Raport ze szkolenia trenerów

Raport ze szkolenia trenerów w ramach projektu 1.7 Oferta szkoleń w technologii e-learning dla pracowników instytucji rynku pracy, bazująca na programach modułowych opracowanych w ramach SPO RZL Warszawa, październik 2011 r. wersja 02

Spis treści Wprowadzenie... 3 Informacje ogólne o szkoleniach i kwestie formalne... 4 Informacje ogólne o szkoleniach... 4 Kwestie formalne dotyczące udziału w projekcie... 4 Organizacja szkoleń trenerów... 7 Terminy i miejsca szkoleń... 7 Sale szkoleniowe i wyposażenie dydaktyczne... 8 Zakwaterowanie uczestników szkoleń... 8 Wyżywienie uczestników szkoleń... 8 Koszty dojazdu na szkolenia... 8 Realizacja programu szkoleń dla trenerów... 9 Charakterystyka przeszkolonej kadry trenerskiej i podsumowanie... 11

Strona 3 Wprowadzenie Niniejszy raport ze szkoleń trenerów został opracowany w wyniku realizacji projektu: 1.7 Oferta szkoleń w technologii e-learning dla pracowników instytucji rynku pracy, bazująca na programach modułowych opracowanych w ramach SPO RZL, współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt realizowany jest przez konsorcjum w składzie: lider konsorcjum Young Digital Planet S.A, partnerzy WYG International Sp. z o.o. oraz PSDB Sp. z o.o. W okresie od 19 sierpnia 2011 r. do 25 września 2011r. odbyło się pięć szkoleń. Cztery szkolenia umożliwiające zapoznanie trenerów z obsługą platformy e-learningowej na poziomie zaawansowanym oraz przekazanie i pogłębienie wiedzy metodycznej i merytorycznej w zakresie szkoleń e-learningowych oraz jedno szkolenie dla osób rekrutowanych spoza uczestników projektu 1.6 Szkolenia modułowe pracowników rynku pracy, realizujących usługi rynku pracy i programy aktywizacji zawodowej w wymiarze 20 godzin z wykorzystaniem zaadaptowanych programów szkolenia trenerów opracowanych w ramach projektu 1.6 Szkolenia modułowe. Przed rozpoczęciem szkolenia uczestnicy/kandydaci na trenerów podpisali Deklarację udziału w projekcie, Oświadczenie kandydata na szkolenia o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych oraz wypełnili Ankietę dla trenerów uczestników szkolenia oceniającą przygotowanie do realizacji szkolenia (na początku szkolenia). W wyniku przeprowadzonych szkoleń i postępowania oceniającego sporządzona została lista 102 trenerów przygotowanych do prowadzenia zajęć w ramach szkoleń pilotażowych w ramach projektu 1.7 Oferta szkoleń w technologii e-learning oraz do udziału we wdrażaniu szkoleń e-learningowych po zakończeniu realizacji projektu.

