Tematy do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego w sesji wiosennej 2012/2013 I. Literatura

Transkrypt

1 Tematy do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego w sesji wiosennej 2012/2013 I. Literatura 1. Pokonali los czy pokonani przez los? Przedstaw swój punkt widzenia w oparciu o wybrane teksty literatury polskiej i obcej. 2. Człowiek ofiara własnych wyborów czy marionetka w rękach siły wyższej. Rozważ temat, odwołując się do wybranej literatury 3. Przywołując stosowne przykłady, rozważ rolę inspiracji biblijnych w literaturze wybranych przez Ciebie epok. 4. Romantyczna choroba wieku i jej późniejsze wcielenia literackie. Przedstaw temat na wybranych przykładach z 5. Omów koncepcję theatrum mundi. Odwołaj się do literatury renesansowej i wybranych utworów innych epok. 6. Problem sensu cierpienia w literaturze XX wieku. Omów temat, odnosząc się do utworów literatury polskiej i obcej. 7. Świadectwa zwycięstwa dobra i miłości w konfrontacji ze złem. Rozważ problem, odwołując się do literatury polskiej i obcej. 8. Literackie interpretacje mitów antycznych. Scharakteryzuj odmiany i funkcje tego zjawiska na wybranych przykładach 9. Przyroda jako bohater literacki. Omów temat w odniesieniu do wybranych dzieł z różnych epok literackich. 10. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw funkcje i sposoby kreowania portretu Polaków. 11. Horacjański motyw exegi monumentum w poezji późniejszych epok. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory 12. Poezja współczesna wobec konwencji sztuki barokowej. Omów temat w oparciu o wybrane utwory. 13. Na wybranych tekstach literackich XX wieku rozważ, jak młodość determinuje życie bohatera.

2 14. Istota tragizmu w dramacie starożytnym i romantycznym. Omów temat na wybranych przykładach literackich. 15. Na wybranych przykładach omów związki literatury fantasy z baśniami, podaniami i legendami. 16. Dramat człowieka uwikłanego w historię. Omów temat na wybranych przykładach różnych epok literackich. 17. Portrety cudzoziemców w literaturze polskiej. Omów temat w oparciu o wybrane teksty 18. Dokumentalizm i paraboliczność. Scharakteryzuj dwa sposoby prezentowania rzeczywistości na podstawie wybranych tekstów literatury polskiej i obcej. 19. Rola parodii i groteski w literaturze dawnej i współczesnej. Omów temat w oparciu o wybrane teksty. 20. Konflikt pokoleń i jego literacki obraz. Omów temat w oparciu o wybrane utwory 21. Funkcje symbolu w polskiej i obcej literaturze modernistycznej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów. 22. Obyczaje stołu i tradycje kulinarne utrwalone w literaturze. Omów temat, odnosząc się do wybranych tekstów literackich z 23. Ludowość jako źródło inspiracji twórczej dla artystów XIX i XX w. Omów temat na wybranych tekstach literatury polskiej i obcej. 24. Satyra, żart, kpina, czyli jak leczyć świat śmiechem. Omów temat w oparciu o wybrane teksty 25. Literacki obraz polskiej szlachty na przestrzeni wieków. Omów temat w oparciu o wybrane teksty. 26. Problem żydowski stereotypy a rzeczywistość. Omów temat w oparciu o wybrane teksty 27. Przedstaw twórcę literatury polskiej, którego dzieła uważasz za najważniejsze w dziejach narodu i ojczyzny. Omów temat, odwołując się do utworów literackich artysty i ich znaczenia. 28. Arkadia i realizm. Omów dwa odmienne sposoby przedstawiania wsi w literaturze polskiej w różnych epokach literackich. 29. Człowiek wobec różnych przejawów despotyzmu. Omów zagadnienie w oparciu o przykłady literackie 30. Ofiara i kat. Omów temat w oparciu o wybrane teksty literackie

