WYMAGANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA ROZDZIAŁÓW W KLASIE TRZECIEJ Rozdział Temat lekcji l.godz. Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe Parlament, prezydent, rząd i sądy. Prezydent i rząd, czyli władza wykonawcza w Polsce Administrować, czyli zarządzać. Wymierzając sprawiedliwość. Proces karny, proces cywilny. 2 Uczeń wyjaśnia, w jaki sposób powołani są prezydent i premier. Wymienia po 2 uprawnienia prezydenta i premiera. Określa, kto desygnuje premiera, a kto zatwierdza kandydaturę. Uczeń nazywa systemy rządów na świecie. Określa system Polski, USA, Indii. 1 Uczeń objaśnia, co to jest administracja publiczna. Wyjaśnia, jakie warunki musi spełniać decyzja administracyjna, i jak można się od niej odwołać. Określa, jakimi zasadami powinien kierować się urzędnik administracji państwowej. 1 Uczeń wyjaśnia zasady niezawisłości i nieusuwalności sędziowskiej. Określa, jakich dziedzin życia dotyczą poszczególne gałęzie prawa. Wyjaśnia, jakie są zadania prokuratury i policji. 1 Przedstawia główne elementy procedury w procesie karnym i cywilnym. Objaśnia pojęcia: adwokat, prokurator, sędzia świadek, powód, pozwany, biegły, dowód, pozew. Uczeń wyjaśnia, jaką rolę sprawują w polskim systemie politycznym prezydent i rząd, kto wybiera i kto może odwołać prezydenta. Podaje główne uprawnienia prezydenta oraz uprawnienia rządu. Omawia główne cechy systemów rządów na świecie.. Wykazuje na przykładach, jakie są kompetencje wybranych organów administracyjnych. Pisze poprawnie ze względu na formę i treść decyzję administracyjną. Przedstawia strukturę sądownictwa powszechnego w Polsce. Uczeń określa, jakie sprawy powinny trafić do sądu karnego, a jakie do sądu cywilnego. Wyjaśnia różnice w postępowaniu karnym i cywilnym. Przedstawia skutki nieprzestrzegania zasad postępowania sądowego.
Polska w świecie, Polska w Europie. Sprawdzian wiadomości. 1 Silna Polska w świecie 1 Wie kto prowadzi polską politykę zagraniczną. Nazywa organizacje międzynarodowe, do których należy Polska. Wie czym zajmuje się ambasador a czym konsul NATO, czyli nasi sojusznicy. Wspólna Europa jak i po co? Instytucje Unii Europejskiej 2 Wyjaśnia, jak powstało NATO oraz jakie są główne jego zadania. Podaje przykład misji pokojowych i operacji militarnych, w których biorą udział polscy żołnierze oraz NATO. Rozwija skrót NATO. Wymienia państwa wchodzące w skład NATO. 2 Wyjasnia, w jakim celu powstała UE oraz wskazuje jej współczesne zadania.wymienia i wskazuje na mapie kraje należące do UE oraz te, które chciałyby do niej wstąpić. Rozpoznaje i wyjaśnia znaczenie symboli UE. Wymienia i wyjaśnia wolności obowiązujące na rynku krajów należących do UE. 1 Wymienia najważniejsze instytucje UE, krótko opisuje ich zadania. Wyjasnia skąd pochodzą środki finansowe w budżecie UE i na co są przeznaczane. Regiony i euroregiony 1 Nazywa euroregion w Europie. Nazywa regiony sąsiadujące z Polską Charakteryzuje główne kierunki i cele polityki zagranicznej Polski. Opisuje, na wybranym przykładzie, relacje Polski z innym państwem. Wskazuje na mapie sąsiadów Polski oraz krótko charakteryzuje relacje między nimi. Nazywa aktualnego MSZ Polski. Opisuje, na przykładach, jak realizowana jest polityka obronna Polski. Wyjasnia, jakie