KIERUNEK: RATOWNICTWO MEDYCZNE Studia stacjonarne PLAN ZAJĘĆ z PATOFIZJOLOGII rok akademicki 2012/2013. Ćwiczenie 1. Sala nr 107 ul. Żołnierska 14 godzina 14.30 16.45 21.11.2012 r.- gr.1,2,3 28.11.2012 r.- gr.4,5,6 Patofizjologia układu wydzielania wewnętrznego. 1. Przypomnienie wiadomości z fizjologii układu wydzielania wewnętrznego. 2. Nieprawidłowości regulacji endokrynnej; zaburzenia czynności regulacyjnej podwzgórza 3. Hormon antydiuretyczny (wazopresyna, ADH) nadmiar i niedobór przyczyny i następstwa. 4. Nadmiar prolaktyny. 5. Somatotropina (hormon wzrostu [GH]) przyczyny i konsekwencje niedoboru i nadmiaru. 6. Patofizjologia gruczołu tarczowego.. 6.1. Przyczyny niedoczynności, nadczynności i wola. 6.2. Następstwa i objawy nadczynności tarczycy. 6.3. Następstwa i objawy niedoczynności tarczycy. 7. Zaburzenia równowagi wapniowo-fosforanowej. 8. Przyczyny cukrzycy. 9. Ostre następstwa niedoboru insuliny. 10. Pózne powikłania utrzymującej się hiperglikemii. 11. Hiperinsulinizm, hipoglikemia. 12. Hormony kory nadnerczy przyczyny nieprawidłowego uwalniania. 12.1. Przyczyny nadmiaru kortyzolu i aldosteronu. 12.2. Przyczyny niedoboru kortyzolu i aldosteronu. 12.3. Następstwa i objawy kliniczne nadmiaru hormonów kory nadnerczy. 12.4. Niedobór hormonów kory nadnerczy choroba Addisona. 13. Przyczyny i następstwa nadmiaru i niedoboru androgenów. 14. Efekty nadmiaru i niedoboru żeńskich hormonów płciowych. 1
Ćwiczenie 2. Sala nr 107 ul. Żołnierska 14 godzina 14.30 16.45 05.12.2012 r. - gr.1,2,3 12.12.2012 r. - gr.4,5,6 Patofizjologia nerek. 1. Fizjologia nerek (naczynia krwionośne, kłębuszki, kanaliki, śródmiąższ). 2. Kliniczne manifestacje chorób nerek. 3. Zaburzenia prawidłowej funkcji kłębuszków obniżenie ciśnienia hydrostatycznego, skurcz naczynia doprowadzającego, skurcz naczynia odprowadzającego, patogeneza uszkodzenia kłębuszka. 4. Mechanizmy progresji chorób kłębuszka. 5. Etiologia i patogeneza ostrego kłębuszkowego zapalenia nerek. 6. Patofizjologia zespołu nerczycowego. 7. Przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek - etiologia i patogeneza. 8. Choroby obejmujące kanaliki i śródmiąższ: ostra martwica kanalików (ATN); śródmiąższowe zapalenie nerek. 9. Ostra niewydolność nerek. 10. Przewlekła niewydolność nerek (przyczyny, nieprawidłowa funkcja, nieprawidłowa regulacja, następstwa). 11. Patogeneza kamicy nerkowej. 2
Ćwiczenie 3. Sala nr 107 ul. Żołnierska 14 godzina 14.30 16.45 19.12.2012 r. - gr.1,2,3 09.01.2013 r. - gr.4,5,6 Patofizjologia przewodu pokarmowego. 1. Patologia przełyku. 1.1. Anomalie wrodzone atrezja i przetoki, zarośnięcie i zwężenie. 1.2. Uszkodzenia towarzyszące dysfunkcji motorycznej achalazja, przepukliny rozworu przełykowego przepony, uchyłki, owrzodzenia. 1.3. Zapalenie przełyku refluksowe zapalenie przełyku, przełyk Barretta, bakteryjne i chemiczne zapalenie przełyku. 2. Patologia żołądka. 2.1. Zapalenie błony śluzowej żołądka patogeneza ostrego i przewlekłego zapalenia. 3.1.1.Udział Helicobacter pylori w patogenezie przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka. 2.2. Patogeneza choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. 2.3. Etiopatogeneza raka żołądka. 3. Patofizjologia jelita cienkiego i grubego. 3.1. Zespoły złego wchłaniania patogeneza i konsekwencje ogólnoustrojowe. 3.2. Idiopatyczna choroby zapalne jelita ( choroba Leśniowskiego-Crohn a, wrzodziejące zapalenie jelita grubego) etiologia i patogeneza. 4. Niedrożność przewodu pokarmowego. 5. Patomechanizm biegunek. 6. Patofizjologia wątroby i pęcherzyka żółciowego. 6.1. Główne cechy chorób wątroby przyczyny i konsekwencje ogólnoustrojowe zaburzonej czynności wątroby. 6.2. Nadciśnienie wrotne przyczyny, konsekwencje kliniczne. 6.3. Bilirubina i powstawanie żółci; patofizjologia żółtaczki; cholestaza. 6.4. Czynniki ryzyka i patogeneza kamicy żółciowej. 7. Patofizjologia trzustki. 7.1. Patogeneza ostrego zapalenia trzustki. 7.2. Patogeneza przewlekłego zapalenia trzustki. 7.3. Konsekwencje ogólnoustrojowe zaburzonej czynności zewnątrzwydzielniczej trzustki. 3