3 31. Nauczyciel jako bohater literacki. Omów temat w oparciu o wybrane teksty różnych epok literatury polskiej i obcej. 32. Człowiek i jego świat wartości w epoce średniowiecza, renesansu i baroku. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów. 33. Literatura w służbie narodu. Omów temat w oparciu o wybrane teksty literackie 34. Zaprezentuj twórczość wybranego artysty jako odzwierciedlenie światopoglądu epoki, w której przyszło mu żyć oraz jej dylematów, problemów i zainteresowań. 35. Jak literatura opowiada o nieludzkiej rzeczywistości? Zaprezentuj temat, odnosząc się do różnych typów narratorów i odmian narracji w prozie powojennej. 36. Literackie portrety uczniów. Omów zagadnienie, odnosząc się do literatury różnych epok. 37. Spiskowiec, organicznik, dekadent. Omów na wybranych przykładach różne postawy bohaterów wykreowanych przez literaturę XIX wieku. 38. Kreacje ludzi szczęśliwych w literaturze polskiej i obcej. Omów temat w oparciu o wybrane teksty literackie 39. Jaką prawdę o człowieku i kulturze europejskiej przynosi literatura poświęcona II wojnie światowej? Omów temat w oparciu o wybrane utwory. 40. Idealiści i marzyciele. Omawiając temat, odnieś się do literatury polskiej i obcej. 41. Orientalizm w twórczości polskich romantyków. Omów temat w oparciu o wybrane utwory różnych twórców. 42. Romantyczne pejzaże i ich funkcja literacka. Omów zagadnienie w odniesieniu do wybranych utworów różnych twórców. 43. Związki Młodej Polski z literaturą romantyzmu. Omów temat na wybranych przykładach. 44. Motyw losu chłopskiego w literaturze polskiej. Omów temat, odwołując się do wybranych tekstów różnych twórców. 45. Motyw powstania listopadowego w literaturze romantycznej. Odnieś się do wybranych utworów różnych twórców. 46. Bohaterowie moralni i niemoralni. Omów temat w oparciu o wybrane teksty literackie 47. Romantyczne i pozytywistyczne wizerunki mężów i ojców rodzin. Omów temat w oparciu o wybrane teksty epok.

4 48. Rola pejzażu w literaturze. Omów temat w oparciu o wybrane teksty twórców 49. Wielkie, zapisane w literaturze różnych epok, wydarzenia z historii Polski i ich funkcja. Omów temat w oparciu o wybrane teksty. 50. Motyw geniuszu twórcy oraz nieśmiertelności jego dzieła. Zaprezentuj temat w oparciu o wybrane teksty literackie 51. Bóg i człowiek omów zagadnienie w oparciu o teksty 52. Metafizyczny ogląd świata. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty różnych epok literackich oraz ich kontekst filozoficzny. 53. Ewolucja teatru na przestrzeni wieków? Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty od starożytności do współczesności. 54. Moje fascynacje życiem i twórczością Juliusza Słowackiego. Omów zagadnienie w kontekście dzieł poetyckich, dramatycznych oraz epistolografii artysty. 55. Literatura jako źródło budzenia sumień. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty 56. Literatura zwierciadłem Polski i Polaków. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory 57. Symbolika tytułów dzieł literackich. Omów zagadnienie w odniesieniu do utworów 58. Obraz młodego pokolenia Polaków w literaturze Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty literackie. 59. Franciszkańska akceptacja świata. Wskaż źródła i omów kontynuacje w wybranych tekstach literackich. 60. Biografia twórcy jako tworzywo literackie. Omów temat w oparciu o życiorysy wybranych twórców oraz ich dzieła. Odnieś się do różnych epok literackich. 61. Koncepcja patriotyzmu oraz związany z nią typ bohatera romantycznego i pozytywistycznego. Omów temat, odnosząc się do wybranych utworów. 62. Renesansowe powroty do antyku. Omów temat, odnosząc się do różnych aspektów zagadnienia. 63. Rola lektur w kształtowaniu osobowości bohaterów literackich. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 64. W jaki sposób twórcy epoki oświecenia włączali się w nurt reformatorski? Omów temat, odnosząc się do literatury i publicystyki epoki.

