RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 209460 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 355613 (51) Int.Cl. A61H 1/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 22.08.2002 (54) Symulator prawidłowej postawy ciała (43) Zgłoszenie ogłoszono: 23.02.2004 BUP 04/04 (73) Uprawniony z patentu: MUSKAŁA RYSZARD, Czermno, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.09.2011 WUP 09/11 (72) Twórca(y) wynalazku: RYSZARD MUSKAŁA, Czermno, PL PL 209460 B1
2 PL 209 460 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest symulator prawidłowej postawy ciała wykorzystywany w rehabilitacji, a zwłaszcza w leczeniu wad postawy. Dotychczas w celu leczenia patologii posturalnych, stosowano różne ćwiczenia fizyczne, mające w zamyśle wzmocnienie gorsetu mięśniowego oraz wyrobienie nawyku prawidłowej postawy. Jednocześnie znane są ze stanu techniki przyrządy i urządzenia wspomagające oddziaływanie terapeutyczne. Znane są zarówno w Polsce jak też w innych państwach, rozwiązania techniczne, będące pod ochroną, wykorzystywane w leczeniu wad postawy ciała, które to jednak, zdaniem autora, nie zawierają cech wspólnych z tym rozwiązaniem. Do przyrządów kształtujących postawę ciała należy rozwiązanie EP 0306464, którego obszar oddziaływania, stanowiła krzywizna przednio-tylna kręgosłupa w jego segmencie lędźwiowym, co jednocześnie ustalało kąt przodopochylenia miednicy. Korzystna teoretycznie postać elementu ustalającego kątowe wygięcie kręgosłupa poprzez założenie urządzenia EP 0306464, jest o tyle skomplikowana, że nie uwzględnia różnicy wzrostu osób, u których to będzie stosowane. Stałe rozmiary urządzenia nie uwzględniają w chwili konstrukcji różnej siły naprężeń powstałych w sytuacji nałożenia na plecy osobom o różnym układzie anatomiczno-funkcjonalnym. Rozwiązanie to może sprawdzić się tylko w sytuacji, kiedy osoba stosująca je przebywa w pozycji statycznej, bacznej, stanowiącej kontynuację ustawienia wyjściowego. Innym znanym tego typu przyrządem z polskiego opisu ochronnego, jest wzór użytkowy nr 50572. Jest on wykonany z dwóch odcinków paska, skrzyżowanych ze sobą, do których w miejscu łączenia pasków przymocowany jest elektroniczny sygnalizator. Dźwięk pochodzący z niego daje sygnał do przyjmowania poprawnej postawy. Pasy korektora posiadają możliwość dostosowania długości, w ograniczonym zakresie, do indywidualnej budowy dziecka przez zastosowanie w charakterze zapięć taśmy samoczepnej. Wydaje się, że autor tego wynalazku założył uniwersalność zastosowania urządzenia. Przyjął więc, że patogeneza wad postawy jest taka sama dla wszystkich deformacji ciała i wystarczy oddziaływać na obręcz ramienną i odcinek piersiowy kręgosłupa, a otrzymamy postawę poprawną. Autor rozwiązania nie brał pod uwagę zmian postawy w segmentach powyżej i poniżej oddziaływania urządzenia. Elektroniczny sygnalizator, w który jest wyposażone urządzenie, działać może wyjątkowo rozpraszająco, w przypadku stosowania np. na zajęciach lekcyjnych. Znana jest również z polskiego opisu ochronnego wzoru użytkowego nr. 44088 opaska prostująca, stosowana zwłaszcza do korygowania wad postawy. Opaska w złączeniu tworzy trzy pętle, z których większa opasuje sylwetkę człowieka w okolicy brzucha, krzyżując się na plecach, natomiast każda z mniejszych pętli opina jedno z ramion od pleców przez bark oraz pod pachą łączy się taśmą podłopatkową położoną poniżej łopatek. Sprowadzenie ramion do poziomu powoduje zmniejszenie