PREZES URZĘDU KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ Warszawa, dnia 26 czerwca 2015 r. DDRT-WWS-6172-40/14(22) Gmina Miejsce Piastowe ul. Dukielska 14 38-430 Miejsce Piastowe DECYZJA Nr DDRT-WWS-6172-40/14(22) Na podstawie art. 7 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 880 - zwanej dalej Ustawą ), w związku z art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm. - zwanej dalej Kpa ) oraz w związku z art. 206 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (tekst jednolity Dz. U. z 2014 r., poz. 243 z późn. zm. zwanej dalej,,pt ), po rozpatrzeniu wniosku gminy Miejsce Piastowe z dnia 8 maja 2014 r. o uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat: I.A. wyrażam zgodę na świadczenie przez gminę Miejsce Piastowe usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 39 urządzeń dostępowych umożliwiających dostęp do sieci Internet, zwanych dalej hotspotami, które swoim zasięgiem obejmą miejsca publiczne na terenie gminy Miejsce Piastowe oraz potencjalnie około 2,5 % mieszkańców gminy Miejsce Piastowe, w miejscu ich zamieszkania; I.B. określam zakres i warunki świadczenia przez gminę Miejsce Piastowe usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą hotspotów, o których mowa w punkcie I.A., w następujący sposób: 1. obszar, na którym będzie świadczona usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 39 hotspotów, będzie obejmował teren gminy Miejsce Piastowe w promieniu do 500 metrów od lokalizacji wskazanych w Załączniku Nr 1 do niniejszej Decyzji; 2. maksymalna przepływność łączy, dla wysyłania jak i odbierania danych, nie może być wyższa niż 512 kbit/s;
3. łączny czas trwania połączenia nie będzie dłuższy niż 45 minut w trakcie pojedynczej sesji, przy czym przerwa pomiędzy poszczególnymi sesjami nie będzie krótsza niż 15 minut, ograniczenie połączenia dotyczyć będzie: a. urządzenia końcowego lub b. użytkownika, jeżeli będzie on rejestrowany; 4. miesięczny limit transferu danych (tj. suma danych wysyłanych oraz odebranych) będzie wynosił 750 MB dla a. urządzenia końcowego lub b. użytkownika, jeżeli będzie on rejestrowany; 5. poszczególne hotspoty, pracujące w sieci bezprzewodowej, w zakresie częstotliwości 2,4 Ghz są urządzeniami klasy 1 i na podstawie art. 144 ust. 2 pkt. 5 w związku z art. 154 ust. 3 Pt nie wymagają pozwolenia radiowego; II.A wyrażam zgodę na świadczenie przez gminę Miejsce Piastowe, we współpracy z przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, za pomocą sieci bezprzewodowej 150 gospodarstwom domowym i 9 jednostkom organizacyjnym, podległym gminie Miejsce Piastowe, które zostały wskazane w Załączniku Nr 2 do niniejszej Decyzji, wyłonionym w zakresie projektu będącego przedmiotem Umowy o dofinansowanie pn. Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu mieszkańców gminy Miejsce Piastowe, o numerze POIG.08.03.00-18-143/09-00 z dnia 2 września 2010 r. w ramach działania 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, które uzyskają bezpłatny dostęp do Internetu oraz sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem; II.B określam zakres i warunki świadczenia przez gminę Miejsce Piastowe usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą sieci bezprzewodowej, o których mowa w punkcie II.A. w następujący sposób: 1. obszar, na którym będzie świadczona usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat, będzie obejmował teren gminy Miejsce Piastowe; 2. poszczególne urządzenia, pracujące w sieci bezprzewodowej, w zakresie częstotliwości 2,4 GHz oraz 5,4 GHz są urządzeniami klasy 1 i na podstawie art. 144 ust. 2 pkt. 5 w związku z art. 154 ust. 3 Pt nie wymagają pozwolenia radiowego; 3. warunki świadczenia usługi będą zgodne z warunkami projektu wskazanego w punkcie II.A.; III.A wyrażam zgodę na świadczenie przez gminę Miejsce Piastowe usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, za pomocą sieci bezprzewodowej, na potrzeby własne 16 jednostek organizacyjnych, podległych gminie Miejsce Piastowe, wskazanych w Załączniku Nr 3 do niniejszej Decyzji; III.B. określam zakres i warunki świadczenia przez gminę Miejsce Piastowe usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą sieci bezprzewodowej w następujący sposób: 2
1. obszar, na którym świadczona będzie usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat obejmuje teren gminy Miejsce Piastowe; 2. poszczególne urządzenia, pracujące w sieci bezprzewodowej, w zakresie częstotliwości 5,4 GHz są urządzeniami klasy 1 i na podstawie art. 144 ust. 2 pkt. 5 w związku z art. 154 ust. 3 Pt nie wymagają pozwolenia radiowego; 3. maksymalna przepływność łączy, dla wysyłania jak i odbierania danych, nie może być wyższa niż 10 Mbit/s. Na podstawie art. 206 ust. 2aa w związku z art. 206 ust. 2 pkt 6 Pt, niniejsza Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu. UZASADNIENIE I. Przebieg postępowania administracyjnego Pismem z dnia 8 maja 2014 r. (data wpływu do Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanego dalej UKE : 16 maja 2014 r.) gmina Miejsce Piastowe, zwana dalej Gminą, wystąpiła z wnioskiem, zwanym dalej Wnioskiem, o uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanego dalej Prezesem UKE, na świadczenie bezpłatnej usługi dostępu do Internetu. Prezes UKE, wypełniając dyspozycję art. 61 4 Kpa, pismem z dnia 21 maja 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(2), zawiadomił Gminę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie uzyskania zgody Prezesa UKE na świadczenie przez nią usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat. Pismem z dnia 2 czerwca 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(3), Prezes UKE wezwał Gminę do przedłożenia szczegółowych informacji w zakresie planowanej działalności. Pismem z dnia 16 czerwca 2014 r., znak: OA.133.UKE.20.2014, Gmina przekazała dodatkowe informacje w przedmiotowej sprawie. Postanowieniami z dnia 11 lipca 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(5), oraz z dnia 12 września 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(6), Prezes UKE przedłużył termin załatwienia sprawy odpowiednio do dnia 16 września 2014 r. oraz do dnia 16 listopada 2014 r. ze względu na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. Pismem z dnia 9 października 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(7), Prezes UKE wezwał Gminę do przekazania szczegółowych informacji dotyczących świadczenia usług dostępu do Internetu bez pobierania opłat. Postanowieniem z dnia 12 listopada 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(8), Prezes UKE przedłużył termin załatwienia sprawy do dnia 16 stycznia 2015 r. ze względu na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. W odpowiedzi na pismo z dnia 9 października 2014 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(7), pismem z dnia 17 listopada 2014 r., znak: OA.133.UKE.25.2014, Gmina przekazała dodatkowe informacje w sprawie. 3