5 65. Wisława Szymborska. Omów sylwetkę poetki oraz jej twórczość, odnosząc się do wybranych tekstów poetyckich. 66. Czy inny znaczy gorszy? Omów temat, odnosząc się do przykładów literackich 67. Autobiografia jako tworzywo literackie w twórczości pisarzy XX wieku. Odnieś się do utworów jednego z wybranych twórców literatury polskiej. 68. Dramat polskiego emigranta. Omów zagadnienie w odniesieniu do literatury romantycznej i współczesnej. 69.Obraz tworzenia człowieka totalitarnego w literaturze polskiej i obcej. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory. 70. Twórcy pokolenia spełnionej apokalipsy ich życie i twórczość jako świadectwo epoki. Omów temat w oparciu o wybrane utwory K.K. Baczyńskiego, T. Gajcego, T. Borowskiego i innych. 71. Wpływ sytuacji ekstremalnych na psychikę człowieka. Omów temat w oparciu o wybrane utwory z literatury polskiej i obcej. 72. Bruno Schulz malarz i pisarz. Omów sylwetkę i twórczość Brunona Schulza, uwzględniając jego różnorodną działalność artystyczną. 73. Obraz miłości w epoce sentymentalizmu, romantyzmu i pozytywizmu. Omów temat w oparciu o wybrane utwory. 74. Motyw maryjny w literaturze polskiej. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory. 75. Język ezopowy w literaturze pozytywistycznej. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory. 76. Poezja XX wieku jako świadectwo zagubienia człowieka i katastroficzna wizja cywilizacji. Omów temat w oparciu o wybrane teksty literatury polskiej. 77. Teatr jako krzywe zwierciadło, w którym przeglądają się widzowie. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory różnych epok, z uwzględnieniem dramatu współczesnego. 78. Rodzaje narratorów i narracji. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory 79. Programy i manifesty różnych epok oraz ich odzwierciedlenie w twórczości literackiej. Omów zagadnienie w oparciu o trzy wybrane epoki historyczno-literackie. 80. Wizja rewolucji w literaturze polskiej. Omów zagadnienie, odnosząc się do utworów z

6 81. Zło i walka z nim jako nieodłączne atrybuty ludzkiego losu. Omów temat w oparciu o wybrane utwory 82. Społeczeństwo polskie w krzywym zwierciadle. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty 83. Literatura świadectwem ważnych wydarzeń historycznych. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty różnych epok literackich. 84. Obraz wielkich zrywów narodowych w literaturze polskiej. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty literackie. 85. Portrety rodzinne. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory 86. Wzorce wychowania młodego pokolenia. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory literackie 87. Literackie prezentacje synów i córek. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory literackie 88. Nowatorstwo teatru Wyspiańskiego. Omów zagadnienie w oparciu o co najmniej trzy wybrane utwory tego autora. 89. Źle widziani, zakazani. Odnieś się do sformułowania, opierając się na biografiach i dziełach wybranych twórców. 90. Rola bohaterów drugiego planu w dziele literackim. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty z

7 II. Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki 1. W oparciu o wybrane teksty przeanalizuj odniesienia literackie pieśni Jacka Kaczmarskiego. 2. Omów zagadnienie indoktrynacji komunistycznej w oparciu o wybrane teksty literackie oraz inne dzieła ówczesnej kultury. 3. Mity jako źródło inspiracji dla artystów. Odnieś się do literatury, malarstwa, rzeźby i innych dziedzin sztuki. 4. Apokaliptyczna wizja świata w różnych dziełach kultury XX wieku. Zaprezentuj temat w oparciu o wybrane teksty kultury. 5. Dzieła literackie, ich filmowe lub teatralne adaptacje oraz malarskie i muzyczne odniesienia. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty kultury. 6. Barokowe widzenie świata w dziełach twórców kultury XVII wieku. Omów zagadnienie, odnosząc się do literatury, malarstwa, architektury. 7. Romantyczne krajobrazy. Omów temat, odnosząc się do wybranych tekstów kultury polskiej i obcej. 8. Motyw śmierci w tekstach literackich oraz innych dziełach sztuki. Omów zagadnienie w oparciu o dokonany wybór przykładów. 9. Bohater literacki i jego filmowa kreacja. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane przykłady. 10. Na wybranych przykładach omów wpływ dramatu II wojny światowej na różne dziedziny sztuki. Odwołaj się do dzieł literackich, malarskich oraz rzeźby. 11. Topos ogrodu w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane przykłady. 12. Turpizm w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł. 13. Obraz morza w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane przykłady. 14. Katastrofizm w polskiej sztuce XX wieku. Odnieś się do wybranych utworów literackich oraz malarstwa.