kifozy piersiowej i niestety wzrost niekorzystnych wartości kątowej lordozy lędźwiowej, a tym samym nadmierne przodopochylenie miednicy. Symulator prawidłowej postawy ciała w wersji proponowanej, jest stosowany po wykonaniu, adekwatnych do potrzeb terapeutycznych konkretnego pacjenta, ćwiczeń korekcyjnych. Po wykonaniu ich, dochodzi do uplastycznienia tych obszarów jego ciała, które stanowić będą przedmiot oddziaływania leczniczego, dając podstawę umieszczenia osoby korygowanej w symulatorze, celem tworzenia jej właściwego wzorca prawidłowej postawy ciała (np. symetrycznego ułożenia ramion). Jednym z nieodzownych elementów praktycznie każdej metody, dotychczas stosowanej w rehabilitacji wad postawy ciała, było kształtowanie prawidłowego wzorca postawy, czyli optymalnego dla jednostki prawidłowego ułożenia poszczególnych składowych ciała, a szczególnie jego symetrii tj. strony lewej i prawej. Służyć temu miały różne urządzenia, jak chociażby rozwiązania EP 0306464 mające w zamyśle korygować lordozę lędźwiową wzór użytkowy 50572, potocznie zwany pajączkiem, oddziałujące na segment zwłaszcza piersiowy kręgosłupa, czy jeszcze inny wzór przemysłowy, 44088, opaska prostująca. Jak się jednak okazało systemy te działały jedynie mechanistycznie w momencie ich stosowania, nie tworząc dla organizmu leczonego nowej właściwej orientacji przestrzennej. Urządzenia te oddziaływały ponadto wybiórczo na fragment ciała pacjenta, nie odnosiły się do całej sylwetki, czym mogły osiągać skutek zupełnie odwrotny do zamierzonego. Zostało wielokrotnie dowiedzione, że stosowanie modelu prawidłowej postawy ciała poprzez oddziaływanie na jeden odcinek kręgosłupa, nie wnosi w system postrzegania jednostki korygowanej takiego obrazu zachowań, który z chwilą przestania owego działania, pozostawałby w jego świadomości. Innym sposobem praktykowanym oddziaływania na pacjenta, u którego próbowano wyrobić nawyk prawidłowej postawy, było wyposażanie sal
PL 209 460 B1 3 ćwiczeń w lustra, przed którymi ćwiczący starali się przybierać postawę ciała poprawną. Stanowiło to najczęściej odległe od właściwego zachowania, słuszne jedynie w ocenie ćwiczącego, Ocena wzrokowa osób dozorujących należała również do mocno subiektywnych i najczęściej obserwacja więcej niż jednej osoby powodowała sprzeczne zalecenia co do ustalanej przez ćwiczącego postawy jego ciała. Ponadto często korekta ciała w płaszczyźnie czołowej wnosiła pogłębienie niewłaściwego ustalenia krzywizn przednio-tylnych kręgosłupa (najczęściej przodopochylenie miednicy z pogłębieniem lordozy lędźwiowej, w języku potocznym stanowi to mocną ekspozycję brzucha). Symulator prawidłowej postawy ciała w wersji proponowanej stanowi rozwiązanie konstrukcyjnie przejrzyste, co czyni go od strony funkcjonalnej prostym w zastosowaniu zarówno z pozycji pacjenta jak też terapeuty. Jest to element o tyle ważny, że wnosi możliwość zastosowania tego urządzenia w warunkach domowych. Osoba korygowana siedząc w nim, lub stojąc, nabywa wzorzec właściwej postawy ciała (min. symetrycznego ułożenia ramion, sprowadzenie linii kręgosłupa do możliwie prostej), co stanowi najważniejszy cel leczenia wad postawy. Wyposażenie symulatora w system ruchomych, w płaszczyźnie pionowej oraz poziomej, wzorcowników dla ramion i głowy, pozwala w bezwzględnie każdym przypadku wyznaczyć różnice w ich wysokości. Na ramionach i głowie pacjenta zasiadającego, bądź stojącego w symulatorze, zostają ustalone wzorcowniki. W stosunku