Strona 4 Informacje ogólne o szkoleniach i kwestie formalne Informacje ogólne o szkoleniach Zgodnie z założeniami niniejszego projektu po przeprowadzeniu rekrutacji przystąpiono do realizacji szkoleń dla trenerów w zakresie prowadzenia szkoleń modułowych w technologii e-learning dla pracowników instytucji rynku pracy. Osoby wyłonione w wyniku rekrutacji, które z jednej strony spełniały kryteria formalne udziału w projekcie, a z drugiej miały doświadczenie zawodowe, kwalifikacje i umiejętności miękkie gwarantujące właściwy poziom szkoleń modułowych zaplanowanych do realizacji zarówno w tym projekcie, jak i po jego zakończeniu, zostały podzielone na cztery tury / zjazdy szkoleń (dla osób rekrutowanych spoza uczestników projektu 1.6 Szkolenia modułowe pracowników rynku pracy, realizujących usługi rynku pracy i programy aktywizacji zawodowej przeprowadzono, przed rozpoczęciem szkolenia właściwego, dodatkowe szkolenie w wymiarze 20 godzin z wykorzystaniem zaadaptowanych programów szkolenia trenerów opracowanych w ramach projektu 1.6). Do I tury przystąpiło 35 osób, w II turze przeszkolono 21 trenerów, w III 33, następnie przeprowadzono szkolenie z wykorzystaniem zaadaptowanych programów szkolenia trenerów opracowanych w ramach projektu 1.6 dla 11 osób, po czym w IV turze przeszkolono 13 osób (w tym dwie osoby z bazy trenerów). Kwestie formalne dotyczące udziału w projekcie Deklaracja uczestnictwa w projekcie W dniu rozpoczęcia szkolenia każdy trener / uczestnik szkolenia zapoznał się raz jeszcze z założeniami i celami realizowanego projektu oraz warunkami uczestnictwa w projekcie oraz podpisał Deklarację uczestnictwa w projekcie. Deklaracja uczestnictwa w projekcie zawierała dane osoby zgłaszającej uczestnictwo w projekcie oraz oświadczenie o zapoznaniu się z regulaminem udziału w projekcie i akceptacji zawartych w nim warunków. Ponadto, zawierała informację o współfinansowaniu projektu przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz klauzulę o odpowiedzialności karnej z art. 233 Kodeksu Karnego za złożenie nieprawdziwego oświadczenia lub zatajenie prawdy (wzór Deklaracji uczestnictwa w projekcie został przekazany do Zamawiającego).

Strona 5 Wszystkie oryginały Deklaracji uczestnictwa w projekcie podpisane przez trenerów / uczestników szkolenia są przechowywane zgodnie w wymogami projektu w siedzibie Wykonawcy (WYG International). Oświadczenie uczestnika o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych W związku z przystąpieniem do projektu wszyscy uczestnicy szkoleń zobowiązani byli podpisać Oświadczenie kandydata na szkolenia o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych. Podpisując oświadczenie uczestnicy przyjęli do wiadomości, że: 1. administratorem tak zebranych danych osobowych jest Minister Rozwoju Regionalnego pełniący funkcję Instytucji Zarządzającej dla Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki; 2. dane osobowe będą przetwarzane wyłącznie w celu przeprowadzenia rekrutacji na szkolenia realizowane w ramach projektu 1.7 pn. Oferta szkoleń w technologii e-learning dla pracowników instytucji rynku pracy, bazująca na programach modułowych opracowanych w ramach SPO RZL ; 3. podanie danych jest dobrowolne, aczkolwiek odmowa ich podania jest równoznaczna z brakiem możliwości udziału w szkoleniach; 4. uczestnik mam prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Oświadczenia podpisane przez wszystkich uczestników szkolenia przystępujących do projektu przechowywane są zgodnie w wymogami projektu w siedzibie Wykonawcy (WYG International). Ankiety oceniające szkolenie W celu zapewnienia jak najwyższej efektywności i przydatności realizowanych szkoleń oraz sprawnego przebiegu zajęć grupowych zastosowane zostały ankiety oceniające szkolenie. Na początku każdej tury szkolenia uczestnicy wypełniali ankietę oceniającą przygotowanie do realizacji szkolenia. Ankieta zawierała pytania i stwierdzenia dotyczące m.in. umiejętności jakie uczestnik chciałby nabyć po ukończeniu szkolenia, trudności jakie miewa podczas przygotowania i prowadzenia szkoleń oraz zakresu oczekiwań w stosunku do szkolenia organizowanego w ramach niniejszego projektu. Po zakończeniu każdej tury szkoleń uczestnicy wypełniali ankietę oceniającą przebieg szkolenia. Ocena obejmowała m.in. program szkolenia i metody prowadzenia zajęć, sposób przekazu treści podczas szkolenia, sposób prowadzenia zajęć przez trenerów, organizację szkolenia i materiały szkoleniowe. W ankiecie zawarto również pytanie otwarte dotyczące sugestii do zakończonego szkolenia umożliwiające swobodne wypowiedzenie się uczestnikom. Wykonawca przekazał wzory ankiet Zamawiającemu i zostały one przez niego zaakceptowane.

