Badania termowizyjne: sieć cieplna w Białymstoku jest w dobrym stanie Źródło: MPEC Białystok Sieć ciepna w Białymstoku jest w dobrym stanie, choć są miejsca, w których rurociągi naleŝy zmodernizować wynika z badań termowizyjnych wykonanych z samolotu, których wyniki przedstawione zostały właśnie lokalnym mediom. Nowoczesne metody badań Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Białymstoku zarządza siecią o długości ponad 200 km. Niemal cała znajduje się na terenie miasta. Jedynym wyjątkiem jest ciepłociąg zasilający część Kleosina, połoŝonego w sąsiedniej gminie Juchnowiec. Większość rurociągów ponad 75 procent całej długości ułoŝona została w kanałach ciepłowniczych. Natomiast 40 km sieci to nowoczesne rurociągi preizolowane, stosowane w Polsce od ponad 10 lat. W ich przypadku istnieje moŝliwość stałego monitorowania tego, co dzieje się z izolacją termiczną i zapobiegania przed ewentualnymi usterkami. Jeszcze do niedawna ocena stanu sieci mogła być prowadzona głównie metodą odkrywkową, tzn. dokonując wykopów i sprawdzając rury. Było to jednak czasochłonne i kosztowne. MPEC sięgnął więc po najnowocześniejsze instrumenty. W 2005 r. wykonano badania termowizyjne trzech duŝych sieci magistralnych o łącznej długości 15 km. Badania przeprowadzono przenośną kamerą termowizyjną z samochodu. Na tej podstawie wykryte nieprawidłowości we fragmentach izolacji termicznej zostały usunięte.
Kolejnym przedsięwzięciem stało się stworzenie mapy termowizyjnej całej sieci ciepłowniczej w Białymstoku. Takie badania były przeprowadzone wcześniej w Szczecinie, Gdańsku, Toruniu i Bydgoszczy. To jednak kosztowne przedsięwzięcie. Trzeba było znaleźć na ten projekt 64 tysiące euro. Lot 800 metrów nad miastem Udało się to wczesną wiosną 2008 r. Niemiecka firma SCANDAT, przeprowadziła nocny przelot samolotu nad miastem, z pokładu którego wykonano film do mapy termowizyjnej miasta. Badania musiały się odbyć w odpowiednich warunkach atmosferycznych niska wilgotność powietrza, mała prędkość wiatru, wysoki poziom chmur i bezgwiezdne niebo oraz niska temperatura. Takie warunki musiały się utrzymać przez cały czas prowadzenia badań. Na odpowiedni moment trzeba było czekać prawie 3 miesiące. Wreszcie stało się to 31 marca. W godzinach od 21 do 1.30 samolot z kamerą termowizyjną na pokładzie odbył lot nad Białymstokiem. Samolot, lecąc na wysokości 800 metrów, przemierzał miasto w ciągach oddalonych od siebie o 200 m. 6 miejsc potencjalnie zagroŝonych Podczas lotu wykonano film, którego zapis cyfrowy znalazł się na płytach cd w postaci mapy termograficznej. Powstało teŝ pięć albumów ze zdjęciami kolorowymi i w odcieniach szarości. Widać na nich, Ŝe miejsca, w których emisja ciepła jest większa. Powierzchnie o jasnym zabarwieniu wskazują większe promieniowanie cieplne, a powierzchnie o ciemniejszych barwach, mniejszą emisję cieplną. Kolorowe zdjęcie termowizyjne Białegostoku
