Satysfakcja pracowników 2006 Raport z badania ilościowego Listopad 2006r. www.iibr.pl 1
Spis treści Cel i sposób realizacji badania...... 3 Podsumowanie wyników... 4 Wyniki badania... 7 1. Ogólny poziom satysfakcji... 2. Zamiar zmiany pracy. 3. Praca za granicą..... 8 16 21 4. Czynniki motywujące do pracy... 26 5. Relacje interpersonalne... 30 6. Zadowolenie z wynagrodzenia... 34 7. Obciążenie pracą... 8. Rozwój zawodowy..... 39 45 2
Cel i sposób realizacji badania Celem badania było określenie poziomu satysfakcji z pracy osób zatrudnionych w firmach działających na rynku polskim. W sposób szczególny uwzględniono następujące obszary: zamiar zmiany pracy z uwzględnieniem możliwości wyjazdu do pracy za granicę czynniki motywujące do pracy relacje interpersonalne (z współpracownikami i przełożonymi) wynagrodzenie obciążenie pracą (stres i zmęczenie) możliwości rozwoju zawodowego Badanie zostało zrealizowane metodą CAWI w dniach 11 października 2 listopada 2006r. Próbę dobrano metodą losowania systematycznego użytkowników serwisów internetowych objętych bezpłatnym audytem stat.pl w ramach badania Megapanel PBI/Gemius. W badaniu uczestniczyło 4715 pracowników średnich i dużych przedsiębiorstw. 3
Podsumowanie wyników 4
PODSUMOWANIE WYNIKÓW 1/2 W porównaniu z rokiem 2005 ocena własnej satysfakcji z pracy nieznacznie spadła. W dalszym ciągu wśród najbardziej zadowolonych z pracy znajdują się osoby z dłuższym stażem pracy, posiadające kompetencje kierownicze, a także osoby z wyższym wykształceniem. O zmianie pracy w najbliższym czasie myśli niemal 40% respondentów. Część rozpoczęła aktywne poszukiwania nowych miejsc pracy. Trzy czwarte ankietowanych rozważających możliwość zmiany pracy przyznaje, że w ciągu ostatniego czasu szukało ofert pracy w Internecie, natomiast jedna czwarta ma już za sobą spotkanie z potencjalnym pracodawcą. Zagraniczna propozycja pracy mogłaby skłonić do zmiany pracy 49% respondentów. Argumenty, które najbardziej przemawiają za wyjazdem do pracy poza Polskę, to perspektywa wyższych zarobków, możliwość rozwijania znajomości obcego języka i zdobycia doświadczenia zawodowego,. Czynniki, które motywują ankietowanych do pracy, różnią się w zależności od deklarowanego przez nich poziomu zadowolenia z pracy. Osoby uważające się za zadowolone motywują przede wszystkim pozytywne aspekty pracy, takie jak atmosfera w miejscu pracy czy możliwość zdobycia doświadczenia. Z kolei osoby niezadowolone koncentrują się przede wszystkim na utrzymaniu obecnej pracy z konieczności (utrzymanie rodziny, opłacenie studiów) i z obawy przed jej utratą. 5
PODSUMOWANIE WYNIKÓW 2/2 Relacje interpersonalne zostały przez ankietowanych ocenione podobnie, jak w roku ubiegłym. Niemal wszyscy pracownicy uważają za zadowalające swoje relacje ze współpracownikami. Z relacji z przełożonym zadowolonych jest 89% zatrudnionych. Podobnie ocena satysfakcji z wynagrodzenia nie zmieniła się. Za zadowolonych z wynagrodzenia uważa się niemal 6 na 10 ankietowanych. Porównując wyniki badania z ubiegłorocznymi można zauważyć, że osoby, które wzięły udział w tegorocznej edycji badania, uważają się za mniej obciążone pracą. Szczególnie uznają swoją pracę za mniej męczącą. Połowa ankietowanych deklaruje, że obejmowane przez nich stanowisko jest zgodne z ich kierunkiem wykształcenia. Podobny odsetek uważa, że ich możliwości są w pełni wykorzystywane na obecnym stanowisku pracy. 6
Wyniki badania 7
1.Ogólny poziom satysfakcji z pracy 8