Strona 6 Wyniki ankiet były wnikliwie analizowane, a wnioski uwzględniane przy przygotowywaniu kolejnej tury szkolenia. Ankiety miały na celu wspomaganie realizacji zaplanowanych szkoleń oraz umożliwienie wczesnego reagowania na ewentualne sugestie uczestników szkoleń. Wykonawca (WYG International) przechowuje wypełnione ankiety jako materiały składające się na dokumentację szkolenia. Z przeprowadzonego badania za pomocą ankiety na początku szkolenia Wykonawca dowiedział się, że tylko kilku szkolonych trenerów posiadało doświadczenie w realizacji szkoleń z wykorzystaniem e-learningu. Tę informację przekazano trenerom prowadzącym szkolenie w celu dostosowania przez nich form prowadzenia zajęć do poziomu grupy. W związku z tym, że trenerzy w ankietach bardzo często zgłaszali, iż najbardziej brakuje im umiejętności technicznych, oraz że oczekują informacji na temat obsługi platformy to jako element szkolenia wprowadzono dodatkowo pokaz możliwości wersji demonstracyjnej platformy do obsługi szkoleń e-learningowych oraz wprowadzono ćwiczenia z poruszania się po niej. Uczestnicy szkoleń trenerskich potwierdzili w ankiecie na koniec szkolenia, iż była to jedna z najbardziej przydatnych umiejętności zdobytych na szkoleniu. Większość (blisko 2/3) trenerów wskazała w ankiecie, iż preferuje ćwiczenia/warsztaty jako metodę, którą powinny być prowadzone zajęcia co jest zgodne z przygotowanym przez Wykonawcę programem szkoleń (wg metodologii MES 2/3 zajęć to ćwiczenia). Ponadto trenerzy bardzo dobrze (w pięciostopniowej skali ocen średnia ocena wynosiła ponad 4,7) ocenili kontakt z Wykonawcą oraz zdecydowana większość z nich (ponad 90%) potwierdziła, że otrzymała pełny zakres informacji dotyczących niniejszego szkolenia. Z ankiety oceniającej przebieg szkolenia, którą uczestnicy otrzymali na zakończenie wynikało, że czas przeznaczony na jego realizację został właściwie dobrany (ok. 80% ankietowanych osób tak wskazało) oraz że platforma wykazuje się dużą łatwością nawigacji (średnia ocena 4,3 w pięciostopniowej skali ocen), charakteryzuje się dobrze dobraną kolorystyką (średnia ocena 4,5 w pięciostopniowej skali ocen) i bardzo dobrą czytelnością zawartych na niej informacji (średnia ocena 4,5 w pięciostopniowej skali ocen).

Strona 7 Organizacja szkoleń trenerów Terminy i miejsca szkoleń Mając na uwadze dogodne dla uczestników połączenie komunikacyjne, sesje szkoleniowe dla trenerów zrealizowane zostały w dwóch miastach położonych w województwie mazowieckim oraz wielkopolskim tj.w Warszawie i Poznaniu. Tabela 1. Terminy i miejsca realizowanych szkoleń trenerów Termin szkolenia Miejsce szkolenia Hotel Felix ul. Omulewska 19-21.08.2011 r. 24 04-128 Warszawa Hotel Campanile Poznań 26-28.08.2011 r. ul. Św. Wawrzyńca 96 60-541 Poznań Hotel Portos ul. Mangalia 3a 02-04.09.2011 r. 02-001 Warszawa Hotel Portos ul. Mangalia 3a 16-18.09.2011 r. 02-001 Warszawa Hotel Portos ul. Mangalia 3a 23-25.09.2011 r. 02-001 Warszawa Źródło: Opracowanie własne Zakres szkolenia Prowadzenie szkoleń modułowych w technologii e-learning dla pracowników instytucji rynku pracy Prowadzenie szkoleń modułowych w technologii e-learning dla pracowników instytucji rynku pracy Prowadzenie szkoleń modułowych w technologii e-learning dla pracowników instytucji rynku pracy Zagadnienia dotyczące budowy programu modułowego opartego na metodologii MES Prowadzenie szkoleń modułowych w technologii e-learning dla pracowników instytucji rynku pracy Liczba przeszkolonych osób 35 2 21 2 33 2 11 1 13 1 Liczba grup