Postanowieniem z dnia 13 stycznia 2015 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(11), Prezes UKE przedłużył termin załatwienia sprawy do dnia 16 marca 2015 r. ze względu na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. Pismem z dnia 2 marca 2015 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(14), Prezes UKE, wypełniając dyspozycję art. 77 4 Kpa, zawiadomił Gminę, iż na podstawie posiadanych informacji i dokumentów zebranych w trakcie postępowania administracyjnego, ustalił fakty w zakresie liczby przedsiębiorców telekomunikacyjnych działających na terenie Gminy na dzień 31 grudnia 2013 r., liczby aktywnych usług szerokopasmowej transmisji danych stacjonarnych i mobilnych oraz liczby mieszkańców zamieszkujących Gminę i liczby gospodarstw domowych na terenie Gminy. Postanowieniem z dnia 11 marca 2015 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(14), Prezes UKE przedłużył termin załatwienia sprawy do dnia 16 maja 2015 r. ze względu na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. Pismem z dnia 9 kwietnia 2015 r., znak: OA.133.UKE.4.2015 Gmina doprecyzowała żądanie zawarte we wniosku z dnia 8 maja 2014 r. oraz przedłożyła dodatkowe wyjaśnienia. W dniach 11 maja 10 czerwca 2015 r. Prezes UKE przeprowadził postępowanie konsultacyjne dotyczące projektu decyzji wyrażającej zgodę na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 39 hotspotów i wyrażającej zgodę na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, za pomocą sieci bezprzewodowej, 150 gospodarstwom domowym i 9 jednostkom organizacyjnym podległym Gminie, wyłonionym w zakresie projektu Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu mieszkańców Gminy Miejsce Piastowe, a także wyrażającej zgodę na świadczenie przez gminę Miejsce Piastowe usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, za pomocą sieci bezprzewodowej, 16 jednostkom organizacyjnym na potrzeby własne, podległym Gminie oraz określającej zakres i warunki świadczenia przez Gminę usługi dostępu do Internetu. Postanowieniem z dnia 13 maja 2015 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(17), Prezes UKE przedłużył termin załatwienia sprawy do dnia 16 lipca 2015 r. ze względu na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. Pismem z dnia 12 maja 2015 r. znak: DDRT-WWS-6172-40/14(18), Prezes UKE poinformował Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zwanego dalej Prezesem UOKiK, o rozpoczęciu z dniem 11 maja 2015 r. postępowania konsultacyjnego. W ramach przeprowadzonego postępowania konsultacyjnego stanowisko do projektu podejmowanego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie przedłożył Prezes UOKIK pismem z dnia 26 maja 2015 r. (data wpływu do UKE: 1 czerwca 2015 r., poz. rej. 36538). Pismem z dnia 12 czerwca 2015 r., znak: DDRT-WWS-6172-40/14(21), Prezes UKE, stosownie do treści art. 10 1 Kpa, zawiadomił Gminę o prawie wypowiedzenia się co do zebranych materiałów i zgłoszonych żądań w niniejszej sprawie w terminie do dnia 22 czerwca 2015 r. Gmina nie skorzystała z powyższego uprawnienia. 4
II. Informacje przedstawione przez Gminę w toku postępowania Wnioskiem Gmina zwróciła się do Prezesa UKE o uzyskanie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat. Gminna usługa będzie zapewniona w następujący sposób: 1. za pomocą 39 hotspotów, zlokalizowanych na terenie Gminy, wskazanych w Załączniku Nr 1 do niniejszej Decyzji, 2. na rzecz 150 gospodarstw domowych oraz 9 jednostek podległych Gminie, wskazanych w Załączniku Nr 2 do niniejszej Decyzji, które uzyskają bezpłatny dostęp do Internetu oraz sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem. wyłonionych w ramach projektu będącego przedmiotem umowy o numerze POIG.08.03.00-18- 143/09-00 z dnia 2 września 2010 r. pn. Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu mieszkańców gminy Miejsce Piastowe w ramach działania 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 2013, zwanego dalej Projektem, oraz 3. na potrzeby własne 16 jednostek organizacyjnych podległych Gminie, wskazanych w Załączniku Nr 3 do niniejszej Decyzji. Z przedłożonych informacji wynika, iż na terenie Gminy został stwierdzony brak zainteresowania ze strony operatorów telekomunikacyjnych inwestycjami telekomunikacyjnymi z uwagi na ich nieopłacalność. Ponadto z uwagi na fakt, iż na terenach wiejskich, do jakich należy Gmina, istnieje duże zapotrzebowanie na dostęp do Internetu, w zakresie podstawowych usług internetowych, Gmina zdecydowała się na budowę infrastruktury telekomunikacyjnej, w technologii radiowej. We Wniosku Gmina poinformowała, iż planuje świadczyć bezpłatną usługę dostępu do Internetu za pomocą 39 hotspotów zlokalizowanych na terenie Gminy, na rzecz mieszkańców oraz turystów znajdujących się w zasięgu hotspotów, tj. w promieniu do 500 metrów od wskazanych w Załączniku Nr 1 lokalizacji. Ponadto z danych przekazanych przez Gminę wynika, że w zasięgu hotspotów znajdą się ok. 339 osoby, co stanowi około 2,5% ogólnej liczby mieszkańców Gminy, którzy będą mieli potencjalną możliwość skorzystania z usługi bezpłatnego dostępu do Internetu w miejscu swojego zamieszkania. Ponadto, jak wyjaśniła Gmina w piśmie z dnia 16 czerwca 2015 r., 20 z 39 hotspotów zostało zainstalowanych na domach prywatnych z uwagi na brak innych lokalizacji możliwych do wykorzystania, w związku z zaplanowaną działalnością Gminy. Jednocześnie, z przekazanych przez Gminę informacji wynika, iż usługa świadczona będzie za pomocą technologii radiowej WiFi w częstotliwości 2,4GHz w standardzie IEEE.802.11b. W przedmiotowym Wniosku Gmina zaproponowała, aby bezpłatna usługa dostępu do sieci Internet została ograniczona funkcjonalnie, poprzez wprowadzenie: ograniczenia wysyłania i odbierania danych z maksymalną prędkością połączenia nie więcej niż 512 kbit/s, czasu trwania połączenia nie dłuższego niż 45 minut w trakcie pojedynczej sesji, przy czym przerwa pomiędzy poszczególnymi sesjami nie będzie krótsza niż 15 minut, ograniczenia miesięcznego limitu transferu danych nie więcej niż 750 MB dla użytkownika. 5
