TEMATY PREZENTACJI NA USTNĄ MATURĘ Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2010/2011

Transkrypt

1 TEMATY PREZENTACJI NA USTNĄ MATURĘ Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2010/2011 LITERATURA 1. Personifikacje zła w literaturze. Porównaj sposoby ukazania i funkcje, jakie pełnią w wybranych utworach literackich różnych epok. 2. Motyw snu w literaturze i jego funkcje w utworze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów z różnych epok. 3. Sposoby odnoszenia się człowieka do Boga i do sfery sacrum. Omów zagadnienie, analizując świadectwa literackie z dwóch epok. 4. Różne sposoby przedstawiania władzy w literaturze. Omów zagadnienie, porównaj analizowany materiał i przedstaw wnioski, analizując wybrane przykłady z różnych epok. 5. Miasto i jego wpływ na losy i psychikę bohatera. Omów na wybranych przykładach dzieł literackich 6. Motyw samobójcy w literaturze. Omów jego kreację i funkcjonowanie w wybranych dziełach różnych epok. 7. List jako forma komunikacji międzyludzkiej i forma literacka. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z różnych epok. 8. Różne ujęcia wizerunku kobiety zbuntowanej w literaturze. Przedstaw, zwracając uwagę na przyczyny, przebieg i skutki buntu oraz sposób kreacji bohaterki. 9. Motywy średniowieczne w literaturze fantasy. Omów na 10. Konflikt pokoleń w ujęciu twórców różnych epok. Omów, analizując, wybrane przykłady literackie. 11. Przemiana wewnętrzna jako motyw określający osobowość bohatera literackiego. Omów temat na wybranych przykładach z dwóch epok literackich. 12. Etos rycerski w literaturze. Przedstaw różne sposoby jego kreacji, analizując wybrane teksty. 13. Literackie obrazy bitew. Przedstaw sposoby kreacji i określ rolę w wybranych utworach. 14. Bohaterowie w habitach. Przedstaw różne sposoby ich kreowania w wybranych utworach literackich. 15. Różne sposoby przedstawiania matki cierpiącej w literaturze. Omów zagadnienie na 16. Wizje apokalipsy w utworach różnych epok. Omów temat, dokonaj porównania i przedstaw wnioski.

2 17. Relacja rodzice - dzieci. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literatury polskiej i obcej. 18. Memento mori w średniowieczu i baroku. Porównaj funkcjonowanie motywu, analizując wybrane teksty literackie. 19. Motyw winy i potrzeby oczyszczenia występujący w dziełach literackich. Omów temat, analizując wybrane przykłady. 20. Poetyckie obrazy zagubienia człowieka. Przedstaw temat na wybranych utworach z różnych epok. 21. Sposoby kreowania portretu Matki-Polki. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie. 22. Portrety Żydów w literaturze XIX w. Przedstaw i zinterpretuj sposób prezentowania postaci, analizując wybrane przykłady. 23. Motyw tańca i jego funkcje w utworze. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty literackie. 24. Kara jako konsekwencja zbrodni. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady z literatury polskiej i obcej. 25. Małe ojczyzny w twórczości wielkich artystów. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich. 26. Mit o Prometeuszu i jego literackie przetworzenia. Omów, analizując wybrane utwory z różnych epok. 27. Stereotypy kobiecości w literaturze. Rozważ temat na wybranych przykładach z dwóch epok literackich. 28. Różne sposoby funkcjonowania motywu winy i kary w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z różnych epok literackich. 29. Warszawa w literaturze. Różne sposoby spojrzenia na miasto. Omów zagadnienie na 30. Obrazy powstania warszawskiego w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych 31. Różne ujęcia motywu wesela w literaturze. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła. 32. Bunt przeciwko złemu prawu, czyli historia Antygony przez wieki. Omów zagadnienie, analizując wybrane tekst. 33. Heroizacja i deheroizacja jako sposoby prezentacji bohaterów. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich. 34. Kreacjonizm i dokumentaryzm. Przedstaw metody obrazowania świata, zaprezentuj swoją opinię, wykorzystując literaturę różnych epok.

