Lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego w roku szkolnym 2013/14 I. LITERATURA 1. Wybitna jednostka w starciu ze światem. Przedstaw źródła i następstwa postawy kontestacyjnej wybranych bohaterów literackich. 2. Wewnętrzny kosmos. Zaprezentuj rewelacje wybranych pisarzy podejmujących wyprawę poznawczą w głąb człowieka i ujawniających prawdę o tym, co się w duszy komu gra. 3. Motyw femme fatale, kobiety demona, drapieżnej modliszki, groźnej bogini w literaturze Młodej Polski. Wyjaśnij, na czym polega novum modernistycznego sposobu ukazania postaci kobiecej i wskaż źródła takiego ujęcia. 4. Zaprezentuj różne efekty oddziaływania mędrca-przewodnika, mistrza w życiu wybranych postaci literatury polskiej i powszechnej. 5. Przedstaw wpływ filozofii Artura Schopenhauera, Friedricha Nietzschego i Henriego Bergsona na wybrane dzieła literackie przełomu XIX i XX w. oraz początku XX w. 6. Wolność- złudzenie konieczne (Philippe Meyer)? Przedstaw prawdy o determinizmie ludzkiego działania w wybranych utworach literackich XIX i początków XX w. 7. Smutek i melancholia jako tematy literackie. Prześledź na wybranych przykładach funkcjonowanie tych motywów w literaturze romantycznej i młodopolskiej. 8. Kobiety poetki i ich liryka. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do poezji XIX i XX wieku. W kontekście tematu prezentacji ustosunkuj się do sądu wskazującego na zasadniczą odmienność poezji kobiecej. 9. Motyw nieśmiertelnych kochanków w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej. 10. Rozdwojony w sobie o bohaterach pełnych sprzeczności, dwoistych, wewnętrznie skłóconych. Wyjaśnij przyczyny oraz konsekwencje rozdarcia w świadomości postaci, korzystając ze zdobytej wiedzy o literaturze i psychice ludzkiej. 11. Naturalizm jako światopogląd i metoda twórcza. Odwołując się do wybranych dzieł literackich, przedstaw problem oraz oceń zasadność i skuteczność stosowania tej konwencji. 12. Przedstaw ewolucję ballady od Mickiewicza do Leśmiana. Zreferuj temat, odwołując się do wybranych utworów. 13. Obraz wsi polskiej w soczewce różnych konwencji literackich, wyobrażeń i stereotypów. Referując temat na podstawie wybranych utworów, zaproponuj kryteria oceny wiarygodności obrazów życia wiejskiego. 14. Bohater z książką w ręku. Przedstaw oddziaływanie lektur na osobowość, wybory życiowe i koleje losu wybranych postaci literackich różnych epok. 15. Przedstaw na podstawie wybranych dzieł literackich różne sposoby manifestacji ja. Charakteryzując bohaterów literackich, ustosunkuj się do takich praktyk osiągania tożsamości w społeczeństwie. 16. Wbrew powszechnej tendencji do malkontenctwa, ogólnego narzekania zaprezentuj na podstawie wybranych dzieł literackich zalety społeczeństwa polskiego i rozważ znaczenie tych dzieł w kulturze i świadomości Polaków. 17. Nie szata zdobi człowieka? Udowodnij, odwołując się do wybranych przykładów, iż ubiór stanowi sposób charakteryzowania i wartościowania bohaterów literackich. 18. Uduchowniona miłość romantyczna w konfrontacji z młodopolską fascynacją zmysłowością i cielesnością. Porównaj sposoby ujęcia miłości na podstawie wybranych dzieł wskazanych okresów literackich.
