Warszawa, 30 listopada 1938 r. *v o "Te*,. ** RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ OPIS PATENTOWY Nr 27391. Firma Alex. Friedmann (Wiedeń, Niemcy). KI. 59 c, MiCP JFGhf li. 5IOH Smoczek z samoczynnym zaworem przelewowym. Zgłoszono 2 kwietnia 1937 r. Udzielono 10 października 1938 r. Pierwszeństwo: 8 kwietnia 1936 r. dla zastrz. i, 2; 26 października 1936 r. dla zastrz. 3 (Austria). Wynalazek niniejszy dotyczy smoczka z samoczynnym zaworem przelewowym, W smoczkach tego rodzaju zdarza się stosun kowo często, że np. wskutek wysokiej tem peratury wody dopływowej lub wskutek domieszania dużej ilości pary, co ma miej sce w smoczkach na parę odlotową i smocz kach na wysokie ciśnienie, temperatura wo dy tłoczonej wzrasta ponad 100 C, a rów nocześnie ciśnienie w przestrzeni przelewo wej smoczka podczas zasilania wzrasta po nad ciśnienie atmosferyczne. W celu zapo biegania powstawaniu przy tym strat wody i pary należy po rozruchu zamknąć zawór przelewowy smoczka. Znane są urządzenia uskuteczniające samoczynnie to zamykanie przelewowego zaworu smoczka. Przeważnie stosuje się w tym celu pomocniczy tłoczek, wsunięty jed nym swym końcem do komory smoczka, mieszczącej wodę pod ciśnieniem. Tłoczek ten wprowadzony jest poprzez dławnicę z tej komory na zewnątrz, gdzie w chwili, gdy zostaje wyparty pod działaniem sacisku tłoczonej wody, zahacza o jedno ra mię dwuramiennej dźwigni, podczas gdy drugie ramię tej dźwigni dociska wówczas zawór przelewowy do jego gniazda. Gdy smoczek przestaje działać, to ci śnienie w komorze z wodą zanika, a tło czek przelewowy pod działaniem sprężyny, służącej do przezwyciężania oporu tarcia w dławnicy, zostaje z powrotem wsunięty do wnętrza smoczka, gdyż wówczas w od nośnej komorze smoczka przestaje działać nacisk na ten tłoczek. Dzięki temu zawór
przelewowy $MOczfca zostaje odciążony, tak iż podczas następnego rozruchu smoczka AWj^^t^ł;óqpze się znów poruszać swo- Bodnie i umożliwiać wypływ na zewnątrz strumienia pary 1 wody dopóty, dopóki nie i^t^^^fcj^t^d^wody u wylotu smoczka. 'I%flływa8 IfiJczeliwo dławnicy pomocni czego tłoczka może być dociskane z nie jednakową siłą, więc opór, który musi przezwyciężyć odnośna sprężyna podczas wsuwania tego pomocniczego tłoczka z po wrotem do wnętrza smoczka, jest niejedna kowy i może się zdarzyć pod koniec dzia łania smoczka, że siła tej sprężyny nie wy starcza do przesuwu pomocniczego tłocz ka, tak iż dźwignia zahaczająca o koniec tłoczka pozostaje w położeniu, w którym zawór przelewowy jest zamknięty.,w fym przypadku podczas następnego rozruchu smoczka zawór przelewowy nie jest odciążony, tak iż smoczek nie daje się uruchomić wcale lub jedynie z dużą trud nością. Niezależnie od tego, odnośna sprężyna niweczy także część siły, przenoszonej przez pomocniczy tłoczek na zawór prze lewowy. Ponieważ oprócz tego opór tarcia w dławnicy posiada wielkość nieokreśloną, więc obsługujący smoczek musi zwracać szczególną uwagę na to, by szczeliwo nie było zbyt silnie dociągnięte i by było odpo wiednio smarowane. Wskutek pozostawania tłoczka pomoc niczego w położeniu, w którym otwarty jest lub zamknięty zawór przelewowy, po wstają straty przelewowe oraz utrudniony rozruch smoczka. Oprócz tego może nastą pić pęknięcie odnośnej sprężyny tak, iż wówczas pomimo prawidłowo uszczelnionej dławnicy smoczek nie może działać. Dzięki wykonaniu smoczka według wy nalazku, zbędne jest stosowanie pomocni czej sprężyny do zwalniania przelewowe go zaworu smoczka, przy czym otwieranie i zamykanie zaworu przelewowego, a tym samym i powrotny ruch pomocniczego tło czka do odciążenia tego zaworu przelewo wego, uskuteczniany jest ze stosunkowo du żą siłą, dostarczaną przez sam smoczek. W, tym celu wykorzystywane jest ci śnienie, panujące w rurze tłoczącej smocz ka, pod koniec jego działania. Ciśnienie to istnieje między zaworem zasilającym kotła parowego i zaworem zwrotnym w smoczku, rozrządzającym wylotem tłocznym smocz ka* Z leżącym w smoczku końcem trzonu pomocniczego połączony jest zawór lub tłoczek. Dalej przewidziany jest otwór, łą czący komorę rury tłocznej smoczka z wła ściwą komorą tłoczną smoczka. Otwór ten jest zamykany pomocniczym zaworem lub tłoczkiem pod działaniem ciśnienia, panu jącego w rurze tłocznej pod koniec działa nia smoczka. 