ZESTAW TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO NA USTNY EGZAMIN MATURALNY 2013

Transkrypt

1 ZESTAW TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO NA USTNY EGZAMIN MATURALNY 2013 Strona 1 z 5

2 TEMATY LITERACKIE 1. Józef Piłsudski bohaterem literackim. Ukaż różnorodne ujęcia postaci Patrona naszej szkoły w literaturze polskiej. 2. Przedstaw i zinterpretuj topos dworku szlacheckiego w literaturze XIX i XX wieku. 3. Zaprezentuj różne sposoby pojmowania i przedstawiania idei patriotyzmu w dziełach twórców wybranych epok. 4. Od Adama i Ewy na wygnaniu Na podstawie utworów z różnych epok przedstaw problem utraty domu i wykorzenienia. 5. Omów różne realizacje toposu ogrodu, analizując teksty literackie różnych epok. 6. Stereotyp życia szczęśliwego. Ukaż różne ujęcia tego motywu w literaturze. 7. Twórczość płynie z różnych źródeł. Odwołując się do wybranych tekstów literackich, wskaż źródła inspiracji artystycznej. 8. Przemijanie jako motyw obecny w literaturze XX wieku. Zaprezentuj na wybranych przykładach funkcjonowanie tego motywu. 9. Literatura faktu. Przeanalizuj i zinterpretuj to zjawisko kulturowe XX wieku, odwołując się do wybranych przykładów literackich. 10. Dziecko bohaterem literackim. Omów funkcjonowanie tego typu postaci i sposoby jej kreacji. 11. Kwestia wolności i wierności zasadom. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów literatury polskiej i obcej. 12. Kreacje Innego w literaturze polskiej. Omów problem na wybranych przykładach. 13. Wyjaśnij pojęcie książki kultowej i wskaż na wybranych przykładach przyczyny tego zjawiska. 14. Jakie znane w kulturze motywy, wątki, toposy wykorzystuje literatura fantasy? Omów problem, analizując twórczość wybranego pisarza. 15. Artysta jako bohater literacki. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych przykładów ze starożytności i epok późniejszych. 16. Stary człowiek w literaturze. Omów na wybranych przykładach, jak w poszczególnych epokach postrzegano starość. 17. Przedstaw relacje między rodzicami a dziećmi w wybranych utworach XIX i XX wieku. Omów znaczenie tego typu wątków w budowaniu świata przedstawionego w różnych utworach. 18. Problem władzy i literackie kreacje władców. Omów problem w oparciu o wybrane utwory z literatury polskiej i powszechnej. 19. Dojrzewanie jako motyw literacki różnych epok. Na podstawie wybranych przykładów, ukaż różne aspekty tego zagadnienia. 20. Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła literackiego. Omów temat, uwzględniając wybrane przykłady. 21. Literackie obrazy rewolucji. Przeanalizuj zjawisko na przykładach z różnych epok. 22. Romantyzm i pozytywizm (ew. Młoda Polska) wobec problemu wsi. Omów zagadnienie, uwzględniając wybrane przykłady. 23. Omów literackie obrazy zniewolenia człowieka w systemie totalitarnym, odwołując się do wybranych przykładów. 24. Zanalizuj literackie obrazy śmierci, odwołując się do wybranych przykładów z różnych epok. 25. Omów motyw pracy w wybranych utworach literackich (od pozytywizmu do literatury współczesnej). 26. Samotność - przyjemność czy męka? Rozważ problem, odwołując się do postaw wybranych bohaterów literackich. 27. Macierzyństwo jako motyw literacki. Omów na przykładach utworów z różnych epok. 28. Bohaterowie niepogodzeni ze światem. Porównaj przyczyny i formy buntu w literaturze dwóch wybranych epok. Strona 2 z 5