19. Na podstawie poznanych tekstów literatury XIX w. zaprezentuj obyczajowość polskiej szlachty tego okresu. 20. Różne postaci młodości w literaturze XIX i XX wieku. Omów temat na wybranych przykładach. 21. Odwołując się do biografii wybranych twórców i do ich dzieł, porównaj rolę artysty w romantyzmie i Młodej Polsce. 22. Literackie kreacje rycerza, spiskowca, żołnierza. Porównując funkcjonowanie tego typu postaci w wybranych tekstach literackich, uwzględnij kontekst historycznoliteracki utworów, zastosowaną przez pisarzy konwencję oraz sposób kreacji bohaterów. 23. Konflikt pokoleniowy jako temat literacki. Omów różne ujęcia tego motywu w wybranych dziełach XIX i XX w. i rozstrzygnij kwestię racji stron sporu. 24. Na znanych Ci przykładach omów spirytualistyczny charakter literatury polskiego romantyzmu. 25. Być albo nie być? Odwołując się do wybranych tekstów literackich, scharakteryzuj portrety ludzi poszukujących sensu życia. 26. Gra z konwencjami. Przedstaw polemiczne podejście pisarzy różnych epok do istniejących reguł, prawideł twórczych oraz wyjaśnij cel takich zabiegów. 27. Bolesław Leśmian i Bruno Schulz - kreatorzy nowych światów. Wskaż swoistość dzieł tych autorów w sferze obrazowania, tworzenia postaci i języka literackiego. 28. Człowiek uwikłany w formę. Przedstaw temat na podstawie wybranych tekstów prozatorskich i dramatycznych Witolda Gombrowicza oraz ustosunkuj się do zaproponowanej przez pisarza antropologii. 29. Od pustelnika do społecznika. Przedstaw na wybranych typach bohaterów literackich różne relacje jednostka-społeczeństwo i wyjaśnij motywację postaci. 30. Na podstawie wybranych dzieł literackich przedstaw sposoby oddziaływania na emocje odbiorcy. Czy takie zabiegi uznasz za granie na nastrojach, nieetyczną manipulację? 31. Człowiek w sytuacji granicznej. Na wybranych przykładach literackich odpowiedz na pytanie: Jaką wiedzę o sobie i świecie zdobyli bohaterowie w okolicznościach skłaniających do pytań filozoficznych (np. choroba, utrata bliskiej osoby, cierpienie, nieszczęśliwa miłość, walka z losem)? 32. Nieustająca żywotność toposów biblijnych. Omów temat na wybranych przykładach z literatury. 33. Programy artystyczne wyrazem buntu pokoleń. Scharakteryzuj problem w oparciu o wybrane teksty literackie z różnych epok. 34. Różne obrazy starości w literaturze. W analizie porównawczej wybranych kreacji bohaterów odwołaj się do wiedzy o poglądach na starość w danej epoce i przekonań twórców. 35. Na podstawie analizy wybranych utworów różnych okresów omów rolę motywów baśniowych w literaturze. 36. Analizując wybrane utwory literackie, scharakteryzuj różne sposoby rozrachunku pisarza z własną przeszłością. 37. Literackie reinterpretacje mitów antycznych. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich z różnych epok. 38. Scharakteryzuj wybranych bohaterów literackich, którym udało się wyzwolić się z niewoli konwenansów, stereotypów, utartych schematów. 39. Czy w dzisiejszych czasach możliwe jest utrzymanie podziału na sztukę wysoką i niską, czy taki rozdział jest potrzebny? Odwołując się do wybranych współczesnych dzieł literackich i plastycznych, a także poglądów myślicieli, zaprezentuj argumentację w tej sprawie. 40. Człowiek jako aktor w teatrze świata. Przedstaw motyw teatrum mundi w wybranych utworach literackich oraz określ przesłanie filozoficzne tego toposu. 41. Moralny wymiar przeżycia wojennego w poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Tadeusza Różewicza. Odwołując się do wybranych utworów, porównaj postawy obu pisarzy. 42. Polaków wyobrażenia o godności, honorze i powinnościach wobec kraju. Omawiając temat, odwołaj się do literatury dawnej i współczesnej.
