ZAWORY PRZECIWPOŻAROWE typu ZPp60 i ZPp120 ELEMENTY WYPOSAŻENIA INSTALACJI WENTYLACJI I KLIMATYZACJI
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP.................................................................................... 2 2. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA............................................................. 2 3. SPOSÓB DZIAŁANIA ZAWORÓW......................................................... 3 4. ZASADY MONTAŻU ZAWORÓW........................................................... 4 4.1. Montaż w przegrodach budowlanych betonowych lub murowanych.................. 4 4.2. Montaż w przegrodach typu lekkiego wykonanych z płyt gipsowo-kartonowych......... 6 5. REGULACJA ZAWORU.......................................................................... 9 6. WYPOSAŻENIE DODATKOWE.............................................................. 10 7. SPOSÓB OZNACZANIA ZAWORU PRZY ZAMÓWIENIU...................................... 10 8. ORIENTACYJNE CIĘŻARY ZAWORÓW........................................................... 10 9. WIELKOŚĆ STRUMIENIA W ZALEŻNOŚCI OD USTAWIENIA WIELKOŚCI H I OD PRĘDKOŚCI PRZEPŁYWAJĄCEGO POWIETRZA............................................................. 11 Produkty posiadają atesty higieniczne wydane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny, ul. Chocimska 24, 00-791 Warszawa: dla zaworu ZPp60 atest nr HK/B/0232/01/2009 ważny do 12.04.2014 dla zaworu ZPp120 atest nr HK/B/0842/01/2006 ważny do 01.08.2011 Atesty są udostępnione do wglądu w siedzibie producenta, możliwe jest również uzyskanie potwierdzenia w NIZP-PZH. 1
1. WSTĘP Przeciwpożarowe zawory odcinające typu ZPp60 i ZPp120 produkowane przez Przedsiębiorstwo FRAPOL w Krakowie, posiadają odporność ogniową w klasie EIS60 dla zaworu ZPp60 oraz EIS120 dla zaworu ZPp120 i przeznaczone są do stosowania w instalacjach wentylacji ogólnej (nawiewnych i wyciągowych) przy przejściu instalacji przez przegrody budowlane o określonej odporności ogniowej. Zawory te stanowią zakończenie instalacji wychodzącej z w/w przegrody budowlanej. Posiadana klasa odporności ogniowej EIS60 i EIS120 oznacza, że zawór wraz z jednostronnie przymocowanym przewodem wentylacyjnym posiada szczelność, izolacyjność i dymoszczelność ogniową nie mniejszą niż 60 minut dla typu ZPp60 i 120 minut dla typu ZPp120. Wymienione przeciwpożarowe zawory posiadają Atesty Higieniczne: HK/B/0232/01/2009 dla ZPp60 i HK/B/0842/01/2006 dla ZPp120 wydane przez PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY, 00-791 Warszawa ul. Chocimska 24. 2. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Zawory ZPp60 i ZPp120 produkowane są w wielkościach przedstawionych w tabeli nr 1. Tabela nr 1. Typ zaworu Wielkość Długość całkowita Głębokość zabudowy Klasa odporności ogniowej ZPp60 100; 125; 160; 200 187 152 EIS60 ZPp120 100; 125; 160; 200 215 183 EIS120 Budowę zaworu ZPp60 przedstawia rysunek nr 1 a zaworu ZPp120 rysunek nr 2. Zawory te składają się z zespołu korpusu poz. 1, zespołu grzybka odcinającego poz. 2, mechanizmu regulująco-zamykającego ze sprężyną napędową i wyzwalaczem termicznym poz. 3; 4 i 5 oraz króćca przyłączeniowego poz. 6 mm Rysunek nr 1 2