3 35. Motyw utopii w literaturze i jego funkcje w utworze. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów z różnych epok. 36. Człowieczeństwo nie jest stanem, w którym przychodzimy na świat, to godność, którą należy zdobywać. Rozważ słuszność powyższej wypowiedzi, analizując utwory literackie XX w. 37. Motyw maski jego rola i znaczenie w życiu bohatera i kreacji świata. Omów analizując wybrane dzieła. 38. W poszukiwaniu raju utraconego. Zaprezentuj, w jaki sposób twórcy różnych epok dochodzili do rozwiązania tego problemu. Zanalizuj wybrane teksty literackie. 39. Motyw wędrowca, podróżnika, pielgrzyma w literaturze. Omów analizując wybrane utwory z dwóch epok. 40. Pary kochanków literackich. Omów sposób ich przedstawienia w utworach wybranej epoki. 41. Świat nadprzyrodzony w dramatach różnych epok. Omów funkcje i rolę na podstawie trzech utworów. 42. Bezdomność i wyobcowanie. Rozważ problem na podstawie wybranych tekstów literackich. 43. Zbigniew Herbert nazwał odpuszczenie win największym kunsztem przedstaw funkcjonowanie motywu przebaczenia w wybranych utworach różnych epok. 44. Odpowiedzialność człowieka za swoje czyny. Przedstaw i oceń podstawy wybranych bohaterów literackich z dwóch różnych epok kultury. 45. Literatura polska wobec Holocaustu. Rozwiń temat na podstawie wybranych przykładów literackich. 46. Miłość wszechpotężna siła, często rani, ale czy można bez niej żyć? Omów jej rolę i miejsce w życiu człowieka, analizując utwory literatury dawnej i współczesnej. 47. Różne wersje autobiografizmu w literaturze. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty. 48. Motyw metamorfozy bohatera w literaturze. Omów zagadnienie na podstawie wybranych dzieł literackich. 49. Niewłaściwe wybory, błędne decyzje. Oceń, jakie były ich konsekwencje w życiu bohaterów. Omów na przykładach wybranych utworów. 50. W jaki sposób literatura przedstawia rozstanie bliskich sobie osób. Przeanalizuj wybrane utwory, oceń efekty i wyciągnij wnioski. 51. Pielgrzym, wygnaniec, emigrant. Scharakteryzuj różne sposoby kreowania takich bohaterów w wybranych utworach romantycznych. 52. Jaką rolę przypisywali poezji i poecie twórcy romantyczni? Omów na przykładach wybranych utworów literackich. 53. Polacy jako naród w kulturze XIX wieku. Omów na wybranych przykładach literackich.

4 54. Artysta jako bohater literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach i przedstaw sposoby kreacji. 55. Przedstaw postawy Polaków wobec sprawy ojczyzny w literaturze różnych epok. Porównaj i oceń sposoby kreacji. 56. Portret Polaków w literaturze Młodej Polski. Omów na podstawie wybranych utworów literackich. 57. Miłość metafizyczna i flirtująca dwa różne oblicza miłości. Omów na przykładach wybranych utworów literackich z różnych epok. 58. Tragedia jest tam, gdzie jest wybór. Przedstaw motyw wyboru bohaterów wybranych utworów literackich. 59. Jak literatura polska XIX i XX wieku pomogła ludziom przetrwać czas wojen i represji? Omów na przykładach wybranych utworów. 60. Ukaż motyw natury i jej funkcje w wybranych dziełach romantycznych. Porównaj obrazy i przedstaw refleksje. 61. Bawiąc wzruszać i pouczać. Zanalizuj wybrane przykłady utworów romantycznych i oceń efekty kreacji literackiej. 62. Satyra w życiu codziennym: dawniej i dziś. Zaprezentuj i oceń rolę tekstów satyrycznych, analizując wybrane lektury. 63. Dziennik i pamiętnik w literaturze współczesnej. Przedstaw sposoby kreowania i ich funkcje. 64. Młody człowiek w poszukiwaniu autorytetów. Przedstaw i oceń dążenia bohaterów wybranych lektur. 65. Sposoby ukazywania realiów zaboru rosyjskiego w literaturze. Omów temat na wybranych utworach pozytywizmu i Młodej Polski. 66. Motyw złej miłości w twórczości Williama Szekspira. Omów, analizując wybrane utwory angielskiego dramaturga. 67. Zanalizuj porównawczo różne sposoby prezentacji II wojny światowej w wybranych utworach polskiej literatury współczesnej. Sformułuj wnioski. 68. Ballada romantyczna jako źródło inspiracji dla poetów polskich w XX w. Omów temat, analizując wybrane utwory. 69. Motyw przyrody w literaturze romantyzmu i Młodej Polski. Przedstaw i porównaj sposoby ujmowania przyrody, analizując wybrane utwory. 70. Życiorys Rafała Wojaczka kluczem do zrozumienia jego twórczości. Omów temat, analizując wybrane utwory. 71. Uczucia i przemyślenia zawarte w twórczości Karola Wojtyły, kluczem do zrozumienia pontyfikatu Jana Pawła II. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty literackie.