43. Funkcja motywu przemijania w poezji barokowej i współczesnej. Przedstaw temat na wybranych przykładach literackich. 44. Funkcje odwołań do postaci i symboli literackich w poezji Zbigniewa Herberta. Omów temat na wybranych przykładach. 45. Retoryka w literaturze. Na wybranych przykładach sporów i polemik bohaterów literackich przedstaw skuteczne sposoby zwyciężania w dyskusji. 46. Proces kształtowania się wewnętrznego dekalogu człowieka. Dokonaj analizy zjawiska, odwołując się do wybranych przykładów literackich. 47. Być i mieć to nazwy postaw osobowych. Określ konsekwencje ich przyjęcia dla człowieka, porównując wybrane przykłady literackie. 48. Obraz współczesnej rzeczywistości widziany oczami młodego pokolenia prozaików (np. Doroty Masłowskiej). Dokonaj prezentacji tematu, analizując treść wybranych tekstów. 49. Zaprezentuj i oceń wybrane sposoby pobudzania ducha narodowego w literaturze polskiej. 50. Dom rodzinny we wspomnieniach. Na podstawie wybranych dzieł przedstaw, jak bohaterowie oceniają z perspektywy czasu wpływ rodziny na ich osobowość oraz koleje losu. 51. Literatura jako diagnoza stanu społeczeństwa. Odwołując się do utworów z różnych epok literackich, wykaż, że wiernie obrazują one rzeczywistość oraz mają za zadanie wpływać na przekonania i postawy czytelników. 52. Portrety psychologiczne bohaterów literackich. Scharakteryzuj je i oceń, odwołując się do wybranych przykładów z literatury XIX i XX wieku. 53. Na podstawie wybranych utworów literatury polskiej i powszechnej przedstaw różne znaczenia podróży. 54. Zaprezentuj i oceń zwyczaje staropolskie ukazane w wybranych dziełach literackich. W analizie utworów wskaż funkcję przedstawionych elementów obyczajowych. 55. Przedstaw klasyczne reguły dramatu i próby nowatorskich rozwiązań w konstrukcji tego rodzaju literackiego na przykładzie wybranych utworów z literatury polskiej i obcej. 56. Omów funkcję motywów horacjańskich w utworach różnych epok. 57. Głos pisarzy w sprawie możliwości i ograniczeń osiągnięcia szczęścia. Przedstaw zagadnienie na podstawie wybranych utworów literackich różnych epok. 58. Piękno i brzydota jako kategorie estetyczne obecne w literaturze. Omów temat na podstawie analizy wybranych utworów z różnych epok. 59. Twój głos w dyskusji na temat znaczenia dziedzictwa romantycznego w czasach współczesnych. Odnieś się w swojej wypowiedzi do poglądów w tej kwestii różnych pisarzy, historyków literatury, publicystów. 60. I śmiech niekiedy może być nauką. Żart i kpina jako narzędzia walki z przywarami- omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich i wyjaśnij założenia ideowe pisarzy. 61. Obraz wojny i okupacji w świadomości bohaterów literackich. Omów temat, odwołując się do wybranych tekstów XX w. 62. Ludzie godni i nikczemni w literaturze polskiej i obcej. Scharakteryzuj te postawy, odwołując się do wybranych utworów. 63. Zaprezentuj na wybranych przykładach charakter i znaczenie literatury drugiego obiegu w czasach PRL-u. 64. Kronikarze czasów pogardy. W wybranych tekstach literackich przedstaw różne sposoby przekazu prawdy o wojnie oraz wyjaśnij, z jakimi problemami zmagali się pisarze. 65. Dokonując analizy wybranych przykładów, zaprezentuj różnorodność odmian liryki miłosnej. 66. Omów rolę, jaką może pełnić biografia autora w kształtowaniu świata przedstawionego utworu. Posłuż się przykładami z literatury różnych epok. 67. Charakter i cele odwołań do tradycji antycznej w twórczości Czesława Miłosza. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych wierszy poety.
68. Rewizja mitów narodowych w literaturze. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych tekstów literackich. 69. Trudne doświadczenie utraty ziemi rodzinnej. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych utworów literackich. 70. W oparciu o wybrane utwory omów zagadnienie: Mit arkadyjski i jego funkcjonowanie w literaturze polskiej. 71. Skłonność do marzycielstwa- ludzka słabość, wynaturzenie, dowód niezwykłych zdolności? Zaprezentuj wypowiedź na ten temat w odniesieniu do wybranych dzieł literackich różnych epok. 72. Omów na wybranych przykładach różne sposoby funkcjonowania tradycji homeryckiej w literaturze polskiej. 