte, dominanta septymowa, gama chromatyczna w całej skali instrument, tercje, oktawy. Literatura Jean Marie-Londeix : Exercices mécaniques, (éd. H. Lomoine). R. Grüber : Etüden für Saxophon, (Supraphon) J. Harle : Easy classical studies for the saxophone, (Universal) H. Prati : 29 Etudes Progressives, (Billaudot) M. Mule : Ving-Quatre Etudes Faciles, (Leduc) J. Rae : 20 Modern Studies in Rhythm and Interpretation, (Universal) C. Debussy : Claire de la lune C. Debussy : Le Petit Nègre G. Faure : Élégie G. Faure : Pavane F. Lemaire : Deuxieme ballade (Leduc) J. B. Loeillet : Sonata Op. 4, nr 9 L. Vinci : Sonata, PWM R. Planel : Suite Romantique (Leduc) J. Bouvard : Chant Élégiaque et Finale (Billaudot) M. Mériot : Valse Romantique (Billaudot) Oraz inne o podobnym stopniu trudności 6
KLASA CZWARTA Kształtowanie dźwięku na długich wartościach nut Wyrabianie biegłości palców Doskonalenie techniki zadęcia Doskonalenie techniki legato i staccato Stopniowanie dynamiki Nauka czytania nut a vista Rozwijanie umiejętności gry z pamięci, zespołowej i z akompaniamentem Nauka realizacji ozdobników: mordentów, tryli, obiegników Rozwijanie umiejętności samodzielnej pracy nad utworem Praktyka estradowa (walka z tremą) Gamy i pasaże Gamy i pasaże majorowe i minorowe do czterech znaków przykluczowych w całej skali instrumentu, legato i non legato, w tempie umiarkowanym, mezzoforte, dominanta septymowa, gama chromatyczna w całej skali instrument, tercje, oktawy. Literatura Jean Marie-Londeix : Exercices mécaniques, (éd. H. Lomoine). R. Grüber : Etüden für Saxophon, (Supraphon) J. Harle : Easy classical studies for the saxophone, (Universal) H. Prati : 29 Etudes Progressives, (Billaudot) M. Mule : Ving-Quatre Etudes Faciles, (Leduc) J. Rae : 20 Modern Studies in Rhythm and Interpretation, (Universal) R. Decouais : 35 Etudes Techniques J. Andersen : 18 Petites Etudes C. Debussy : Claire de la lune C. Debussy : Le Petit Nègre J. B. Loeillet : Sonata Op. 4, nr 9 L. Vinci : Sonata, PWM G. Faure : Élégie 7
F. Lemaire : Deuxieme ballade (Leduc) H. J. Hartl : Sonate im Jazz-Still op. 3.2 J. Demersseman : Fantasie op. 32 G. Ph. Telemann : Sonate c-moll (Leduc) R. Planel : Suite Romantique (Leduc) J. Bouvard : Chant Élégiaque et Finale (Billaudot) M. Mériot : Valse Romantique (Billaudot) Oraz inne o podobnym stopniu trudności WYMOGI EGZAMINACYJNE Klasa I Przesłuchania półroczne Egzaminy nie są przeprowadzane. Uczniowie zamiast egzaminu grają audycję (otwartą dla publiczności) Egzamin promocyjny Gama durowa do 2 znaków, etiuda i utwór wykonany z pamięci z towarzyszeniem fortepianu Klasa II Przesłuchania półroczne Gama durowa lub molowa do 3 znaków, pasaże, etiuda, dwa utwory z towarzyszeniem fortepianu wykonane z pamięci. Egzamin promocyjny Gama durowa lub molowa do 3 znaków, pasaże, etiuda, dwa utwory z towarzyszeniem fortepianu wykonane z pamięci. 8
Klasa III Przesłuchania półroczne Gama durowa lub molowa do 4 znaków, pasaże, tercje, oktawy, etiuda, dwa utwory z towarzyszeniem fortepianu wykonane z pamięci. Egzamin promocyjny Gama durowa lub molowa do 4 znaków, pasaże, tercje, oktawy, dwie etiudy o zróżnicowanym charakterze, dwa utwory z towarzyszeniem fortepianu (może być utwór solowy) wykonane z pamięci. Klasa IV Dwa egzaminy dopuszczające do egzaminu dyplomowego. I egzamin dopuszczający: 5 gam durowych i molowych do 4 znaków (w tym jedna wybrana przez komisję), pasaże (w technice staccato i legato), pochody interwałowe tercji i oktaw, jedna etiuda, jeden dowolny utwór z towarzyszeniem fortepianu lub bez. II egzamin dopuszczający: Pozostała część programu, czyli: Pozostałe 5 gam durowych i molowych, pasaże, tercje, oktawy, druga etiuda. Pozostałe utwory solowe. Egzamin dyplomowy: Wybrana etiuda, utwory solowe z towarzyszeniem fortepianu lub bez. Egzamin jest otwarty dla publiczności. 9
Kryteria oceniania Podstawowymi kryteriami ocen jest: spełnienie wymagań programowych dla danego roku postępy w zdobywaniu umiejętności technicznych i muzycznych opanowanie repertuaru systematyczność i pilność ucznia wykonanie programu z pamięci Pracę ucznia ocenia się według następujących kryteriów: ocenę celującą otrzymuje uczeń, będący laureatem konkursów i przesłuchań, prezentuje grę bezbłędną muzycznie i technicznie oraz ciekawą artystycznie. Ponadto wykazuje się nienaganną i wzorową postawą w zakresie kultury osobistej oraz poszanowania instrumentów i mienia szkolnego. ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń który, prezentuje grę bezbłędną technicznie i muzycznie, opanował zakres materiału obowiązujący w danej klasie ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który opanował materiał nauczania danej klasy według obowiązującego programu, i prezentuje grę poprawną techniczne i muzyczne ocenę dostateczną otrzymuje uczeń który, wykonał program z niedociągnięciami muzyczno technicznymi, intonacyjnymi i pamięciowymi lecz opanował grę na instrumencie umożliwiającą postępy w dalszej nauce przy systematycznej pracy, ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który nie opanował minimum programowego w danej klasie, jego wykonanie utworów charakteryzuje się brakami techniczno muzycznymi, jednak nie wykluczającymi postępów przy dalszej systematycznej pracy, ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował minimum materiału przewidzianego w programie nauczania danej klasy oraz nie rokuje nadziei na dalszy rozwój muzyczno artystyczny nawet przy intensywnej pracy Uczeń wykonuje program egzaminacyjny z pamięci. W przypadku niespełnienia tego wymagania jego ocenę obniża się o jedną notę niżej. 10