1 loczek przelewowy smoczka jest przy tym sprowadzany do swego po łożenia, w którym zawór przelewowy jest odciążony. W odmianie smoczka według wynalaz ku pomocniczy zawór na końcu odnośnego trzonu stanowi jednocześnie zwykły za wór zwrotny, rozrządzający wypływem wo dy tłoczonej za pomocą smoczka, siuzący zarazem jako wylot tłoczonej wody do ko mory rury tłocznej. Na rysunku przedstawiono trzy przy kłady wykonania smoczka według wyna lazku. Fig. 1 przedstawia przekrój podłuż ny tego smoczka, fig. 2 przekrój podłuż ny odmiany smoczka, a fig. 3 również przekrój podłużny dalszej odmiany smocz ka. W kadłub 1 smoczka według fig. 1 wbu dowane są w zwykły sposób dysza parowa 2, dysza mieszająca 3 i dysza tłoczna 4. Liczba 5 oznacza właściwą komorę tłocz ną smoczka, a liczba 6 komorę przele wową. Tłoczona woda doprowadzana jest poprzez zawór zwrotny 7 do komory 8 ru ry tłocznej. Komora tłoczna 5 może być łą czona z komorą 8 rury tłocznej, połączoną z kolei bezpośrednio z kotłem parowym. W ściance przedziałowej 20 obu komór 5, 8-2
przewidziany jest otwór 9, zamknięty tłocz kiem 10. Tłoczek ten osadzony jest na koń cu trzonu 12, który poprzez dławnicę 11 wyprowadzony jest z komory 8 na zewnątrz i zahacza o dwuramienną dźwignię 13, 13'. Gdy wskutek nacisku wody, powstającego podczas pracy smoczka w komorach 5 i 8 tłoczek 10 zostanie podniesiony, to koniec 13' dźwigni porusza zawór przelewowy 14 ku dołowi, dociskając go do jego gniazda. Jeśli smoczek przestanie działać, to za wór zwrotny 7 zamyka się, a nacisk wody w komorze 5 zanika, podczas gdy w ko morze 8 działa jeszcze ciśnienie wsteczne z kotła. To ciśnienie wsteczne oddziaływa od góry na powierzchnię, stanowiącą róż nicę powierzchni tłoczka 10 i powierzchni poprzecznego przekroju trzonu 12. Wsku tek tego tłoczek 10 zostaje naciśnięty ku dołowi i jednocześnie ze stosunkowo znacz ną siłą przesuwa w dół trzon 12, przezwy ciężając tarcie w dławnicy 11. Dzięki temu zawór przelewowy 14 zostaje odciążony, tak iż podczas następnego rozruchu smocz ka zawór ten może się znowu poruszać. W odmianie smoczka według fig, 2 trzon 12f połączony jest z zaworem zwrot nym 15 zamiast z tłoczkiem 10. Zawór zwrotny 15 zamyka otwór 9' pod dzia łaniem ciśnienia, panującego w komorze 8' rury tłocznej po skończonym działaniu smoczka. W tym wykonaniu smoczka otwór 9' służy równocześnie jako wylot tłoczny smoczka. Smoczek ten działa tak samo jak smoczek według fig. 1. Po uruchomieniu smoczka zawór 15 podnosi się wraz z trzo nem 12', a zawór przelowowy 14 zostaje dociśnięty do swego gniazda dźwignią 13, 13'. Pod koniec działania smoczka zawór 15 pociąga trzon 12' ku dołowi, zwalniając zawór przelewowy 14. W dalszej odmianie smoczka według fig. 3 zawór 15' ukształtowany jdk pier ścieniowo, trzon 12" zaopatrzony jest u do łu w zgrabione przedłużenie 10, które w każdym położeniu zaworu 15' wzglgdnfe, trzonu 12" wsunięte jest w środkowy otwór 9* zaworu 15'. Dzięki temu pierścieniowy zawór 15' jest stale prowadzony w piono wym kierunku za pomocą przedłużenia 10 trzonu 12". Ponadto trzon 12" zaopatrzony jest w odsadę 17, a zawór 15 posiada u góry gniazdo 16% na którym może szczelnie o- siadać odsada 17 w najniższym