Wpływ listopadowych list refundacyjnych na odpłatność pacjenta i wydatki NFZ w 2012 roku

Zasady użytkowania Opracowanie jest przeznaczone wyłącznie do użytku wewnętrznego adresata i może być w całości lub części wykorzystywane tylko w przypadku podania źródła - IMS Health. Copyright 2012. IMS HEALTH. All rights reserved. IMS Health zastrzega, iż jakakolwiek interpretacja danych zawartych w studium może być dokonywana wyłącznie w kontekście przyjętej metodologii i założeń. IMS Health odmawia jakiejkolwiek odpowiedzialności za skutki decyzji, bądź ich zaniechania, podjętych w wyniku zapoznania się z niniejszym opracowaniem. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 2

Informacja o IMS Health IMS Health jest największą, globalną firmą, specjalizującą się w dostarczaniu informacji i rozwiązań zarządczych dla przemysłu farmaceutycznego oraz organizacji rządowych, firm i stowarzyszeń działających na rynku ochrony zdrowia. Posiadając ponad 50-letnie doświadczenie, oferuje nowoczesne rozwiązania pozwalające na efektywne zarządzenie informacją, niezbędne w codziennej działalności. Oferta IMS obejmuje kompleksowe rozwiązania danowe, analityczne, serwisowe i doradcze zarówno dla rynku leków na receptę, jak i leków oraz produktów OTC, doradztwo i zindywidualizowane usługi przekształcające informacje w wiedzę o rynku na skuteczne i efektywne działanie w tym sektorze. IMS Health jest obecna w Polsce od roku 1991. W ciągu kilkudziesięciu lat działalności w Polsce firma wypracowała sobie pozycję ważnego i niezależnego źródła danych i opinii o rynku ochrony zdrowia. Wynika ona zarówno z wiedzy i doświadczenia całego zespołu badawczego, jak i z ustabilizowanej i regularnej współpracy ze znaczącą grupą hurtowni farmaceutycznych, z wieloma aptekami lecznictwa otwartego, licznymi szpitalami i reprezentatywną grupą lekarzy niemal wszystkich specjalności. IMS Health pokazuje obraz rynku farmaceutycznego w ponad 100 krajach, na wszystkich kontynentach. Globalny zasięg i możliwość korzystania z wiedzy i doświadczenia setek specjalistów sprawia, że dla firm działających w Polsce jesteśmy naturalnym źródłem informacji o interesujących ich rynkach zagranicznych i o globalnym rynku farmaceutycznym. IMS Health dokłada starań i zwraca szczególną uwagę na budowanie dobrych relacji ze swoimi partnerami biznesowymi. Zdając sobie sprawę z tego, jak ważna jest dla Nich ochrona dostępu do często poufnych informacji, IMS na każdym etapie pracy z danymi stosuje określone procedury oraz przestrzega zasad etyki, jakie obowiązują firmy badawcze. Jednym z celów firmy w tym zakresie jest zbudowanie swojego wizerunku jako światowego lidera w zakresie ochrony poufności informacji. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 3

Cel analizy Celem analizy jest oszacowanie wpływu wprowadzanych regulacji na dynamikę rynku leków w Polsce i jego poszczególnych segmentów, przedstawionych według jednej i porównywalnej metodologii dla 2011 roku i dla 2012 roku. Autorzy zastrzegają, iż jakakolwiek interpretacja danych zawartych w studium może być dokonywana tylko w kontekście przyjętej metodologii i założeń. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 4