3 29. Nauczyciel, mistrz, mentor Analizując wybrane utwory literackie wyjaśnij, jaką rolę odgrywali oni w społeczeństwie i w życiu indywidualnych bohaterów. 30. Motyw tańca w literaturze. Ukaż zjawisko i omów jego funkcje. 31. Jednostka w zderzeniu z historią. Przeanalizuj na wybranych przykładach literackich z różnych epok wpływ dziejów na indywidualny los ludzki. 32. Mit i jego literackie przetworzenia. Porównaj różne realizacje w wybranych utworach. 33. Przeanalizuj ewolucję wybranego gatunku literackiego, odwołując się do wybranych epok. 34. Porównaj różne sposoby funkcjonowania motywu winy i kary w literaturze. Omów problem na wybranych przykładach. 35. Lekarz jako bohater literacki. Scharakteryzuj różne portrety i omów funkcje tego typu postaci w wybranych tekstach prozatorskich. 36. Literatura w służbie idei. Przedstaw epoki, które narzucały tekstom literackim służebną rolę i oceń, jak wpłynęło to na ich wartość artystyczną. 37. Człowiek wobec losu. Omów różnorodność kreacji bohaterów literackich wybranych epok i ukaż ich związek z duchem epoki, w której żyli. 38. Nałogi i uzależnienia a ich wpływ na postępowanie i osobowość człowieka. Rozważ problem, odwołując się do wybranych przykładów literackich. 39. Motyw wędrówki w literaturze polskiej i obcej. Wskaż różne sposoby kreowania i wykorzystania tego motywu. 40. Obraz chłopa i wsi polskiej w literaturze. Omów temat na wybranych przykładach. ZWIĄZKI LITERATUTY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 41. Mit Legionów i Marszałka Józefa Piłsudskiego w różnych tekstach kultury. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła. 42. Księga jako temat i motyw literacki oraz przedmiot sztuki. Omów to zjawisko na wybranych przykładach. 43. Symbol i alegoria w literaturze i sztukach plastycznych wybranej epoki. Omów funkcjonowanie tych zabiegów artystycznych, analizując wybrane dzieła. 44. Polaków portret własny w literaturze, malarstwie i filmie. Zaprezentuj różnorodność ujęć tego tematu. 45. Przedstaw wybrane literackie i filmowe obrazy getta i holocaustu. 46. Heroizacja czynów zbrojnych w literaturze i w malarstwie. Ukaż na różnych przykładach dobór środków wyrazu. 47. Brzydota jako kategoria estetyczna. Omów jej funkcje w literaturze i sztukach plastycznych wybranej epoki (wybranych epok). 48. Różne adaptacje (teatralne, filmowe) dramatów romantycznych. Omów stosunek poszczególnych reżyserów od dzieła romantycznego. 49. Koncepcja piękna w literaturze, malarstwie i architekturze. Omów to zjawisko, analizując wybrane dzieła. 50. Ekspresjonizm jako zjawisko w literaturze i sztuce XX wieku. Omów, odwołując się do wybranych dzieł. 51. Surrealizm w literaturze, malarstwie i filmie. Porównaj środki artystycznego wyrazu w wybranych przykładach. 52. Totalitaryzm w literaturze, filmie, sztukach plastycznych. Przeanalizuj sposoby jego przedstawienia w wybranych tekstach kultury. 53. Pejzaż górski w liryce a wybrane krajobrazy gór w malarstwie lub fotografii. Porównaj wybrane teksty kultury. 54. Historia jako temat literacki i malarski. Przedstaw różne sposoby ukazania prawdy historycznej przez twórców dwóch wybranych epok. Strona 3 z 5