SEMINARIUM I. 12.12.2012r. sala nr 107 ul. Żołnierska 14 godzina 8.00 10.15 Patofizjologia naczyń krwionośnych. 1. Budowa i skład komórkowy naczyń krwionośnych. 2. Komórki ściany naczynia i ich odpowiedź na uszkodzenie (komórki endotelium, komórki mięśni gładkich,rozwój naczyń, wzrost, przebudowa; pogrubienie błony wewnętrznej odpowiedz na uszkodzenie błony wewnętrznej). 3. Miażdżyca: - historia naturalna i główne konsekwencje miażdżycy - epidemiologia i czynniki ryzyka (wiek, płeć, czynniki genetyczne, hiperlipidemia, nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów, cukrzyca, inne czynniki) - rola uszkodzenia endotelium, rola zapalenia, rola lipidów, rola komórek mięśni gładkich w patogenezie miażdżycy - inne czynniki w miażdżycy. 4. Nadciśnienie tętnicze: - rodzaje - patogeneza (regulacja ciśnienia tętniczego; mechanizm nadciśnienia tętniczego samoistnego; patologia naczyń w nadciśnieniu tętniczym). - konsekwencje nadciśnienia. SEMINARIUM II. 19.12.2012 r. sala nr 107 ul. Żołnierska 14 godzina 8.00 10.15 Patofizjologia układu sercowo-naczyniowego część I. 1. Fizjologia układu bodzco-przewodzcego serca, rozprzestrzenianie się pobudzenia w mięśniu sercowym. 2. Zaburzenia rytmu serca (tachykardia pochodzenia ektopowego, skurcze dodatkowe, zaburzenia przewodzenia w węzle przedsionkowo-komorowym, zmiany w potencjale komórek, mechanizm reentry). 3. Fizjologia przepływu wieńcowego krwi (fazowość przepływu, adaptacja do niedoboru tlenu, rezerwa wieńcowa, metabolizm mięśnia sercowego). 4. Choroba niedokrwienna serca (epidemiologia, patogeneza: rola ostrych zmian blaszki miażdżycowej; rola zapalenia; rola skurczu naczyń). 4.1 Kliniczne manifestacje choroby niedokrwiennej serca [dusznica bolesna, zawał mięśnia sercowego; przewlekła choroba niedokrwienna serca z niewydolnością serca, nagła śmierć sercowa]. 4.1.1. Dusznica bolesna. Zawał mięśnia sercowego: pełnościenny, podwsierdziowy, częstość, czynniki ryzyka, patogeneza zamknięcie naczynia wieńcowego, odpowiedz mięśnia sercowego. Modyfikacja zawału przez reperfuzję. Cechy kliniczne. Konsekwencje i powikłania zawału mięśnia sercowego. 4.1.2. Przewlekła choroba niedokrwienna serca. 4.1.3. Nagła śmierć sercowa. 4
SEMINARIUM III 02.01.2013 r. sala nr 107 ul. Żołnierska 14 godzina 8.00 10.15 Patofizjologia układu sercowo-naczyniowego część II. 1. Fizjologia mięśnia sercowego (miokardium, zastawki, cykl hemodynamiczny, wyrzut sercowy i jego kontrola). 2. Główne mechanizmy dysfunkcji sercowo-naczyniowej. 3. Niewydolność serca (przerost serca patofizjologia i progresja do niewydolności; niewydolność lewokomorowa serca, niewydolność prawokomorowa serca). 4. Choroby serca: 4.1. Wrodzone choroby serca (etiologia i patogeneza; połączenia lewo-prawo; połączenia prawo-lewo; inne anomalie wrodzone). 4.2. Choroba niedokrwienna serca. 4.3. Choroba nadciśnieniowa. 4.3.1. Systemowa (lewokomorowa) choroba nadciśnieniowa. 4.3.2. Płucna (prawokomorowa) choroba nadciśnieniowa (serce płucne) 4.5. Kardiomiopatie. 4.5.1. Kardiomiopatia rozstrzeniowa (patogeneza, cechy kliniczne). 4.5.2. Kardiomiopatia przerostowa (patogeneza, cechy kliniczne). 4.5.3. Kardiomiopatia restrykcyjna. 4.6. Inne specyficzne przyczyny chorób serca. 5. Konsekwencje mechaniczne niewydolności lewokomorowej serca. 6. Neurohormonalne konsekwencje niewydolności serca. Remodeling serca. 7. Wstrząs: przyczyny, objawy i następstwa. 5