REFUNDOWANE REFUNDOWANE ANALIZOWANE PRODUKTY (zwane dalej Rynkiem Analizowanym) Założenia przyjęte w analizie Podstawą analizy jest porównanie rynku leków refundowanych w roku 2011 oraz rynku leków refundowanych w roku 2012. W obu latach rynek zdefiniowano według identycznych kryteriów i obejmuje on te same produkty. Analiza objęła wszystkie produkty, które spełniają przynajmniej jedno z poniższych kryteriów: w 2011 roku były refundowane zgodnie z wykazami leków refundowanych z grudnia 2010 roku oraz listopada 2011 roku; w 2011 roku były refundowane metodą ułomną; w 2012 roku były lub są refundowane zgodnie z obwieszczeniami MZ z dnia 29 grudnia 2011 roku oraz z 27 lutego, 25 kwietnia, 28 czerwca, 28 sierpnia, 26 października 2012 r. Rok 2011 Rok 2012 Nie były refundowane w 2011 roku Dodane do refundacji w 2012 roku Metoda ułomna Refundowane w 2012 roku Refundowane w 2011 roku Refundowane w 2012 roku Refundowane w 2011 roku Metoda ułomna Usunięte z refundacji w 2012 roku Usunięte z refundacji w 2012 roku Schemat 1: założenia dla struktury produktowej w raporcie Analiza uwzględnia sprzedaż i refundację leków w 2011 roku. W roku 2012 pod uwagę wzięto wielkość sprzedaży za pierwszych 9 miesięcy z danych IMS, zweryfikowaną dodatkowo wielkością refundacji NFZ podaną za 9 miesięcy 2012 roku. Kolejne miesiące do końca roku zawierają prognozę sprzedaży i refundacji, która uwzględnia zmianę struktury rynku leków refundowanych, będącą efektem przepływów pomiędzy produktami na skutek wprowadzenia nowego prawa. Dane Pharmascope / IMS Refundator Dane raport NFZ Dane prognoza dla leków nierefundowanych w oparciu o Pharmascope Dane prognoza dla leków refundowanych w oparciu o IMS Refundator Leki nierefundowane Leki refundowane lipiec wrzesień Rok 2011 Rok 2012 Schemat 2: założenia dla źródeł danych o sprzedaży i refundacji leków Przepływy spowodowane są głównie zmianą poziomu odpłatności pacjentów dla poszczególnych leków oraz uwzględniają inne mechanizmy zmieniające dynamikę rynku jak np. zmiany w ordynacji lekarskiej, wprowadzenia na listy nowych leków, wyjście z list refundacyjnych wybranych leków, zmiana sytuacji ekonomicznej pacjentów, obniżki cen leków nierefundowanych. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 5

Założenia przyjęte w analizie Rynek leków refundowanych w 2011 roku Analizę przeprowadzono w oparciu o sprawozdanie NFZ zawierające dane od stycznia do grudnia 2011 roku oraz dane IMS Pharmascope. Struktura produktowa leków refundowanych oparta jest na lekach, które były refundowane w okresie 12 miesięcy (według wykazów leków refundowanych z grudnia 2010 roku i listopada 2011 roku). W tym okresie miała miejsce tzw. refundacja ułomna, która również została objęta analizą. Ceny leków refundowanych zawarte w raporcie są cenami detalicznymi brutto, PLN, publikowanymi w sprawozdaniu NFZ. W 2011 roku były to transakcyjne ceny detaliczne, jakie faktycznie zanotowano w okresie poprzedzającym wprowadzenie sztywnych cen i marż. Uwzględniają one rabaty i promocje stosowane w łańcuchu dystrybucji leków refundowanych. Struktura produktowa leków nierefundowanych oparta jest na lekach, które zostały objęte refundacją w 2012 roku. Ceny leków nierefundowanych zawarte w raporcie są cenami detalicznymi brutto, PLN, pochodzącymi z badania dotyczącego rynku aptecznego IMS Pharmascope. Uwzględniają one rabaty i promocje stosowane w łańcuchu dystrybucji leków nierefundowanych. Rynek leków refundowanych w 2012 roku przewidywane wydatki NFZ i pacjentów Analizę przeprowadzono w oparciu o sprawozdanie NFZ zawierające dane od stycznia do lipca 2012 roku oraz dane IMS Pharmascope. Struktura produktowa leków refundowanych oparta jest na lekach, które są refundowane od stycznia 2012 roku według kolejnych, obowiązujących list refundacyjnych. Ceny leków refundowanych wartość rynku leków refundowanych w 2012 roku wyliczono na podstawie sztywnych cen detalicznych pochodzących z dotychczas opublikowanych list refundacyjnych. Struktura produktowa leków nierefundowanych oparta jest na lekach, które nie zostały objęte refundacją w 2012 roku, a były refundowane w 2011 roku. Ceny leków nierefundowanych zawarte w raporcie są cenami detalicznymi brutto, PLN, pochodzącymi z badania dotyczącego rynku aptecznego IMS Pharmascope. Uwzględniają one rabaty i promocje stosowane w łańcuchu dystrybucji leków nierefundowanych. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 6