położeniu trzonu 12". Smoczek według wynalazku działa w sposób następujący. Po rozruchu smoczka nacisk tłoczonej wody, powstający w komorze tłocznej 5", powoduje podnoszenie ku górze zaworu 15' wraz z trzonem 12". Wskutek tego górny koniec trzonu 12" uderza o koniec 13i dźwigni 13', 13^, przy czym koniec 73/ tej dźwigni przesuwa zawór przelewowy 14' ku dołowi, szczelnie dociskając go do jego gniazda. Gdy smoczek przestanie działać, to ci śnienie wsteczne z kotła, działające w ko morze 8" rury tłocznej, oddziaływa na za wór 15' tak, iż ten ostatni zostanie przesu nięty ku dołowi i dociśnięty do swego sie dziska 18, gdyż w komorze 5" przestaje działać nacisk wody. Ponieważ przedłuże nie 10 trzonu 12" prawie całkowicie wypeł^ nia środkowy otwór 9" zaworu 15', więc czynnik, znajdujący się w komorze 8" ru ry tłocznej, nie może rozprężać się do ko mory 5" ani poprzez otwór przelotowy 19 zaworu 15 ani poprzez otwór 9" tego zawo* ru. Ciśnienie wsteczne z kotła oddziaływa od góry na powierzchnię, równą różnicy powierzchni zgrabionego przedłużenia 10 trzonu 12' i powierzchni poprzecznego prze kroju tego trzonu, wskutek czego trzon 12" naciskany jest ku dołowi wbrew oporowi tarcia w dławnicy 11, dopóki odsada 17 nie osiądzie szczelnie na powierzchni gniazda 16 zawora 15'. Górny koniec trzonu 12" zwaljiia przy tym znowu dźwignię 1319 13^ tak, iż zawór przelewowy 14' może się swobodnie poruszać, a tym samym smoczek jppśjaje z powrotem sprowadzony do swe- 3
go stanu wyjściowego, t którego może być ponownie uruchomiony. Zastrzeżenia patentowe. 1. Smoczek z samoczynnym zaworem przelewowym, zamykanym w zależności od nacisku tłoczonej wody, znamienny tym, że posiada dodatkową komorę ciśnieniową (8), połączoną z jednej strony bezpośred nio z rurą tłoczną smoczka, z drugiej zaś strony z właściwą komorą tłoczka (5) smoczka za pośrednictwem zaworu zwrot nego (7), w której to dodatkowej komorze ciśnieniowej osadzony jest znany pomocni czy tłoczek (10) wraz z trzonem (12), wy stającym na zewnątrz z właściwej komory tłocznej (5) smoczka, a służącym do roz rządu zaworu przelewowego (14) smoczka, przy czym ten pomocniczy tłoczek wskutek działania ciśnienia, panującego w dodatko wej komorze (8) smoczka, połączony z rurą tłoczną smoczka pod koniec działania tego ostatniego, może przesuwać się w o- tworze (9) przedziałowej ścianki (20) tej komory dodatkowej (8) i właściwej komo ry tłocznej (5) smoczka do położenia, w którym zawór przelewowy (14) smoczka jest odciążony. 2. Odmiana smoczka według zastrz. 1, znamienna tym, że dodatkowa komora ci śnieniowa (8*) smoczka posiada jedynie zawór (15), połączony z trzonem (12') do rozrządu. przelewowego zaworu (14) smoczka i zamykający otwór (9') między tą dodatkową komorą ciśnieniową a właściwą komorą tłoczną (5') smoczka, stanowiący wylot do wody tłocznej ze smoczka tak, iż zawór ten stanowi równocześnie zawór zwrotny do rozrządu wypływu wody tło czonej za pomocą smoczka. 3. Odmiana smoczka według zastrz. 1, znamienna tym, że zawór (15'), umieszczo ny między dodatkową komorą ciśnieniową (8") smoczka, połączonego z rurą tłoczną smoczka, a właściwą komorą tłoczną (5") smoczka, posiada kształt pierścienia, w któ rego środkowy otwór (9") wsunięte jest w każdym swym położeniu roboczym zgrubione przedłużenie (10) trzonu (12") tego zaworu, który to trzon w swym najniższym położeniu przylega za pośrednictwem swej obwodowej odsady (17) do powierzchni gniazda (16) zaworu pierścieniowego (15). Firma Alex. Friedman n. Zastępca: Inż. M. Brokman, rzecznik patentowy. BIBLIOTEKA I Dnę& ntmteweft I
Do opisu patentowego Nr 27391. Ark. 1. Fig. 1 Fig- Z
Do opisu patentowego Nr 27391. Ark. 2. Fig. 3 m jł BiSruT T KA J Druk L. Bogusławskiego i Ski, Warszawd.