Strona 8 Sale szkoleniowe i wyposażenie dydaktyczne Sesje szkoleniowe zostały przeprowadzone w przystosowanych do wielkości grup salach szkoleniowych, wyposażonych w miejsca do siedzenia, pisania oraz prowadzenia zajęć dydaktycznych. Sale szkoleniowe spełniały wymogi BHP, akustyczne, oświetleniowe, były ogrzewane i posiadały zaplecze sanitarne. Każda z sal wyposażona została w sprzęt niezbędny do przeprowadzenia szkolenia, w tym: rzutnik multimedialny, ekran, laptop, flipchart oraz odpowiednie nagłośnienie. Uczestnicy szkoleń mieli zapewnione komputery z dostępem do Internetu. Zakwaterowanie uczestników szkoleń Uczestnicy szkoleń zakwaterowani zostali w pokojach 1 i 2-osobowych z łazienkami w ośrodkach, w których były realizowane szkolenia. Wyżywienie uczestników szkoleń Uczestnicy szkoleń zapewnione mieli całodzienne, zmienne i zróżnicowane wyżywienie, w tym śniadanie, obiad składający się z dwóch ciepłych dań oraz deseru i napoju, kolację oraz minimum 2 przerwy dziennie z kawą, herbatą, zimnymi napojami oraz wyrobami cukierniczymi i owocami. Każdy posiłek zawierał propozycję dań mięsnych i wegetariańskich. Koszty dojazdu na szkolenia Uczestnikom, którzy dojeżdżali na szkolenia komunikacją publiczną lub samochodem zostały każdorazowo zwrócone koszty przejazdu do wysokości najtańszego publicznego środka transportu (koszt biletu 2 klasy pociągu pośpiesznego, a jeżeli na danej trasie nie kursował pociąg, innego najtańszego publicznego środka transportu).

Strona 9 Realizacja programu szkoleń dla trenerów Celem ogólnym szkolenia było przygotowanie 100 uczestników szkolenia (trenerów) do prowadzenia zajęć w technologii e-learning dla pracowników instytucji rynku pracy według 20 programów modułowych opracowanych w 2007 r. w projekcie Opracowanie programów szkoleń modułowych dla kadr publicznych służb zatrudnienia finansowanym z Europejskiego Funduszu Społecznego, zrealizowanym na zlecenie W poprzednich etapach realizacji niniejszego projektu 1.7 Oferta szkoleń w technologii e-learning opracowane zostały materiały do pakietów dydaktycznych dla wspomnianych 20 modułowych programów szkoleń i przygotowane do implementacji na platformę e- learningową. Wykonawca przygotował szczegółowy program szkolenia trenerów, który został zaakceptowany przez Zamawiającego. Przygotowanie trenerów do realizacji przyszłych szkoleń z wykorzystaniem e-learningu odbywało się dwutorowo: 1. dla trenerów wpisanych do bazy danych trenerów MPiPS 1, którzy zostali już przygotowani do realizacji szkoleń według programów modułowych opartych na metodologii MES w ramach projektu 1.6 Szkolenia modułowe pracowników instytucji rynku pracy, realizujących usługi rynku pracy i programy aktywizacji zawodowej. Dla tej grupy przewidziane było 20-godzinne szkolenie przygotowujące do realizacji przyszłych szkoleń opartych na programach modułowych MES, z wykorzystaniem technologii e-learning. Realizacja programu szkolenia umożliwiła zapoznanie uczestników szkolenia z obsługą platformy e-learningowej na poziomie zaawansowanym - 16 godz. dydaktycznych. Kolejne 4 godziny zarezerwowane zostały na omówienie zmian w treściach 20 modułowych programów szkoleń, jakie nastąpiły w wyniku przeprowadzonej aktualizacji i uzupełnienia ich treści w celu adaptacji do technologii e- learning. 2. dla trenerów spoza projektu 1.6 Szkolenia modułowe pracowników instytucji rynku pracy, realizujących usługi rynku pracy i programy aktywizacji zawodowej. Dla tej grupy przewidziane było szkolenie 40-godzinne, dwuetapowe: w pierwszym, 20-godzinnym etapie uczestnicy opanowali zagadnienia dotyczące budowy programu modułowego opartego na metodologii MES, a w drugim uczestniczyli w 20-godzinnym szkoleniu, takim samym jak dla trenerów wpisanych do bazy MPiPS (powyższy pkt 1). Szkolenie z zakresu budowy programów modułowych MES podyktowane było koniecznością przygotowania trenerów do objaśnienia przyszłym uczestnikom szkoleń 1 Bazy utworzonej w ramach projektu EFS 1.6. Szkolenia modułowe pracowników instytucji rynku pracy, realizujących usługi rynku pracy i programy aktywizacji zawodowej.