Założenia przyjęte w analizie Dodatkowe założenia dotyczące analizy W obliczeniach przyjęto, iż wszystkie leki podlegające refundacji zostały, adekwatnie do ich statusu, zrefundowane. Pominięto zatem całkowicie efekt zakupów leków podlegających refundacji za pełną - 100% odpłatnością pacjenta, czego nie monitoruje NFZ. Jednakże, należy podkreślić, że w 2011 roku udział ilościowy takich zakupów zmienił się w istotny sposób w badanym okresie wzrastając z poziomu z poziomu 5,8% do poziomu 9,1%. W opracowaniu pominięto również całkowicie koszt refundacji leków dla inwalidów wojennych i wojskowych. Dla leków mających więcej niż jeden typ odpłatności ustalono, na podstawie danych sprzedażowych o typie odpłatności (IMS Pharmascope) oraz wiedzy eksperckiej, strukturę konsumpcji w podziale na rodzaj schorzenia i w ten sposób w prognozie uwzględniono więcej niż jeden typ odpłatności. W analizie nie uwzględniono ilości leków zrefundowanych przez NFZ, które opisane są w sprawozdaniu NFZ jako BRAK DANYCH, nawet jeśli znajdowały się na obowiązujących listach refundacyjnych. Kwota ta za okres 12 miesięcy 2011 roku wynosiła 265 mln PLN, natomiast za 7 miesięcy 2012 roku wynosiła 236 mln PLN. W analizie nie uwzględniono refundacji na specjalnych zasadach (np. dla inwalidów wojennych) dla leków i produktów nie podlegających refundacji. Analiza nie uwzględnia wpływu umów dzielenia ryzyka na poziom refundacji NFZ, które to umowy faktycznie obniżają ponoszone koszty. Klasyfikacja produktów została przeprowadzona w oparciu o klasyfikację ATC EPhMRA (European Pharmaceutical Marketing Research Association) stosowaną przez IMS Health. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 7

Porównanie danych IMS z raportem NFZ Walidacja z danymi NFZ Porównanie danych o refundacji i współpłaceniu pacjentów publikowanych w raportach NFZ oraz zawartych w niniejszej analizie pokazuje zgodność na poziomie 99%. ROK 2011 Ilość (mln opakowań) Refundacja NFZ (mln PLN) Współpłacenie pacjentów (mln PLN) raport NFZ (pełny) 480,7 8 823 4413 raport NFZ (bez pozycji BRAK DANYCH) 472,5 8 557,9 4 369,0 Refundator IMS (bez refundacji specjalnej) 468,9 8 436,7 4 346,4 porównanie raportu NFZ z obecną analizą 99,2% 98,6% 99,5% Pozycja BRAK DANYCH w raporcie NFZ stanowiła w 2011 r. około 1,7% w ilości opakowań i prawie 3,0% w wartości refundacji. Różnica między raportem NFZ (bez braku danych), a raportem IMS dotyczy produktów nierefundowanych w 2011 r., których refundację można wyjaśnić tylko jako refundację dla osób uprzywilejowanych (inwalidzi). Q1+Q2 2012 ilość (mln opak.) refundacja (mln PLN) współpłacenie (mln PLN) Raport NFZ (pełny) 187,3 3 381 1 706 Raport NFZ (bez pozycji BRAK DANYCH) 181,2 3 177 1 654 Refundator IMS (bez refundacji specjalnej) 183,7 3 199 1 728 Prównanie raportu NFZ z obecną analizą 101,4% 100,7% 104,5% Raport dotyczący pierwszych dwóch kwartałów 2012 roku pokazuje zwiększenie pozycji BRAK DANYCH (3,3% w ilości opakowań i 6,1% w wartości refundacji). 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 8