73. Prawda historyczna a literackie interpretacje historii. Scharakteryzuj problem w odniesieniu do wybranych tekstów literackich. 74. Na podstawie wybranych utworów literackich przedstaw, w jaki sposób cierpienie wpływało na zmianę światopoglądu i postawy życiowej bohaterów. 75. Mitologia jako źródło archetypów. Analizując wybrane przykłady, omów ich funkcjonowanie w literaturze różnych okresów. 76. Bohater literacki-ideał, bohater literacki-antywzorzec. Na podstawie utworów polskich i obcych dokonaj prezentacji i porównania ciekawych postaci. 77. Na podstawie wybranych utworów literackich wyjaśnij powody i konsekwencje buntu bohaterów przeciw Bogu. 78. Doświadczenie bezsensu i absurdalności istnienia w literaturze XIX i XX wieku. Omów problem na wybranych przykładach literackich. 79. Odwołując się do wybranych dzieł literatury polskiej i obcej, porównaj postawy, doświadczenia wewnętrzne, reakcje bohaterów stojących w obliczu śmierci. 80. Człowiek jest stworzony, aby przekraczać siebie (Emmanuel Mounier). Scharakteryzuj wybranych bohaterów, którzy wykraczali poza granice ludzkich możliwości, oraz wyjaśnij motywację takich postaw. 81. Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze. Omów sposoby ich opisywania i funkcje, jakie pełnią w wybranych utworach. 82. Odwołując się do wybranych dzieł, omów różne ujęcia toposu róży w literaturze. 83. Problem patologii społecznej jako temat literacki. Omów zagadnienie na dowolnie wybranych przykładach, wykorzystując wiedzę literacką, psychologiczną i społeczną. 84. Współczesny polski reportaż. Przedstaw jego istotne cechy i problematykę, odwołując się do reportaży wybranych twórców. 85. Nauczył masy myśleć i czuć po polsku, on wskrzesił ducha narodowego skinieniem czarodziejskiej różdżki swego talentu. Odwołując się do analizy Trylogii oraz różnych opinii krytyków literackich, ustosunkuj się do sądu Józefa Kotarbińskiego o twórczości Henryka Sienkiewicza. 86. O bardzo niegrzecznej literaturze polskiej. Zaprezentuj literackie sposoby walki pisarzy z istniejącymi konwenansami, narodowymi świętościami, hipokryzją i pruderią oraz odnieś się do zasadności takich praktyk satyrycznych. 87. Określ na podstawie wybranych utworów stosunek bohaterów do wykonywanej pracy i obowiązków, swoje spostrzeżenia poprzyj wiedzą o znanych Ci etosach zawodowych. 88. Odwołując się do wybranych utworów literackich, a także literatury przedmiotu zaprezentuj źródła i znaczenie zjawiska emancypacji i feminizmu w polskiej kulturze. 89. Portrety psychologiczne bohaterów literackich. Scharakteryzuj je i oceń, odwołując się do wybranych przykładów z literatury XIX i XX wieku. 90. Na wybranych przykładach przedstaw specyfikę eseju literackiego i filozoficznego jako formy wypowiedzi o człowieku i zjawiskach kulturowych.
91. Stanisław Lem - wizjoner, prorok, filozof? W oparciu o wybrane dzieła odnieś się do legendy pisarza i jego znaczenia w kulturze współczesnej. 92. W niebo wpatrzeni. Dlaczego pewni bohaterowie literaccy patrzyli w gwiazdy i co z nich odczytywali? Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów literackich. 93. Spiskowiec, mściciel, powstaniec, więzień, tułacz romantyczne wcielenia patriotyzmu. Prezentując temat na podstawie wybranych dzieł romantyzmu, wyjaśnij genezę takich propozycji pisarzy. 94. Koncepcje narodu polskiego wypracowane przez literaturę. Przedstaw temat na podstawie wybranych dzieł, uwzględniając szczególnie realia historyczne i światopoglądowe. 95. Odpowiednie dać rzeczy słowo. Przedstaw poglądy poetów różnych epok na rolę poezji i zanalizuj dzieła będące przykładem realizacji pomysłów twórców. 96. Zakochani są wśród nas. Porównaj portrety ludzi zakochanych w wybranych utworach literackich, piosenkach i filmach, przedstaw wnioski dotyczące sposobów obrazowania doznań miłosnych. II. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 97. Odwołując się do wybranych dzieł literackich, malarskich i filmowych, udowodnij stałą obecność wampira w kulturze europejskiej, przedstaw różne ujęcia tematu oraz wyjaśnij przyczyny fascynacji tą postacią. 98. Dlaczego podróżujemy do krain, których nie ma? Analizując wybrane dzieła literackie i filmowe, przedstaw różne wizje idealnych państw i społeczeństw oraz określ przyczyny tworzenia utopii. 