do wzorcownika położonego na wyższym ramieniu pacjenta, zostaje ustalone poziomo przebiegające ramię- -wzorzec, posiadające funkcję przesuwania i ustalania na dowolnej wysokości, a w stosunku do którego to ustalenia, pacjent unosi ramię niższe. Jednocześnie następuje ukazanie właściwej postawy w pozycji strzałkowej, za pomocą podobnie działających ramion, zakończonych przyjaznym dla organizmu profilem, wykonanym z plastiku bądź twardej gumy. Ramiona prowadnice, posiadają funkcję przesuwu, po tulei wałku prowadzącym, dowolnie w płaszczyźnie góra-dół i ustalanych w stosownym miejscu. Po ustaleniu właściwego ułożenia głowy i nóg, pacjent czas sobie przewidziany spędzi w symulatorze. Symulator bezwzględnie ustalony jest w takiej odległości od lustra, by pacjent mógł dokładnie widzieć szczegóły swego w nim odbicia. Symulator prawidłowej postawy ciała jest zbudowany z tulei wałka prowadzącego (1), po którym przesuwa się i jest ustalana prowadnica (2) stanowiąca funkcjonalnie jedną całość z elementem w kształcie L, którego dłuższe ramię stanowi szerokość symulatora i bez względu na położenie góra dół pozostaje w stosunku do tulei wałka prowadzącego (1) pod kątem 90. Tuleje wałki prowadzące (3) i (4) są zakończone suwliwymi prowadnicami (7), (10), (8), (9), dzięki czemu mogą być przesuwane i ustalane na tulejach wałkach prowadzących (11) i (12). Na tulejach wałkach prowadzących (3) i (4) umieszczone są prowadnice (5) i (6) przy czym elementy sztywne prowadnic (5), (6) bez względu na wysokość ustalenia na tulejach wałkach prowadzących (3) i (4), tworzą z nimi kąt 90. Prowadnice (14), (15), (16) umieszczone na tulei-wałku prowadzącym (13), są ruchome w płaszczyźnie góra dół, z funkcją ustalania na sztywno w dowolnym ułożeniu, przy czym prowadnice (15) i (16) wyposażone są w suwliwy, z możliwością ustawienia na sztywno element metalowy, zakończony oparciem dla ciała pacjenta. Tuleja wałek prowadzący (13) służy też do ustalania poziomu dla prowadnicy (14), w płaszczyźnie góra dół. Prowadnice (5), (6), (14), (15), (16) poruszają się po tulejach wałkach prowadzących (10) i (13) tworząc z nimi kąt 90. Symulator prawidłowej postawy ciała może istnieć w opcjach pozycji siedzącej, bądź stojącej korygowanego. Może być mocowany na ścianie. Jego funkcje zostaną niezmienione po wyeliminowaniu prowadnic (8) i (9), z zachowaniem prowadnic (7) i (10). Symulator prawidłowej postawy ciała w zależności od potrzeb, może zawierać elektroniczny sygnalizator informacji o zmianie pozycji, czyli odejścia od wzorca. Symulator prawidłowej postawy ciała według wynalazku przedstawiony w przykładach wykonania na rysunkach, gdzie: fig. 1. przedstawia symulator w wersji dla osoby korygowanej w pozycji siedzącej; fig. 2. przedstawia przykład ustalania symulator dla ramion i głowy; fig. 3. przedstawia przykład kształtowania krzywizn przednio tylnych kręgosłupa poprzez oddziaływanie na część szyjną i lędźwiową; fig. 4. przedstawia symulator w opcji pozycji stojącej korygowanego; fig. 5. przedstawia symulator w wersji z oparciem w części lędźwiowej. Figura 1. Symulator prawidłowej postawy ciała gdzie: tuleja wałek prowadzący 1, po której przesuwa się prowadnica 2 stanowiąca jedną całość z elementami wykonanymi w kształcie litery L, której dłuższe ramię stanowi szerokość modulatora, natomiast bez względu na przesuwanie góra-dół, stanowi kąt 90 w stosunku do tulei. Element spełniający powyższe kryterium jest wzorem dla ustalania wysokości ramion.