Ponadto, Gmina wskazała, że każdy potencjalny użytkownik przed uzyskaniem połączenia do sieci Internet będzie zobowiązany zaakceptować Regulamin korzystania z bezpłatnego dostępu do Internetu w Gminie Miejsce Piastowe, który w jasny i przejrzysty sposób określa zasady i zakres korzystania z dostępu do Internetu za pomocą 39 punktów dostępowych. Jednocześnie, w przedmiotowym wniosku Gmina wystąpiła o uzyskanie zgody Prezesa UKE na świadczenie bezpłatnej usługi dostępu do Internetu beneficjentom ostatecznym Projektu tj. 150 gospodarstwom domowym oraz 9 jednostkom organizacyjnym jej podległym, wyłonionym w ramach Projektu, wskazanym w Załączniku Nr 2 do niniejszej Decyzji. Celem Projektu jest zmniejszenie zjawiska wykluczenia cyfrowego wśród osób zagrożonych wykluczeniem cyfrowym z powodu trudnej sytuacji materialnej lub niepełnosprawności na terenie Gminy poprzez zapewnienie dostępu do usług nieodpłatnego Internetu. W ramach tego Projektu, komisja rekrutacyjna wyłoniła 150 gospodarstw domowych zagrożonych wykluczeniem cyfrowym, które uzyskają dostęp do Internetu oraz sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem. Ponadto beneficjenci ostateczni uczestniczyli w cyklu szkoleń z podstaw informatyki, mających na celu zapewnienie efektywnego i prawidłowego korzystania przez nich z zasobów internetowych i informatycznych. Jak wskazała Gmina, głównym celem Projektu jest zwiększenie aktywności społecznej mieszkańców Gminy, wzrost atrakcyjności Gminy oraz rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz gospodarki opartej na wykorzystaniu nowoczesnych technik informacyjnych poprzez zapewnienie dostępu do Internetu mieszkańcom Gminy zagrożonym wykluczeniem cyfrowym z powodu trudnej sytuacji materialnej i osobom niepełnosprawnym. Ponadto jego realizacja zwiększy dostęp do informacji i usług oferowanych drogą elektroniczną. Dodatkowo w ramach Projektu podjęte zostały następujące działania: dostarczenie sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem, jego instalacja i serwisowanie dla 150 gospodarstw domowych beneficjentów ostatecznych Projektu; dostarczenie sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem, jego instalacja i serwisowanie dla 9 jednostek organizacyjnych podległych Gminie; przeprowadzenie szkoleń dla 300 beneficjentów ostatecznych Projektu z zakresu obsługi komputera oraz korzystania z Internetu. Beneficjentami Projektu, zgodnie z jego warunkami, mogły zostać m. in.: - gospodarstwa domowe spełniające warunki upoważniające do otrzymania wsparcia w ramach systemu pomocy społecznej, gospodarstwa domowe spełniające kryterium dochodowe upoważniające do otrzymania wsparcia w ramach systemu świadczeń rodzinnych, dzieci i młodzież ucząca się w systemie dziennym do 25 roku życia z rodzin w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, uprawniającej do uzyskania stypendiów socjalnych, - osoby niepełnosprawne ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności lub orzeczeniem równoważnym, - rodziny zastępcze. Z przedłożonych informacji wynika także, iż usługa dostępu do Internetu dla 150 gospodarstw domowych zakwalifikowanych w ramach działania 8.3 świadczona będzie z prędkością 1 Mbit/s. 6
Z wyjaśnień przekazanych przez Gminę wynika, że informacje dotyczące realizowanego Projektu, w tym na temat jego głównych założeń i zasad naboru wniosków o uczestnictwo w tym projekcie, były jawne i udostępnione m.in. na stronie internetowej Urzędu Gminy. Dodatkowo zostały przeprowadzone działania promocyjno informacyjne. Gmina wskazała również, że każdy uczestnik Projektu w sposób szczegółowy został poinformowany o zakresie udzielonego wsparcia oraz warunkach świadczenia usługi, a także o pozostałych aspektach związanych z tym projektem, które zawarte zostały w Regulaminie uczestnictwa w projekcie Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu mieszkańców Gminy Miejsce Piastowe. Ponadto Gmina wyjaśniła, iż usługa dostępu do Internetu realizowana na rzecz 150 beneficjentów ostatecznych w ramach omawianego Projektu, świadczona będzie za pomocą technologii radiowej WiFi w częstotliwości 2,4 GHz i 5,4 GHz przez urządzenia pracujące w standardzie IEEE 802.11.a/b/g. Jednocześnie, w ramach działania 8.3, usługa dostępu do Internetu zapewniona będzie również w 9 jednostkach organizacyjnych Gminy szkołach oraz świetlicach, wymienionych w Załączniku Nr 2 do niniejszej Decyzji. W tym celu w jednostkach tych utworzone zostaną pracownie komputerowe, które zostaną wyposażone w sprzęt komputerowy z oprogramowaniem i dostępem do Internetu. Dzięki temu użytkownicy będą mieli możliwość pogłębiania umiejętności korzystania z Internetu, wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych, m.in. w celu zwiększenia dostępności do rynku pracy i edukacji. Usługa dostępu do Internetu dla 9 jednostek podległych Gminie wyłonionych w ramach Projektu świadczona będzie z prędkością 4 Mbit/s. Ponadto, jak wynika z informacji przekazanych we Wniosku, Gmina zamierza świadczyć bezpłatną usługę dostępu do Internetu na potrzeby własne 16 jednostek organizacyjnych podległych Gminie takich jak: szkoły, świetlice, ośrodki zdrowia, biblioteki, wskazanych w Załączniku Nr 3 do niniejszej Decyzji, przy pomocy gminnej infrastruktury wybudowanej ze środków własnych Gminy. Do ww. jednostek dostarczone będzie symetryczne łącze o przepustowości od 1 do 10 Mbit/s, w zależności od potrzeb danej jednostki. Ww. usługa będzie realizowana w nielicencjonowanym paśmie 5,4 GHz, za pomocą wewnętrznej sieci Ethernet. Gmina wyjaśniła, że usługa bezpłatnego dostępu do Internetu świadczona na potrzeby własne jednostek organizacyjnych jej podległych będzie wykorzystywana tylko przez określoną grupę osób pracowników jednostek, bez możliwości korzystania z usługi przez osoby postronne. Usługa świadczona będzie w celu stworzenie bezpiecznej wewnętrznej sieci administracji i wpłynie na realizacje zadań własnych Gminy. Gmina wskazała również, iż w zakresie planowanej przez Gminę działalności przeprowadzone zostały konsultacje z przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi działającymi na terenie Gminy, w trakcie których nie złożono sprzeciwu czy uwag wobec planowanej przez Gminę działalności telekomunikacyjnej. Jak oświadczyła Gmina, bezpłatna usługa dostępu do sieci Internet za pomocą 39 hotspotów, oraz dla 150 gospodarstw domowych i 9 jednostek podległych wyłonionych w ramach Projektu, jak i dla 16 jednostek podległych Gminie świadczona będzie przez Gminę samodzielnie na infrastrukturze telekomunikacyjnej będącej jej własnością. 7
