Kim jest absolwent studiów doktoranckich? Kontekst PRK Seminarium Bolońskie Studia doktoranckie w rok po wprowadzeniu KRK Katowice, 16 listopada 2013 r. Ewa Chmielecka Ekspertka Bolońska
Plan wystąpienia KRK dla szkolnictwa kli wyższego ż i PRK wzajemne relacje Stan prac nad PRK historia, stan obecny Opis wymagań uniwersalnych dla poziomu 8 w PRK Opis wymagań właściwych dla szkolnictwa wyższego, poziomu 8 PRK. Komentarz Dobry przykład
Ramy Kwalifikacji dla Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego QF EHEA Ogłoszone w Komunikacie z Bergen (2005) 3 główne cykle + deskryptory dublińskie poparcie dla ram w komunikatach następnych (Londyn, Leuven, Budapeszt Wiedeń) Kontynuacje przez BFUG Sieć krajowych korespondentów ds. NQF EHEA QFWorking Group Rezultaty: patrz przygotowania do spotkania w Bukareszcie silna rola we wdrażaniu ram przypisana ministrom Raport samopotwierdzenia (self certification) wdrażania NQF/EHEA musi być częścią głównego raportu referencyjnego
Ramy Kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego PL (1) Etap I - od 2006 - Grupa Robocza ds. KRK w szkolnictwie wyższym (głównie na bazie ZEB) Kolejne raporty do MNiSzW (2007-2008-2009) Deskryptory poziomów, inne podstawowe idee, scenariusz wdrożenia Włączenie wyników (i ekspertów) do prac I i II etapu MEN/IBE zapewnienie spójności obydwu ram Etap II od 2009 roku: Efekty kształcenia dla obszarów Wzorcowe efekty kształcenia dla.. ( benchmarki ) Akcja przygotowująca środowisko akademickie (MNISzW i ZEB) pomarańczowa książeczka ( Autonomia uczelni ) z 2010 r. (MNISzW) Książka A. Kraśniewskiego z 2011 r (MNISzW) Nowelizacja Ustawy PSW i rozporządzenia wprowadzające KRK 2011. Etap III wspólnie z pracami nad PRK w IBE od 2011 r. Wspólne ustalanie zapisów wymagań (deskryptorów) poziomów PRK Wspólne przygotowywanie Raportu Referencyjnego i Raportu samopotwierdzenia Projekt Walidacja akademicka Kompatybilność PRK z ramą dla szkolnictwa wyższego zapewniona.
Ramy Kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego PL (2) Pracewdrożeniowe rok 2011 i później (nowelizacja PSW z 18 03 2011 + rozporządzenia MNiSZW): opisy wymagań (deskryptory) dla poziomów KRK całego szkolnictwa wyższego poziomy 6 8 PRK nie były opublikowane Były przyjętą implicite podstawą dla opisów efektów kształcenia dla obszarów kształcenia (w oczekiwaniu na potwierdzone oficjalnie deskryptory PRK dla całej edukacji) Opisy obszarowe nie obejmowały poziomu 8 czyli studiów doktoranckich P dt ( d2012) Ponadto (od 2012): Wprowadzenie przez PKA standardów oceny bazujących na KRK I objęcie studiów doktoranckich oceną PKA Orientacja na RK potwierdzona przez projekt nowych ES&G w 2013 r. Przygotowania do RPL
Europejskie Ramy Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (1) RekomendacjaParlamentu Europejskiego z 23 kwietnia 2008 8 poziomów edukacji w ERK Opisy wymagań w działach: wiedza, umiejętności i [inne] kompetencje Spójność z ramami bolońskimi, nadrzędność ę ERK Zaawansowanie prac (październik 2013): ok. 150 krajów świata bierze udział w projektach związanych z ramami Różne drogi wprowadzania (patrz zaskakujące przykłady USA, Włoch) Drugi priorytet edukacyjny KE (po LLL) od 2010 r. stały monitoring postępów prac przez KE (EQF Advisory Group): Przyjęcie 10 zasad referencji 14 raportów referencyjnych przyjętych na AG do października ik 2013 (w tym PL) Pozostałe raporty referencyjne zgłoszone czekają na ocenę Żaden kraj UE nie odrzucił wprowadzenia ram Platforma cyfrowa EQF W roku 2013 zakończona rutynowa kontrola KE dotycząca wdrażania E/NQF Wyniki pozytywne Nowe zadania AB (non formal and informal learning)
