1 P/08/139 LWR 41022-1/2008 Pan Wrocław, dnia 5 5 września 2008r. Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1 zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu przeprowadziła kontrolę w Urzędzie Skarbowym Wrocław-Fabryczna we Wrocławiu, zwanym dalej Urzędem lub US. Przedmiotem kontroli była efektywność egzekucji administracyjnej podatków i opłat, dla których ustalania lub określania i pobierania właściwy jest organ wykonawczy gminy, w zakresie dotyczącym tytułów wykonawczych przekazanych do Urzędu przez prezydentów miast posiadających uprawnienia organu egzekucyjnego, w okresie od 1 stycznia 2006r. do 30 kwietnia 2008r. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 19 sierpnia 2008r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Naczelnikowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia pozytywnie realizację zadań w zakresie objętym kontrolą, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości w zakresie wprowadzania tytułów wykonawczych do systemu EGAPOLTAX oraz w zakresie współpracy z Prezydentem Wrocławia. Przyjętą ocenę ogólną uzasadniają poniŝsze oceny cząstkowe i uwagi. 1. W latach 2006-2008 (do 30 kwietnia) Urząd zarejestrował w systemie komputerowym EGAPOLTAX 52 tytuły wykonawcze na łączną kwotę 147,7 tys. zł przekazane przez prezydentów miast z tytułu niezapłaconych podatków i opłat lokalnych. Spośród tych 52 tytułów wykonawczych, badaniem kontrolnym objęto 38 (tj. 73%) tytułów na łączną kwotę 125,1 tys. zł. Przedmiotowe tytuły wprowadzono do systemu ewidencyjnego EGAPOLTAX w Dziale Egzekucyjnym Urzędu. Na zbadanych 38 tytułów, 23 tytuły (tj. 60,5%) na łączną kwotę 64,2 tys. zł wprowadzono do systemu EGAPOLTAX w terminie do 30 dni od daty wpływu tytułu do Urzędu, a pozostałe 15 (tj. 39,5%) na łączną kwotę 60,9 tys. zł w terminie powyŝej 30 dni od daty 1 Dz. U. z 2007 Nr 231, poz. 1701.
2 wpływu. W 2006r. Urząd otrzymał 18 tytułów wykonawczych na łączną kwotę 60,4 tys. zł, z czego 14 tytułów (tj. 77,8 %) na łączną kwotę 58,7 tys. zł wprowadzono do systemu w terminie przekraczającym 30 dni od daty wpływu tytułów do Urzędu, tj. od 58 dni do 135 dni. W 2007r. Urząd otrzymał w ramach badanej próby, 12 tytułów na kwotę 9,7 tys. zł, i wszystkie je zarejestrował w systemie do 30 dni od daty wpływu. W okresie od 1 stycznia do 30 kwietnia 2008r. Urząd otrzymał 8 tytułów na łączną kwotę 54,9 tys. zł, z czego 1 tytuł na kwotę 2,2 tys. zł, wprowadzono w terminie 31 dni od dnia wpływu do Urzędu a pozostałe 7 w terminie poniŝej 30 dni. Dodatkowo w trakcie kontroli ustalono, Ŝe 13 maja 2008r., Urząd zarejestrował w systemie EGAPOLTAX po 137 dniach od daty wpływu do Urzędu (28.12.2007r.) 4 tytuły wykonawcze otrzymane od Prezydenta Wrocławia na łączną kwotę naleŝności głównej 5,4 tys. zł. Przyczyną wprowadzania tytułów do systemu EGAPOLTAX po upływie 30 dni była relatywnie wysoka liczba tytułów wpływających do Urzędu (2006r. 52 502; 2007r. 47 912; I-IV 2008r. 10 677), z tym Ŝe w przypadku 4 tytułów wprowadzonych po 137 dniach przyczyną zwłoki było utrudnione prowadzenie czynności ustalających faktyczne miejsce zamieszkania zobowiązanego. W ocenie NajwyŜszej Izby Kontroli, wprowadzanie tytułów wykonawczych do systemu EGAPOLTAX po upływie od 58 dni do 137 dni od daty wpływu tytułu do Urzędu stanowiło niedopełnienie obowiązku wynikającego z art. 35 ustawy Kodeksu postępowania administracyjnego 2 oraz od 1 stycznia 2007r. było niezgodne z zaleceniem Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 27.10.2006 r. (EG/077/54/AK/06), które określało miesięczny termin wprowadzenia tytułu do systemu. 