znaczenie dla bezpieczeństwa Polski ma nasz udział w NATO. Przedstawia własne stanowisko na temat udziału Polski w operacjach NATO. Przedstawia argumenty za służbą wojskową z poboru i zawodową. Wymienia najważniejsze etapy jednoczenia się Europy oraz najważniejsze ustalenia zawartych w tych etapach traktatów. Przedstawia własne stanowisko na temat dalszego rozszerzania UE. Wykazuje na przykładach, jak jest realizowana zasada solidarności i pomocniczości. Wyjaśnia, po co tworzone są euroregiony. Tworzy prezentację multimedialną o
Jeden świat, wiele problemów Polacy-obywatele Unii Europejskiej (przynajmniej 5) 1 Podaje datę wstapienia Polski do UE. Wyjasnia, z jakimi uprawnieniami wiąże się obywatelstwo unijne. Sprawdzian wiadomości 1 Narody Zjednoczone 1 Przedstawia cele, metody działania oraz najważniejsze organy ONZ. Wyjaśnia, kim jest uchodźca. Nazywa agendy ONZ. Kraje bogate, kraje 1 Wskazuje na mapie kilka krajów biedne. zaliczanych do bogatej Północy i biednego Południa. Wskazuje, na przykładach, różnice między krajami globalnego Południa i globalnej Północy. Wie, jakie są przyczyny ubóstwa. Niespokojny świat. 1 Wymienia i wskazuje na mapie miejsca wybranych konfliktów międzynarodowych. Nazywa przyczyny konfliktów na świecie. Wyjaśnia pojęcie terroryzm. Globalizacja, czyli nawzajem od siebie zależymy. 2 Wyjaśnia, na czym polega zjawisko globalizacji oraz podaje jej przykłady. Podaje przykłady codziennych zachowań, które mogą wpływać na życie innych ludzi oraz losy świata. wybranym euroregionie. Formułuje i przedstawia własne zdanie, odwołując się do przykładów z własnego otoczenia, na temat korzyści członkowstwa w UE. Nazywa 3 programy unijne. Wyjasnia, jaką rolę we współczesnym świecie odgrywają organizacje międzynarodowe. Opisuje zadania agend ONZ. Podaje przykłady wzajemnej zależności krajów Północy i Południa i ich mieszkańców. Wskazuje i uzasadnia działania, które można podejmować, by poprawić sytuację mieszkańców Południa. Proponuje własne działania na rzecz pomocy rozwojowej lub humanitarnej. Nazywa organizacje pozarządowe niosące pomoc humanitarną. Omawia przyczyny i przebieg wybranego konfliktu międzynarodowego. Wskazuje sposoby rozwiązania wybranego konfliktu. Wymienia pozytywne i negatywne skutki globalizacji. Wskazuje, na przykładzie codziennego życia, przykłady zależności pomiędzy sobą a światem. Podejmuje i świadomie realizuje zobowiązania dotyczące działania na rzecz innych. Sprawdzian wiadomości 1 Człowiek w Jak działa człowiek 1 Podaje przykłady potrzeb Planuje i realizuje działanie, które rozwija
gospodarce rynkowej przedsiębiorczy? O racjonalnym gospodarowaniu Rynek, czyli w poszukiwaniu równowagi. ekonomicznych oraz wyjaśnia, jak są one zaspokajane. Wyjaśnia, czym zajmuje się ekonomia. Omawia na przykładach cechy i umiejętności człowieka przedsiębiorczego. Wymienia i stosuje we własnym życiu podstawowe zasady organizacji pracy. 1 Wymienia i charakteryzuje podmioty gospodarcze. Podaje przykłady ( także z własnego życia) racjonalnego i nieracjonalnego gospodarowania zasobami. Podejmuje racjonalne decyzje dotyczące własnego czasu i pieniędzy. 