Strona 10 e-learningowych zasad korzystania z programów modułowych, a także w celu zrozumienia przez nich logiki kształcenia opartego na zadaniach zawodowych. Każdy trener powinien mieć umiejętność opracowywania poszczególnych dokumentów programu, w przypadkach gdy treści zawarte w dokumencie zdezaktualizują się lub wystąpi potrzeba dodania nowych zadań zawodowych. Program tej części szkolenia miał budowę modułową, opartą na metodologii MES. Taka budowa programu sprzyjała lepszemu zrozumieniu istoty kształcenia modułowego. W trakcie szkolenia trenerów omówiono także strukturę i zawartość pakietów dydaktycznych do kształcenia na odległość, zaprezentowano koncepcję realizacji szkoleń z wykorzystaniem e-learningu oraz przedyskutowano z uczestnikami szkoleń zakres treści do zamieszczenia w materiałach instruktażowych dla instytucji organizujących kształcenie na odległość. Uzyskane informacje i sugestie uwzględniono przy realizacji kolejnych zadań projektu. W obydwu programach zachowana była zasada, że 2/3 wszystkich zajęć stanowią ćwiczenia. Czas szkolenia nie przekraczał 8 godzin w ciągu jednego dnia szkolenia. Uczestnikom szkolenia zapewnione zostały materiały szkoleniowe w formie segregatorów z możliwością wpinania dodatkowych materiałów oraz na płytach CD. Uczestnicy otrzymali również kompletną dokumentację do 20 szkoleń e-learningowych. Podczas szkoleń zapewnione było wsparcie merytoryczne polegające na możliwości konsultacji z ekspertem w zakresie metodologii prowadzenia szkoleń e-learningowych. Szkolenie przyszłej kadry trenerów zakończone zostało egzaminem przeprowadzonym zgodnie z zasadami sprawdzania wiedzy i umiejętności. Ukończenie szkolenia zostało potwierdzone zaświadczeniem zawierającym wykaz nabytych kwalifikacji. Realizacja tak opracowanych programów szkolenia umożliwiła nabycie przyszłym trenerom umiejętności zapewniania uczącym się wsparcia technicznego przy obsłudze platformy e-learningowej oraz umiejętności udzielania pomocy merytorycznej przy opanowywaniu treści programów szkoleniowych.