Zespół korpusu posiada uszczelkę poz. 7 zapewniającą szczelność połączenia korpusu zaworu z króćcem przyłączeniowym. Dodatkowym uszczelnieniem tego połączenia jest uszczelka pęczniejąca poz. 11. W zespole korpusu pazurki poz. 9 i przetłoczenia poz. 10 wykonane na króćcu przyłączeniowym pozwalają na zamocowanie zaworu w króćcu. Rysunek nr 2 Zespół grzybka posiada uszczelkę poz. 8 zapewniającą szczelność zamkniętego zaworu. Położenie grzybka w pozycji zamkniętej blokowane jest przez sprężynę poz. 12. Mechanizm regulująco-zamykający posiada wkręt poz. 13 do blokowania ustalonego położenia grzybka. Rysunek nr 3 Wyzwalacz poz. 5 może być wykonany jako lutowany lub alternatywnie z wykorzystaniem ampułki szklanej ESTI. Alternatywna budowa wyzwalacza przedstawiona jest na rysunku nr 3. Temperatura zadziałania wyzwalacza standardowo wynosi 72±5 o C a opcjonalnie 90±5 o C. Wyzwalacz lutowany standardowy nie posiada oznaczeń a opcjonalny jest oznakowany cyfrą 90. Ampułki szklane posiadają nadrukowane temperatury zadziałania i dodatkowo różnią się kolorem. Zawory na zamówienie mogą być wyposażone w mikroprzełącznik poz. 14 wykorzystywany do przekazywania sygnału o aktualnym położeniu grzybka zaworu. Mikroprzełącznik stanowi ponad standardowe wyposażenie zaworu. 3. SPOSÓB DZIAŁANIA ZAWORÓW Przeciwpożarowe zawory odcinające ZPp60 i ZPp120 dostarczane są w pozycji zamkniętej. W celu otwarcia zaworu należy ścisnąć skrzydełka sprężyny ryglującej poz. 12 i równocześnie napinać sprężynę zamykającą poz. 4 do momentu uzyskania odległości zaczepów poz. 15 oraz 16, pozwalającej na założenie dostarczonego z zaworem wyzwalacza poz. 5. Po założeniu wyzwalacza na zaczepy zwolnić nacisk na sprężynę zamykającą i zawór pozostanie w pozycji otwartej. Regulacja wydajności zaworu dokonywana jest przez zmianę odległości h (grzybka i korpusu). 3
Przeciwpożarowy zawór odcinający podczas normalnej pracy znajduje się w pozycji otwartej. W przypadku pożaru po przekroczeniu temperatury zadziałania w strefie zastosowanego wyzwalacza następuje uwolnienie zaczepów poz. 15 i 16 oraz uwolnienie napiętej sprężyny poz. 4. Uwolniona sprężyna spowoduje przemieszczenie grzybka zaworu do pozycji zamkniętej i nastąpi jego zablokowanie przez sprężynę ryglującą poz. 12. 4. ZASADY MONTAŻU ZAWORÓW Przeciwpożarowe zawory odcinające typu ZPp60 można montować w następujących przegrodach budowlanych (ścianach lub stropach): w stropach betonowych o grubości nie mniejszej niż 100 mm; w ścianach betonowych o grubości nie mniejszej niż 80 mm; w ścianach murowanych z cegły pełnej o grubości nie mniejszej niż 80 mm; w ścianach murowanych z bloczków betonu komórkowego o grubości nie mniejszej niż 80 mm; w ścianach typu lekkiego z płyt gipsowo-kartonowych na ruszcie stalowym o całkowitej grubości nie mniejszej niż 100 mm i odporności ogniowej nie mniejszej niż EI 60. Przeciwpożarowe zawory odcinające typu ZPp120 można montować w następujących przegrodach budowlanych (ścianach lub stropach): w stropach betonowych o grubości nie mniejszej niż 150 mm; w ścianach betonowych o grubości nie mniejszej niż 110 mm; w ścianach murowanych z cegły pełnej o grubości nie mniejszej niż 120 mm; w ścianach murowanych z bloczków betonu komórkowego o grubości nie mniejszej niż 115 mm; w ścianach typu lekkiego z płyt gipsowo-kartonowych na ruszcie stalowym o całkowitej grubości