III. Stan prawny Stosownie do art. 206 ust. 1 Pt postępowanie przed Prezesem UKE toczy się na podstawie przepisów Kpa ze zmianami wynikającymi z Pt oraz Ustawy. W art. 3 ust. 1 Ustawy określone zostały podstawowe rodzaje dopuszczalnej działalności samorządów w sektorze telekomunikacyjnym. Zgodnie z pkt 1 i 2 tego przepisu jednostki samorządu terytorialnego, zwane dalej JST, mogą m.in.: 1) budować lub eksploatować infrastrukturę telekomunikacyjną i sieci telekomunikacyjne oraz nabywać prawa do infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, 2) dostarczać sieci telekomunikacyjne lub zapewniać dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej. W myśl natomiast art. 3 ust. 1 pkt 3 Ustawy, JST w zakresie telekomunikacji mogą świadczyć, z wykorzystaniem posiadanej infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, usługi na rzecz: a) przedsiębiorców telekomunikacyjnych, b) podmiotów, o których mowa w art. 4 pkt 1, 2, 4, 5 i 8 Pt, c) użytkowników końcowych w zakresie i na warunkach określonych w art. 6 i 7 Ustawy. W art. 7 ust. 1 Ustawy ustawodawca wskazał, jako szczególny rodzaj działalności JST w zakresie telekomunikacji, świadczenie usługi dostępu do Internetu, bez pobierania opłat. Podjęcie działalności w zakresie wskazanym w art. 7 ust. 1 Ustawy uzależnione zostało od kilku warunków: 1) spełnienia wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 5 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy oraz 2) uzyskania zgody Prezesa UKE, która jest udzielana, jeżeli zostały spełnione wymagania określone w art. 3 ust. 2 i 5 lub art. 6 ust. 1 Ustawy. IV. Stanowisko przedstawione w ramach postępowania konsultacyjnego przeprowadzonego w dniach 11 maja - 10 czerwca 2015 r. W ramach konsultacji dotyczących projektu decyzji Prezesa UKE decyzji wyrażającej zgodę na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 39 hotspotów i wyrażającej zgodę na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, za pomocą sieci bezprzewodowej, 150 gospodarstwom domowym i 9 jednostkom organizacyjnym podległym Gminie, wyłonionym w zakresie projektu Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu mieszkańców Gminy Miejsce Piastowe, a także wyrażającej zgodę na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, za pomocą sieci bezprzewodowej, 16 jednostkom organizacyjnym na potrzeby własne, podległym Gminie oraz określającej zakres i warunki świadczenia przez Gminę usługi dostępu do Internetu, stanowisko przedłożył Prezes UOKiK. Prezes UOKiK w stanowisku z dnia 11 maja 2015 r. nie zgłosił zastrzeżeń do konsultowanego projektu. W ocenie Prezesa UOKiK, usługa dostępu do Internetu świadczona przez Gminę, na warunkach określonych w przedmiotowej decyzji, będzie miała neutralny wpływ na rozwój konkurencji na rynku telekomunikacyjnym. 8
V. Ocena spełnienia przez Gminę wymagań określonych w art. 3 ust. 2 i 5 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy Po wpłynięciu wniosku JST o udzielenie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, Prezes UKE dokonuje oceny, czy: 1) JST podjęła uchwałę organu stanowiącego (art. 3 ust. 5 Ustawy); 2) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana przy zachowaniu kompatybilności i połączalności z innymi sieciami telekomunikacyjnymi tworzonymi przez podmioty publiczne lub finansowanymi ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) oraz przy zagwarantowaniu przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych oraz dostępu do nich (art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy); 3) na lokalnym rynku telekomunikacyjnym nie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych oraz działalność JST jest proporcjonalna do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym i niedyskryminująca użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych (art. 6 ust. 1 Ustawy); 4) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana w sposób niezakłócający rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych (art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy); 5) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana w sposób przejrzysty (art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy). Wskazać przy tym należy, że wspomniana powyżej ocena jest prowadzona w stosunku do Gminy, której jako jedynej, przysługuje przymiot strony postępowania w rozumieniu przepisów Kpa. 1. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 5 Ustawy (podjęcie przez Gminę uchwały w zakresie wykonywania działalności telekomunikacyjnej) Rada Gminy Miejsce Piastowe, realizując obowiązek wynikający z art. 3 ust. 5 Ustawy, w dniu 23 marca 2011 r. podjęła uchwałę Nr VI/33/11 w sprawie zamiaru świadczenia przez Gminę Miejsce Piastowe działalności w zakresie telekomunikacji. Kopia powyższej uchwały została złożona do Prezesa UKE wraz z Wnioskiem. Podjęcie powołanej wyżej uchwały stanowi wypełnienie przez Gminę ustawowej przesłanki, warunkującej wydanie przez Prezesa UKE decyzji, o której mowa w art.7 ust. 2 Ustawy. 2. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy (kompatybilność, połączalność, dostęp do sieci oraz infrastruktury) Na wstępie, należy wyjaśnić, iż hotspot to urządzenia dostępowe obejmujące swoim działaniem obszar, na którym możliwe jest podłączenie się i dostęp do sieci Internet, w technologii bezprzewodowej, przez użytkowników posiadających odpowiednie urządzenia wyposażone w kartę sieciową standardu IEEE 802.11. Za pomocą hotspotu świadczone są określone przez administratora usługi, np.: dostęp do zasobów sieci, udostępnianie połączenia internetowego lub usług opartych na technologii VoIP, czy też usług opartych na technologii WiFi. Podstawowym elementem hotspotu jest AP (ang. Access Point) punkt dostępu. Hotspot składa się co najmniej z jednego punktu dostępowego. Definicja powyższa została zawarta w Stanowisku Prezesa UKE z dnia 10 września 2013 r. w zakresie 9
