FUNDUSZE STRUKTURALNE Raport z badania Omnibus 2. fala dla Data: Lipiec 2007 Przygotowanie: Agata Jackowska POPT-1.4-2006-40
WPROWADZENIE Główne cele badania Struktura badania i próba
GŁÓWNE CELE BADANIA Oszacowanie znajomości korzyści wstąpienia Polski do Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem korzyści finansowych (fundusze strukturalne, fundusze unijne). Ocena wpływu unijnych środków finansowych na rozwój Polski w oczach Polaków. 3
STRUKTURA I PRÓBA BADANIA KIEDY? lipiec 2007 KTO? Ogólnopolska, losowa imienna próba osób, reprezentatywna dla dorosłej (15-75 lat) populacji Polaków (~30 110 tys. osób)* JAK? Wywiad bezpośredni w domach respondentów przy uŝyciu komputera (CAPI) Wielkość całkowita próby: N=999 *Dokładny opis metodologii oraz doboru próby znajduje się w załączniku nr 1. 4
WYNIKI Z BADANIA
WYNIKI Z BADANIA porównanie 2006 vs. 2007 Świadomość korzyści ze wstąpienia Polski do Unii Europejskiej jest wyŝsza niŝ przed rokiem. Polacy nie tylko mają przeświadczenie, Ŝe wstąpienie Polski do UE jest korzystne, ale i coraz częściej potrafią te korzyści samodzielnie wymienić. Nastąpił wyraźny wzrost stopnia znajomości korzyści wynikających z przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Wzrost ten jest widoczny przede wszystkim pod względem znajomości spontanicznej pojawił się na wszystkich wymiarach. Z kolei pod względem znajomości wspomaganej wzrost odnotował spadek bezrobocia (skok z 29% do 46%), istotnie wzrósł teŝ odsetek wskazań na fundusze strukturalne (z 44% na 51%) i pieniądze unijne (z 70% na 76%). Ocena wpływu pieniędzy unijnych na rozwój Polski nieznacznie podniosła się do góry. Nieznacznie wzrosła średnia (z 3.82 na 3.92), zwiększył się odsetek osób przekonanych o zdecydowanie pozytywnym wpływie funduszy unijnych (z 17% na 21%), a spadł odsetek osób niezdecydowanych (z 20% na 16%), wartości low 2 boxes oraz top 2 boxes pozostały na prawie nie zmienionym poziomie. 6
WYNIKI Z BADANIA- znajomość spontaniczna: 2007 ZNAJOMOŚĆ SPONTANICZNA Ogół społeczeństwa W 2007 r. wśród korzyści, jakie Polska uzyskuje z przystąpienia do Unii Europejskiej na pierwszym miejscu wymieniane są pieniądze unijne (48% wskazań spontanicznych). Na dwóch kolejnych miejscach znajdują się otwarcie rynków pracy (37% wskazań) i otwarcie granic (35%). Fundusze strukturalne spontanicznie wymieniane są przez 20% Polaków. Odsetek osób, które mówiły o finansowych korzyściach wstąpienia do Unii wynosi 53% (odsetek osób, które wymieniły przynajmniej jedną z odpowiedzi fundusze strukturalne lub pieniądze unijne ). Ogół społeczeństwa vs regiony Polski Mieszkańcy Polski Północnej rzadziej niŝ ogół społeczeństwa wymieniają spontanicznie pieniądze unijne (39% wskazań), natomiast częściej otwarcie rynków pracy (51% wskazań). TakŜe osoby zamieszkujące region Polski Zachodniej częściej niŝ ogół społeczeństwa wymieniają korzyść dotyczącą otwarcia rynków pracy. Z kolei mieszkańcy Polski Południowo Zachodniej, korzyść dotyczącą otwarcia rynków pracy wymieniają spontanicznie zdecydowanie rzadziej niŝ ogół społeczeństwa (26% wskazań). 7
