Spis treści. Wstęp... 11

Podobne dokumenty
Finansowanie MSP w Polsce ze środków finansowych UE jako czynnik wpływający na konkurencyjność przedsiębiorstw

DR GRAŻYNA KUŚ. specjalność: Gospodarowanie zasobami ludzkimi

Perspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych. Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera

Znaczenie klastrow dla innowacyjności gospodarki w Polsce

Klastry a międzynarodowa konkurencyjność i internacjonalizacja przedsiębiorstwa

Łukasz Urbanek. Departament RPO. Kierownik Działu Programowania i Ewaluacji. Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

POLITYKA GOSPODARCZA POLSKI PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ

"Małe i średnie przedsiębiorstwa. Szkoła Główna Handlowa

Wsparcie przedsiębiorców w latach możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej

Rządowe programy dostępne w BGK

Wsparcie działalności innowacyjnej przedsiębiorców i współpracy nauki z biznesem w ramach RPO WKP

Wsparcie EEN dla rosnących spółek

Klastry wyzwania i możliwości

Programowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka

Spis treści. Wstęp. CZĘŚĆ I. TEORIA WYMIANY MIĘDZYNARODOWEJ (Anna Zielińska-Głębocka)

Przedmowa System zarządzania jakością w przygotowaniu projektów informatycznych...11

Hiszpańskie konsorcja eksportowe gotowe rozwiązanie dla polskich eksporterów

PRZECIWDZIAŁANIE I ADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU

Inicjatywa JEREMIE instrumenty zwrotne dla rozwoju MŚP

Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem działalności innowacyjnej- działania PARP

Pomorski Broker Eksportowy

Możliwości dofinansowania w nowej perspektywie na projekty badawczo-rozwojowe oraz innowacje

Data wydruku: Dla rocznika: 2015/2016. Opis przedmiotu

Część 1. Podstawy kształtowania przewagi konkurencyjnej i konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw... 13

Integracja europejska

Ś W I A TEORIA I PRAKTYKA Z PERSPEKTYW RACJONALNYCH WYBORÓW EKONOMICZNYCH. Eugeniusz M. Pluciński

PRZEDMIOTY REALIZOWANE W RAMACH KIERUNKU ZARZĄDZANIE I STOPNIA STUDIA STACJONARNE

Wstęp. W niniejszej monografii podmioty gospodarcze nazwano przedsiębiorstwem, zamiennie posługując się synonimem firma.

Wpływ bieżącej sytuacji gospodarczej na sektor małych i średnich przedsiębiorstw MSP

Jak zapewnić bezpieczeństwo finansowe przedsiębiorstwa? Marek Jakubicz Dyrektor Biura Sprzedaży i Obsługi Polis

Inteligentne specjalizacje Województwa Małopolskiego. Szanse i możliwości rozwoju przedsiębiorczości z wykorzystaniem środków RPO WM

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia)

Tematyka seminarium licencjackiego dla studentów kierunku. Ekonomia w roku ak. 2014/2015

KONKURENCYJNOŚĆ FIRM REGIONU ŁÓDZKIEGO NA RYNKACH MIĘDZYNARODOWYCH.

Raport z badania Analiza umiędzynarodowienia małych i średnich przedsiębiorstw z województwa kujawsko-pomorskiego

PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe

Wsparcie publiczne dla MSP

XXIII Raport Roczny BEZPOŚREDNIE INWESTYCJE ZAGRANICZNE W POLSCE Warszawa, 8 kwietnia 2014 r.

Wspieranie eksportowej działalności MSP w Banku Gospodarstwa Krajowego

Przekazanie Państwu specjalistycznej wiedzy z zakresu zarządzania, marketingu, finansów, rozwoju zasobów ludzkich oraz współpracy międzynarodowej.

Kapitał zagraniczny w Polsce w dobie globalizacji

SPIS TREŚCI. Wprowadzenie... 9

KIERUNEK: FINANSE I RACHUNKOWOŚĆ ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY LICENCJACKI

Spis treści. Wstęp 11

ZBIORCZE ZESTAWIENIE DOSTĘPNYCH INSTRUMENTÓW WSPARCIA

REGION BGK INSPIRUJĄCY PARTNER W KREOWANIU REGIONALNEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI. Kolbudy, 24 kwietnia 2019 r.