Strona 11 Charakterystyka przeszkolonej kadry trenerskiej i podsumowanie Poniżej zaprezentowano charakterystykę grupy 102 trenerów, którzy ukończyli pełny cykl szkoleń przewidzianych w ramach niniejszego projektu i otrzymali zaświadczenia. Zdecydowana większość przeszkolonych trenerów to kobiety (77%). Wynika to zapewne z zakresu zadań zawodowych i rodzaju stanowisk pracy występujących w instytucjach rynku pracy, na których ok. ¾ zatrudnionych osób stanowią kobiety. Wykres 1. Rozkład uczestników szkoleń wg płci Źródło: Opracowanie własne Przeszkoleni trenerzy reprezentują 16 województw, jednak reprezentacja poszczególnych województw jest nierównomierna. Najwięcej przeszkolonych trenerów pochodzi z województw małopolskiego, śląskiego i mazowieckiego (odpowiednio 17, 12 i 11), najmniej z województw dolnośląskiego, lubuskiego (po 1 osobie) i warmińsko-mazurskiego (2 osoby). Pozostałe województwa reprezentuje od 3 do 8 przeszkolonych trenerów.

Strona 12 Wykres 2. Rozkład uczestników szkolenia według województw Źródło: Opracowanie własne Biorąc pod uwagę miejsce zatrudnienia przeszkolonych trenerów, dominują osoby zatrudnione w administracji publicznej (77%). Wykres 2. Rozkład uczestników szkolenia według miejsca zatrudnienia. Źródło: Opracowanie własne

Strona 13 Odpowiednie przygotowanie 102 uczestników szkoleń do prowadzenia zajęć w technologii e-learning było możliwe do zrealizowania w pełnym zakresie dzięki m.in. właściwie dobranym grupom szkoleniowym, odpowiednio przygotowanemu programowi szkoleń, ale również dzięki bieżącemu i kompleksowemu nadzorowi całego procesu dydaktycznego. W tym celu do obsługi procesu szkoleń wyznaczony został zespół doświadczonych osób, które uczestniczyły zarówno w organizacji, jak i realizacji wszystkich sesji szkoleń. Podczas każdej sesji szkolenia do dyspozycji trenerów / uczestników szkoleń w miejscu prowadzenia szkolenia pozostawali przedstawiciele Wykonawcy. Wśród tych osób były osoby, które miały odpowiednie kompetencje do podejmowania w imieniu Wykonawcy wiążących decyzji dotyczących realizacji zamówienia. Na bieżąco również była gromadzona dokumentacja powstająca podczas szkolenia (dokumenty potwierdzające przystąpienie do projektu, ankiety etc.). Dla każdego szkolenia prowadzona była również lista obecnych uczestników. Fakt uczestnictwa w każdym dniu szkoleniu został potwierdzony przez uczestnika własnoręcznym podpisem, złożonym na udostępnionej liście. Ponadto, Wykonawca sprawując nadzór realizowanych szkoleń dla trenerów prowadził kontrolę: zgodności realizacji szkoleń z zaakceptowanym przez Zamawiającego Pakietem szkoleniowym dla trenerów, dotyczącą liczby trenerów / uczestników szkolenia i postępów w nabywaniu wiedzy i umiejętności, obecności trenerów na poszczególnych szkoleniach, jakości sal szkoleniowych, wyżywienia i zakwaterowania, stopnia przygotowania i sposobu przekazywania wiedzy przez kadrę prowadzącą szkolenia. Dbano również o przestrzeganie godzin prowadzenia zajęć, wydawania posiłków o odpowiednich porach oraz na bieżąco udzielano informacji i pomocy merytorycznoorganizacyjnej trenerom / uczestnikom szkolenia. Podczas realizacji szkoleń Wykonawca przestrzegał reguł informowania o niniejszym projekcie i oznaczania projektu wynikających z odpowiednich dokumentów oraz do stosowania obowiązującego logotypu Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich (CRZL) i Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, w szczególności: oznaczenia budynku i pomieszczeń, w których prowadzone były szkolenia, oznaczenia dokumentacji, materiałów szkoleniowych i promocyjnych.