SPRAWOZDANIA Z KONFERENCJI
VII Ogólnopolski Zjazd Katedr Zarządzania Zasobami Ludzkimi W dniach 10 11 czerwca 2013 r. w Toruniu odbył się VII Ogólnopolski Zjazd Katedr Zarządzania Zasobami Ludzkimi, zorganizowany przez Katedrę Gospodarowania Zasobami Pracy Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, kierowaną przez prof. Zenona Wiśniewskiego. Tematem przewodnim Zjazdu było: Zarządzanie zasobami ludzkimi w małych i średnich przedsiębiorstwach. Obrady odbywały się w siedzibie Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania UMK. Patronat nad Zjazdem objęły dwa Komitety: Nauk o Pracy i Polityce Społecznej oraz Nauk Organizacji i Zarządzania Polskiej Akademii Nauk. Radzie Programowej Zjazdu przewodniczył prof. Zenon Wiśniewski, a honorową przewodniczącą Rady Programowej została prof. Stanisława Borkowska z Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych. Udział w Konferencji wzięło 105 uczestników z 18 ośrodków akademickich i 2 instytutów edukacyjnych. Po raz pierwszy w wieloletniej historii zjazdów gośćmi byli przedstawiciele Uniwersytetu Szczecińskiego i Politechniki Rzeszowskiej. Ogółem reprezentowane były 24 Katedry zajmujące się w swojej działalności naukowo dydaktycznej zagadnieniami zarządzania zasobami ludzkimi. Celem Zjazdu była integracja środowiska akademickiego zajmującego się problematyką ZZL oraz wymiana poglądów i upowszechnianie wyników badań dotyczących specyfiki i jakości zarządzania zasobami pracy w małych i średnich przedsiębiorstwach. Zjazd był również okazją do uhonorowania jubileuszu 40 lecia pracy naukowej prof. Zenona Wiśniewskiego, którego badania koncentrują się na problematyce zatrudnienia i rynku pracy, w szczególności w Polsce i Republice Federalnej Niemiec. Kierowane przez Profesora zespoły naukowców od lat realizują krajowe i zagraniczne projekty badawcze, w szczególności z zakresu efektywności programów rynku pracy, m. in. na rzecz Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. W pierwszy dzień Zjazdu odbyła się sesja plenarna, na której wygłoszone zostały cztery referaty: prof. A. Pocztowskiego: Profesjonalizacja zarządzania zasobami ludzkimi w małych i średnich przedsiębiorstwach, prof. M. Juchnowicz: Troska o satysfakcję pracowników nowy paradygmat czy pragmatyzm?, dr. hab. R. Nichollsa: Ageing consumers: consequences for Human Resources Management in small and
148 Jarosław Oczki medium enterprises oraz prof. Nogalskiego: Habilitacja w naukach ekonomicznych w świetle nowych regulacji. Jubileuszowi pracy naukowej prof. Zenona Wiśniewskiego poświęcona była uroczystość wieńcząca pierwszy dzień obrad, poprowadzona przez przewodniczącą Komitetu Organizacyjnego Zjazdu, prof. Hannę Karaszewską, podczas której laudację na cześć Jubilata wygłosił prorektor Uniwersytetu Gdańskiego, prof. Mirosław Szreder. Wieczór zakończył koncert Bogdana Hołowni z zespołem Los Angeles TRIO oraz uroczysta kolacja. W drugim dniu Zjazdu odbyło się 8 sesji panelowych, poprowadzonych równolegle w dwóch salach, poświęconych następującym tematom: I. Uwarunkowania zarządzania zasobami pracy w MŚP (moderatorzy: prof. A. Pocztowski, prof. G. Gruszczyńska Malec), II. Specyfika zarządzania zasobami ludzkimi w MŚP (prof. J. Strużyna, prof. Oczkowska), III. Zatrudnienie i zarządzanie wiekiem w MŚP (prof. Z. Wiśniewski, prof. B. Urbaniak), IV. Strategie i metody zarządzania zasobami ludzkimi w MŚP (prof. Z. Janowska, prof. R. Walkowiak), V. Budowanie zaangażowania pracowników w MŚP (prof. M. Gableta, prof. M. Juchnowicz), VI. Wynagrodzenia w MŚP (prof. Z. Jasiński, prof. H. Czubasiewicz), VII. Kompetencje pracowników i szkolenia w MŚP (prof. A. Andrzejczak, prof. A. Lipka), VIII. Dobre