1 Wymienia główne zasady wolnego rynku. Wyjasnia, na czym polega prawo podaży i popytu. Podaje przykłady czynników, które wpływają na cenę. W świecie pieniądza 1 Określa, jakie funkcje pełni pieniądz. Wymienia i charakteryzuje różne formy pieniądza funkcjonujące we współczesnym świecie. Wyjaśnia pojęcia: bank komercyjny, bank centralny, depozyt, stopa procentowa, kredyt, giełda papierów wartościowych Gospodarka i państwo. 1 Wyjasnia, skąd państwo bierze pieniądze i na co je wydaje. Wymienia podatki, które płacą Polacy. Oblicza wysokość podatku PIT na podstawie konkretnych danych. postawę przedsiębiorczości w dziedzinie ekonomicznej i/lub społecznej. Omawia na przykładach zależności pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Gromadzi informacje na temat wybranego produktu lub usługi. Wymienia podstawowe operacje prowadzone przez banki handlowe. Ocenia korzyści wynikające z usług banku dla przediębiorstw i gospodarstw domowych. Znajduje i porównuje oferty różnych banków oraz funduszy inwestycyjnych. Wymienia i krótko charakteryzuje wskaźniki, za pomocą, których mierzy się siłę gospodarki. Interpretuje dane statystyczne przedstawiające siłę i stan gospodarki ( PKB, stopa wzrostu gospodarczego, stopa inflacji ).
Ekonomia w twoim życiu Powtórzenie wiadomości 1 Sprawdzian wiadomości 1 Domowa gospodarka, czyli jak ułożyć budżet. Zakładamy firmę, czyli ABC przedsiębiorstwa. Ćwiczy obliczanie wysokości podatku PIT na podstawie konkretnych danych. 1 Wyjaśnia, co to jest gospodarstwo domowe, skąd czerpie swoje dochody i jakie ma wydatki. Wyjasnia, jak młodzi ludzie mogą zarządzać własnym kieszonkowym i innymi zasobami. Wymienia podstawowe prawa przysługujące konsumentom. 2 Wyjasnia, jak można w Polsce założyć i prowadzić działalność gospodarczą. Wskazuje różnice między głównymi rodzajami przedsiębiorstw. Wskazuje i charakteryzuje główne elemeny marketingu. Pomyślmy o przyszłości 1 Wyjasnia, co należy brać pod uwagę, przy podejmowaniu decyzji dotyczącej kierunku kształcenia i przyszłego zawodu. Wskazuje własne predyspozycje i preferencje. Jak znaleźć pracę? 1 Wyjasnia pojęcia: siła robocza i stopa bezrobocia. Wskazuje główne przyczyny bezrobocia w swojej miejscowości, regionie i w Polsce oraz ocenia jego skutki. Wyjaśnia, czym zajmują się urzędy pracy i jak można korzystać z ich pośrednictwa. Pisze życiorys i list motywacyjny. O etyce i prawie w gospodarce. 1 Przedstawia główne zasady etyczne, którymi powinni się kierować pracodawcy oraz pracownicy i ilustruje je przykładami. Podaje przykłady szarej strefy w gospodarce oraz omawia jej skutki dla gospodarki. Rozpoznaje przypadki Opracowuje budżet wybranego gospodarstwa domowego i przedstawia możliwe sposoby lokowania budżetowych nadwyżek oraz radzenia sobie z deficytem. Układa budżet jakiegoś młodzieżowego przedsięwzięcia ( wycieczka, koncert itp.). Wyjasnia znaczenie marketingu z punktu widzenia działalności gospodarczej oraz konsumenta. Oblicza wynik finansowy przesiębiorstwa. Gromadzi i analizuje informacje na temat własnej scieżki edukacyjnej. Wyjasnia znaczenie stawiania sobie celów życiowych oraz stałego doskonalenia własnych umiejetności. Analizuje różne oferty pracy. Określa, jacy pracownicy są najczęściej poszukiwani przez pracodawców na lokalnym rynku pracy.
piractwa i inne formy naruszenia prawa autorskiego we własnym życiu.