Opis zmian wraz z wnioskami z analizy Porównanie Rynku Analizowanego w 2012 roku vs 2011 rok. Analiza obejmuje ilościowy i wartościowy obraz rynku, który według założeń uwzględnia produkty refundowane, usunięte z list w 2012 roku oraz nowo dodane w 2012 roku. Wpływ nowych list refundacyjnych na rynek (według obwieszczenia z dnia 26 października 2012 roku) Analizowany Rynek w cenach detalicznych zmiana % (-) 18,8% wartościowo (-) 14,5% ilościowo zmiana wartościowa mln PLN Zmiana dotychczasowej wartości rynku analizowanych leków liczona w cenach detalicznych brutto (-) 2,403 mld PLN Komentarz: w 2012 roku wartość analizowanego rynku leków zmniejszy się o 18,8%, a ilościowo o 14,5%. Spowodowane jest to migracją pacjentów na tańsze leki refundowane, obniżkami cen leków, jak również migracją pacjentów na leki nierefundowane, co widać w danych sprzedażowych za pierwszych 9 miesięcy 2012 roku. Dodatkowo, zakupy leków na zapas w IV kwartale 2011 roku spowodowały istotne zmniejszenie popytu na leki w I kwartale 2012 roku. Zmiana wysokości dopłaty pacjenta (całkowitej kwoty wydanej na leki przez pacjenta w 2012 roku) (-) 9,4% (-) 409,2 mln PLN Komentarz: w 2012 roku wartość dopłaty pacjentów do analizowanego rynku leków zmniejszy się o 9,4%. Spowodowane jest to spadkiem ilościowym sprzedaży w 2012 roku o 14,5%, związanym z wprowadzeniem nowej ustawy i zwiększonymi zakupami w IV kwartale roku, jak również zmianą limitów, co wpływa na zwiększenie wysokości dopłaty pacjentów. Na wysokość dopłaty pacjenta ma wpływ również zmiana typu odpłatności na daną grupę leków (np. testy cukrzycowe). Zmiana poziomu współpłacenia pacjenta dla 4 660 leków (3 061 leków refundowanych w 2012 roku i 1 600 leków refundowanych w 2011 roku, obecnie pełnopłatnych) (+) 3,9 punktu procentowego (w tym +3,9 pp dla leków generycznych i +3,8 pp dla leków innowacyjnych) W 2011 roku pacjent dopłacał średnio 34,0% do ceny leku refundowanego. Po zmianie w 2012 roku będzie dopłacał 37,9%. Komentarz: w Polsce występuje jeden z najwyższych poziomów dopłaty pacjenta do ceny leku refundowanego w Europie. W wyniku wprowadzonych zmian, współpłacenie pacjenta za leki refundowane wzrośnie z poziomu 34,0 % do poziomu 37,9%. Dla leków generycznych poziom współpłacenia pacjenta wyniesie 39,6%, a dla leków innowacyjnych 35,3%. Zmiana wysokości refundacji NFZ (-) 23,6% (-) 1,994 mld PLN Komentarz: kwota, jaką zaoszczędzi NFZ w wyniku obniżenia cen detalicznych, poziomu limitowania oraz migracji pacjentów na leki spoza systemu refundacji w okresie rocznym wynosi 1,994 mln PLN, czyli blisko 25% budżetu NFZ. Na obniżenie tej kwoty decydujące znaczenie ma również istotne zmniejszenie popytu na leki w całym 2012 roku. Zmiana średniej ceny dla pacjenta (+) 5,9% W 2011 roku pacjent dopłacał do ceny leku refundowanego średnio 9,27 PLN. Nowe listy przynoszą zmianę do poziomu 9,82 PLN. Komentarz: średnio o 5,9% więcej zapłaci pacjent w aptece za leki z analizowanego rynku. Spowodowane jest to zmianą limitów - w większości przypadków pacjenci zapłacą więcej niż dotychczas. Dodatkowo pacjenci poniosą pełne koszty zakupu w przypadku leków, które wyszły z list refundacyjnych. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 9

Opis zmian wraz z wnioskami z analizy LISTOPADOWA LISTA REFUNDACYJNA Na listopadowej liście refundacyjnej znalazły się 53 nowe leki (według kodów EAN), z czego w większości są to produkty generyczne lub takie, które wcześniej były finansowane w ramach lecznictwa zamkniętego. Pacjenci z hormonozależnym rakiem gruczołu krokowego otrzymali dostęp do leczenia nową substancja czynną degareliks, która jest pierwszą z nowej klasy leków stosowanych w tym schorzeniu. Dwa kolejne wprowadzenia zapewniają szerszą gamę opatrunków dla pacjentów z trudnogojącymi się ranami oraz ułatwiają stosowanie diet eliminacyjnych u dzieci z alergią pokarmową. Po raz kolejny dodano wskazania off-label, tym razem dla 79 produktów stosowanych w pediatrii, transplantologii, a także reumatologii i dermatologii. Dla 83 produktów zostały wynegocjowane obniżki urzędowych cen zbytu w wysokości od 132 PLN do 0,20 PLN. Natomiast podwyżki urzędowych cen zbytu miały miejsce w przypadku 13 produktów, przy czym maksymalna kwota podwyżki to 30,55 PLN. Tak jak w poprzednich publikacjach wykazów, tak i tym razem zmianie uległy wysokości dopłat pacjenta. W porównaniu z poprzednim wykazem wzrost dopłaty pacjenta miał miejsce w przypadku 659 leków i maksymalnie wynosił 250 PLN. Spadek dopłaty pacjenta dotyczy 529 leków, a maksymalna kwota spadku to 115 PLN. Usunięto jedyny lek zawierający substancję czynną torasemidum, o działaniu moczopędnym. Od 1 listopada będzie on dostępny dla pacjentów, podobnie jak jego odpowiedniki ze 100% odpłatnością. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 10