świadczenia przez jednostki samorządu terytorialnego usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat lub w zamian za opłatę niższą niż cena rynkowa, na podstawie art. 7 ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (opublikowanym na stronie internetowej Urzędu), zwanym dalej Stanowiskiem. Usługa dostępu do Internetu, która będzie świadczona przez Gminę za pomocą 39 hotspotów, będzie wykonywana w technologii umożliwiającej bezprzewodowy dostęp do sieci. Z informacji przekazanych przez Gminę wynika, że przedmiotowa usługa będzie świadczona z wykorzystaniem technologii WiFi (WLAN) w standardzie IEEE 802.11b. Sieć WiFi będzie działała w darmowym paśmie częstotliwości 2,4 GHz. Standard ten gwarantuje, że wymogi dotyczące kompatybilności i połączalności w zakresie świadczonej przez Gminę usługi zostaną spełnione. W odniesieniu do wymagania określonego w art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy, tj. zagwarantowania przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnej oraz dostępu do nich należy wskazać, iż przedmiotem niniejszego postępowania jest m.in. wyrażenie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu za pomocą 39 hotspotów oraz określenie warunków jej świadczenia. Przesłanka wynikająca z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy w zakresie dostępu do sieci i infrastruktury telekomunikacyjnej nie ma zastosowania w tym zakresie. Należy podkreślić, że do działalności Gminy, wskazanej we Wniosku, świadczonej za pomocą 39 hotspotów, wymogów dotyczących dostępu do sieci oraz infrastruktury, w warstwie dostępowej nie stosuje się. Ponadto, usługa dostępu do Internetu świadczona przez Gminę grupie beneficjentów ostatecznych Projektu, będzie wykonywana w technologii umożliwiającej bezprzewodowy dostęp do sieci WiFi w częstotliwości 2,4 GHz oraz 5,4 GHz. Standard ten gwarantuje, że wymogi dotyczące kompatybilności i połączalności w zakresie świadczonej przez Gminę usługi zostaną spełnione. Odnosząc się natomiast do przesłanki zagwarantowania przedsiębiorcom telekomunikacyjnym na zasadach równego traktowania współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych oraz dostępu do nich, należy zauważyć, iż gminna sieć radiowa będzie siecią wydzieloną wyłącznie na potrzeby realizacji Projektu. Zgodnie z jego założeniami, mając na uwadze treść 2 ust. 7 Umowy o dofinansowanie Projektu o nr numerze POIG.08.03.00-18-143/09-00 z dnia 2 września 2010 r., zwanej dalej Umową, zakazane jest dokonywanie przez Gminę czynności rozporządzających na inny podmiot dotyczących praw lub obowiązków wynikających z Umowy. Z treści 8 ust. 1 Umowy wynika, iż Gmina nie może dokonywać zmian prowadzących do zmiany Projektu w rozumieniu art. 57 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r., ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (Dz. Urz. UE L 210 z 31.07.2006 r., s.25-78). Dodatkowo w 7 ust. 1 Umowy zostało wskazane, że Beneficjent jest zobowiązany do zachowania i zapewnienia trwałości Projektu przez okres 5 lat od dnia zakończenia realizacji Projektu. W tym czasie nie jest zatem możliwe udostępnianie sieci na inne cele niż te, które zostały wskazane w Projekcie. Powyższe ograniczenia wpływają bezpośrednio na niemożność zapewnienia dostępu do infrastruktury telekomunikacyjnej Gminy, wykorzystywanej do świadczenia usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, aż do zakończenia okresu trwałości Projektu. Należy wobec powyższego stwierdzić, iż w przypadku tego rodzaju sieci bezprzewodowej, utworzonej w ramach działania 8.3. Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 2013, 10
wymogi dotyczące zapewnienia dostępu do sieci oraz infrastruktury w okresie trwałości tego projektu nie będą miały zastosowania. Z kolei usługa dostępu do Internetu świadczona przez Gminę w 16 jednostkach organizacyjnych jej podległych na ich potrzeby własne, wskazanych w pkt III.A. sentencji niniejszej Decyzji, będzie wykonywana w technologii bezprzewodowej w paśmie nielicencjonowanych 5,4 GHz, w oparciu o technologię Ethernet. Standard ten gwarantuje, że wymogi dotyczące kompatybilności i połączalności w zakresie świadczonej przez Gminę usługi będą spełnione. W ocenie Prezesa UKE, do działalności, o której mowa we Wniosku Gminy, zarówno dla grupy użytkowników wskazanych w punkcie I.A., a także beneficjentów ostatecznych oraz w jednostkach organizacyjnych Gminy, wskazanych w punkcie II.A. czy też 16 jednostek organizacyjnych Gminy wskazanych w punkcie III.A. sentencji niniejszej Decyzji, została spełniona przesłanka wynikająca z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy w zakresie kompatybilności i połączalności, natomiast przesłanka dotycząca zapewnienia innym podmiotom dostępu do sieci telekomunikacyjnej, zarówno w przypadku usługi świadczonej za pomocą hotspotów, jak i w przypadku usługi świadczonej przez Gminę w ramach Projektu, oraz 16 jednostek organizacyjnych Gminy nie będzie miała zastosowania. 3. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 6 ust.1 Ustawy (niezaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu, działalność jest proporcjonalna i niedyskryminująca) Zgodnie z art. 6 ust.1 Ustawy, świadczenie na rzecz użytkowników końcowych przez JST bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, może mieć miejsce, jeżeli nie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. Działalność taka musi być proporcjonalna, co oznacza, że musi być odpowiednia do zidentyfikowanych lokalnych potrzeb oraz działań podejmowanych przez przedsiębiorców w zakresie rozwoju lokalnego rynku usług szerokopasmowych. Jednocześnie każde zróżnicowanie odbiorców w zakresie świadczonych usług powinno być uzasadnione. Ponadto, Ustawa wymaga, aby działalność ta była niedyskryminująca. Jak stanowi art. 6 ust. 2 Ustawy, powyższych wymagań nie stosuje się w przypadku świadczenia usług telekomunikacyjnych na potrzeby organów administracji publicznej, państwowych lub samorządowych jednostek organizacyjnych oraz innych podmiotów publicznych, a także w przypadku usług telekomunikacyjnych świadczonych wyłącznie w miejscach publicznych przez publicznie dostępne punkty dostępu do Internetu. W tym miejscu, należy wskazać, że Wnioskiem Gmina wystąpiła również o wyrażenie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat 9 jednostkom publicznym, w tym gminnym jednostkom organizacyjnym, wyłonionym w ramach Projektu, wskazanym w Załączniku Nr 2 do niniejszej Decyzji. Jak wynika z informacji przekazanych przez Gminę w toku postępowania administracyjnego, wspomnianym jednostkom zostanie zapewniony darmowy dostęp do Internetu, w tym w jednostki podległe Gminie otrzymają zestawy komputerowe. Jednostkami tymi są m.in.: szkoły oraz świetlice. Podłączenie tych jednostek do gminnej sieci pozwoli uczniom na korzystanie z sieci Internet w procesie kształcenia się i pozyskiwania materiałów do nauki, a także umożliwi nieodpłatne korzystanie z Internetu osobom wykluczonym cyfrowo w pobliżu miejsca swojego zamieszkania, które nie zostały zakwalifikowane do Projektu. Udział w Projekcie gwarantuje możliwość pogłębiania umiejętności korzystania z Internetu, wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych, m.in. w celu zwiększenia dostępności do rynku pracy i edukacji. 11
