WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań Poznań, dnia września 2013 r. ŻG.8361.62.2013 ZPO Paulina Marchlewska PHU KAROTKA ul. Naramowicka 203 L lok. 93 61-611 Poznań DECYZJA Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej działając na podstawie art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), art. 40a ust. 1 pkt 4 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 roku o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.). wymierza przedsiębiorcy: Paulina Marchlewska PHU KAROTKA, ul. Naramowicka 203 L lok.93, 61-611 Poznań, NIP: 972-12-41-862, 1
karę pieniężną w wysokości 1.500,00 zł. (słownie: tysiąc pięćset złotych 00/100), wynikającą z art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.), z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego w dniu kontroli tj. w dniu 18 kwietnia 2013 roku w sklepie Supermarket całodobowy KRECIK, ul. Garbary 68, 61-758 Poznań, przedsiębiorca: Paulina Marchlewska PHU KAROTKA, ul. Naramowicka 203 L lok.93, 61-611 Poznań, produktu zafałszowanego, ogólnej wartości 43,50 zł., to jest: partii 3 kg produktu seropodobnego ekstra BAŁTYCKI, wyprodukowanego dla PZH LACPOL sp. z o.o., Zakład w Gdyni, ul. Polska 15, 81-969 Gdynia, który eksponowano do sprzedaży w ladzie chłodniczej w sąsiedztwie serów, opatrzony wywieszką cenową oraz słowną ofertą sprzedaży, gdzie określono przedmiotowy wyrób nazwą SER BAŁTYCKI. Jednocześnie produkt seropodobny ekstra BAŁTYCKI wprowadzony był do pamięci wagi elektronicznej jako ARO ZŁOT oraz do kasy fiskalnej jako SER ARO ZŁOTY DUKAT. Zgodnie z treścią załącznika XII pkt II.2. rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych ( rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku ) (Dz. Urz. UE L 299 z 16.11.2007 s. 1 ze zm.) - nazwa ser zarezerwowana jest wyłącznie dla przetworów mlecznych, co oznacza produkty uzyskiwane wyłącznie z mleka, przy założeniu, że można dodać substancje konieczne do ich wytworzenia, o ile nie stosuje się ich do zastąpienia w całości lub w części jakichkolwiek naturalnych składników mleka. 2
Wprowadzenie do obrotu sprzedaży produktu będącego zgodnie z informacją producenta produktem seropodobnym, oznakowanego na wywieszce cenowej oraz w treści słownej oferty sprzedażowej nazwą SER BAŁTYCKI, stanowi naruszenie przepisów: - art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914), - art. 6 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.), - art. 16 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 1.02.2002 ze zm.) Kontrolowany przedsiębiorca wprowadził zatem do obrotu artykuły rolnospożywcze zafałszowane co skutkuje zastosowaniem art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych (Dz. U. z 2005, Nr 187 poz. 1577 ze zm.). Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze zafałszowane, podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, nie niższej jednak niż 1.000 zł. 3
Uzasadnienie Podczas kontroli przeprowadzonej przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, w dniach od 18 do 23 kwietnia 2013 roku w sklepie Supermarket całodobowy KRECIK, ul. Garbary 68, 61-758 Poznań, przedsiębiorca: Paulina Marchlewska PHU KAROTKA, ul. Naramowicka 203 L lok.93, 61-611 Poznań, stwierdzono wprowadzenie do obrotu z konsumentami produktu zafałszowanego, ogólnej wartości 43,50 zł, to jest: partii 3 kg produktu seropodobnego ekstra BAŁTYCKI, wyprodukowanego dla PZH LACPOL sp. z o.o., Zakład w Gdyni, ul. Polska 15, 81-969 Gdynia, który eksponowano do sprzedaży w ladzie chłodniczej w sąsiedztwie serów, opatrzony wywieszką cenową oraz słowną ofertą sprzedaży, gdzie określono przedmiotowy wyrób nazwą SER BAŁTYCKI. Jednocześnie produkt seropodobny ekstra BAŁTYCKI wprowadzony był do pamięci wagi elektronicznej jako ARO ZŁOT oraz do kasy fiskalnej jako SER ARO ZŁOTY DUKAT. Zgodnie z treścią załącznika XII pkt II.2. rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych ( rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku ) (Dz. Urz. UE L 299 z 16.11.2007 s. 1 ze zm.) - nazwa ser zarezerwowana jest wyłącznie dla przetworów mlecznych, co oznacza produkty uzyskiwane wyłącznie z mleka, przy założeniu, że można dodać substancje konieczne do ich wytworzenia, o ile nie stosuje się ich do zastąpienia w całości lub w części jakichkolwiek naturalnych składników mleka. 4
Wprowadzenie do obrotu sprzedaży produktu będącego zgodnie z informacją producenta produktem seropodobnym, oznakowanego na wywieszce cenowej oraz w treści słownej oferty sprzedażowej nazwą SER BAŁTYCKI, stanowi naruszenie przepisów: - art. 46 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914), - art. 6 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.), - art. 16 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 1.02.2002 ze zm.) Wobec powyższego należy uznać, że kontrolowany wprowadził do obrotu artykuł rolno-spożywczy zafałszowany, co w myśl przepisów o jakości handlowej skutkuje zastosowaniem art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005, Nr 187 poz. 1577 ze zm.). Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze zafałszowane, podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, nie niższej jednak niż 1.000 zł. 5
Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych - artykuł rolno-spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolnospożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania, mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych albo niezgodną z prawdą, c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Celem prawa żywnościowego jest szeroko rozumiana ochrona interesów konsumentów. Art. 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) precyzuje, że celem tego prawa jest ochrona interesów konsumentów i umożliwienie im świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Prawo żywnościowe ma przeciwdziałać oszukańczym lub podstępnym praktykom, fałszowaniu żywności oraz wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzić konsumentów w błąd. 6
Zgodnie z art. 17 wyżej cytowanego rozporządzenia odpowiedzialność za naruszenie prawa żywnościowego ponoszą wszyscy przedsiębiorcy, na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, oraz zapewniają zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności a także zapewniają kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Dotyczy to zatem i ostatniego szczebla - tj. sprzedaży konsumentom. W związku z powyższym w dniu 17 lipca 2013 roku Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu produktu zafałszowanego. W piśmie informującym o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia kary pieniężnej, kontrolowany został poinformowany o przysługującym mu prawie do zapoznania się z aktami i prawie wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów. Kontrolowany przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia. 7
Zgodnie z art. 40a ust. 5 ustawy o jakości ustalając wysokość kary pieniężnej Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia strony, zakres naruszenia a także dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolnospożywczych i wysokość obrotów. Oceniając stopień szkodliwości społecznej z punktu widzenia rodzaju reguł naruszonych ostrożności, należy stwierdzić, że jest to najwyższy stopień szkodliwości czynu w stwierdzonej nieprawidłowości, bowiem czyn kwalifikuje się jako zafałszowanie produktu. Jak wynika z art. 3 pkt 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Produkty spożywcze oferowane na rynku powinny być również w pełni identyfikowalne jeżeli chodzi o nazwę (rodzaj) danego produktu. W interesie konsumenta jest dokładne rozpoznanie artykułów rolno spożywczych oferowanych na rynku spożywczym. W przypadku zakupienia przez konsumenta produktu w pełni spełniającego jego oczekiwania jakościowe, będzie on chciał do takiego produktu powrócić. Dokładne dane identyfikujące producenta takiego produktu, ułatwią konsumentowi odnalezienie go na rynku wśród innych podobnych. W tym przypadku zamiast sera, konsumentowi oferowano wyrób seropodobny eksponowany w regale z serami. Stopień zawinienia kontrolowanego należałoby określić jako umyślność. Kontrolowany przewidywał, że popełni czyn zabroniony i chciał ten czyn popełnić w celu osiągnięcia zysku. 8
Strona postępowania, jako profesjonalny podmiot działający na rynku artykułów rolno- spożywczych ma obowiązek stosowania takich procedur, by nie dopuszczać do przedostawania się do bezpośredniej sprzedaży dla konsumentów wyrobów niewłaściwej jakości, w tym zafałszowanych. W przypadku zakresu naruszenia należy podnieść, iż jest to najwyższy stopień naruszenia interesów i praw konsumentów z punktu widzenia właściwości produktów i regulacji rynków rolnych, pozbawia konsumentów wymaganej jakości produktu, bowiem jest to zafałszowanie produktu. Biorąc pod uwagę dotychczasową działalność kontrolowanego przedsiębiorcy, należy zaznaczyć, iż nie był on dotychczas karany. Przedsiębiorca zalicza się do grupy mikro przedsiębiorców wg. przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 155, poz. 1095) - oświadczenie z dnia 22 kwietnia 2013 roku. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierzył zatem karę wynikającą z art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych. Ponadto, przy wydawaniu decyzji, obok uwzględnienia powyższych przesłanek Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił treść art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.), iż kara powinna być skuteczna oraz odstraszająca a także wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek musi być właściwy do osiągnięcia zakładanego celu. W tym przypadku należało zastosować środek w postaci wymierzenia niskiej kary pieniężnej w wysokości 1.500,00 zł. (słownie: tysiąc pięćset złotych 00/100). 9
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zdecydował zatem jak w sentencji. Zgodnie z art. 40 a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych, karę pieniężną o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa, przedsiębiorca jest zobowiązany wpłacić na konto bankowe Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, Nr konta NBP O/O Poznań nr 96101014690032742231000000, w terminie nieprzekraczalnym 30 dni od uprawomocnienia się decyzji, która wtedy staje się jednocześnie decyzją ostateczną. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) Pouczenie: 1. Od niniejszej decyzji na podstawie art. 127 1 i 2 oraz art. 129 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1 składane na piśmie za pośrednictwem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej AL. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. 2. Do należności pieniężnych nie uiszczonych w terminie stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku- Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2005, Nr 8, poz. 60 ze. zm.).. 10