99. Głos pokolenia. Porównaj manifesty wybranego pokolenia z przeszłości z wypowiedziami (utwory literackie, muzyka, sztuka) uznawanymi za reprezentatywne dla Twojej generacji. 100. Wizerunki małych ojczyzn. Zaprezentuj temat na podstawie wybranych dzieł literackich i malarskich romantyzmu i pozytywizmu. 101. Na przykładach pochodzących z literatury i malarstwa XIX wieku zaprezentuj różne przedstawienia salonu. 102. Deformacja - zasada estetyczna i sposób konstruowania świata przedstawionego. Odwołując się do wybranych dzieł malarskich i utworów literackich, określ jej istotę oraz funkcje ideowe i artystyczne. 103. Symbolika stroju. Omów temat, analizując wybrane dzieła literackie i inne (malarskie, rzeźbiarskie, filmowe). 104. Motyw tańca w literaturze i sztuce. Określ funkcje i sposoby jego wykorzystania w dziełach różnych epok. 105. Na podstawie wybranych dzieł literackich i malarskich przedstaw różne sposoby osiągania efektu dramatyzmu. 106. Gdy rozum śpi, budzą się upiory (Francisco de Goya). Zaprezentuj uniwersum fantastyczne i nadnaturalne w wybranych dziełach literackich i malarskich, określ funkcję fantastyki oraz rozważ znaczenie wyobraźni. 107. Symbolika zła w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 108. Dawny świat Żydów polskich. Przedstaw zagadnienie na wybranych dziełach literatury i sztuki. 109. Natura jako przedmiot kontemplacji, wzorzec piękna, Matka Ziemia, przyczyna lęków i rozterek... Przedstaw temat, zestawiając w prezentacji wybrane dzieła literackie, filmowe i malarskie. 110. Ucieczka od realizmu w literaturze i sztuce. Zaprezentuj wybrane awangardowe dzieła, wyjaśnij, odwołując się do haseł, manifestów, założenia artystyczne i ideowe twórców. 111. W kontekście wybranych dzieł (literatura, film, sztuki plastyczne) wyjaśnij, czym dla kultury powojennej stał się Oświęcim (Auchwitz).
112. Człowiek jako animal symbolicum ( zwierzę symboliczne ). Potwierdź, prezentując pogłębione i wielorakie odczytanie wybranych symboli w literaturze oraz sztuce, niegasnącą w człowieku chęć rozumienia i podejmowania wysiłku interpretacyjnego. 113. Obraz miasta w literaturze i sztuce. Porównaj różne realizacje tego motywu, uwzględniając związki dzieł z prądami artystycznymi oraz założeniami twórców. 114. Porównaj różne inscenizacje wybranego dramatu polskiego bądź obcego. 115. Człowiek w konfrontacji z siłami nadnaturalnymi (zjawy, duchy, upiory, istoty pozaziemskie...). Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych dzieł malarskich, filmowych i literackich. 116. Odmieńcy w kulturze- geniusze, wielcy ludzie, a może świry, postrzeleńcy, pomyleńcy? Na podstawie wybranych utworów dokonaj analizy porównawczej takich postaci, wskaż sposoby ich wartościowania oraz rozważ rolę w społeczeństwie. 117. Wybrane dzieła literackie i filmowe potraktuj jako źródło wiedzy o zjawisku narkomanii, zaprezentuj zdobytą w ten sposób wiedzę oraz skonfrontuj ją z poglądami psychologów i socjologów. 118. Historia jako temat lub pretekst w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z okresu romantyzmu i pozytywizmu. 119. Porównaj na wybranych przykładach sposoby kreowania pejzażu w literaturze i malarstwie dwóch wybranych przez siebie epok. 120. Teatr Telewizji jako zjawisko z pogranicza sztuk. Zaprezentuj temat, odwołując się do kilku wybranych spektakli. 121. Totalitaryzm w literaturze, filmie i malarstwie. Przeanalizuj sposoby jego przedstawiania w wybranych tekstach kultury. 122. Estetyka klasyczna a styl barokowy. Porównaj cechy obu poetyk, odwołując się do przykładów w dziedzinie literatury, architektury i malarstwa. 123. Poetycka i malarska kreacja pejzażu impresjonistycznego. Omów temat na podstawie wybranych dzieł. 124. Na wybranych przykładach przedstaw, jak pisarze i malarze różnych epok usiłowali uchwycić fenomen czasu. 125. Przedstaw analizę wybranych ekranizacji dzieł literackich, wykorzystując znajomość utworów, porównaj (pod względem fabuły, poetyki, wymowy) filmy z ich pierwowzorami. 126. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Rozwiń temat, odwołując się do bogatej twórczości tego reżysera. 