WYNIKI Z BADANIA - znajomość wspomagana: 2007 ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA (lista korzyści przedstawiona na liście) Ogół społeczeństwa Na pierwszym miejscu wskazywano otwarcie rynków pracy (79%), na drugim - pieniądze unijne oraz otwarcie granic (76%), a następnie fundusze strukturalne (51%), spadek bezrobocia (46%) oraz poprawę wizerunku Polski w Europie (32%). Odsetek osób, które mówiły o finansowych korzyściach wstąpienia do Unii wynosi 79% (odsetek osób, które wskazały jedną lub obie z odpowiedzi fundusze strukturalne lub pieniądze unijne ). Ogół społeczeństwa vs regiony Polski Przy wspomaganiu kartą z listą korzyści mieszkańcy Polski Południowo Wschodniej częściej niŝ ogół społeczeństwa wskazują fundusze strukturalne (59%). Mieszkańcy Polski Północnej częściej niŝ ogół społeczeństwa wskazują na spadek bezrobocia (64%). Mieszkańcy Polski Południowej wśród korzyści z wejścia do UE rzadziej niŝ ogół społeczeństwa wymieniają pieniądze unijne (68%), otwarcie granic (70%) oraz fundusze strukturalne (41%). Zarówno mieszkańcy Polski Centralnej jak i Polski Wschodniej rzadziej niŝ ogół społeczeństwa wskazują na spadek bezrobocia w wyniku przystąpienia Polski do UE (odpowiednio 38% i 23% wskazań). 8
WYNIKI Z BADANIA ocena wpływu funduszy unijnych na rozwój Polski: 2007 Ogół społeczeństwa Polacy pozytywnie oceniają wpływ funduszy unijnych na rozwój kraju. 67% ogółu społeczeństwa jest przekonana, Ŝe pieniądze unijne wywierają pozytywny wpływ na rozwój Polski, w tym 21% uwaŝa, Ŝe wpływ ten jest zdecydowanie pozytywny. Tylko 6% Polaków uwaŝa, Ŝe fundusze unijne mają niekorzystny wpływ na Polskę, a 16% jest zdania, Ŝe nie mają one Ŝadnego wpływu. Ogół społeczeństwa vs regiony Polski Zarówno mieszkańcy Polski Południowo Wschodniej jak i mieszkańcy Polski Zachodniej częściej niŝ ogół społeczeństwa pozytywnie oceniają wpływ funduszy unijnych na rozwój Polski (odpowiednio 76% i 82% wskazań na top 2 boxes), natomiast osoby zamieszkujące region Polski Południowej - rzadziej (49% wskazań na top 2 boxes). 9
KORZYŚCI ZE WSTĄPIENIA POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ: 2006 Q1. W maju 2004 Polska stała się członkiem Unii Europejskiej. Jak Pan(i) sądzi, czy Polska uzyskała lub uzyskuje korzyści ze wstąpienia do Unii i jeśli tak to, jakie? Q2. PokaŜę teraz Panu(i) listę moŝliwych korzyści wstąpienia do Unii Europejskiej. Proszę powiedzieć, czy, Pana(i) zdaniem, Polska uzyskała lub uzyskuje, któreś z wymienionych korzyści? 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Fundusze strukturalne lub pieniądze unijne* Pieniądze unijne 41% 47% 70% 76% Otwarcie rynków pracy (moŝliwość pracy za granicą) Otwarcie granic (większa swoboda przemieszczania się pomiędzy krajami) 29% 27% 77% 78% Fundusze strukturalne 14% 44% Poprawa wizerunku Polski w Europie Spadek bezrobocia 5% 4% 30% 29% Inne 2% 2% 2006: ZNAJOMOŚĆ SPONTANICZNA (Q1) Nie uzyskała/uzyskuje Ŝadnych korzyści Nie wiem/trudno powiedzieć Podstawa: cała próba N=1006 5% 3% 13% 21% 2006: ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA (Q2) Sortowanie wg znajomości spontanicznej * Fundusze strukturalne lub pieniądze unijne odsetek osób, które wymieniły jedną lub obie z odpowiedzi fundusze strukturalne lub pieniądze unijne. 10