2. Wszystkie tytuły wykonawcze objęte badaniem, Urząd otrzymał w trybie art. 63 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji 3, określającego przypadek zbiegu egzekucji administracyjnej. Zgodnie z nim, oraz zgodnie ze stanowiskiem Ministra Finansów w sprawie zbiegu egzekucji administracyjnej, zawartym w piśmie z dnia 27 grudnia 2004r. skierowanym do Prezydenta Wrocławia, Naczelnik Urzędu przejął łączne prowadzenie egzekucji w zakresie środka egzekucyjnego zastosowanego do określonej rzeczy lub prawa majątkowego, do którego nastąpił zbieg i nie był uprawniony do stosowania innych środków i wypowiadania się w zakresie całego postępowania egzekucyjnego. W związku z powyŝszym, czynności podejmowane przez Urząd w ramach przekazanych tytułów polegały na pobraniu informacji o zobowiązanym lub relacji o niemoŝności dokonania czynności egzekucyjnych, w sytuacji gdy wobec badanych zobowiązanych prowadzone były postępowania egzekucyjne na rzecz innych wierzycieli. Skutkowało to rozpiętością czasową postępowania egzekucyjnego niezaleŝną od Urzędu. Liczba dni, jakie upłynęły pomiędzy wpływem tytułu do Urzędu a dokonaniem pierwszej czynności wynosiła od 9 do 391 dni (średnio 222,9 dnia). Przerwy pomiędzy tymi czynnościami wynosiły od 42 dni do 162 dni. Liczba dni jakie upłynęły pomiędzy wprowadzeniem tytułu do systemu EGAPOLTAX a dokonaniem pierwszej czynności wyniosła od 0 do 333 dni (średnio 180,9 dnia). Spośród 38 tytułów, w przypadku 9 (tj. 23,7%) z nich na łączną 2 art. 35 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r., (Dz. U. z 2000, Nr 98, poz. 1071 ze zm.) stanowi, Ŝe organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez stronę łącznie z Ŝądaniem wszczęcia postępowania lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym toczy się postępowanie, bądź moŝliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi rozporządza ten organ. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niŝ w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niŝ w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania ( ). 3 Dz. U. z 2005r. nr 229, poz. 1954 ze zm.
3 kwotę 108,5 tys. zł pierwszą czynność dokonano w terminie do 30 dni od wprowadzenia tytułu do EGAPOLTAXU a w przypadku 29 (tj.76,3%) z nich na łączną kwotę 16,6 tys. zł pierwszą czynność dokonano w terminie powyŝej 30 dni od daty wprowadzenia do systemu lub czynności nie podejmowano (9 tytułów na kwotę 6,5 tys. zł). Czas trwania w Urzędzie postępowania egzekucyjnego z tytułów przekazanych do realizacji przez Prezydenta Miasta wynosił od 32 dni do 858 dni (średnio 467,3 dnia). 3. Spośród zarejestrowanych w Urzędzie 52 tytułów wykonawczych przekazanych przez prezydentów miast, na łączną kwotę 147,7 tys. zł, w 2006 roku prezydenci przekazali 25 tytułów wykonawczych na łączną kwotę 60,9 tys. zł, w 2007 roku 16 tytułów na kwotę 12,7 tys. zł, a w okresie od 1 stycznia do 30 kwietnia 2008r. było to 11 tytułów na łączną kwotę 74,1 tys. zł. Liczba załatwionych tytułów wykonawczych wystawionych przez prezydentów miast w porównaniu z liczbą tytułów wykonawczych przekazanych do Urzędu przez prezydentów, w całym okresie objętym kontrolą, stanowiła 25%. Liczba ta nie odbiegała istotnie od liczby załatwionych tytułów wykonawczych ogółem w Urzędzie (bez względu na wierzyciela) w porównaniu z liczbą tytułów wykonawczych ogółem otrzymanych przez Urząd, która stanowiła 23,7%. Nie mniej jednak, kwota zaległości wyegzekwowana przez US w drodze postępowania egzekucyjnego na rzecz prezydentów miast (3,1 tys. zł) w porównaniu z kwotą ogółem objętą tytułami wykonawczymi przekazanymi do US przez prezydentów (147,7 tys. zł), stanowiła w całym okresie objętym kontrolą jedynie 2,1%, w sytuacji gdy wskaźnik zaległości wyegzekwowanych w drodze wszystkich postępowań egzekucyjnych prowadzonych przez US w porównaniu z wartością ogółem objętą tytułami wykonawczymi stanowił 13,8%. ZauwaŜyć jednak naleŝy, iŝ zasadniczy wpływ na rozbieŝność pomiędzy tymi dwoma wskaźnikami miał fakt zaistnienia w zbadanych tytułach zbiegu egzekucji administracyjnej, co skutkowało ograniczonymi moŝliwościami zwiększenia efektywności egzekucji. 4. W ramach badanego przedmiotu sprawy, Urząd otrzymał 44 zapytania od Prezydenta Wrocławia w zakresie sposobu załatwienia przesłanych tytułów wykonawczych. W przypadku 7 zapytań (15,9%) Prezydenta, Urząd udzielił odpowiedzi w terminie do 30 dni. 11 zapytań (25%) Prezydent skierował w trakcie kontroli NIK i sprawy były w toku. W ramach 26 zapytań (59,1%) Urząd udzielił 2 odpowiedzi po upływie 30 dni od daty wpływu zapytania, tj. po upływie 73 dni oraz 46 dni, a w odniesieniu do 24 zapytań odpowiedzi nie udzielił. 