nie mniejszej niż 125 mm i odporności ogniowej nie mniejszej niż EI 120. W przypadku montażu zaworów w cieńszych ścianach, o niższej odporności ogniowej, zawór ma odporność ogniową równą odporności ogniowej ściany, w której jest zamontowany, z zachowaniem kryterium dymoszczelności. W każdym przypadku zabudowy zaworów, w przegrodzie budowlanej należy osadzić króciec przyłączeniowy (przedstawiony w poz. 6) odpowiedni do typu zaworu rysunek nr 1 i 2. Do osadzonego króćca włożyć zawór i obrócić nim do oporu w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Szczegóły osadzenia króćca przedstawione są w punktach 4.1. i 4.2. W przypadku montażu zaworów wyposażonych w mikroprzełącznik należy przewody wyprowadzić na zewnątrz kanału wentylacyjnego np. przez przelotkę osadzoną w ściance kanału. Uwaga! We wszystkich operacjach z użyciem gipsu, kleju lub mas uszczelniających stosować się do zaleceń technologicznych producenta tych materiałów. 4.1. Montaż w przegrodach budowlanych betonowych lub murowanych Sposób montażu zaworów odcinających typu ZPp60 w przegrodach betonowych i murowanych przedstawiony jest na rysunku nr 4. W przegrodzie budowlanej wykonać otwór o średnicy Dn +40 mm. Dn jest wielkością zaworu wg tabeli nr 1. W otworze umieścić kanał wentylacyjny o średnicy równej Dn mm. W przypadku kanału wentylacyjnego wykonanego z rury ze szwem wzdłużnym zastosować dwa przynitowane wąsy (jak na rysunku 4). Do kanałów wentylacyjnych wykonanych z rur spiro wąsów nie stosować. Szczelinę pomiędzy kanałem wentylacyjnym a przegrodą budowlaną wypełnić szczelnie zaprawą murarską lub pianką montażową do 4
klap ppoż. Część kanału wystającą na zewnątrz obciąć. Króciec montażowy dostarczony z zaworem, od zewnątrz na obwodzie w pobliżu kołnierza pomalować masą uszczelniającą Promaseal-Mastic i włożyć do kanału licując kołnierz króćca z powierzchnią przegrody uwzględniając jej warstwy wykończeniowe. Tak osadzony króciec przynitować do kanału wentylacyjnego. Po związaniu się materiałów uszczelniających do króćca wkręcić zawór w sposób wyżej opisany. Rysunek nr 4 Sposób montażu zaworów odcinających typu ZPp120 w przegrodach betonowych i murowanych przedstawiony jest na rysunku nr 5. Podobnie jak przy montażu zaworu ZPp60 w przegrodzie budowlanej betonowej lub murowanej należy wykonać otwór Dn +40 mm a następnie usytuować w jego osi króciec przyłączeniowy poz. 6 5
(wg rysunku nr 2) z uprzednio odgiętymi wąsami i przyłączonym do króćca kanałem. Tak usytuowany w przegrodzie budowlanej króciec i kanał należy dokładnie uszczelnić zaprawą a po związaniu zaprawy należy wkręcić zawór do zamontowanego w ścianie króćca przyłączeniowego. Rysunek nr 5 4.2. Montaż w przegrodach typu lekkiego wykonanych z płyt gipsowo-kartonowych. Sposób montażu zaworów odcinających typu ZPp60 w przegrodach G-K przedstawiony jest na rysunku nr 6. W przegrodzie budowlanej typu lekkiego wykonać otwór o średnicy Dn +(8 do 12) mm. W otworze umieścić centrycznie kanał wentylacyjny o średnicy równej Dn i doszczelnić go masą uszczelniającą Promaseal-Mastic do płyt G-K. Część kanału wystającą na zewnątrz obciąć. Króciec montażowy dostarczony z zaworem, od zewnątrz na obwodzie w pobliżu kołnierza pomalować masą uszczelniającą Promaseal-Mastic i włożyć do kanału licując kołnierz króćca z powierzchnią przegrody uwzględniając jej warstwy wykończeniowe. Tak osadzony króciec przynitować do kanału wentylacyjnego. Po związaniu się materiałów uszczelniających do króćca wkręcić zawór w sposób wyżej opisany. 6