KORZYŚCI ZE WSTĄPIENIA POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ: 2007 Q1. W maju 2004 Polska stała się członkiem Unii Europejskiej. Jak Pan(i) sądzi, czy Polska uzyskała lub uzyskuje korzyści ze wstąpienia do Unii i jeśli tak to, jakie? Q2. PokaŜę teraz Panu(i) listę moŝliwych korzyści wstąpienia do Unii Europejskiej. Proszę powiedzieć, czy, Pana(i) zdaniem, Polska uzyskała lub uzyskuje, któreś z wymienionych korzyści? 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Fundusze strukturalne lub pieniądze unijne* Pieniądze unijne 48% 53% 76% 79% Otwarcie rynków pracy (moŝliwość pracy za granicą) Otwarcie granic (większa swoboda przemieszczania się pomiędzy krajami) 37% 35% 76% 79% Fundusze strukturalne 20% 51% Poprawa wizerunku Polski w Europie 8% 32% Spadek bezrobocia 13% 46% Inne 1% 1% 2007: ZNAJOMOŚĆ SPONTANICZNA (Q1) Nie uzyskała/uzyskuje Ŝadnych korzyści Nie wiem/trudno powiedzieć Podstawa: cała próba N=999 7% 3% 5% 17% 2007: ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA (Q2) Sortowanie wg znajomości spontanicznej * Fundusze strukturalne lub pieniądze unijne odsetek osób, które wymieniły jedną lub obie z odpowiedzi fundusze strukturalne lub pieniądze unijne. 11
KORZYŚCI ZE WSTĄPIENIA POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ znajomość spontaniczna porównanie 2006 vs. 2007 Q1. W maju 2004 Polska stała się członkiem Unii Europejskiej. Jak Pan(i) sądzi, czy Polska uzyskała lub uzyskuje korzyści ze wstąpienia do Unii i jeśli tak to, jakie? 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Fundusze strukturalne lub pieniądze unijne* Pieniądze unijne Otwarcie rynków pracy (moŝliwość pracy za granicą) Otwarcie granic (większa swoboda przemieszczania się pomiędzy krajami) 47% 53% 41% 48% 29% 37% 27% 35% Fundusze strukturalne 14% 20% Poprawa wizerunku Polski w Europie Spadek bezrobocia 5% 8% 4% 13% Podstawa: cała próba Inne Nie uzyskała/uzyskuje Ŝadnych korzyści Nie wiem/trudno powiedzieć 2% 1% 7% 13% 21% 17% RóŜnica istotna statystycznie pomiędzy falami: 2006 vs. 2007 (alpha<0,01) 2006: ZNAJOMOŚĆ SPONTANICZNA (Q1), N=1006 2007: ZNAJOMOŚĆ SPONTANICZNA (Q1), N=999 Sortowanie wg znajomości spontanicznej 2007 * Fundusze strukturalne lub pieniądze unijne odsetek osób, które wymieniły jedną lub obie z odpowiedzi fundusze strukturalne lub pieniądze unijne. 12
