WSTĘP Technika PET, obok MRI, jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się metod obrazowych w medycynie. Przełomowymi wydarzeniami w rozwoju PET było wprowadzenie wielorzędowych gamma kamer, a następnie aparatów hybrydowych PET-CT. Drugim kamieniem milowym było wprowadzenie znakowanej fluorem-18 deoxyglukozy (18FDG) jako uniwersalnego znacznika, szczególnie w badaniach onkologicznych, ale również kardiologicznych i neurologicznych. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku.
BUDOWA APARATU
HYBRYDY PET/CT, PET/MRI PET/MRI PET/CT
PODSTAWY FIZYCZNE
RODZAJE KOINCYDENCJI Prawdziwe - fotony nie podlegają innym zjawiskom, są rejestrowane w oknach czasowych, Rozproszenia detekcja fotonu rozproszonego według zjawiska Comptona, Przypadkowe detekcja dwóch fotonów w oknie czasowym, Wielokrotne - pobudzonych zostaje więcej niż dwa detektory; są eliminowane.
STOSOWANE RADIOZNACZNIKI
WSKAZANIA KLINICZNE DO BADANIA PET Poszukiwanie ogniska pierwotnego. Określenie stopnia zaawansowania choroby (najczęściej w onkologii). Kontrola leczenia. Szereg obserwacji wskazuje, że technika PET umożliwia monitorowanie chemioterapii. Badanie PET Badanie CT Fuzja badania PET i CT
PET W NEUROLOGII Wychwyt radioznacznika powiązany z aktywnością mózgu przepływem krwi do różnych regionów Wiązanie FDG obserwowane w miejscach o wyższej aktywności Stan chorobowy sygnalizowany przez patologiczną dystrybucję znacznika
CHOROBA ALZHEIMERA Obrazowanie PET FDG pozwala zaobserwować stopniowe pogorszenie funkcjonowania mózgu Widoczne zredukowanie metabolizmu glukozy w korze mózgowej, odpowiedzialnej za pamięć, mowę, myślenie Obraz mózgu osoby zdrowej Obraz mózgu osoby z chorobą Alzheimera
CHOROBA ALZHEIMERA PIB PET
EPILEPSJA Padaczka to zaburzenie ośrodkowego układu nerwowego (CNS), wynikające z niekontrolowanej aktywności elektrycznej mózgu, które charakteryzuje się napadami drgawkowymi. Ta przewlekła choroba neurologiczna występuje w około 20-50 przypadkach na 100000 osób. Na padaczkę choruje około 1% osób, czyli w Polsce cierpi na nią ok. 400 tysięcy chorych. Oba skany PET-FDG wykazały ogniska hipo - metabolizmu w prawym tylnym obszarze. Oba skany PET-FDG wskazują nieprawidłowo wysokie poziomy metabolizmu glukozy.
PET W ONKOLOGII Pierwsze PET zatwierdzono do stosowania w onkologii w 1998 roku, a dziś PET z FDG odgrywa główną rolę. Niektóre z najbardziej obiecujących zastosowań PET obejmują: obrazowanie nowotworów i diagnostykę molekularną markerów apoptozy oraz analizę środowiska guza (np. niedotlenienie) Tempo metabolizmu glukozy jest znacznie wyższe w przypadku raka niż w normalnych tkankach. Cztery skany PET po 150-180 minut od wstrzyknięcia [18F].
RAK PŁUC Badanie PET odgrywa obecnie istotną rolę we wstępnej ocenie stopnia zaawansowania (staging) raka niedrobnokomórkowego: pozwala ono na rozpoznanie zmian przerzutowych do węzłów chłonnych i przerzutów odległych. Zmiana w płucu prawym - Badanie PET Zmiana w płucu prawym - Badanie CT Zmiana w płucu prawym - Badanie PET/CT
CHŁONIAK zwiększona podatność do FDG u wielu rodzajów chłoniaków PET wykorzystywany zarówno w diagnostyce jak i ocenie zaawansowania i reakcji na terapię
PET W KARDIOLOGII Ocena perfuzji krwi w mięśniu sercowym Rozpoznanie obszaru niedokrwienia Badanie procesów metabolizmu glukozy
PET A PSYCHIATRIA Badanie PET ze znacznikami promieniotwórczymi wiążącymi się do dopaminy, serotoniny, receptorów opioidowych i innych stosuje się w badaniach, które oceniały zmiany w neuroreceptorach pacjentów cierpiących na zaburzenia psychiczne (depresja). PET-FDG pozwala na porównanie aktywności mózgu podczas okresów depresji (po lewej) z prawidłową aktywnością mózgu (po prawej). Porównanie klinicznie pacjenta z depresją (po prawej) i pacjenta kontrolnego bez depresji (po lewej).
PODSUMOWANIE Onkologia Kardiologia Neurologia -ocena zmian łagodnych i złośliwych - zbadanie występowania przerzutów - kontrola działania terapii - do oceny stopnia zaawansowania choroby niedokrwiennej serca, żywotności serca -w diagnozie, planowaniu leczenia oraz przewidywaniu jego wyników w różnych chorobach neurologicznych: chorobie Alzheimera, epilepsji itd. -zlokalizowanie zmian nowotworowych
BIBLIOGRAFIA [1] Sean L Kitson i inni, Clinical Applications of Positron Emission Tomography (PET) in Medicine: Oncology, Brain Diseases and Cardiology, CURRENT RADIOPHARMACEUTICALS, October 2009 [2] http://www.instytucja.pan.pl/index.php/wydziay/wydzia-v/aktualnociwydziau/1892-metoda-pozytonowej-tomografii-emisyjnej-w-medycynie [3]http://www.snmmi.org/Patients/Disease_Condition/Content.aspx?ItemNumber=1 3340 [4] http://inzynier-medyczny.pl/2012/obrazowanie-struktury-i-czynnosci-narzadowwewnetrznych-metoda-pet-podstawy-fizyczne/ [5] http://www.europeanmedical.info/emission-tomography/detected-events-inpositron-tomography.html