Ponadto, Gmina we Wniosku zwróciła się również o uzyskanie zgody na świadczenie bezpłatnej usługi dostępu do Internetu na potrzeby własne 16 jednostek organizacyjnych poległych Gminie, wskazanych w Załączniku Nr 3 do niniejszej decyzji, przy pomocy gminnej infrastruktury wybudowanej ze środków własnych Gminy. Zatem zgodnie z postanowieniami art. 6 ust. 2 Ustawy, świadczenie przez JST usługi dostępu do Internetu na potrzeby organów administracji publicznej, państwowych lub samorządowych jednostek organizacyjnych oraz innych podmiotów publicznych, a także w przypadku usług telekomunikacyjnych świadczonych wyłącznie w miejscach publicznych przez publicznie dostępne punkty dostępu do Internetu nie podlega wymaganiom ustanowionym w art. 6 ust. 1 Ustawy. Oznacza to, iż powyższa działalność może być wykonywana nawet wówczas, gdy jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych, a ponadto, w stosunku do tej działalności nie zachodzi konieczność badania przesłanki proporcjonalności do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym, jak również przesłanki niedyskryminowania użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. W konsekwencji, w przypadku powyższych usług (w tym świadczenia przez Gminę usługi dostępu do Internetu 9 określonym w Załączniku Nr 2 do niniejszej Decyzji jednostkom organizacyjnym jej podległym oraz 16 określonym w Załączniku Nr 3 do niniejszej Decyzji jednostkom organizacyjnym jej podległym ) jednymi wymogami, jakie określa Ustawa w art. 3 ust. 2, jest przejrzystość, niezakłócanie rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych oraz zachowanie kompatybilności i połączalności z innymi sieciami telekomunikacyjnymi tworzonymi przez podmioty publiczne lub finansowanymi ze środków publicznych, a także zagwarantowanie przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych oraz dostępu do nich. Po analizie zebranego w trakcie postępowania materiału dowodowego, Prezes UKE ustalił, iż zasięgiem 39 hotspotów, zostanie objętych około 2,5% mieszkańców Gminy, którzy będą mieli możliwość korzystania z dostępu do Internetu w swoim miejscu zamieszkania. Niemniej jednak należy mieć na uwadze, iż wskazane powyżej dane dotyczące liczby mieszkańców Gminy, którzy będą mieli potencjalną możliwość dostępu do sieci Internet w miejscu swojego zamieszkania tj. 2,5% całkowitej liczby mieszkańców Gminy mają charakter szacunkowy i czysto teoretyczny. Są to bowiem dane, które przy uwzględnieniu technicznych możliwości pracy hotspotów w poszczególnych ich lokalizacjach, mogą ulegać zmniejszeniu ze względu na zasady propagacji fal radiowych, poziomu tła radiowego i zakłóceń przemysłowych, danych warunków pogodowych oraz wysokości zabudowy w danym miejscu. Dokonując oceny spełnienia przez Gminę przesłanek, o których mowa w art. 6 ust. 1 Ustawy, należy w pierwszej kolejności zaznaczyć, że zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 594, ze zm.) do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne gminy obejmują sprawy z zakresu działalności telekomunikacyjnej (art. 7 ust. 1 pkt 3a ustawy o samorządzie gminnym). W ramach zatem swoich zadań własnych Gmina zobowiązana jest do zaspokajania zbiorowych potrzeb ludności w zakresie telekomunikacji. Na szczególną uwagę zasługuje spoczywający na Gminie obowiązek przeciwdziałania zjawisku tzw. cyfrowego wykluczenia, albowiem jego występowanie jest jednym z przejawów istnienia niezaspokojonych potrzeb wspólnoty. Należy mieć na uwadze, że wykluczenie cyfrowe oznacza systemowe różnice w dostępie i korzystaniu z komputerów i Internetu pomiędzy osobami o różnym statusie społeczno-ekonomicznym (wykształceniu, dochodach, zawodzie), na różnych etapach życia, 12
między mężczyznami i kobietami, mieszkańcami obszarów miejskich i wiejskich, a także różnych regionów. Wymaga nadto podkreślenia, że indywidualne i zbiorowe potrzeby wspólnoty samorządowej powinny być zaspokajane przez władzę lokalną. W przypadku wystąpienia zjawiska ich niezaspokojenia, wspólnota samorządowa powinna podejmować działania zmierzające do niwelowania różnic w procesie zaspokajania podstawowych potrzeb, gdy są one wywołane czynnikami niezależnymi od jednostki czy rodziny. Zadania z zakresu działalności telekomunikacyjnej powinny być skierowane do osób najbardziej potrzebujących. Gminna administracja publiczna jest bowiem usytuowana najbliżej obywatela i ma możliwość zidentyfikować na takim poziomie osoby potrzebujące wsparcia. Interwencja publiczna powinna być zatem skierowana tylko tam, gdzie mechanizmy konkurencji i wolny rynek nie zapewniają w sposób wystarczający potrzeb w zakresie telekomunikacji. Należy zauważyć, iż zgodnie z informacjami przedstawionymi w Raporcie KPMG Rynek telekomunikacyjny po 2015 roku w kontekście inwestycji publicznych zrealizowanych przez Jednostki Samorządu Terytorialnego z funduszy unijnych, w ramach budowy Regionalnych Sieci Szerokopasmowych, zwanym dalej Raportem, na każdym szczeblu samorząd terytorialny pełni inną rolę w realizacji celów w zakresie rynku telekomunikacyjnego. Władze wojewódzkie zaangażowane są w rozwój sieci szerokopasmowych, natomiast władze powiatowe i gminne w znacznej mierze aktywne są w świadczeniu publicznych usług detalicznych dla użytkowników końcowych. Przy tym władze gminy zaangażowane są w szczególności w promowanie dostępu do publicznych usług internetowych dla użytkowników indywidualnych np. w formie hotspotów, kiosków internetowych czy publicznych punktów dostępu do Internetu. W celu dokonania właściwej oceny stanu lokalnego rynku usług