KORZYŚCI ZE WSTĄPIENIA POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ znajomość wspomagana porównanie 2006 vs. 2007 Q2. PokaŜę teraz Panu(i) listę moŝliwych korzyści wstąpienia do Unii Europejskiej. Proszę powiedzieć, czy, Pana(i) zdaniem, Polska uzyskała lub uzyskuje, któreś z wymienionych korzyści? 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Fundusze strukturalne lub pieniądze unijne* Pieniądze unijne Otwarcie rynków pracy (moŝliwość pracy za granicą) Otwarcie granic (większa swoboda przemieszczania się pomiędzy krajami) 76% 79% 70% 76% 77% 79% 78% 76% Fundusze strukturalne 44% 51% Poprawa wizerunku Polski w Europie Spadek bezrobocia 30% 32% 29% 46% Podstawa: cała próba Inne Nie uzyskała/uzyskuje Ŝadnych korzyści Nie wiem/trudno powiedzieć 2% 1% 5% 3% 3% 5% RóŜnica istotna statystycznie pomiędzy falami: 2006 vs. 2007 (alpha<0,01) 2006: ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA (Q2), N=1006 2007: ZNAJOMOŚĆ WSPOMAGANA (Q2), N=999 Sortowanie wg znajomości spontanicznej 2007 * Fundusze strukturalne lub pieniądze unijne odsetek osób, które wymieniły jedną lub obie z odpowiedzi fundusze strukturalne lub pieniądze unijne. 13
OCENA WPŁYWU UNIJNYCH ŚRODKÓW FINANSOWYCH NA ROZWÓJ POLSKI 2006 (1) Q3. Jedną z korzyści z przystąpienia do Unii Europejskiej jest moŝliwość korzystania z pieniędzy unijnych w celu wspomagania rozwoju kraju. Są to tak zwane fundusze strukturalne. Pieniądze te mogą być przeznaczane między innymi na rozwój dróg, pomoc rolnikom, szkołom, małym i średnim firmom, zmniejszanie bezrobocia itp. W jaki sposób, Pana(i) zdaniem, pieniądze unijne wpływają na rozwój Polski? Rok 2006 Zdecydowanie źle (zdecydowanie negatywnie) 2% Raczej źle (raczej negatywnie) 4% Nie mam zdania / Trudno powiedzieć 8% Zdecydowanie dobrze (zdecydowanie pozytywnie) 17% Ani źle (negatywnie), ani dobrze (pozytywnie) 20% Raczej dobrze (raczej pozytywnie) 49% Podstawa: cała próba N=1006 14
OCENA WPŁYWU UNIJNYCH ŚRODKÓW FINANSOWYCH NA ROZWÓJ POLSKI - 2007 (2) Q3. Jedną z korzyści z przystąpienia do Unii Europejskiej jest moŝliwość korzystania z pieniędzy unijnych w celu wspomagania rozwoju kraju. Są to tak zwane fundusze strukturalne. Pieniądze te mogą być przeznaczane między innymi na rozwój dróg, pomoc rolnikom, szkołom, małym i średnim firmom, zmniejszanie bezrobocia itp. W jaki sposób, Pana(i) zdaniem, pieniądze unijne wpływają na rozwój Polski? Rok 2007 Zdecydowanie źle (zdecydowanie negatywnie) 2% Raczej źle (raczej negatywnie) 4% Nie mam zdania / Trudno powiedzieć 11% Zdecydowanie dobrze (zdecydowanie pozytywnie) 21% Ani źle (negatywnie), ani dobrze (pozytywnie) 16% Podstawa: cała próba N=999 Raczej dobrze (raczej pozytywnie) 46% 15