Opis zmian wraz z wnioskami z analizy W wyniku zmiany w podstawach do limitu w grupie leków stosowanych w leczeniu nadciśnienia, migracji pacjentów na tańsze leki oraz obniżki cen producentów, w 2012 roku pacjenci zaoszczędzą blisko 147 mln PLN. TOP 10 schorzeń Dopłata pacjenta rok 2011 mln PLN Dopłata pacjenta rok 2012 mln PLN Spadek/ wzrost dopłaty pacjenta w mln PLN Nadcisnienie 1 346 1 199-147 Infekcja 427 335-92 Obniżające poziom cholesterolu 383 314-69 Alergia 114 67-47 Depresja 118 78-39 Astma 206 171-35 Leki na przerost prostaty 120 89-31 HTZ 40 31-9 C horoba Wrzodowa 269 260-8 Przeciwbólowe 28 22-6 C horoba Parkinsona 20 24 4 Nietrzymanie moczu 2 6 4 Przeciwinfekcyjne ginekologiczne 3 10 7 Sterydy o działaniu ogólnym 16 25 9 Onkologia 4 15 12 Leki rozkurczowe 16 27 12 Schizofrenia 16 31 15 cukrzyca 305 330 25 Padaczka 17 46 29 C ukrzyca testy 49 103 53 W wyniku zmiany w poziomie odpłatności z ryczałt na 30% i ryczałt (ryczałt tylko dla grupy specjalnie uprawnionej, którą szacuje się na 10% populacji), pacjenci dopłacą rocznie o 53 mln PLN więcej do testów mierzących poziom glukozy we krwi. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 11

Leki zrefundowane (zawiera metodę ułomną) Rynek w liczbach RYNEK W CENACH DETALICZNYCH BRUTTO (PLN) W wyniku dotychczasowych nowelizacji ustawy refundacyjnej, wartość rynku leków refundowanych w 2012 roku zmniejszy się o 2,40 mld PLN. Stanowi to spadek wartości rynku o 18,8% w cenach detalicznych brutto. Rynek w cenach detalicznych brutto (PLN) Miliard 14,0 12,0 10,0 8,0 Ceny detaliczne 12,783-18,8% Wartość rynku leków refundowanych spada o 18,8% w cenach detalicznych. Nie oznacza to jednak spadku dopłaty pacjentów. 6,0 4,0 2,0 10,380 Porównanie wartości rynku wszystkich produktów zrefundowanych w 2011 roku z wartością dla tych produktów w 2012 roku 0,0 Rynek 2011 Rynek 2012 Źródło: IMS Pharmascope 09/2012, sprawozdanie miesięczne i kwartalne NFZ. Ceny detaliczne brutto PLN RYNEK W CENACH DETALICZNYCH BRUTTO (PLN) - ZMIANA STRUKTURY Brak metody refundacji ułomnej, nowy system zasad finansowania lekami refundowanymi opisany w nowej ustawie oraz wprowadzenie sztywnych cen spowodowały, iż część leków pozostaje w obszarze rynku nie objętym refundacją. Wartość tych leków, które były refundowane w 2011 roku, a nie są refundowane w 2012 roku to 487 mln PLN, co stanowi 4,7% wartości rynku leków refundowanych. Wszystkie nowe leki wprowadzone na listy refundacyjne od stycznia 2012 roku osiągną w 2012 roku wartość 508 mln PLN. Podsumowanie roku - rynek w cenach detalicznych brutto (PLN) Miliard Ceny detaliczne -18,8% Wycofane z refundacji, pełnopłatne, nadal kupowane przez pacjenta Nowe leki refundowane w całym 2012 roku Leki refundowane (obecne na listach) w 2012 roku i 2011 roku 12,783 10,380 0,487 0,508 Aż 487mln PLN zapłacą pacjenci za leki, które będą kupować poza systemem refundacji, a które były objęte refundacją ze strony NFZ w 2011 roku. 9,383 Rynek 2011 Rynek 2012 Porównanie wartości rynku wszystkich produktów zrefundowanych w 2011 roku z wartością dla tych produktów w 2012 roku Źródło: IMS Pharmascope 09/2012, sprawozdanie miesięczne i kwartalne NFZ. Ceny detaliczne brutto PLN 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 12