1. Ogólny poziom satysfakcji z pracy Podsumowanie W porównaniu z rokiem ubiegłym, odnotowano nieznaczny spadek zadowolenia z pracy. Podczas gdy w 2005 roku 74% osób ankietowanych było zadowolonych z pracy, w tym roku odsetek ten wynosił 66%. Z kolei chęć polecenia miejsca pracy przyjacielowi bądź komuś z rodziny znajduje się na poziomie podobnym do ubiegłorocznego (około 60%). Warto zauważyć, że zadowolenie z pracy wzrasta wraz ze stażem pracy, osoby o stażu dłuższym niż pięć lat są bardziej zadowolone w porównaniu z pracownikami o krótszym stażu. Również profil stanowiska zdefiniowany w oparciu o posiadanie kompetencji kierowniczych różnicuje wyniki uczestników badania osoby, które kierują pracą innych, są bardziej zadowolone z pracy. Widoczne różnice w poziomie satysfakcji z pracy wiążą się także z poziomem wykształcenia pracowników. Zwłaszcza osoby z wyższym wykształceniem częściej uważają się za osoby zadowolone z pracy, niż osoby z poziomem wykształcenia niższym niż średnie (różnica w odsetkach osób deklarujących zadowolenie z pracy wynosi dla tych grup 16 pkt. proc.) W tym roku spytano respondentów, czy lubią to co robią. Twierdząco odpowiedziało trzy czwarte z nich. 9
1.1. Ogólne zadowolenie z pracy Pytanie: Czy jest Pan(i) zadowolony(a) z pracy w firmie? 10
1.2. Chęć polecenia miejsca pracy innym Pytanie: Czy polecił(a)by Pan(i) firmę jako dobre miejsce do pracy przyjacielowi bądź komuś z rodziny? 11
1.3. Zadowolenie z pracy Podział według stażu pracy Na wykresie przedstawiono zagregowane odsetki odpowiedzi: Zdecydowanie /raczej tak na pytanie Czy jest Pan(i) zadowolony(a) z pracy w firmie?. 12
1.4. Zadowolenie z pracy Podział według poziomu wykształcenia Na wykresie przedstawiono zagregowane odsetki odpowiedzi: Zdecydowanie /raczej tak na pytanie Czy jest Pan(i) zadowolony(a) z pracy w firmie?. 13
1.5. Zadowolenie z pracy Podział według profilu stanowiska Na wykresie przedstawiono zagregowane odsetki odpowiedzi: Zdecydowanie /raczej tak na pytanie Czy jest Pan(i) zadowolony(a) z pracy w firmie?. 14
1.6. Zadowolenie ze stanowiska pracy Pytanie: Czy biorąc pod uwagę swoje obecne stanowisko pracy, może Pan(i) powiedzieć: lubię to, co robię? 15
2. Zamiar zmiany pracy 16
2. Zamiar zmiany pracy Podsumowanie O zmianie pracy w najbliższym czasie myśli 38% ankietowanych. W ubiegłym roku odsetek ten był zbliżony i wynosił 36%. W przypadku otrzymania porównywalnej propozycji pracy chęć zmiany pracodawcy wyraziło 47%, o 4 pkt. proc. mniej, niż w roku minionym. Biorąc pod uwagę siedmioprocentowy spadek poziomu satysfakcji z pracy, możemy powiedzieć, iż mniejsze zadowolenie z pracy nie zwiększyło skłonności pracowników do zmiany miejsca zatrudnienia. Część pracowników nie tylko myśli o zmianie miejsca pracy, ale również podejmuje działania umożliwiające znalezienie nowego pracodawcy. Trzy czwarte osób, zastanawiających się nad ewentualną zmianą pracy, szukało w ostatnim czasie ofert pracy w Internecie, nieco więcej niż połowa szukała ofert w prasie, natomiast 17% korzystało przy szukaniu ofert z usług agencji pracy bądź instytucji pośrednictwa pracy. 42% osób wykonało kolejny krok polegający na wysłaniu dokumentów (CV, listów motywacyjnych), natomiast jedna czwarta osób myślących o zmianie pracy odbyła spotkanie z potencjalnym pracodawcą. 17
2.1. Deklaracja zamiaru zmiany pracy Pytanie: Czy myśli Pan(i) o zmianie pracy w najbliższym czasie? 18
2.2. Reakcja na porównywalną propozycję pracy Pytanie: Co zrobił(a)by Pan(i), gdyby otrzymał(a) Pan(i) porównywalną propozycję pracy w innej firmie? 19
2.3. Czynności wykonane z myślą o zmianie pracy Pytanie: Które z poniższych czynności wykonał(a) Pan(i) w ostatnim czasie myśląc o zmianie pracy? (Pytanie wielokrotnego wyboru) Na pytanie odpowiadały osoby, które zadeklarowały, że myślą o zmianie pracy. 20
3. Praca za granicą 21