praktyki ZZL w małych i średnich przedsiębiorstwach (prof. J. Szambelańczyk, prof. M. Stor). Moderatorzy sesji przygotowali pytania, na które odpowiedzi udzielili paneliści i które były przyczynkiem do ożywionych dyskusji pomiędzy uczestnikami sesji. Wśród wniosków z rozważań sformułowanych w tej części obrad wymienić należy ten o konieczności rozróżnienia pomiędzy specyfiką zarządzania zasobami ludzkimi w mikro przedsiębiorstwach, przedsiębiorstwach rodzinnych, w których funkcję menedżerską pełni często właściciel, nierzadko osoba nieprzygotowana do profesjonalnego zarządzania ludźmi, działająca w sposób intuicyjny, a średnimi przedsiębiorstwami, w których procesy personalne są, średnio rzecz biorąc, bardziej sformalizowane i w większym stopniu realizowane przez profesjonalistów. Paneliści dyskutowali również na temat wyników badań wskazujących na niedostateczny poziom innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw, ograniczone możliwości internacjonalizacji podmiotów tego sektora, wynikające przede wszystkim z barier kapitałowych oraz niewystarczających kompetencji
VII Ogólnopolski Zjazd Katedr Zarządzania Zasobami Ludzkimi 149 międzykulturowych. Poruszano również problematykę zarządzania wiekiem, jak również roli kapitału ludzkiego i systemów rozwoju kompetencji w funkcjonowaniu MŚP. Wskazano na potencjalne korzyści, jakie małe i średnie przedsiębiorstwa mogą odnosić z realizacji strategii zarządzania kompetencjami pracowników, dzięki ułatwionemu dostępowi do bogatej oferty szkoleń współfinansowanych ze środków UE, z jednej strony, oraz na ograniczenia skuteczności działań podejmowanych w tym zakresie wynikających z niestarannie przeprowadzonego procesu rozpoznania potrzeb szkoleniowych, z drugiej. W dyskusji poświęconej wynagradzaniu uczestnicy panelu zgodzili się, że pomimo występowania pewnych cech wspólnych w szczególności charakterystycznego dla małych firm niskiego poziomu płac w relacji do podmiotów dużych i średnich, trudno jest wskazać jeden uniwersalny model kształtowania wynagrodzeń w sektorze MŚP. Nie budzi wątpliwości postulat, aby wynagrodzenia, również w małych przedsiębiorstwach, były oparte o proste i przejrzyste zasady. Kształt systemów wynagradzania poszczególnych firm zdeterminowany będzie jednak w każdym przypadku jej wielkością, specyfiką formy własności, rodzajem prowadzonej działalności, pewnymi cechami otoczenia przedsiębiorstwa, jak i indywidualnymi preferencjami właściciela. Na zakończenie Zjazdu odbyła się sesja podsumowująca, na której moderatorzy zaprezentowali w sposób syntetyczny najważniejsze ustalenia z sesji panelowych oraz kierunki dalszych rozważań w każdym z omawianych obszarów. Podkreślono doniosłość poruszanej podczas obrad problematyki oraz aplikacyjny charakter formułowanych przez uczestników wniosków i rekomendacji. Cel Zjazdu uznano za w pełni zrealizowany. Pokłosiem VII Zjazdu Katedr ZZL są trzy publikacje: 1) zeszyt tematyczny dwumiesięcznika Zarządzanie Zasobami Ludzkimi nr 3 i 4/2013: Zarządzanie zasobami ludzkimi w małych i średnich przedsiębiorstwach, 2) opracowanie monograficzne: Z. Wiśniewski (red.), Zarządzanie zasobami ludzkimi w małych i średnich przedsiębiorstwach, wydane przez Wolters Kluwer, 3) opracowanie monograficzne: H. Karaszewska (red.), Zarządzanie ludźmi. Wybrane problemy, Wydawnictwo Naukowe UMK. Rada Programowa VII Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Zarządzania Zasobami Ludzkimi podjęła decyzję, że organizatorem kolejnego zjazdu zaplanowanego na 2015 rok będzie Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu. Jarosław Oczki Katedra Gospodarowania Zasobami Pracy, WNEiZ, UMK w Toruniu