OCENA WPŁYWU UNIJNYCH ŚRODKÓW FINANSOWYCH NA ROZWÓJ POLSKI 2006 vs. 2007 (1) Q3. Jedną z korzyści z przystąpienia do Unii Europejskiej jest moŝliwość korzystania z pieniędzy unijnych w celu wspomagania rozwoju kraju. Są to tak zwane fundusze strukturalne. Pieniądze te mogą być przeznaczane między innymi na rozwój dróg, pomoc rolnikom, szkołom, małym i średnim firmom, zmniejszanie bezrobocia itp. W jaki sposób, Pana(i) zdaniem, pieniądze unijne wpływają na rozwój Polski? Rok 2007 vs.. 2006 100% 90% 80% 70% 60% 2% 8% 11% 4% 2% 4% 20% 16% Nie mam zdania / Trudno powiedzieć Zdecydowanie źle (zdecydowanie negatywnie) Raczej źle (raczej negatywnie) 50% 40% 49% 46% Ani źle (negatywnie), ani dobrze (pozytywnie) 30% 20% Raczej dobrze (raczej pozytywnie) 10% 0% 17% 21% Rok 2006 (N=1006) Rok 2007 (N=999) Zdecydowanie dobrze (zdecydowanie pozytywnie) Podstawa: cała próba N=999 16
OCENA WPŁYWU UNIJNYCH ŚRODKÓW FINANSOWYCH NA ROZWÓJ POLSKI 2006 vs. 2007 (2) Q3. Jedną z korzyści z przystąpienia do Unii Europejskiej jest moŝliwość korzystania z pieniędzy unijnych w celu wspomagania rozwoju kraju. Są to tak zwane fundusze strukturalne. Pieniądze te mogą być przeznaczane między innymi na rozwój dróg, pomoc rolnikom, szkołom, małym i średnim firmom, zmniejszanie bezrobocia itp. W jaki sposób, Pana(i) zdaniem, pieniądze unijne wpływają na rozwój Polski? Rok 2007 vs.. 2006 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% LOW 2 BOXES Zdecydowanie źle + Raczej źle 6% 6% Rok 2006 (N=1006) TOP 2 BOXES Zdecydowanie dobrze + Raczej dobrze 66% 67% Rok 2007 (N=999) 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 Średnia (1:5) 3.82 3.92 Rok 2006 (N=1006) Rok 2007 (N=999) RóŜnica istotna statystycznie pomiędzy falami: 2006 vs. 2007 (alpha<0,05) 17
APPENDIX
ZAŁĄCZNIK NR 1
INFORMACJE METODOLOGICZNE (1) INFORMACJE O BADANIU OMNIBUS Instytut Badania Rynku i Opinii Społecznej SMG/KRC Poland Media S.A. prowadzi comiesięczny sondaŝ typu Omnibus. Badanie jest realizowane na zlecenie kilku Klientów, z których kaŝdy wykupuje zestaw pytań umieszczanych we wspólnej ankiecie. METODA ZBIERANIA DANYCH Ankieterzy przeprowadzają wywiady metodą face-to-face w oparciu o elektroniczny kwestionariusz bezpośrednio w domach respondentów. SondaŜ przeprowadzany jest z wykorzystaniem sieci stałych ankieterów kierowaną przez Zespół Realizacji Badań Terenowych SMG/KRC. Zespołowi temu podległych jest 21 koordynatorów w terenie. Pracownicy Zespołu Realizacji Badań Terenowych prowadzą ogólne okresowe szkolenia ankieterów. Ponadto SMG/KRC Poland prowadzi szkolenia dotyczące realizacji badań nowych ze względu na ich tematykę i metodologię. DOBÓR PRÓBY Próba do badania Omnibus jest losową 1000-osobową reprezentacją ogółu ludności Polski w wieku 15-75 lat (populacja o liczebności około 30 mln osób). Próba ma charakter imienny i jest dobierana z operatu Rządowego Centrum Informatyki PESEL. Poszczególne osoby dobiera się metodą systematycznego losowania w ramach wyróŝnionych warstw. Warstwowanie uwzględnia wielkości miejscowości, ich rozmieszczenie w ramach makroregionów Polski oraz płeć i wiek dobieranych osób. 20