PODSUMOWANIE 3/8 Praca za granicą Propozycja wyjazdu za granicę do pracy na stanowisku podobnym do aktualnie zajmowanego mogłaby skłonić do zmiany pracy 49% ankietowanych. Na uwagę zasługuje fakt, że w grupie tej znalazło się więcej osób pewnych swojej decyzji, w porównaniu z odpowiedziami na ogólne pytanie dotyczące reakcji na porównywalną propozycję pracy. W przypadku wyjazdu zagranicznego odsetek osób, które odpowiedziały na pewno zmienił(a)bym pracę był wyższy o 8 pkt. proc. Do wyjazdu do pracy za granicę skłoniłaby ankietowanych przede wszystkim perspektywa wyższych zarobków (99%), jak również rozwijanie znajomości języków obcych (96%) i możliwość zdobycia doświadczenia zawodowego (92%). Trzy czwarte osób, które przyjęłyby zagraniczną propozycję pracy, uważa, że mogłaby ona być bardziej satysfakcjonująca od pracy w Polsce. 22
3.1. Reakcja na propozycję pracy za granicą Pytanie: Co zrobił(a)by Pan(i), gdyby otrzymał(a) Pan(i) propozycję pracy za granicą na stanowisku podobnym do obecnie zajmowanego? 23
3.2. Argumenty przemawiające za wyjazdem do pracy za granicę Pytanie: Proszę ocenić na skali, w jakim stopniu poniższe argumenty byłyby dla Pana(i) istotne przy podejmowaniu decyzji o wyjeździe do pracy za granicę? Na wykresie przedstawiono zagregowane odsetki odpowiedzi: Zdecydowanie istotne/raczej istotne. Wyniki dla osób, które wyraziły chęć przyjęcia zagranicznej propozycji pracy. 24
3.3. Przewidywany poziom satysfakcji z pracy za granicą Pytanie: Jak Pan(i) sądzi, czy praca za granicą na stanowisku podobnym do obecnie zajmowanego dawałaby Panu(i) więcej satysfakcji niż praca w Polsce? Wyniki dla osób, które wyraziły chęć przyjęcia zagranicznej propozycji pracy. 25
4. Czynniki motywujące do pracy 26
PODSUMOWANIE 4/8 Czynniki motywujące do pracy Wyniki badania wskazują, że do szczególnie istotnych czynników motywujących do pracy należą: tzw. konieczność (utrzymanie rodziny, opłacenie studiów, rachunków), atmosfera pracy (w tym zgrany zespół współpracowników) oraz rozwój, zdobywanie doświadczenia zawodowego. Najmniej motywujące wydaje się być uznanie innych, pochwały jedynie 19% badanych wybrało ten rodzaj zachęty do pracy. Ważność poszczególnych motywatorów zmienia się w zależności od poziomu satysfakcji z pracy. Osoby zadowolone z pracy zachęca do pracy przede wszystkim atmosfera oraz możliwość zdobywania doświadczenia zawodowego. Z kolei osoby niezadowolone motywuje konieczność, a także obawa przed utratą pracy i brakiem możliwości znalezienia nowego miejsca zatrudnienia. 27
4.1. Podstawowe motywatory Pytanie: Co szczególnie motywuje Pana(ią) do pracy w firmie, w której jest Pan(i) obecnie zatrudniony(a)? (Pytanie wielokrotnego wyboru) 28
4.2. Motywatory a poziom zadowolenia z pracy Pytanie: Co szczególnie motywuje Pana(ią) do pracy w firmie, w której jest Pan(i) obecnie zatrudniony(a)? (Pytanie wielokrotnego wyboru) 29
5. Relacje interpersonalne 30
PODSUMOWANIE 5/8 Relacje interpersonalne Podobnie, jak w roku ubiegłym, pracownicy firm uważają się za bardzo zadowolonych z relacji ze współpracownikami 97% ankietowanych uznało te relacje za bardzo bądź raczej dobre. W roku 2005 odsetek ten wynosił 96%. Respondenci są mniej zadowoleni z relacji z bezpośrednim przełożonym 89% z nich uznało te relacje za bardzo/raczej dobre. W minionym roku taką opinię podzielało 87% badanych. 31
5.1. Ocena relacji ze współpracownikami Pytanie: Jak ocenia Pan(i) swoje relacje ze współpracownikami? 32
5.2. Ocena relacji z przełożonym Pytanie: Jak ocenia Pan(i) swoje relacje z bezpośrednim przełożonym? 33
6. Zadowolenie z wynagrodzenia 34