Rysunek nr 6 Sposób montażu zaworów odcinających typu ZPp120 w przegrodach G-K przedstawiony jest na rysunkach nr 7 i 8. Sposób montażu zaworu przedstawiony na rysunku nr 7 wymaga dostępu z obu stron przegrody budowlanej. W przypadku braku dostępu do drugiej strony przegrody budowlanej należy zastosować wariant zabudowy przedstawiony na rysunku nr 8. Przystępując do montażu zaworu ZPp120 w przegrodzie z płyt gipsowo-kartonowych w sposób przedstawiony na rysunku nr 7 należy w płytach G-K przegrody ogniowej od strony montażu zaworu wykonać otwór o średnicy Dn +10 mm, natomiast w płytach G-K po przeciwnej stronie przegrody oraz w wełnie mineralnej wypełniającej przegrodę należy wykonać otwór Dn + 40 mm. Wykonać wg rysunku nr 10 kołnierz pomocniczy (zwinięty pasek blachy o grubości około 0,8 mm). W zakładce kołnierza wykonać dwa otwory na nity. Pomiędzy płytami przegrody w otworze wyciętym w wełnie mineralnej umieścić centrycznie wykonany króciec i znitować zakładkę. Zamontować kanał wentylacyjny z króćcem 7
przyłączeniowym i umieścić je w przegrodzie budowlanej. Umieszczając króciec, wraz z przyłączonym kanałem w przegrodzie G-K należy nanieść na jego obwodzie warstwę masy Promastop MG III i przykręcić wkrętami poprzez otwory przygotowane w króćcu, jeżeli połączenie kanału wentylacyjnego i króćca przyłączeniowego nie było nitowane. Tak zmontowany układ należy starannie uszczelnić zaprawą gipsową a w końcowej fazie prac przykręcić zawór do zamontowanego króćca. Rysunek nr 7 Sposób montażu zaworów odcinających typu ZPp120 w przegrodach G-K wg schematu przedstawionego na rysunku nr 8 wymaga wcześniejszego przygotowania konstrukcji nośnej przegrody. W ruszcie stalowym przegrody wykonać obramowanie z profili stalowych tworzące kwadrat o wymiarze (Dn+100) x(dn+100) mm. Obramowanie powinno być usytuowane centrycznie względem osi kanału wentylacyjnego. W tylnych płytach G-K przegrody wyciąć centrycznie otwór o średnicy równej Dn+10 mm. Zamontować kanał wentylacyjny o odpowiedniej długości i doszczelnić go z płytami G-K masą uszczelniającą Promaseal Mastic. Przestrzeń pomiędzy obramowaniem i kanałem wentylacyjnym wypełnić wełną mineralną. Przygotować płyty G-K do osadzenia króćca montażowego dostarczonego z zaworem. Płyty wewnętrzne przyciąć o wymiarze (Dn+90) mm a płyty zewnętrzne o wymiarze (Dn+100+S) mm. We wszystkich przygotowanych płytach wyciąć otwory o średnicy (Dn+10) mm. Płyty ułożyć symetrycznie względem siebie, skleić ze sobą lub skręcić od wewnątrz (wkrętami do płyt G-K) jednocześnie osadzając w nich króciec przyłączeniowy i doszczelnić go masą Promaseal Mastic. Na obwodzie mniejszych płyt G-K w przygotowanym zestawie z osadzonym króćcem przyłączeniowym nałożyć warstwę masy uszczel- 8