5 72. Twórczość poetów samobójców. Omów temat, analizując wybrane teksty literackie. 73. Śmierć przychodzi przez komin i zastaje nas przy stole z ustami pełnymi chleba (Z. Herbert). Spojrzenie na śmierć w poezji końca XX wieku. Omów temat, analizując wybrane utwory. 74. Dzienniki czasów wojny analiza porównawcza. Omów temat na podstawie utworów Zofii Nałkowskiej i Marii Dąbrowskiej. 75. Sztuka współczesnego reportażu i jej mistrzowie (np. H. Krall, R. Kauściński, W. Tochman). Omów specyfikę tego gatunku publicystycznego, analizując wybrane utwory. 76. Dialog twórców literatury z filozofami. Zanalizuj temat na wybranych tekstach literackich. 77. Jaki obraz świata kreują twórcy Nowej Fali? Omów, analizując teksty literackie 78. Różne sposoby ujęcia problemu władzy i władcy w literaturze. Omów na wybranych 79. Kostium, maska, przebranie. Scharakteryzuj bohaterów literackich ukrywających swoją tożsamość. Zbadaj przyczyny i efekty takiego ich działania. 80. Różne spojrzenie na wieś w literaturze. Omów zagadnienie na 81. Przedstaw różne sposoby wykorzystywania tematu powrotu do lat dziecinnych w literaturze polskiej. Omów na 82. Przedstaw twórczość Jana Kochanowskiego jako źródło inspiracji poetyckiej autorów późniejszych epok. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów literackich. 83. Omów wpływ biografii poety romantycznego na jego utwory. Uzasadnij na wybranych 84. Przenikanie się świata realnego i fantastycznego w utworach literackich. Omów na 85. Groteska jako sposób opisu świata przedstawionego. Omów, analizując wybrane przykład. 86. Porównaj i oceń powieść pozytywistyczną i młodopolską na 87. Omów i oceń rolę pamiętnika wpisanego w narrację na 88. Przekład literacki - sztuka czy rzemiosło. Omów zagadnienie porównując różne przekłady tych samych tekstów. 89. Bohater z książką w ręku - czyli o znaczeniu lektur w świecie postaci literackich. Omów na 90. Postawa franciszkańska jako źródło inspiracji twórców różnych epok. Omów zagadnienie na wybranych przykładach dzieł literackich. 91. Walka o formę. Przedstaw awangardowe poszukiwania narracji w polskiej prozie współczesnej. Omów zagadnienie na 92. Czy zgadzasz się ze słowami Wyspiańskiego "Chłop potęgą jest i basta". Odpowiedz, analizując utwory różnych epok literackich.

6 93. Motto, cytat, tytuł, ostatnia scena jako klucz do interpretacji dzieła. Omów na wybranych przykładach, utworów literackich. 94. Etos inteligenta i jego demaskacja. Przedstaw problem na wybranych przykładach z literatury XIX i XX wieku. 95. Literackie portrety postaci historycznych. Omów problem na dowolnych 96. Literatura w służbie ideologii. Co sądzisz o tym zjawisku? Zilustruj je na przykładzie twórczości wybranego autora.

7 ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Wizje apokalipsy w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, porównaj sposoby przedstawiania motywu i oceń efekty. 2. Poezja polska i sztuki plastyczne wokół wizerunku anioła. Porównaj wybrane dzieła i skomentuj efekty. 3. Katastroficzna wizja świata w poezji i malarstwie XX w. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty kultury. 4. Totalitaryzm w literaturze, filmie i malarstwie. Przedstaw i porównaj sposoby jego kreacji w wybranych tekstach kultury. 5. Sceny z życia świętych w literaturze i malarstwie. Omów i porównaj wybrane teksty kultury polskiej i europejskiej. 6. Fascynacje kulturą ludową w sztuce. Omów zagadnienie, prezentując różne teksty kultury.(dzieł z literatury i innych dziedzin sztuki) 7. Sposób kreowania portretu dziecka w literaturze i malarstwie. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła kultury. 8. Portret Sarmaty w literaturze i malarstwie. Porównaj różne ujęcia i skomentuj efekty. 9. Polaków portret własny w literaturze i innych tekstach kultury. Omów zagadnienie na 10. Bliskie czy odległe współczesności wizerunki św. Franciszka w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Rozważ problem, rozpatrując wybrane teksty kultury. 11. Sposoby funkcjonowania symboli i wątków biblijnych w literaturze i innych dziedzinach sztuki wybranej epoki literackiej. Zanalizuj przykłady, porównaj funkcje i oceń efekty. 12. Kicz w sztuce. Omów jego funkcję na wybranych przykładach dzieł z literatury i innych dziedzin sztuki. 13. Literackie i filmowe uosobienie zła. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty kultury. 14. Obrazy powstania listopadowego w literaturze i innych tekstach kultury. Porównaj, analizując wybrane dzieła. 15. Obrazy powstania styczniowego w literaturze i innych tekstach kultury. Porównaj w wybranych dziełach. 16. Ideał piękna jako kategorii estetycznej w literaturze i innych dziedzinach sztuki dwóch wybranych epok. Zanalizuj porównawczo wybrane dzieła i sformułuj uogólnienie. 17. Mit o Orfeuszu, jego literackie i filmowe przetworzenia. Omów, analizując wybrane przykłady. 18. Mit o Ikarze, jego literackie i malarskie przetworzenia. Omów funkcjonowanie, sposoby nawiązań i artystyczne efekty, analizując wybrane przykłady.