INFORMACJE METODOLOGICZNE (2) PROCEDURY KONTROLI SMG/KRC Poland Media S.A. uczestniczy w Programie Kontroli Jakości Pracy Ankieterów prowadzonym przez Komisję Odpowiedzialności Zawodowej OFBOR. Zgodnie z decyzją tejŝe, sieć ankieterska przeszła pomyślnie zewnętrzną kontrolę jakości i uzyskała Certyfikat PKJPA za audyt w roku 2007. Stosujemy następujące procedury kontroli pracy ankieterów: Karty zapowiednie: respondentom zostają posłane karty zapowiednie; podczas wywiadu ankieter ma obowiązek oderwać odpowiedni wycinek i oddać go koordynatorowi; Kontrola pocztowa: wysyłamy do respondentów list z zapytaniem, czy był u nich ankieter i jeśli był, to o co się pytał; Kontrola osobista: niezaleŝna od SMG/KRC Poland firma prowadzi przy okazji kaŝdego badania osobistą kontrolę 10% wylosowanych respondentów sprawdzając m.in.: czas trwania wywiadu, liczbę zadanych pytań, porządek prezentowanych materiałów itp.; Dodatkowo zebrane dane poddawane są przez Zespół Informatyków kontroli konsekwencji stosowania filtrów i logicznej spójności odpowiedzi na pytania kwestionariusza. 21
ZAŁĄCZNIK NR 2
MAPA POLSKI Z REGIONAMI 23
KWESTIONARIUSZ
KWESTIONARIUSZ (1) FUNDUSZE STRUKTURALNE PYTANIA DO BADANIA OMNIBUS (7857) Q1. W maju 2004 Polska stała się członkiem Unii Europejskiej. Jak Pan(i) sądzi, czy Polska uzyskała lub uzyskuje korzyści ze wstąpienia do Unii i jeśli tak to, jakie? [ANKIETER: NIE CZYTAĆ ODPOWIEDZI. ZAZNACZYĆ WSZYSTKIE WYMIENIONE] [ROTOWAĆ ODPOWIEDZI] 1. Fundusze strukturalne 2. Pieniądze unijne 3. Otwarcie rynków pracy (moŝliwość pracy za granicą) 4. Otwarcie granic (większa swoboda przemieszczania się pomiędzy krajami) 5. Spadek bezrobocia 6. Poprawa wizerunku Polski w Europie 96. Inne (jakie? ) 97. Nie uzyskała/uzyskuje Ŝadnych korzyści 98. Nie wiem/trudno powiedzieć Q2. PokaŜę teraz Panu(i) listę moŝliwych korzyści wstąpienia do Unii Europejskiej. Proszę powiedzieć, czy, Pana(i) zdaniem, Polska uzyskała lub uzyskuje, któreś z wymienionych korzyści? [ANKIETER: POKAś LISTĘ NA EKRANIE. ZAZNACZYĆ WSZYSTKIE WYMIENIONE] [ROTOWAĆ ODPOWIEDZI] 1. Fundusze strukturalne 2. Pieniądze unijne 3. Otwarcie rynków pracy (moŝliwość pracy za granicą) 4. Otwarcie granic (większa swoboda przemieszczania się pomiędzy krajami) 5. Spadek bezrobocia 6. Poprawa wizerunku Polski w Europie 96. Inne (jakie? ) 97. śadne z wymienionych 98. Nie wiem/trudno powiedzieć 25
KWESTIONARIUSZ (2) Q3. Jedną z korzyści z przystąpienia do Unii Europejskiej jest moŝliwość korzystania z pieniędzy unijnych w celu wspomagania rozwoju kraju. Są to tak zwane fundusze strukturalne. Pieniądze te mogą być przeznaczane między innymi na rozwój dróg, pomoc rolnikom, szkołom, małym i średnim firmom, zmniejszanie bezrobocia itp. W jaki sposób, Pana(i) zdaniem, pieniądze unijne wpływają na rozwój Polski? [ANKIETER: PRZECZYTAĆ LISTĘ] 1. Zdecydowanie źle (zdecydowanie negatywnie) wpływają na rozwój Polski 2. Raczej źle (raczej negatywnie) wpływają na rozwój Polski 3. Ani źle(negatywnie), ani dobrze (pozytywnie) nie wpływają na rozwój Polski 4. Raczej dobrze (raczej pozytywnie) wpływają na rozwój Polski 5. Zdecydowanie dobrze (zdecydowanie pozytywnie) wpływają na rozwój Polski 9. Nie mam zdania / Trudno powiedzieć 26