dostępu do Internetu na obszarze Gminy, Prezes UKE wziął pod uwagę zarówno dane przedstawione przez Gminę we Wniosku, jak również dane będące w jego posiadaniu, np. analizy rynku telekomunikacyjnego. Zgodnie z danymi znanymi Prezesowi UKE z urzędu (według stanu na dzień 31 grudnia 2013 r.), na terenie Gminy działali następujący przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu (zarówno w technologii przewodowej jak i bezprzewodowej): Tabela 1 Przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi dostępu do sieci Internet na obszarze Gminy. Lp. Przedsiębiorca telekomunikacyjny Technologia 1 AGENCJA USŁUG INFORMACYJNYCH "INFOX" WiFi 2,4 GHz, WiFi 5 GHz Leszek Szymański 2 FIRMA HANDLOWO-USŁUGOWA GEO-KOMP Cezary Szczepanik 100 Mb/s Fast Ethernet, WiFi 5 GHz 3 IT SYSTEMATIC GROUP Piotr Bukowczyk WiFi 5 GHz 4 MEGA.NET s. c. Robert Bogacz, Joanna Bogacz WiFi 5 GHz 5 MNI Centrum Usług S.A. POTS/ISDN 6 MULTIMEDIA POLSKA S. A. POTS/ISDN 7 NETIA S.A. ADSL, HSPA 13
8 NIEZALEŻNY OPERATOR MIĘDZYSTREFOWY sp. z o.o. SDH 9 NOWA TELEFONIA sp. z o.o. bd 10 Orange Polska S.A. ADSL2+, CDMA, GPRS, VDSL 11 P4 sp. z o.o. HSPA, HSPA+ 12 POLKOMTEL sp. z o.o. HSPA+ 13 STIMO NIEDZIELSKI sp. j. WiFi 5 GHz 14 TELEFONIA DIALOG Sp. z o.o. ADSL, HSPA, POTS/ISDN 15 T-MOBILE POLSKA S.A. ADSL, HSPA, SDH 16 VOICE NET s.p. z o.o. bd Źródło: UKE na podstawie danych otrzymanych od przedsiębiorców telekomunikacyjnych. W świetle posiadanych przez Prezesa UKE danych, łącznie na terenie Gminy, na koniec 2013 r., było 1 552 łączy z aktywną usługą szerokopasmowej transmisji danych (stacjonarnych i mobilnych 1 ). Przy ocenie kryterium spełnienia przez Gminę warunku niezaspokojenia popytu, należy kierować się przede wszystkim dwoma miernikami: 1. poziomem penetracji usługami dostępu szerokopasmowego na analizowanym rynku lokalnym w porównaniu do średniego poziomu w skali kraju, 2. poziomem penetracji usługami dostępu szerokopasmowego na analizowanym rynku lokalnym w porównaniu do syntetycznego wskaźnika poziomu zapotrzebowania na usługi dostępu szerokopasmowego, wynikającego z algorytmu omówionego w dalszej części analizy. Zdaniem Prezesa UKE, głównym miernikiem pozwalającym stwierdzić, czy w przypadku konkretnej JST zostało spełnione kryterium braku zaspokojenia zapotrzebowania użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych jest odniesienie penetracji usługami dostępu szerokopasmowego na obszarze danej JST do poziomu wskaźnika zapotrzebowania na tę usługę zgłaszanego w trakcie prowadzonych przez Prezesa UKE badań konsumenckich. Wskazać przy tym należy, iż powyższy wskaźnik odnosi się do kryterium określonego w art. 6 ust. 1 Ustawy i pozwala ocenić, czy zapotrzebowanie zgłaszane przez konsumentów jest zaspokojone. Wskaźnik pomocniczy stanowi natomiast odniesienie poziomu nasycenia usługami dostępu szerokopasmowego na obszarze danej JST do dostępności tej usługi na średnim poziomie ogólnopolskim (co pozwala ocenić, jak kształtuje się penetracja usługami w określonej JST, w porównaniu ze średnią krajową). Prezes UKE pragnie zauważyć, że w 2013 r. penetracja Internetem szerokopasmowym o przepływności poniżej 1 Mbit/s była nieznaczna, szczególnie w przeliczeniu na jedną osobę (0,61%). Większą popularnością cieszyły się usługi o wyższej przepływności. Korzystało z nich 10,84% mieszkańców, a przeliczając penetrację na gospodarstwa domowe 30,57 % z nich posiada dostęp do Internetu o przepływności równej lub wyższej niż 1 Mbit/s. 1 Dane przekazane przez operatorów sieci mobilnych uwzględniają także klientów korzystających z usług przedpłaconych, o ile udostępnił swoje dane lub operator mógł ich zidentyfikować. 14
Wykres 1. Penetracja usługami dostępu do sieci Internet (stacjonarnymi oraz mobilnymi) w Gminie w podziale na usługi o przepływności poniżej 1 Mbit/s oraz 1 Mbit/s i powyżej (31.12.2013 r.) Źródło: UKE na podstawie danych przekazanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Zgodnie z publicznie dostępnymi danymi Głównego Urzędu Statystycznego, Gminę zamieszkuje 13 550 mieszkańców 2, tworzących 4 805 gospodarstw domowych 3. Wykres 2. Penetracja usługami dostępu do sieci Internet (stacjonarnymi oraz mobilnymi) w Polsce oraz w Gminie Źródło: UKE na podstawie danych przekazanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Biorąc pod uwagę wszystkie usługi szerokopasmowego dostępu do sieci Internet dostępne w Gminie w 2013 r., ich penetracja wyniosła 11,45% w przeliczeniu na mieszkańców. Była 2 Dane GUS: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30 XII 2013 r. 3 Uzyskana wartość to iloraz liczby ludności oraz średniej liczebności gospodarstwa domowego (2,8) w 2011 r. wg danych GUS. 15
ona zatem niższa od penetracji usługami szerokopasmowymi w Polsce odpowiednio o 19,34 pp. w odniesieniu do liczby mieszkańców. Badając poziom zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu, jak już wcześniej wskazano, należy określić poziom zainteresowania usługami na wskazanym obszarze. W celu oszacowania tej wielkości w niniejszej analizie posłużono się danymi pochodzącymi z raportu: Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce w 2014 r. Raport z badania klientów indywidualnych. Badanie funkcjonowania rynku usług telekomunikacyjnych zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie gospodarstw domowych w Polsce, wśród osób w wieku 15 lat i powyżej. Poziom zapotrzebowania na usługi dostępu do Internetu określono na podstawie: liczby ankietowanych, którzy wskazali, że posiadają dostęp do Internetu w domu, liczby ankietowanych, którzy wskazali, że nie posiadają dostępu do Internetu w domu z przyczyn finansowych lub z powodu braku możliwości podłączenia Internetu w miejscu zamieszkania (czyli de facto osób chcących go posiadać, gdyby pozwalały im na to warunki techniczne lub materialne). Znając orientacyjną wartość poziomu zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce można określić, czy jednostka samorządu terytorialnego (w tym przypadku Gmina) spełnia warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 Ustawy, tj. czy na jej terenie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. Szczegółowe wyliczenia przedstawia poniższy schemat. Rysunek 1. Schemat wyliczenia poziomu zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w 2014 r. przez klientów indywidualnych. 58 % klientów posiadało dostęp do Internetu 0,58=X1 42 % klientów nie posiadało dostępu do Internetu 22 % z 40 % klientów nieposiadających dostępu do Internetu chciałoby mieć taki dostęp 0,22 * 0,40 = 0,092=X2 X1 + X2 = 0,58+0,092 = 0,672 = 67,2 % - oszacowany poziom zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce w 2014 r. Źródło: UKE na podstawie raportu: Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce w 2014 r. Raport z badania klientów indywidualnych. Zgodnie z powyższymi wyliczeniami, poziom zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce w 2014 r. wyniósł ok. 67,2% (w przeliczeniu na mieszkańców). 16