Rynek w liczbach REFUNDACJA NFZ VS WSPÓŁPŁACENIE PACJENTA W wyniku wprowadzenia nowego prawa znaczna część produktów nie znalazła się na listach refundacyjnych w 2012 roku. To produkty, które były refundowane w 2011 oraz zrefundowane metodą ułomną. Porównując rynek leków refundowanych w 2012 roku do całkowitych wydatków NFZ oraz pacjentów w roku poprzednim widzimy, że NFZ oszczędza 23,7%, a pacjenci 20,5%. Należy jednak pamiętać o lekach, które nie są refundowane w 2012 roku, są pełnopłatne, ale nadal kupowane przez pacjentów. Biorąc pod uwagę ten segment rynku, pacjenci zaoszczędzą mniej, bo tylko 9,4%, co wynika głównie ze znacznie mniejszej liczby leków, jakie zakupią. Rynek w cenach detalicznych brutto (PLN) Rok 2011 Rok 2012-9,4% Współpłacenie pacjenta w mln PLN 4 369 4 346-20,5% 3 455 3 937 Refundacja NFZ w mln PLN 8 557 8 436 6 437 6 443 Sprawozdanie NFZ (bez BRAK DANYCH) -23,7% Model IMS (bez BRAK DANYCH i refundacji specjalnej) Leki refundowane Leki refundowane oraz wycofane z refundacji, pełnopłatne, nadal kupowane Rok 2011 Rok 2012 Poziom dopłaty pacjenta do analizowanego rynku leków Poziom współpłacenia pacjenta za leki refundowane w 2012 roku dla 3 061 leków znajdujących się na listach wynosić będzie 34,9%, co oznacza wzrost z 33,8% w 2011 roku 2011. Należy jednak pamiętać, że w porównaniu do 2011 roku na listach refundacyjnych znalazło się o 1 614 leków mniej (wliczając w to leki refundowane w 2011 roku metodą ułomną ). 2011 2012 Współpłacenie pacjenta w mln PLN 33,8% 34,0% 34,9% 37,9% Sprawozdanie NFZ (bez BRAK DANYCH) Model IMS (bez BRAK DANYCH i refundacji specjalnej; 4 441 leków refundowanych) Leki refundowane (3 061 leków refundowanych) Leki refundowane oraz wycofane z refundacji, pełnopłatne, nadal kupowane (4 661 leków refundowanych i pełnopłatnych) Biorąc jednak pod uwagę leki wycofane z refundacji, pełnopłatne, nadal kupowane przez pacjentów widzimy, że współpłacenie do ceny leku wynosi już 37,9%. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 13

Rynek w liczbach WYSOKOŚĆ WSPÓŁPŁACENIA PACJENTA LEKI GENERYCZNE A ORYGINALNE W 2012 roku pacjenci zwiększą poziom dopłaty do leków refundowanych. W 2011 roku poziom ten kształtował się w granicach 34,0%. Pozostałe koszty pokrywał Narodowy Fundusz Zdrowia. Natomiast w 2012 roku, według nowych regulacji dopłata dochodzi do poziomu 37,9% i jest wyższa o 3,9 punktu procentowego. Dla leków generycznych poziom współpłacenia osiąga poziom 39,6%, co oznacza wzrost o 3,9 punktu procentowego. W przypadku leków innowacyjnych poziom współpłacenia zmienia się o 3,8 punkty procentowe i w 2012 roku wynosić będzie 35,3%. Jeden z najwyższych w Europie poziomów współpłacenia pacjentów za leki wzrasta z poziomu 34,0% do 37,9%. Dopłata pacjenta do ceny leku 100% Leki generyczne Leki oryginalne Total 80% 35,7% 39,6% 31,5% 35,3% 34,0% 37,9% 60% 40% 20% 64,3% 60,4% 68,5% 64,7% 66,0% 62,1% 0% Rynek 2011 Rynek 2012 Rynek 2011 Rynek 2012 Rynek 2011 Rynek 2012 refundacja NFZ dopłata pacjenta Źródło: IMS Pharmascope 09/2012, sprawozdanie miesięczne i kwartalne NFZ. Ceny detaliczne brutto, PLN. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 14