127. Sceny batalistyczne i ich rola w malarstwie i literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach i oceń znajomość militariów autorów prezentowanych dzieł. 128. Rola karykatury w literaturze i sztuce. Rozważ zagadnienie na wybranych przykładach z XX wieku. 129. Kwidzyn w literaturze, sztuce i filmie. Omów temat na wybranych przykładach. 130. Inspiracje plastyczne w prozie i dramacie XX wieku - przedstaw zjawisko na przykładzie twórczości wybranych artystów polskich i obcych. 131. Odwołując się do wybranych przykładów przedstaw różne obrazy biblijnej Ewy w literaturze i sztukach plastycznych. 132. Na wybranych przykładach omów wpływ Stanisława Ignacego Witkiewicza (lub Tadeusza Kantora) na współczesny teatr i dramaturgię. 133. Artysta jako kontemplator krajobrazu górskiego. Porównaj wybrane wizje artystyczne i literackie gór oraz odczytaj przesłanie zapisane w strukturze dzieł. 134. Skandal i prowokacja w sztuce. Omów zjawisko na wybranych przykładach dzieł malarskich, filmowych i literackich. 135. Obraz polskiego inteligenta kreowany przez literaturę i film. Przedstaw zjawisko na wybranych przykładach. 136. Zbigniew Herbert i Krzysztof Kieślowski jako twórcy dekalogu człowieka czasów zagrożenia.
137. Przedstaw różne funkcjonowanie motywu maryjnego w literaturze i sztuce. 138. Odwołując się do wybranych przykładów, omów sposoby funkcjonowania wątków i symboli biblijnych w literaturze i sztuce różnych epok. 139. Porównując dzieła z różnych dziedzin sztuki, przedstaw funkcjonowanie motywów historycznych w sztukach plastycznych i literaturze. 140. Teatr mój widzę ogromny". Omów wpływ Stanisława Wyspiańskiego na wielką reformę teatru europejskiego z przełomu XIX i XX wieku, odwołując się do wybranych utworów pisarza. 141. Pejzaż romantyczny w literaturze i malarstwie. Porównaj różne sposoby jego przedstawiania 142. Topos ogrodu w literaturze i sztuce. Omów zjawisko na wybranych przykładach polskich i obcych. 143. Matka i jej dziecko jako temat literatury i sztuki. Omów zagadnienie na podstawie wybranych dzieł, uwzględniając sposób obrazowania i wymowę scen. 144. Zaprezentuj wybrane dzieła literackie i malarskie ukazujące zarówno piękno zmysłowe kobiety, jak i jej świat wewnętrzny. 145. Obrzędy ludowe jako źródło różnorodnej inspiracji artystycznej. Omów temat na wybranych przykładach z literatury i innych dziedzin sztuki. Odwołując się do wybranych dzieł autorów, wskaż podobieństwa i różnice. 146. Na podstawie wybranych dzieł literackich, malarskich i filmowych przedstaw urok i specyficzną atmosferę Krakowa. 147. Porównaj literackie i artystyczne wizerunki świętych powstałe w przeszłości i w czasach współczesnych. 148. Dialog z tradycją antyczną w literaturze i sztukach plastycznych. Omów zagadnienie, odwołując się do przykładów z dwóch wybranych epok. 149. Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw różne wizerunki Boga w literaturze i innych dziedzinach sztuki. 150. Motyw vanitas w poezji i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach repertuar środków artystycznych wykorzystywanych przez twórców różnych epok. 151. Na wybranych przykładach dzieł z różnych epok przedstaw funkcje motywów mitologicznych w literaturze i sztuce europejskiej. 152. Obraz PRL-u w literaturze, malarstwie i filmie. W prezentacji wskaż artystyczne środki służące ocenie ukazywanych przez artystów zjawisk. 153. Odwołując się do wybranych przykładów, zaprezentuj różne sposoby wykorzystania motywu tańca w literaturze i sztuce. 154. Omów zjawisko parodii, odwołując się do dzieł literackich i innych dziedzin sztuki. 155. Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów, różne wizerunki aniołów w literaturze i malarstwie. 156. Motyw domu w literaturze, malarstwie i filmie. Odwołując się do wybranych dzieł, omów różne sposoby ujęcia tego motywu w tych dziedzinach kultury. 157. Przedstaw i porównaj na wybranych przykładach różne oblicza rewolucji w literaturze i innych dziedzinach sztuki ( np. w malarstwie, filmie). 158. Dawni bohaterowie, herosi a supermani współczesnej kultury. Porównaj wizerunki postaci, odwołując się do wybranych dzieł (literatura, sztuki plastyczne, komiks, film).