8 15. Góry jako natchnienie dla twórczości artystycznej. Odnieś temat do wybranych przykładów z różnych dziedzin sztuki. 16. Piękno i brzydota człowieka, jako odwieczne tematy artystycznego natchnienia. Omów temat, odnosząc się do różnych dziedzin sztuki. 17. Motywy muzyczne w literaturze. Omów temat w oparciu o wybrane utwory różnych epok. 18. Motyw snu w wybranych dziełach sztuki. Omów jego realizację oraz funkcje w oparciu o różne teksty kultury. 19. Dialog twórców literatury z filozofami. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty. 20. Motywy pasyjne w literaturze, malarstwie i rzeźbie. Omów zagadnienie, odnosząc się do wybranych przykładów z

9 III. Język 1. Specyfika języka nagłówków prasowych. Omów temat w oparciu o zgromadzony materiał zawarty w prasie współczesnej. 2. Stylizacja językowa i jej rodzaje. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty literackie 3. Język reklamy - jego specyfika i funkcje. Omów temat w odniesieniu do reklamy radiowej, telewizyjnej i prasowej. 4. Tworzenie nazw własnych miejscowości. Omów temat także w odniesieniu do nazw miejscowości najbliższych Twemu miejscu zamieszkania. 5. Biblijne frazeologizmy i ich funkcjonowanie we współczesnej polszczyźnie. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 6. Sposoby tworzenia imionisk w Panu Tadeuszu A. Mickiewicza. Omów temat na podstawie tekstu dzieła. 7. Wpływ języka angielskiego na współczesną polszczyznę. Omów zagadnienie w odniesieniu do różnych dziedzin życia. 8. Komizm słowny. Przedstaw sposoby jego realizacji na wybranych przykładach. 9. Omów funkcje archaizacji w wybranych dziełach dwóch polskich twórców różnych epok. 10. Językowe kształtowanie świata w poezji. Analizując utwory wybranego poety, omów funkcje zastosowanych środków artystycznych. 11. Przedstaw na wybranych tekstach różne funkcje językowe, porównaj je, wskaż różnice. 12. Język Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego dwie odmiany polszczyzny tej samej epoki. Dokonaj analizy porównawczej. 13. Frazeologia antyczna i biblijna w języku polskim. Omów na wybranych przykładach. 14. Stylizacja środowiskowa w literaturze jej odmiany i funkcje. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 15. Omów przykłady stylizacji gwarowej w wybranych utworach literackich. 16. Sentencje i przysłowia omów, na wybranych przykładach, ich funkcjonowanie w codziennej polszczyźnie.

10 17. Stylizacja biblijna w literaturze polskiej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 18. Scharakteryzuj styl barokowy w literaturze na przykładzie wybranych utworów XVII wieku. 19. Scharakteryzuj język wybranych współczesnych czasopism młodzieżowych i podejmij próbę jego oceny. 20. Językowe środki wzmacniania ekspresji wypowiedzi. Scharakteryzuj zjawisko w oparciu o wybrane teksty. 21. Scharakteryzuj styl literacki/język swojego ulubionego twórcy i/lub epoki literackiej. Odnieś się do konkretnych przykładów. 22. Język w pracy, w szkole i w domu czy to ten sam język polski? Przedstaw i przeanalizuj przykłady odmian współczesnej polszczyzny. 23. Wpływ języków obcych na język polski dawniej i dziś. Omów to zjawisko na wybranych przykładach. 24. Rola neologizmów w tworzeniu literackiego obrazu świata. Omów zjawisko na wybranych przykładach. 25. Język Twoich rówieśników - scharakteryzuj na podstawie analizy zgromadzonego materiału językowego. 26. Analizując zgromadzony materiał językowy, scharakteryzuj zapożyczenia we współczesnym języku polskim. Oceń ich celowość. 27. Sposoby indywidualizacji języka bohaterów literackich. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z 28. Dokonaj analizy tekstów wybranych współczesnych piosenek polskich pod kątem kryteriów poprawności językowej. 29. Przedstaw odmiany współczesnego języka mówionego na czterech przykładach wypowiedzi prezenterów programów telewizyjnych dla młodzieży. 30. Funkcje języka potocznego w poezji. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.