4 55. Hagiografia w literaturze i sztukach plastycznych. Omów temat na podstawie dowolnie wybranych dzieł kultury. 56. Różne obrazy wsi polskiej i jej mieszkańców w literaturze i malarstwie. Rozważ zagadnienie na wybranych przykładach. 57. Współczesne interpretacje dramatów Szekspira teatr żywego planu, teatr telewizji, film. Przeanalizuj zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 58. Człowiek w poszukiwaniu innych światów. Na podstawie wybranych tekstów literackich, malarskich i filmowych scharakteryzuj wykreowaną rzeczywistość i ukaż jej funkcję. 59. Portret Sarmaty w literaturze i malarstwie. Porównaj ujęcie i wymowę, odwołując się do wybranych tekstów kultury. 60. Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 61. Przyroda jako temat, motyw, źródło inspiracji artystycznej. Prześledź i omów na wybranych przykładach w literaturze i sztuce. 62. Mitotwórcza funkcja dzieł J. Matejki i H. Sienkiewicza. Omów zagadnienie, odwołując się do dzieł obu twórców. 63. Omów, jak zmieniał się ideał kobiety w wybranych epokach, odwołując się do tekstów literackich i portretów malarskich. 64. Motyw drogi w literaturze i w filmie. Omów na wybranych przykładach różne ujęcia tego zagadnienia. 65. Impresjonizm jako zjawisko malarskie i literackie. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. Porównaj środki wyrazu właściwie dla każdej z tych sztuk. 66. Symbolizm jako zjawisko malarskie i literackie. Omów, odwołując się do wybranych przykładów. Porównaj środki wyrazu właściwe dla każdej z tych sztuk. 67. Filmy Andrzeja Wajdy a ich pierwowzory literackie. Omów wybrane przykłady. 68. Porównaj obrazy powstania styczniowego w literaturze, malarstwie i filmie /wybrane przykłady/. 69. Obraz powstania warszawskiego w literaturze, filmie i sztukach plastycznych. Dokonaj interpretacji wybranych przykładów JĘZYK 70. Język zawodowy poligrafów na tle polszczyzny ogólnej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 71. Zapożyczenia w polszczyźnie wyrazem historii naszych kontaktów z innymi narodami. Prześledź problem, analizując wybrane przykłady leksykalne. 72. Wyrazy modne we współczesnej polszczyźnie. Zanalizuj to zjawisko na przykładach z języka mediów. 73. Masowa perswazja, czyli, w jaki sposób oddziałują na nas reklamy. Dokonaj analizy języka wybranych reklam. 74. Stylizacja środowiskowa w literaturze, jej odmiany i funkcje. Zanalizuj zagadnienie na wybranych przykładach. 75. Wpływ literatury na współczesną frazeologię polską. Analizując zgromadzony materiał, scharakteryzuj funkcję skrzydlatych słów w tekstach mówionych i pisanych. 76. Omów środki językowe tekstów wybranego współczesnego nurtu muzycznego. Odwołaj się do konkretnych przykładów. 77. Porównaj cechy stylu wybranych felietonistów. 78. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich, uwzględniając ich przynależność środowiskową i charakter. 79. Dialektyzacja jako rodzaj stylizacji utworów literackich. Omów na przykładzie wybranych lektur. Strona 4 z 5

5 80. Charakterystyczne cechy języka literatury z wybranych epok. Omów zagadnienie, ilustrując spostrzeżenia przykładami z tekstów literackich. 81. Dokonaj oceny zapożyczeń językowych we współczesnym języku polskim. Odwołaj się do konkretnych przykładów. 82. Rola neologizmów w tworzeniu literackiego obrazu świata. Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów poetyckich. 83. Scharakteryzuj /na wybranych przykładach/ słownictwo internetowe. 84. Zanalizuj język reklam telewizyjnych pod kątem poprawności językowej. Wyjaśnij, jakie funkcje pełni wypowiedź reklamowa. 85. Archaizacja jako typ stylizacji językowej. Porównaj język XVII wieku w Pamiętnikach Jana Chryzostoma Paska i w Potopie Henryka Sienkiewicza. 86. Eksperymenty językowe i ich funkcja w poezji polskiej XX wieku. Rozważ zagadnienie na dowolnie wybranych przykładach. 87. Nazwiska i nazwy znaczące w utworach literackich. Omów ich budowę słowotwórczą i rolę, jaką pełnią w tekstach. 88. Na wybranych przykładach określ, na czym polega zjawisko puryzmu i liberalizmu językowego. PYTANIA PROPONOWANE PRZEZ UCZNIÓW SPOZA MATERIAŁU OBJĘTEGO ZAKRESEM NAUCZANIA 89. Perswazja w języku polityki. Omów zjawisko, analizując wybrane teksty kultury. 90. Zaprezentuj i oceń hierarchię wartości bohaterów wybranych epok. 91. Wizje wampira w literaturze i filmie. Omów, czemu służą i jak są wykreowane. 92. Omów i porównaj obrazy świata wykreowane przez współczesne czasopisma kobiece, męskie i młodzieżowe. 93. Twórczość Jacka Karczmarskiego poetyckim komentarzem historii Polski (omów na wybranych przykładach). 94. Portrety kochanków. Omów wybrane przykłady z różnych epok. 95. Motyw smoka w literaturze różnych epok i gatunków. Omów na wybranych przykładach. 96. Rola poezji w życiu człowieka i narodu. Omów, odwołując się do wybranych utworów literackich. 97. Przedstaw na wybranych przykładach, jak literatura kryminalna wykorzystywana jest w filmie. 98. Przedstaw literackie portrety i karykatury szlachcica, odwołując się do wybranych utworów z różnych epok. 99. Warszawa - obraz miasta w literaturze XIX i XX wieku. Przeanalizuj wybrane utwory Przedstaw, jak są kreowane i propagowane we współczesnych tekstach kultury idee humanizmu i solidarności Piękno sportu i idea szlachetnej rywalizacji dawnej i dziś- omów zagadnienie, odwołując się do różnorodnych tekstów kultury. Strona 5 z 5