SEMINARIUM IV. 09.01.2013 r. sala nr 107 ul. Żołnierska 14 godzina 8.00 10.15 Patofizjologia oddychania. 1. Przyczyny nieprawidłowej wentylacji, nieprawidłowej dyfuzji, nieprawidłowej perfuzji). 2. Niedodma. 3. Ostre uszkodzenie płuc: 4.1. Obrzęk płuc 4.2 Patogeneza ARDS. 5. Obturacyjne choroby płuc: 5.1. Rozedma rodzaje, patogeneza, cechy kliniczne. 5.2. Przewlekłe zapalenie oskrzeli patogeneza, cechy kliniczne. 5.3. Astma patogeneza, przebieg kliniczny. 5.4. Rozstrzenie etiologia i patogeneza. 6. Restrykcyjne choroby płuc: 6.1. Choroby zwłókniające: patogeneza idiopatycznego zwłóknienia płuc, pylicy płuc. 7. Zator płuc, krwawienie i zawał. 8. Nadciśnienie płucne patogeneza, przebieg kliniczny. 9. Patofizjologia regulacji oddychania. 9.1. Modulatory neuronów oddechowych (pobudzające; hamujące). 9.2. Oddechy patologiczne: oddychanie Kussmaula, oddychanie Cheyne-Stokes a, oddychanie Biota, gasping. LITERATURA 1. P. Thor: Podstawy patofizjologii człowieka, Vesalius, Kraków, 2007. 2. L. Pousada, H.H. Osborn, D.B. Levy: Medycyna ratunkowa, Urban & Partner, Wrocław, 2004. 3. A. Zawadzki: Medycyna ratunkowa i katastrof, PZWL, Warszawa, 2000 6
WYKŁADY 1. Patofizjologia układu wydzielania wewnętrznego cz.i. 2. Patofizjologia układu wydzielania wewnętrznego cz.ii. 3. Patomechanizm reakcji bólowej. Drogi przewodzenia odczuć bólowych i objawy ich uszkodzenia na różnych poziomach. Mechanizmy biorące udział w powstawaniu odczuć bólowych: sensytyzacja obwodowa, sensytyzacja ośrodkowa. Podstawowa wrażliwość na ból. Patomechanizm nadwrażliwości bólowej. Teoria bramkowania sygnałów bólowych. Znaczenie stresu w reakcjach bólowych. Jakościowa ocena wrażliwości bólowej. 4. Zaburzenia termoregulacji: hipertermia, gorączka, hipotermia. Oparzenia, choroba oparzeniowa. 5. Odczyn zapalny molekularne podstawy. Mediatory odpowiedzi zapalnej. 6. Starzenie się organizmu. Teorie starzenia się organizmu. Zmiany występujące w procesie starzenia się organizmu. 7. Chorobotwórcze działanie czynników środowiska na organizm. Działanie ultradźwięków na organizm. Wpływ hałasu na narząd słuchu i reakcje poza-słuchowe. Wpływ wibracji miejscowej i ogólnej na organizm. Wpływ porażenia prądem elektrycznym na układ krążenia, oddychania i układ nerwowy. Szkodliwe oddziaływanie na organizm promieniowania jonizującego i niejonizującego (mikrofalowego, laserowego, podczerwonego i nadfioletowego). 7
KATEDRA PATOFIZJOLOGII I DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ Wydziału Nauk Medycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego Regulamin zajęć z Patofizjologii Kierunek: Ratownictwo Medyczne 1. Regulamin zajęć z Patofizjologii w Katedrze Patofizjologii i Diagnostyki Laboratoryjnej jest zgodny ze statutem studiów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. 2. Zajęcia dydaktyczne realizowane są zgodnie z planem zajęć zatwierdzonym przez Dziekana Wydziału Nauk Medycznych. 3. Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. 4. Studenci są zobowiązani do przygotowywania się do zajęć z obowiązujących podręczników oraz do czynnego uczestnictwa w ćwiczeniach i seminariach. 5. Zwolnienie lekarskie oraz urlop dziekański należy przedstawić na następnych ćwiczeniach. 6. Nieobecność na zajęciach powinna być usprawiedliwiona i w miarę możliwości odrobiona z inną grupą lub zaliczona u asystenta. 7. Usprawiedliwienie nieobecności (zwolnienie lekarskie, urlop dziekański) należy przedstawić w ciągu dwóch tygodni. 8. Zaliczenie ćwiczeń odbywa się w formie ustnej lub pisemnej. 9. Student ma prawo do jednorazowej poprawy niezliczonego ćwiczenia. 10. Studenci, którzy opuścili 3 i więcej zajęć nie otrzymają zaliczenia. 11. Przedmiot kończy się zaliczeniem (sprawdzianem pisemnym obejmującym materiał wykładowy, seminaryjny i ćwiczeniowy), który odbędzie się pod koniec semestru zimowego. 8
RATOWNICTWO MEDYCZNE 2012/2013 WYKŁADY będą odbywały się we środy w następujących terminach: 03.X.2012 r. godz. 15.30 17.45 10.X.2012 r. godz. 15.30 17.45 17.X.2012 r. godz. 15.30 17.45 24.X.2012 r. godz. 15.30 17.45 31.X.2012 r. godz. 15.30 17.45 07.XI.2012 r. godz. 15.30 17.45 14.XI.2012 r. godz. 15.30 17.45 Miejsce: sala 108, ul. Żołnierska 14 9