8 19. Świat prowincji w opowiadaniach Brunona Schulza i obrazach Marca Chagalla. Zanalizuj porównawczo wybrane dzieła. 20. Motyw Bożego Narodzenia w literaturze i malarstwie wybranych epok. Przedstaw sposoby kreacji i zanalizuj porównawczo. 21. Jaką funkcję pełnią w tekstach kultury dyskusje i kłótnie. Przeanalizuj wybrane dzieła z literatury i innych dziedzin sztuki. 22. Porównaj portrety polskiego i europejskiego szlachcica, korzystając z wybranych przykładów literackich oraz innych dziedzin sztuki. 23. Warszawa oraz jej mieszkańcy w twórczości Bolesława Prusa i na obrazach Aleksandra Gierymskiego. Porównaj literackie i malarskie widzenie świata. 24. Koncepcja kobiecego piękna w literaturze i malarstwie. Omów na 25. Motyw ogrodu w sztuce. Scharakteryzuj sposoby kreowania motywu w wybranych tekstach kultury(dziełach z literatury i innych dziedzin sztuki). 26. Rozmowa z Bogiem w sztuce. Scharakteryzuj sposoby prezentowania rozmowy w wybranych tekstach kultury(dziełach z literatury i innych dziedzin sztuki). 27. Motyw metamorfozy bohatera w literaturze i filmie. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła. 28. Obraz getta warszawskiego w polskiej literaturze i filmie. Analizując wybrane przykłady, porównaj sposoby ukazywania zagłady oraz moralną i poznawczą wartość utworów. 29. Przedstaw i porównaj motyw Sądu Ostatecznego w sztuce. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła z literatury i innych dziedzin sztuki. 30. Przedstaw i porównaj wizerunek Boga Ojca Stwórcy Świata w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła. 31. Stanisław Wyspiański - artysta wszechstronny. Udowodnij, analizując wybrane dzieła literackie i plastyczne tego artysty. 32. Wpływ impresjonizmu na literaturę przełomu XIX i XX wieku. Omów temat na wybranych przykładach z literatury i innych dziedzin sztuki. 33. Rola muzyki i sposoby jej ukazywania w literaturze. Przedstaw na wybranym materiale literackim. 34. Sztuki plastyczne jako źródło inspiracji dla pisarzy z dwóch epok. Przedstaw i oceń, analizując wybrane dzieła. 35. Funkcje alegorii w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów na wybranych 36. Rola i znaczenie symbolu w dziełach literackich i malarstwie Stanisława Wyspiańskiego lub innych twórców epoki przełomu wieków. 37. Porównaj dzieło literackie i jego adaptację filmową. Omów sposoby kreowania bohatera.

9 38. Myślenie wierszem. Przedstaw powinowactwa poezji z filozofią. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła. 39. Walka dobra ze złem. Omów na wybranych przykładach literackich i filmowych. 40. Wpływ naturalizmu na literaturę przełomu XIX i XX wieku. Omów temat na wybranych przykładach z literatury i innych dziedzin sztuki. 41. Historia narodu polskiego jako ważne źródło inspiracji dla literatury i innych dziedzin sztuki. Rozwiń temat na podstawie wybranych przykładów. 42. Teatralne realizacje dzieł klasyków. Zanalizuj i oceń wybrane spektakle teatralne, porównaj z literackim pierwowzorem 43. Klasyka literatury we współczesnej kinematografii polskiej - moda, dramatyczne poszukiwanie tematów czy odrodzenie literatury. Przedstaw swój punkt widzenia, analizując porównawczo dzieło literackie i jego filmową realizację 44. Porównaj i oceń sceny batalistyczne w wybranej powieści Sienkiewicza i malarstwie XIX - wiecznym. 45. Podobne czy inne spojrzenie dwóch różnych reżyserów na to samo dzieło literackie. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła.