4 PL 209 460 B1 Prowadnice: 7, 8, 9, 10 stanowią zakończenie tulei wałków prowadzących 3 i 4 ruchomych i ustalanych w położeniu w zależności od szerokości pleców korygowanego, po których przesuwają się i są ustalane prowadnice 5 i 6. Prowadnice te stanowią jedną całość z elementem podtrzymywanym przez ramiona osoby, która siedzi w symulatorze. Tuleja - wałek prowadzący 13 jest elementem sztywnym, po którym przesuwa się i jest ustalana prowadnica 14 stanowiąca całość z elementem będącym wzorcem dla głowy. Po tulei wałku prowadzącym (13) przesuwają się także prowadnice 15 i 16, które są wyposażone w element suwliwy z możliwością ustalania na sztywno. Służy to do wyznaczenia właściwego ułożenia krzywizn przednio tylnych kręgosłupa w części szyjnej i lędźwiowej. Elementy 19 stanowią fragment konstrukcji zewnętrznej symulatora. Osoba korygowana siedzi na podstawie tapicerowanej 18 przytwierdzonej do konstrukcji, stanowiącej jednocześnie fragment podstawy symulatora. Element 17 odnosi się do oparcia dla odcinka lędźwiowego. Figura 2. Symulator prawidłowej postawy ciała ukazany jest w części dającej obraz ustalania wzorca dla ramion poprzez uniesienie niżej położonego ramienia dla poprzeczki ustawionej na wysokości ramienia wyższego. Figura 3. Symulator prawidłowej postawy ciała ukazany jest w innej opcji oddziaływania, tym razem na krzywizny kręgosłupa. Podparta na słusznej wartości część szyjna i lędźwiowa powoduje właściwy profil na całym jego przebiegu i ułożeniu głowy. Figura 4. Symulator prawidłowej postawy ciała przedstawiony jest w wersji dla pozycji stojącej korygowanego. Od przedstawionego na fig. 1. różni się brakiem siedzenia, konstrukcja spoczywa na płozach, bądź jest przytwierdzona do ściany. Figura 5. Symulator prawidłowej postawy ciała jest w wersji siedzącej z oparciem na wysokości części lędźwiowej. Zastrzeżenia patentowe 1. Symulator prawidłowej postawy ciała, znamienny tym, że jest zbudowany z tulei wałka prowadzącego (1), po którym przesuwa się i jest ustalana prowadnica (2), stanowiąca funkcjonalnie jedną całość z elementem w kształcie L, którego dłuższe ramię stanowi szerokość symulatora i bez względu na położenie góra dół pozostaje w stosunku do tulei wałka prowadzącego (1) pod kątem 90, przy czym tuleje wałki prowadzące (3) i (4) są zakończone suwliwymi prowadnicami (7), (10), (8), (9), dzięki czemu mogą być przesuwane i ustalane na tulejach wałkach prowadzących (11) i (12), przy czym na tulejach wałkach prowadzących (3) i (4) umieszczone są prowadnice (5) i (6), a elementy sztywne prowadnic (5), (6) bez względu na wysokość ustalenia na tulejach wałkach prowadzących (3) i (4) tworzą z nimi kąt 90, przy czym prowadnice (14), (15), (16) umieszczone na tulei wałku prowadzącym (13) są ruchome w płaszczyźnie góra dół z funkcją ustalania na sztywno w dowolnym ułożeniu, a prowadnice (15) i (16) wyposażone są w suwliwy, z możliwością ustawienia na sztywno element metalowy, zakończony oparciem dla ciała pacjenta, przy czym tuleja wałek prowadzący (13) służy też do ustalania poziomu dla prowadnicy (14), w płaszczyźnie góra dół, przy czym prowadnice (5), (6), (14), (15), (16) poruszają się po tulejach wałkach prowadzących (10) i (13) tworząc z nimi kąt 90. 2. Symulator prawidłowej postawy ciała według zastrz. 1, znamienny tym, że wyposażony jest w siedzenie (18). 3. Symulator prawidłowej postawy ciała według zastrz. 1, znamienny tym, że wyposażony jest w płozy (20). 4. Stymulator prawidłowej postawy ciała według zastrz. 1, znamienny tym, że jest zawieszany na ścianie. 5. Symulator prawidłowej postawy ciała według zastrz. 1, znamienny tym, że jest pozbawiony prowadnic (8) i (9) z zachowaniem prowadnic (7) i (10).
PL 209 460 B1 5 Rysunki
6 PL 209 460 B1
PL 209 460 B1 7
8 PL 209 460 B1
PL 209 460 B1 9
10 PL 209 460 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)