Miliard Rynek w liczbach WYSOKOŚĆ DOPŁATY PACJENTA W PODZIALE NA SEGMENT RYNKU Nowe zasady refundacji leków oraz nowe listy wprowadzają szereg zmian w poziomie odpłatności pacjentów. Dla leków znajdujących się na listach w 2011 roku oraz w 2012 roku średni poziom odpłatności pacjentów zmienia się nieznacznie - spada z poziomu 9,34 PLN do 9,30 PLN. Jednakże, obecnie pacjenci stracą możliwość refundacji dla części leków, w tym leków dotychczas refundowanych metodą ułomną, co oznacza wzrost współpłacenia z 6,28 PLN do 13,75 PLN. Dla całego analizowanego rynku leków refundowanych średnia cena leku dla pacjentów wzrasta o 5,9% ze średniego poziomu 9,27 PLN do 9,82 PLN. Wysokość dopłaty pacjenta w PLN Dopłata pacjenta Rynek 2011 Rynek 2012 Leki pełnopłatne będące poza listą 13,75 zł Leki refundowane metodą ułomną 6,28 zł Leki znajdujące się na listach 9,34 zł 9,30 zł Razem leki analizowane 9,27 zł 9,82 zł Średnia dopłata pacjenta do leku refundowanego w 2011 roku wynosiła 9,27 PLN. W wyniku zmian za te same leki pacjenci zapłacą teraz średnio 9,82 PLN, co stanowi wydatek większy o 5,9%. O tyle wzrośnie realna cena płacona przez pacjentów w aptece. RYNEK W PODZIALE NA LEKI ORYGINALNE I GENERYCZNE Rynek leków generycznych traci na swojej wartości 1,3 mld PLN, co stanowi spadek o 17,1%. Rynek leków oryginalnych zmniejsza się o 1,1 mld PLN, co oznacza spadek o 21,3%. Rynek leków oryginalnych najwięcej traci na swojej wartości w obszarze leków stosowanych w astmie (-274 mln PLN) i przeciwzakrzepowych (-168 mln PLN). Rynek w podziale na leki oryginalne i generyczne 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 Rynek 2011 Rynek 2012 7,6 6,3-17,1% 5,2 4,1 Firmy produkujące leki generyczne tracą 17,1% wartości rynku. Firmy produkujące leki oryginalne innowacyjne 21,3%. -21,3% 0,0 Leki generyczne Leki oryginalne Źródło: IMS Pharmascope 09/2012, sprawozdanie miesięczne i kwartalne NFZ. Ceny detaliczne brutto, PLN. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 15

Rynek w liczbach SZACOWANE WYDATKI NFZ W 2012 ROKU ORAZ DLA TOP 10 GRUP LIMITOWYCH Sumaryczne wydatki NFZ na TOP 10 grup limitowych w 2012 roku wyniosą 2 596 mln PLN, co stanowi 40% całkowitych wydatków na refundację leków. W 2011 roku na dokładnie te same produkty NFZ wydał 3 329 mln PLN, co stanowiło 39,5% całkowitych wydatków na refundację leków w 2011 roku. Od początku roku NFZ zaoszczędził, w stosunku do 2011 roku, 1,2 mld PLN. Prognozowane oszczędności do końca roku wyniosą blisko 2,0 mld PLN w porównaniu do wydatków poniesionych w poprzednim roku. Należy jednak podkreślić, że tegoroczny budżet NFZ na refundację leków został w planie finansowym obniżony o kwotę 610 mln PLN, tak więc - zgodnie z ustawą - do wydania na nowe leki innowacyjne pozostaje około 1,4 mld PLN. Dane NFZ Prognoza IMS I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Kwota refundacji 2012 (mln PLN) Oszczędności NFZ (mln PLN) 407 500 573 547 540 610 488 478 515 524 544 717 6 443 236 150 175 118 132 74 155 164 177 180 187 246 1 994 % oszczędności vs 2011roku -37% -23% -23% -18% -20% -11% -24% -26% -26% -26% -26% -26% 24% Źródło: IMS Pharmascope 09/2012, sprawozdanie miesięczne i kwartalne NFZ. Ceny detaliczne brutto, PLN. *wartości w tabeli nie zawierają składowej brak danych, która w 2012 roku jest na poziomie 5,9%. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 16

Rynek w liczbach RYNEK W PODZIALE NA TYPY SCHORZEŃ ZMIANY Z PERSPEKTYWY PŁATNIKA Zakres zmian dla TOP 20 schorzeń według całkowitych wydatków NFZ Nazwa schorzenia Roczna kwota refundacji NFZ (mln PLN) w 2012 roku Zmiany w prognozowanym roku 2012 wynikające z wprowadzenia nowych regulacji Zmiany dla NFZ (mln PLN) Zmiany dla pacjentów (mln PLN) Poziom współpłacenia pacjentów w 2012 roku Astma 804,2-333,4-35,0 17,5% Cukrzyca 671,0-147,4 24,6 33,0% Nadciśnienie 649,6 82,3-147,1 64,9% Schizofrenia 442,5-141,6 15,3 6,6% Obniżające poziom cholesterolu 388,5-17,1-69,4 44,7% Przeciwzakrzepowe 373,4-186,2 1,8 19,6% Cukrzyca testy 310,9-362,9 53,4 24,8% Infekcja 282,1-89,7-91,6 54,3% Leki na przerost prostaty 276,7-13,8-30,8 24,4% Padaczka 229,9-100,5 29,4 16,7% Onkologia 219,7-78,8 11,6 6,5% Choroba Wrzodowa 206,3-123,8-8,3 55,8% Jaskra 167,9-13,0-3,4 25,3% Wspomaganie przy lecz. onko. 152,9-49,7-0,2 0,5% Immunosupresanty 152,1-40,8 1,9 3,1% Leki p/bólowe i p/zapalne 121,0-38,2 2,7 53,0% Przeciwbólowe 99,4-18,8-5,8 18,2% Depresja 94,4-1,0-39,2 45,4% Choroba Parkinsona 69,6-20,4 3,8 25,5% Wrzodziejące zapal. jelita grub. 65,6-4,4-4,9 18,3% Kwoty jakie NFZ zaoszczędzi (czerwony) / dopłaci (czarny) do wybranych grup leków/schorzeń Kwoty jakie pacjenci zaoszczędzą (czerwony) / dopłacą (czarny) do wybranych grup leków/schorzeń 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 17