Polska Rama Kwalifikacji PRK dla uczenia się przez całe życie Prace koncepcyjne: I etap: 2008 2009 Zespół Ekspertów MEN (4.3.1. POKL) Raport końcowy główne idee PRK II etap: od 2011 projekt przeniesiony do Instytutu Badań Edukacyjnych (IBE ) pod kierownictwem dr A. Chłoń Domińczak Domińczak. Tam prace nad: Wymaganiami dla 8 poziomów PRK Kształtem legislacyjnym, w tym nad krajowym rejestrem kwalifikacji Raportem referencyjnym i raportem samopotwierdzenia dla szkolnictwa wyższego Słownikiem Bd Badania empiryczne kompetencji w wybranych sektorach h( (w tym nieformalnych) if Inne (podprojekt Walidacja akademicka ). Oraz konsultacje ze stakeholders (debata społeczna) Prace wdrożeniowe W maju 2013 r. Komitet Sterujący PRK oraz Komitet Międzynarodowy RM zaakceptowały: Raport referencyjny PRK Raport samopotwierdzenia dla szkolnictwa wyższego 29 maja 2013 Polski Raport Referencyjny (i raport samopotwierdzenia) zaprezentowany na forum AG i przyjęty. Do grudnia 2013 wszystkie dokumenty referencyjne PL będą opublikowane na platformie cyfrowej EQF Nadal trwają prace IBE nad elementami wdrożenia PRK (rejestr, legislacja, korekty podstaw programowych, inne). Co powinno być ć zmienione w sektorze e szkolnictwa wyższego?
Konstrukcja Polskiej Ramy Kwalifikacji poziomy generyczności dla szkolnictwa wyższego Europejskie Ramy Kwalifikacji PRK Polska Rama Kwalifikacji uniwersalna I jej rozwinięcia w sektory Edukacji ogólnej Edukacji i szkoleń zawodowych Edukacji wyższej (tu studia doktoranckie) A w szkolnictwie klit i wyższym ż dodatkowo: d Opisy efektów kształcenia dla obszarów kształcenia w szkolnictwie wyższym Benchmarki w szkolnictwie wyższym
Konstrukcja Polskiej Ramy Kwalifikacji poziomy generyczności
DESKRYPTORY UNIWERSALNE Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne W dziedzinie uczenia się, W dziedzinie uczenia się, Wzwiązku z dziedziną twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej zna i rozumie: twórczości lub w odniesieniu do działalności zawodowej potrafi: uczenia się, twórczości lub działalności zawodowej jest gotów do: Po oziom 8 światowy dorobek naukowy i twórczy oraz wynikające z niego implikacje dla praktyki dokonywać ć analizy i twórczej syntezy dorobku.. w celu identyfikowania i rozwiązywania ą a problemów badawczych oraz związanych z działalnością innowacyjną it twórczą; tworzyć nowe elementy tego dorobku samodzielnie planować własny rozwój oraz inspirować rozwój innych osób uczestniczyć w wymianie doświadczeń ś d ń iidei, i także w środowisku międzynarodowym niezależnego badania powiększającego istniejący dorobek naukowy i twórczy podejmowania wyzwań w sferze zawodowej i publicznej zuwzględnieniem: - ich etycznego wymiaru - odpowiedzialności za ich skutki oraz kształtowania wzorów właściwego postępowania w takich sytuacjach
Wymagania dla poziomu 8 PRK Deskryptor uniwersalny: WIEDZA ZNA I ROZUMIE światowy dorobek naukowy i twórczy oraz wynikające z niego implikacje dla praktyki Wymagania dla poziomu 8 dla szkolnictwa wyższego (wersja robocza): ZNA I ROZUMIE: (WERSJA ROBOCZA) * światowy dorobek obejmujący: podstawy teoretyczne zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe właściwe dla programu kształcenia * znaczenie i rolę wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych, w stopniu umożliwiającym i rewizję ij istniejących it ij paradygmatów * metodologię prowadzenia badań naukowych * ekonomiczne, prawne i inne istotne (relevant) uwarunkowania działalności badawczej