Okazało się, Ŝe sytuacja w Białymstoku jest całkiem dobra. Niemieccy specjaliści określili, Ŝe tylko 6 miejsc w całej sieci zaliczyć moŝna do tzw. Klasy 1, co oznacza, Ŝe mogą występować tam powaŝne uszkodzenia. Do Klasy 2 zakwalifikowano 44 miejsca, w których zachodzi podejrzenie znacznych wad izolacyjnych. Plan remontów i inwestycji Termowizja jest metodą, która nie mówi o stratach ciepła, ale ma słuŝyć do oceny róŝnic temperatury na badanej powierzchni. Badania dały spółce MPEC wiedzę o miejscach, które trzeba zbadać szczegółowo, by zmniejszać ubytki ciepła. W 2008 r. Dział Sieci Cieplnej MPEC i Komisja ds. Badań Termowizyjnych, zbadały miejsca zaliczone do Klasy 1: - przy ul. Ogrodowej (na terenie bazy transportowej PKS) - pod ul. Jurowiecką - 2 miejsca przy ul. Nowogródzkiej i przy ul. Ciepłej (na placu Komunalnego Zakładu Komunikacyjnego) - pod ul. Nowy Świat (miedzy budynkami Lipowa 16 i Nowy Świat 4) - przy ul. Mickiewicza (na terenie Uniwersytetu Medycznego, obok parku Planty). Badania potwierdziły przypuszczenia o złym stanie sieci pod ul. Nowy Świat w samym centrum Białegostoku. Kanał juŝ wcześniej przeznaczony do remontu, w 2008 roku, został całkowicie przebudowany. Stare rury zostały zastąpione nowoczesnymi, preizolowanymi. Kanał cieplny pod ul. Nowy Świat zaliczony do Klasy 1
Kolejne miejsca będą sukcesywnie remontowane Kolejne miejsce znajduje się przy ul. Ogrodowej - na terenie bazy PKS. Rury o średnicy 600 mm leŝą w kanale ciepłowniczym przykrytym płytami betonowymi o 25-centymetrowej grubości, nieprzykrytymi warstwą ziemi. Warstwa izolacji ma tylko 6 cm, a powinna mieć ok. 9 cm. Brakuje teŝ izolacji na fragmentach armatury w dwóch pobliskich komorach. To wszystko powoduje, Ŝe emisja ciepła jest tam dość duŝa. Z kolei w Parku Planty, na terenie Uniwersytetu Medycznego, duŝe promieniowanie cieplne wykryto na rurociągu parowym i w komorze cieplnej. Powodem jest skraplanie się pary na ścianach komory i kanału. Dodatkowo, nad kanałem ułoŝona jest betonowa trelinka, która jest słabym izolatorem. Trzy kolejne miejsca znajdują się na terenie i w pobliŝu bazy spółki KZK, między ulicami Jurowiecką i Nowogródzką. Tu teŝ ubytki dotyczą rurociągu parowego, który przechodzi przez plac spółki oraz pod ul. Jurowiecką, na teren dawnego boiska treningowego Jagiellonii. Kanał parowy i komora na terenie Uniwersytetu Medycznego w Parku Planty (obok ul. Mickiewicza) zaliczone do Klasy 1 Niedługo będzie uzupełniana izolacja w kanale i komorze w Parku Planty. Natomiast parociąg będzie objęty jeszcze dodatkową analizą, która ma odpowiedzieć na pytanie, co naleŝy zrobić z tym fragmentem sieci. Obecnie trwa analiza miejsc zakwalifikowanych do Klasy 2. Dokonano przeglądu juŝ ok. 30 proc. z 44 wskazanych miejsc. Reszta będzie przeglądana w 2009 r. Na jej podstawie zostanie przygotowany plan kolejnych remontów.
Badania termowizyjne pomocne w znalezieniu miejsca awarii Badania termowizyjne okazały się juŝ pomocne przy lokalizacji miejsca awarii rurociągu, która zdarzyła się 11 lutego 2009 r. na osiedlu Nowe Miasto. Dzięki zdjęciom wykonanym z samolotu, moŝna było wskazać miejsce, które wyglądało na najbardziej zagroŝone awarią. To pozwoliło oszczędzić czas i pieniądze na odkrywanie fragmentów rurociągu w poszukiwaniu usterki. Kanał ciepłowniczy przy ul. Pułaskiego zaliczony do Klasy 2, w którym 11 lutego 2009 r. nastąpiła awaria Mapa termowizyjna przyda się administratorom domów Badania z samolotu pokazały nie tylko słabe punkty sieci MPEC, ale takŝe pokazały ubytki ciepła we wszystkich budynkach znajdujących się w Białymstoku (na obszarze objętym badaniem). Widać na nich miejsca w dachach bloków, przez które ucieka energia. Zamierzamy zainteresować zdjęciami spółdzielnie mieszkaniowe i innych administratorów budynków w mieście. Dzięki temu będą oni mogli równieŝ zastanowić się nad kolejnością przeprowadzania remontów w swoich zasobach.