Zatem penetracja usługami dostępu do Internetu w Gminie, która wyniosła w 2013 r. 11,45% w odniesieniu do liczby mieszkańców, znajduje się znacznie poniżej wartości zapotrzebowania na te usługi w Polsce. Biorąc powyższe pod uwagę, należy zauważyć, iż na obszarze Gminy liczba osób, posiadających dostęp do Internetu jest niższa od szacowanego zapotrzebowania na przedmiotową usługę. Należy zauważyć, że z Raportu wynika fakt, iż istotnym aspektem w kontekście działalności JST w zakresie darmowego Internetu jest potencjalna ewolucja zainteresowania tym rodzajem usług ze strony użytkowników w przyszłości. Czynnikiem mogącym wywierać wpływ na rozwój darmowego Internetu w perspektywie najbliższych lat, jest rosnące wykorzystanie technologii mobilnych w dostępie do Internetu. W ciągu ostatnich pięciu lat znacznie wzrósł odsetek użytkowników Internetu, deklarujących bezprzewodowe łączenie z siecią. Użytkownicy korzystający z bezprzewodowego połączenia z Internetem, stanowią obecnie ponad ¾ wszystkich Internautów w Polsce. Odsetek użytkowników Internetu, deklarujących bezprzewodowe łączenie z siecią przedstawia poniższy wykres: Wykres 3. Odsetek użytkowników Internetu, deklarujących bezprzewodowe łączenie z siecią 100% 80% 60% 45% 55% 64% 73% 77% 40% 20% 0% 2010 2011 2012 2013 2014 Źródło: Raport KPMG. Niezależnie od powyższego należy podkreślić, iż na obszarze Gminy liczba osób, posiadających dostęp do Internetu jest dużo niższa od oszacowanego zapotrzebowania na usługę. Znając orientacyjną wartość poziomu zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce można określić, czy JST (w tym przypadku Gmina) spełnia warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 Ustawy, tj. na jej terenie nie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych 4. Powyższe, zasadnym czyni wniosek, iż na obszarze Gminy nie są zaspokojone potrzeby użytkowników końcowych w zakresie szerokopasmowego dostępu do sieci Internet. Jednocześnie działania Gminy w zakresie zapewnienia możliwości korzystania z usługi bezpłatnego Internetu za pomocą hotspotów należy uznać za niedyskryminujące, 17
tj. skierowane do wszystkich mieszkańców Gminy, będących w zasięgu gminnej sieci. Istotnym jest również fakt, że z darmowej usługi dostępu do Internetu świadczonej przez Gminę za pomocą hotspotów będą mogli korzystać nie tylko mieszkańcy Gminy, ale również inni użytkownicy końcowi będący w zasięgu sieci bezprzewodowej (np. turyści). Ponadto gminna usługa będzie świadczona z ograniczeniami funkcjonalnymi, m.in. z maksymalną przepływnością do 512 kbit/s. Takie przepływności są w minimalnym stopniu wykorzystywane na lokalnym rynku Gminy, więc nie będą konkurencyjne w stosunku do oferowanych komercyjnie usług dostępu do Internetu. Biorąc pod uwagę przesłankę niedyskryminowania określonej grupy użytkowników końcowych, należy wyjaśnić, iż bezpłatny dostęp do Internetu został również przewidziany dla ściśle określonej grupy docelowej osób wykluczonych cyfrowo. Jednocześnie uznać należy, iż w odniesieniu do tak zdefiniowanej grupy osób uprawnionych do skorzystania z usługi, reguły ich wyboru zostały określone przez Gminę w sposób niedyskryminujący. Według bowiem założeń Projektu zawartych we Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu, będącego załącznikiem Umowy, uprawnionymi do otrzymania usługi są osoby najuboższe, które ze względu na trudną sytuację życiową zagrożone są wykluczeniem cyfrowym, osoby objęte systemem pomocy społecznej oraz dzieci i młodzież uczącą się z bardzo dobrymi wynikami w nauce z rodzin w których przeciętny miesięczny dochód opodatkowany na osobę w rodzinie, z roku poprzedzającego roku działu w projekcie był niższy niż ostatni aktualny wskaźnik Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę w gospodarstwie domowym publikowany przez Prezesa GUS w Biuletynie Statystycznym. Osoby te muszą spełniać kryterium dochodowe, czyli być uprawnionymi do otrzymania pomocy materialnej, w tym zasiłków, bądź uprawnionymi do otrzymywania świadczeń rodzinnych. Powyższa analiza dowodzi, iż działalność podejmowana przez Gminę w zakresie telekomunikacji, polegająca na świadczeniu bezpłatnej usługi dostępu do Internetu skierowana jest do określonej grupy osób - beneficjentów ostatecznych Projektu którzy nie mają zaspokojonego zapotrzebowania na usługi dostępu do Internetu przez lokalny rynek telekomunikacyjny. Grupa ta, co należy jeszcze raz podkreślić, nie jest w stanie (z przyczyn od nich niezależnych) skorzystać z zasobów ofert komercyjnych. Tym samym, należy stwierdzić, iż spełniona jest przesłanka wskazana w art. 6 ust. 1 Ustawy, dotycząca możliwości wykonywania przez Gminę przedmiotowej działalności w sytuacji braku zaspokojenia przez lokalny rynek telekomunikacyjny zapotrzebowania użytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu. Dodatkowo, należy wskazać, iż gminna usługa świadczona w ramach Projektu, nie będzie dostępna dla pozostałych mieszkańców Gminy. Biorąc powyższe pod uwagę, Prezes UKE stwierdza, iż warunki świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów oraz beneficjentom Projektu, spełniają następujące przesłanki wskazane w art. 6 ust. 1 Ustawy: a) braku zaspokojenia przez lokalny rynek telekomunikacyjny zapotrzebowania użytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu, b) niedyskryminowania określonej grupy użytkowników końcowych. Odnosząc się natomiast do przesłanki proporcjonalności prowadzonej przez Gminę działalności w zakresie hotspotów dla użytkowników końcowych, będących w ich zasięgu, należy zauważyć, że wprowadzone niniejszą Decyzją zasady świadczenia usługi dostępu do Internetu przez Gminę w zakresie maksymalnej przepływności łącza (512 kbit/s), limitu czasu połączenia w trakcie pojedynczej sesji maksymalnie 45 minut z przerwą pomiędzy 18