Wymagania dla poziomu 8 PRK UMIEJĘTNOŚCI POTRAFI: (WERSJA ROBOCZA) dokonywać analizy i twórczej syntezy y dorobku.. w celu identyfikowania i rozwiązywania ą problemów badawczych oraz związanych z działalnością innowacyjną i twórczą, a w szczególności: definiować cel i przedmiot badań, formułować hipotezę badawczą, dokonywać twórczej interpretacji i integracji informacji uzyskanych z właściwie dobranych źródeł, oceniać przydatność, wybierać, rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować ć interpretować wyniki prowadzonych badań transferować wyniki prac badawczych do sfery gospodarczej i społecznej upowszechniać ć wyniki prac na forach i w publikacjach fachowych, h a także w formach popularnych, posługiwać się językiem obcym w stopniu umożliwiającym uczestnictwo w międzynarodowym środowisku naukowym i zawodowym planować i realizować indywidualne i zespołowe przedsięwzięcie badawcze lub twórcze także w środowisku międzynarodowym samodzielnie planować własny rozwój oraz inspirować i organizować rozwój innych osób Prowadzić kształcenie/szkolenie z wykorzystaniem nowoczesnych metod i narzędzi
JEST GOTÓW DO: (WERSJA ROBOCZA) Wymagania dla poziomu 8 PRK KOMPETENCJE SPOŁECZNE krytycznego podejścia do istniejącej wiedzy rozwijania dorobku reprezentowanej dziedziny odpowiedzialnego podejmowania ról i wypełniania zobowiązań społecznych badaczy i twórców, uczestniczenia i przewodzenia w działalności na rzecz interesu publicznego ochrony i rozwijania etosu środowisk badawczych i twórczych, a w szczególności: prowadzenia badań i wykorzystywania ich wyników w sposób rzetelny, niezależny i odpowiedzialny, respektowania zasady publicznej własności wyników badań naukowych z uwzględnieniem zasad ochrony własności intelektualnej, wdrażania i rozwijania etyk zawodowych oraz wzorów właściwego postępowania w tych środowiskach dostrzegania nowych dylematów etycznych i poszukiwania ich rozwiązań
Problemy związane z interpretacją zapisów PRK dla 8 poziomu Co generycznie odróżnia poziom studiów doktoranckich od mgr (poza stopniowaniem cech)? intuicja: tworzenie nowego ale czego? Jak sobie poradzić z kompetencjami miękkimi w rodzaju: krytycyzm, troska o etos, gotowość do podjęcia ról społecznych, etc inne Trudno o odpowiedź ogólną Dobre praktyki?
Polska Rama Kwalifikacji do czego zobowiązuje uczelnie jeśli idzie o studia doktoranckie? Posadowienie studiów doktoranckich na 8 poziomie Europejskich i Krajowych Ram Kwalifikacji oznacza: Odmienność generyczną od stopnia poprzedzającego (7 studia magisterskie) Zawarcia w programach wymagań dla poziomu 8 PRK w sektorze szkolnictwa wyższego. Na razie nie ma aktów prawnych. Ale w raporcie referencyjnym y podane deskryptory y uniwersalne także dla poziomu 8. Konieczność włączenia interesariuszy do prac nad programami Poddanie się ę ocenie PKA Jednakże te wymagania (poza bardzo ogólnymi deskryptorami) nie ingerują w formowanie cech absolwenta oraz programów studiów doktoranckich. To pozostajew sferze autonomii uczelni!
PRK a szkolnictwo wyższe Copowinno być zmienione w sektorze szkolnictwa wyższego po wprowadzeniu PRK? Wprowadzenie numerów poziomów na dyplomy Zmiana języka Suplementu do Dyplomu analiza zgodności wymagań obszarowych (poziomy 6 7) z wymaganiami dla całego szkolnictwa wyższego oraz deskryptorami uniwersalnymi PRK w znacznej mierze zgodne, nie grozi rewolucja RPL Zaprojektowanie poziomu 5 Uzgodnienie z Rejestrem Kwalifikacji zadań uczelni w zakresie certyfikacji kwalifikacji zawodowych na poziomach 6 8 inne
Przedstawione tu idee są oparte m.in. na doświadczeniach autorki zdobytych w trakcie prac i dyskusji prowadzonych przez Zespół Ekspertów Bolońskich, EQF Advisory Group i innych. S ól i i i j dl k ł ji k ł i Szczególnie inspirujące dla ostatecznego kształtu prezentacji okazały się materiały, wystąpienia i komentarze prof. Andrzeja Kraśniewskiego, dr Agnieszki Chłoń Domińczak oraz dr Tomasza Saryusza Wolskiego. Stanowią one częściową lub całkowitą treść niektórych prezentowanych tu przezroczy.
Dziękuję za uwagę! echmie@sgh.waw.pl