niającej Promaseal Mastic, całość osadzić w obramowaniu przegrody i przymocować wkrętami płyty większe do obramowania. Króciec montażowy połączyć z kanałem wentylacyjnym nitami zrywalnymi. Po związaniu się materiałów uszczelniających do króćca wkręcić zawór w sposób wyżej opisany. Rysunek nr 8 5. REGULACJA ZAWORU Przeciwpożarowy zawór odcinający regulujemy w celu ustawienia ilości przepływającego powietrza (wywiew lub nawiew). Do regulacji zawór wykręcamy z króćca przyłączeniowego. Regulacji zaworu dokonujemy w pozycji otwartej uprzednio zwalniając wkręt blokujący poz. 13 rys. nr 1 i 2 a następnie obracając grzybkiem zaworu poz. 2 względem korpusu poz. 1 ustalamy wielkość szczeliny h. Po dokonaniu regulacji należy grzybek unieruchomić wkrętem poz. 13 i zawór ponownie osadzić w króćcu przyłączeniowym. Orientacyjnie zależność wydajności V od odległości h przy różnych prędkościach wypływu powietrza podane są na załączonych wykresach. 9
Uwaga! Zmiana położenia unieruchomionego grzybka (przy zaciśniętym wkręcie poz. 13) może doprowadzić do uszkodzenia zaworu. 6. WYPOSAŻENIE DODATKOWE Przeciwpożarowe zawory odcinające na zamówienie mogą być wyposażone ponad standardowo w mikroprzełącznik poz. 14 wykorzystywany do przekazywania sygnału o aktualnym położeniu grzybka zaworu. Schemat ideowy podłączenia mikroprzełącznika przedstawiono na rys. 9. Rysunek nr 9 Schemat ideowy podłączenia mikroprzełącznika. 7. SPOSÓB OZNACZANIA ZAWORU PRZY ZAMÓWIENIU Zamówienie zaworów przeciwpożarowych musi zawierać niezbędne informacje, potrzebne do jego zrealizowania zgodnie z oczekiwaniami tj.: typ zaworu, wariant wykonania, wielkość oraz wyposażenie dodatkowe, jakim jest kołnierz pomocniczy przy montażu w oddzieleniu ogniowym wykonanym z płyt gipsowo kartonowych. Oznaczenie typu zaworu: Oznaczenie wariantu zaworu: ZPp60 lub ZPp120 wariant podstawowy bez oznaczenia, wariant z mikroprzełącznikiem HE Oznaczenie wielkości: 100; 125; 160; 200 Oznaczenie wyposażenia K (brak wyposażenia jest bez oznaczenia) Przykłady oznaczenia: Zawór przeciwpożarowy typ ZPp60 wielkości 160, wyposażony w mikroprzełącznik (bez kołnierza pomocniczego): ZPp60/HE 160 Zawór przeciwpożarowy typ ZPp120 wielkości 125, bez mikroprzełącznika z kołnierzem pomocniczym: ZPp120/125K 8. ORIENTACYJNE CIĘŻARY ZAWORÓW średnica zaworu 100 125 160 200 typ zaworu kg ZPp60 1,1 1,4 1,8 2,33 ZPp120 1,22 1,49 1,83 2,39 10
9. WIELKOŚĆ STRUMIENIA W ZALEŻNOŚCI OD USTAWIENIA WIELKOŚCI H I OD PRĘDKOŚCI PRZEPŁYWAJĄCEGO POWIETRZA Wydatki V dla W = 2 m/s i szczeliny h Wydatki V dla W = 4 m/s i szczeliny h 11
Wydatki V dla W = 6 m/s i szczeliny h Wydatki V dla W = 8 m/s i szczeliny h 12
OFERUJEMY RÓWNIEŻ WYROBY WYSZCZEGÓLNIONE W KATALOGACH: CENTRALE KLIMATYZACYJNE AF PŁASKIE CENTRALE WENTYLACYJNE AF-MINI APARATY GRZEWCZO-WENTYLACYJNE FAGW AUTOMATYKA CENTRAL WENTYLACYJNYCH TŁUMIKI AKUSTYCZNE PROSTOKĄTNE I KOŁOWE URZĄDZENIA REGULUJĄCE ORAZ ZAKAŃCZAJĄCE UKŁADY WENTYLACYJNE REGULATORY ZMIENNEGO PRZEPŁYWU STRUMIENIA OBJĘTOŚCIOWEGO POWIETRZA KLAPY PRZECIWPOŻAROWE PROSTOKĄTNE I KOŁOWE PRZECIWPOŻAROWE KLAPY ODCINAJĄCE DO INSTALACJI ODDYMIAJĄCYCH I ZAWORY PRZECIPOŻAROWE KRATKI WENTYLACYJNE, ŁAPACZE TŁUSZCZU, NAWIEWNIKI STROPOWE KANAŁY I KSZTAŁTKI O PRZEKROJU PROSTOKĄTNYM I KOŁOWYM NAWIEWNIKI WIROWE PRZEDSIĘBIORSTWO POLSKO-AUSTRIACKIE P.U.H. FRAPOL Sp. z o.o. 30-832 KRAKÓW ul. Mierzeja Wiślana 8 tel. 012 653-27-66 012 659-05-77 fax 012 653-27-89 zarzad@frapol.com.pl marketing@frapol.com.pl klient@frapol.com.pl www.frapol.com.pl PONADTO OFERUJEMY: FILTRY ELEMENTY MONTAŻOWE W SYSTEMIE METU ZAWORY POWIETRZNE Marzec 2010