10 JĘZYK 1. Zróżnicowanie polszczyzny język w domu, pracy i w szkole. Omów jego odmiany na 2. Język i styl wyznań miłosnych. Przedstaw temat, analizując teksty epistolarne dwóch wybranych epok. 3. Nowomowa jako zjawisko językowe. Dokonaj prezentacji i oceny, analizując celowo zgromadzony materiał językowy. 4. Język prasy młodzieżowej. Omów zagadnienie, prezentując różnorodność doboru środków językowych. 5. Mowy sławnych publicystów a przemówienia współczesnych polityków. Porównaj pod względem językowym wybrane teksty. 6. Mowa mieszkańców Twojej miejscowości. Zbadaj język różnych grup pokoleniowych i zaprezentuj spostrzeżenia i wnioski. 7. Współczesny język negocjacji a tradycja retoryki. Porównaj obszary tematyczne i sposoby osiągania zamierzonych celów. 8. Funkcje wulgaryzmów we współczesnej polszczyźnie potocznej i literackiej. Omów na 9. Wpływ języków obcych na język polski w ostatniej dekadzie XX w. i na początku XXI w. Zbadaj zjawisko i przedstaw uogólnione wnioski. 10. Wpływ języków obcych na język polski w dwóch wybranych okresach rozwoju języka. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty literackie, publicystyczne i inne. 11. Język uczniowski jako jedna z odmian gwary środowiskowej. Omów zagadnienie na podstawie zgromadzonego materiału językowego i literatury przedmiotu. 12. Rola neologizmów w tworzeniu literackiego obrazu świata. Omów na wybranych tekstach literackich. 13. Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Przeanalizuj zagadnienie na podstawie wybranych przykładów ze współczesnej polszczyzny. 14. Specyfika języka użytkowników Internetu - omów na przykładach wybranych tekstów kultury. 15. Język prasy. Omów na konkretnych przykładach różne odmiany stylu publicystycznego. 16. Rola języka potocznego w kreowaniu współczesnej kultury. Analiza zgromadzonego materiału językowego.

11 17. Eponimy w gwarze uczniowskiej. Analiza zgromadzonego materiału językowego. 18. Innowacje w języku potocznym i poezji współczesnej. Zanalizuj przykłady języka mówionego i wybranych dzieł poetów np. M. Białoszewskiego, J. Twardowskiego. 19. Blogi przedstaw zjawisko. Omów etyczną i językową wartość wybranego i udokumentowanego materiału. 20. Analizując język piosenek współczesnego zespołu muzycznego, wyjaśnij zasadność doboru środków wyrazu. 21. Gwara jako tworzywo językowe w dziełach literackich pisarzy różnych epok. Omów, analizując materiał rzeczowy. 22. Język poezji barokowej. Scharakteryzuj, analizując wybrane teksty tej epoki. 23. Stylizacja językowa we współczesnej literaturze polskiej. Przedstaw na wybranych 24. Język sprawozdawców sportowych wobec norm poprawnościowych. Przedstaw zagadnienie, analizując celowo zgromadzony materiał badawczy. 25. Omów język ezopowy w literaturze rozwijającej się w warunkach cenzury. 26. Miodek, Markowski oraz inne autorytety języka - ich rola w kształtowaniu polszczyzny współczesnego pokolenia Polaków. Omów, analizując celowo zgromadzony materiał językowy. 27. Ślady staropolszczyzny we współczesnym języku. Przedstaw, analizując wybrane przykłady literackie i językowe z minionych epok. 28. Ukaż wpływ języków środowiskowych na współczesną polszczyznę. 29. Język jako element charakterystyki bohatera literackiego. Omów zagadnienie na celowo 30. Omów cechy i funkcje stylizacji biblijnej w utworach literackich różnych epok. 31. Przedstaw i omów funkcję środków językowych w poezji współczesnej na przykładzie twórczości dwóch wybranych poetów. 32. Przedstaw i zanalizuj tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny. 33. Omów i oceń funkcje komizmu słownego w dowolnie wybranych dwu tekstach literackich różnych epok.