IV. JĘZYK 159. Analizując wybrane materiały wyborcze, sformułuj wnioski do zagadnienia: Język jako instrument walki o władzę. 160. Scharakteryzuj na wybranych przykładach różne sposoby indywidualizacji języka poetyckiego. 161. Język angielski we współczesnej polszczyźnie. Przedstaw problem zapożyczeń i oceń zasadność ich użycia na podstawie analizy zgromadzonego materiału językowego. 162. Język propagandy politycznej. Dokonaj jego analizy, wskazując na najważniejsze cechy (np. posłuż się tekstami przemówień sejmowych). 163. Na wybranych przykładach współczesnego języka omów zagadnienie: Zapożyczenia jako jeden ze sposobów wzbogacania języka. 164. Dokonaj analizy przykładów celowego naruszania normy językowej w wybranych utworach literatury polskiej XX wieku. Oceń zasadność prezentowanych odstępstw. 165. Na przykładzie wybranych tekstów scharakteryzuj tendencje językowe współczesnej polszczyzny. 166. Na wybranych przykładach przedstaw charakterystyczne cechy języka prasy młodzieżowej i dokonaj oceny jego poprawności. 167. Omów pochodzenie nazw miejscowych Twojego regionu. Wskaż charakterystyczne cechy tego rodzaju nazewnictwa. 168. Wpływy obce w języku polskim na terenie Twojego regionu. Omów temat, odwołując się do zgromadzonego przez siebie materiału językowego. 169. Na wybranych przykładach scharakteryzuj język manifestów i programów literackich. 170. Na wybranych przykładach porównaj język gatunków publicystycznych dwóch wybranych epok. 171. Eksperymenty językowe. Odwołując się do wybranych utworów, omów rolę i funkcję tego zjawiska. 172. Rola stylów funkcjonalnych (na przykład urzędowego, potocznego) w literaturze XX wieku. Omów zagadnienie na przykładzie wybranych tekstów. 173. Dokonaj analizy języka tekstów piosenek wybranego piosenkarza lub zespołu muzycznego. Wyjaśnij zasadność doboru środków językowych. 174. Język jako źródło humoru. Na przykładzie wybranych tekstów omów zabiegi językowe służące tworzeniu komizmu. 175. Językowe sposoby wyrażania uczuć w listach. Dokonaj analizy wybranych listów dwóch poetów lub pisarzy. 176. Omów funkcje stylizacji biblijnej w wybranych tekstach literackich dwóch epok. 177. Język ogłoszeń prasowych. Na wybranych przykładach dokonaj analizy i przedstaw charakterystyczne jego cechy. 178. Język potoczny w literaturze współczesnej. Omów jego funkcje na podstawie wybranych utworów literackich. 179. Scharakteryzuj język ulubionego pisarza na przykładzie wybranych przez siebie utworów lub ich fragmentów. 180. Stylizacje językowe w literaturze, ich środki i funkcje. Omów na wybranych przykładach. 181. Omów na wybranych przykładach zagadnienie stylizacji językowej w literaturze. Zwróć uwagę na środki artystyczne i funkcje, jakie spełniają one w utworze. 182. Omów na wybranych przykładach różnorodne funkcje języka nagłówków prasowych.
183. W oparciu o analizę wybranego materiału językowego, np. tekstów zapożyczonych z zeszytów szkolnych, tekstów kabaretowych i innych, przekonaj, że błąd językowy może być źródłem komizmu. 184. W wybranych tekstach literackich zaprezentuj różnorodne funkcje archaizmów. 185. Omów na wybranych przykładach różne funkcje gry językowej w kabarecie. 186. Rola neologizmów w tworzeniu literackiego obrazu świata. Omów zagadnienie na przykładzie wybranych tekstów poetyckich. 187. Przedstaw rolę frazeologizmów w poezji, odwołując się do wybranych przykładów. 188. W oparciu o analizę dowolnie wybranych skeczów kabaretowych przekonaj, że błąd językowy może być źródłem komizmu.