Nadcisnienie Infekcja Obniżające poziom cholesterolu Alergia Depresja Astma Leki na przerost prostaty HTZ Choroba Wrzodowa Przeciwbólowe Dna moczanowa Inne witaminy i minerały Inne antybiotyki i przeciw/infekcyjne Antykoncepcja Wrzodziejące zapalenie jelita grubego Choroba Alzheimera Jaskra Antybiotyki szpitalne Osteoporoza Łuszczyca Miliony PLN Cukrzyca testy Astma Przeciwzakrzepowe Cukrzyca Schizofrenia Choroba Wrzodowa Padaczka Infekcja Onkologia Choroba Alzheimera Wspomag przy lecz onkol. Immunosupresanty Leki p/bólowe i p/zapalne Grzybica Choroba Parkinsona Osteoporoza Przeciwbólowe Obniżające poziom cholesterolu Leki rozkurczowe Leki na przerost prostaty Miliony PLN Rynek w liczbach RYNEK W PODZIALE NA TYPY SCHORZEŃ ZMIANY Z PERSPEKTYWY PŁATNIKA Wykres obrazujący zakres zmian dla TOP 20 schorzeń według oszczędności NFZ, wynikających z wprowadzenia nowych list refundacyjnych na 2012 rok 100 50 0-50 -100-150 -200-250 53-35 2-186 25 15-147 -142-8 -124 29-100 -92-90 12-79 -74-5 0-50 2 3-41 -38-1 -30 dopłata w mln PLN 4 12-2 -6-20 -20-19 -17-17 -31-69 -14 NFZ -300-350 -400-363 -333 Przykład: Padaczka Pacjenci dopłacą 29 mln PLN NFZ zaoszczędzi 100 mln PLN Pacjent oszczędność w mln PLN Wykres obrazujący zakres zmian dla TOP 20 schorzeń według oszczędności dla pacjentów, wynikających z wprowadzenia nowych list refundacyjnych na 2012 rok Przykład: Depresja Pacjenci zaoszczędzą 39 mln PLN NFZ zaoszczędzi 1 mln PLN 150 100 50 0-50 -100-150 -200-250 -300-350 -400 82-147 -90-92 -17-6 -1-69 -47-39 -35-333 -14-3 -9-8 -31-124 -19-6 8 4-6 -6 dopłata w mln PLN 2-5 -5-5 -6-2 -4-5 -3-13 -6-20 NFZ Pacjent oszczędność w mln PLN 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 18

IMS HEALTH POLAND ul. Postępu 15 C 02-674 Warszawa Poland Tel: +48 22 598 03 00 THE AMERICAS One IMS Drive Plymouth Meeting, PA 19462 USA Tel: +1 610 834-0800 ASIA-PACIFIC 10 Hoe Chiang Road Keppel Towers # 23-01/02 Singapore 089315 Tel: 65-6227-3006 JAPAN Toranomon Towers Office 4-1-28 Toranomon, Minato-ku Tokyo 105-0001 Japan Tel: 81-3-5425-9000 IMS is present in over 100 markets, for our office locations, visit: www.imshealth.com/locations www.imshealth.com O IMS HEALTH IMS Health jest wiodącym dostawcą informacji, usług oraz technologii dla światowego przemysłu ochrony zdrowia. Korzystając z globalnej infrastruktury technologicznej oraz unikalnego połączenia zaawansowanej analityki i oprogramowania, firma pomaga klientom lepiej zrozumieć wyniki ich działań oraz wartość rynku leków. Dzięki obecności w 100+ krajach i ponad 55-letniemu doświadczeniu, IMS Health służy wsparciem podmiotom działającym na rynku ochrony zdrowia, w tym producentom, dystrybutorom farmaceutycznym, usługodawcom, płatnikom, agencjom rządowym, podmiotom odpowiedzialnym za politykę zdrowotną, a także przedstawicielom nauki i kręgów finansowych. Dodatkowe informacje są dostępne na stronie www.imshealth.com. 2012 IMS HEALTH INCORPORATED OR ITS AFFILIATES. ALL RIGHTS RESERVED. 19