24 zapytania, na które nie udzielono o dpowiedzi zawarto w 2 pismach. 12 zapytań zawarto w piśmie z dnia 8 lutego 2007r. RównieŜ 12 zapytań, zawarto w piśmie z dnia 19 listopada 2007r. Na pierwsze z w/w pism Urząd nie udzielił odpowiedzi z uwagi na nie w pełni rzetelne funkcjonowanie kancelarii Urzędu, która nie zaewidencjonowała pisma w systemie obiegu dokumentów pod nazwą Biblioteka Akt. Spowodowało to nie przekazanie przedmiotowego pisma do Działu Egzekucyjnego Urzędu i w konsekwencji brak odpowiedzi na pismo. W odniesieniu do 12 zapytań zawartych w piśmie z dnia 19 listopada 2007r. Urząd nie udzielił odpowiedzi w ciągu 30 dni od daty wpływu pisma z uwagi na zagubienie przez pracownika Działu Egzekucyjnego odpisów 12 tytułów wykonawczych, których zapytania dotyczyły i konieczności uzyskania w urzędzie miasta nowych odpisów tych tytułów. Pismem z dnia 19 grudnia 2007r. prezydent miasta poinformował o ustaniu zbiegu postępowania egzekucyjnego w przedmiotowej sprawie. W związku z powyŝszym odpowiedź na pismo stała się bezcelowa. Pracownika odpowiedzialnego za zagubienie odpisów tytułów przeniesiono karnie do Działu Ogólnego Urzędu.
4 W ramach współpracy z Urzędem w zakresie egzekucji administracyjnej, Prezydent Wrocławia pismem z dnia 16 maja 2008r., poinformował Urząd o wygaśnięciu zobowiązań podatkowych objętych 5 tytułami wykonawczymi przekazanymi do łącznego prowadzenia przez Naczelnika Urzędu. Pismo wpłynęło do Urzędu dnia 21 maja 2008r. Urząd przesłał przedmiotowe tytuły 6 sierpnia 2008r., tj. po upływie 76 dni od daty wpływu pisma od Prezydenta. Wynikało to faktu, iŝ przedmiotowe tytuły wykonawcze wystawione były na dwa adresy rejestracyjne i przydzielone do róŝnych rejonów egzekucyjnych, co wydłuŝyło termin załatwienia sprawy w Urzędzie. W ocenie NIK, nie udzielenie odpowiedzi przez Urząd na pisma prezydenta miasta stanowiło naruszenie obowiązku zawartego w 8 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym 4 a udzielanie odpowiedzi, po upływie od 46 do 76 dni od daty wpływu pisma, nie wypełniało obowiązku zawartego w art. 35 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego. NajwyŜsza Izba Kontroli zwraca równieŝ uwagę, iŝ za nieprawidłowość naleŝy uznać fakt braku na tablicy ogłoszeń Urzędu regulaminu organizacyjnego Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna. Stanowiło to naruszenie 7 Statutu Urzędu Skarbowego, nadanego Zarządzeniem nr 13 Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006r. w sprawie organizacji urzędów skarbowych oraz nadania im statutów 5. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Podjęcie skutecznych działań organizacyjnych zapewniających wprowadzanie bez zbędnej zwłoki do systemu komputerowego EGAPOLTAX tytułów wykonawczych przekazanych do Urzędu, co umoŝliwi skrócenie czasu załatwiania tytułów oraz zwiększy efektywność egzekucyjną. 2. Wyegzekwowanie od pracowników uczestniczących w pracach kancelarii Urzędu znajomości obowiązujących zasad obiegu dokumentów oraz doprowadzenie do wyeliminowania opóźnień w udzielaniu odpowiedzi na korespondencję wpływającą do Działu Egzekucyjnego. 3. Zamieszczenie na tablicy ogłoszeń Urzędu, regulaminu organizacyjnego Urzędu Skarbowego Wrocław - Fabryczna. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków, bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczynach niepodjęcia takich działań. 4 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001r., (Dz. U. Nr 137, poz. 1541 ze zm.) stanowi, Ŝe wierzyciel jest uprawniony do uzyskania w organie egzekucyjnym informacji o sposobie załatwienia wniosku egzekucyjnego, a organ egzekucyjny ma obowiązek udzielić wierzycielowi wyczerpującej odpowiedzi. 5 Dz. Urz. MF z 2006 roku, Nr 7, poz.55 ze zm.
5 Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NajwyŜszej Izby Kontroli we Wrocławiu umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o której wyŝej mowa, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK o sposobie ich rozpatrzenia.