PODSUMOWANIE 6/8 Zadowolenie z wynagrodzenia Ocena zadowolenia z wynagrodzenia, w porównaniu z rokiem ubiegłym, nie zmieniła się. Za zadowolonych z otrzymywanego wynagrodzenia uważa się 56% ankietowanych, w tym odsetek osób bardzo zadowolonych wynosi 10%. Ocena poziomu satysfakcji z zarobków jest uzależniona od profilu stanowiska respondentów. Osoby posiadające kompetencje kierownicze uważają się za bardziej zadowolone z pracy, niż osoby, które takich kompetencji nie posiadają. Takie wyniki można zapewne wiązać z wysokością wynagrodzenia osób zajmujących stanowiska kierownicze. Mając do wyboru pracę zgodną z zainteresowaniami, ale za niskie wynagrodzenie, bądź za wysokie wynagrodzenie, ale nie związaną z zainteresowaniami, co drugi ankietowany wybrałby pracę za satysfakcjonujące wynagrodzenie. Jedynie 3 na 10 respondentów wolałby pracę zgodną z zainteresowaniami. 35
6.1. Zadowolenie z wynagrodzenia Pytanie: W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(a) ze swojego wynagrodzenia? 36
6.2. Zadowolenie z wynagrodzenia Rozkład wyników według profilu stanowiska 37
6.3. Preferowanie wysokiego wynagrodzenia bądź pracy związanej z zainteresowaniami Pytanie: Które z poniższych stwierdzeń jest Panu(i) bliższe? 38
7. Obciążenie pracą 39
PODSUMOWANIE 7/8 Obciążenie pracą W tym roku pracownicy czują się nieco mniej obciążeni pracą niż w roku ubiegłym. Odsetek osób uznających pracę za męczącą spadł z 48% do 41%, natomiast odsetek uważających pracę za stresującą z 51% do 46%. Analogicznie do roku ubiegłego, wraz ze stażem pracy maleje tendencja do oceny własnej pracy jako stresującej. Za stresującą uważa swoją pracę 55% osób ze stażem krótszym niż rok, w przypadku osób ze stażem dłuższym niż pięć lat odsetek ten wynosi 38%. Można przypuszczać, że osoby z dłuższym stażem pracy mając większe doświadczenie zawodowe, odczuwają mniejsze zdenerwowanie związane z realizacją codziennych obowiązków. Dłuższy staż pracy można wiązać również z większym poczuciem bezpieczeństwa zatrudnienia. Osoby pełniące funkcje kierownicze częściej uważają swoją pracę za stresującą. W tym roku 54% ankietowanych kierujących pracą innych osób uznało swoją pracę za stresującą. W przypadku osób nie posiadających takich kompetencji odsetek ten był niższy o 12 pkt. proc. 40
7.1. Zmęczenie pracą Pytanie: Czy praca jest dla Pana(i) męcząca? 41
7.2. Stres w pracy Pytanie: Czy praca jest dla Pana(i) źródłem stresu? 42
7.3. Stres w pracy Rozkład wyników według stażu pracy Na wykresie przedstawiono zagregowane odsetki odpowiedzi: Zdecydowanie tak /raczej tak na pytanie Czy praca jest dla Pana(i) źródłem stresu?. 43
7.4. Stres w pracy Rozkład wyników według profilu stanowiska Na wykresie przedstawiono zagregowane odsetki odpowiedzi: Zdecydowanie tak /raczej tak na pytanie Czy praca jest dla Pana(i) źródłem stresu?. 44
8. Rozwój zawodowy 45
PODSUMOWANIE 8/8 Rozwój zawodowy 50% ankietowanych zadeklarowało, że stanowisko, na którym aktualnie pracują, jest zgodne z ich kierunkiem wykształcenia. Nieco więcej niż połowa respondentów uważa, że posiadana przez nich wiedza, jak również umiejętności i kwalifikacje, są w pełni wykorzystywane na obecnym stanowisku pracy. Zdaniem podobnego odsetka badanych, zatrudniające ich firmy stwarzają zawodowego bądź organizują szkolenia. możliwości doskonalenia 46
8.1. Zgodność wykonywanej pracy z kierunkiem wykształcenia Pytanie: Czy Pana(i) aktualne stanowisko pracy jest zgodne z Pana(i) kierunkiem wykształcenia? 47
8.2. Wykorzystanie potencjału pracownika na stanowisku Pytanie: Czy wiedza, umiejętności i kwalifikacje, jakie Pan(i) posiada, są w pełni wykorzystywane na Pana(i) obecnym stanowisku pracy? 48
8.3. Stwarzanie możliwości doskonalenia zawodowego Pytanie: Czy firma, w której Pan(i) pracuje, stwarza możliwości doskonalenia zawodowego i/lub organizuje szkolenia doskonalące możliwości, które Pan(i) wykorzystuje na obecnym stanowisku? 49
Interaktywny Instytut Badań Rynkowych sp. z o.o. ul. Domaniewska 41 budynek Mars, klatka D, II piętro 02-672 Warszawa tel. (0 22) 874 41 00 fax (0 22) 874 41 01 dominika.kowalczyk@iibr.pl www.iibr.pl 50