Forum Małych i Średnich Przedsiębiorstw

Jan Siekierski B Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie Kraków 2010

Biznes Międzynarodowy. Specjalizacja Studia 1 stopnia

Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO założenia programowe

GOSPODARKA POLSKI TRANSFORMAaA MODERNIZACJA DROGA DO SPÓJNOŚCI SPOŁECZNO-EKONOMICZNEJ

6 Metody badania i modele rozwoju organizacji

FINANSE PRZEDSIĘBIORSTWA 2

Seminarium z cyklu Europejskie Przedsiębiorstwo Obrót towarowy z krajami spoza UE cła, VAT i akcyza w kontekście potencjalnego Brexitu

Raport o sytuacji mikro i małych firm w roku 2013

Uwarunkowania i instrumenty wspierające odporność gospodarczą miast i regionów

Wykaz haseł identyfikujących prace dyplomowe na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarządzania

PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe

PROJEKTY WSPIERAJĄCE ROZWÓJ EKSPORTU MIKRO-, MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW PASZPORT DO EKSPORTU 1

CSR a konkurencyjność polskich przedsiębiorstw. Działania PARP w zakresie biznesu społecznie odpowiedzialnego

Czynniki wzrostu innowacyjności regionu i przedsiębiorstw

Klaster Gospodarki Odpadowej i Recyklingu szansą rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw z branży odpadowej i recyklingu

prof. dr hab. Stefan Krajewski

Dolnośląski Fundusz Powierniczy szansa rozwoju dla mikro, mały i średnich firm na Dolnym Śląsku

Europejski Bank Inwestycyjny jest pożyczkodawcą Unii Europejskiej.

Wsparcie MŚP w promocji marek produktowych

WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY

Wsparcie dla projektów innowacyjnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego

Zamówienia publiczne w dobie elektronizacji

Ekonomia rozwoju wykład 7 Rola instytucji w rozwoju ekonomicznym. Prawa własności, ryzyka ekonomiczne, polityczne i

Raport z badania Problemy polskich przedsiębiorstw w handlu zagranicznym w okresie narastającego kryzysu w strefie Euro

Polska w Onii Europejskiej

Stan realizacji Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego na lata Katowice, 20 września 2005 r.

Informacje gospodarcze z Rosji :17:52

WYBÓR RYNKU. Wybór rynku. Materiał opracowany na podstawie treści pochodzących z portalu Strona 1/6

Wsparcie EEN dla rosnących spółek

Część 1. Kierunki badań nad zarządzaniem małymi i średnimi przedsiębiorstwami... 13

Centrum Obsługi Inwestorów i Eksporterów (COIE) Otwieramy dostęp do światowych rynków

1. Organizacje pozarządowe w gospodarce rynkowej... 11

Wparcie społeczeństwa informacyjnego i e-biznesu

Możliwości wsparcia z funduszy UE. Zbigniew Krzewiński

Polski eksport ze wsparciem KUKE. Andrzej Rasiński Dyrektor Ds. Sprzedaży KUKE SA w Poznaniu

Akademia Młodego Ekonomisty

Środki unijne - Jak najlepiej wykorzystać ostatnią szansę?

Kierunki REKRUTACJA 2018/2019 WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH EKONOMIA ZARZĄDZANIE ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI. Nowa oferta specjalności!!!

ISBN (wersja online)

KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW

POLSKA TRANSFORMACJA USTROJOWA. Próba dyskunu - zarys perspektyw. Warszawa 1004

Departament Innowacji i Przemysłu

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka

Małgorzata Domiter EKSPORT W DOKTRYNIE I POLITYCE GOSPODARCZEJ NA TLE PROCESÓW LIBERALIZACYJNYCH I INTEGRACYJNYCH

Dofinansowanie na rozwój działalności i wdrożenie innowacji

Educational curriculum - Harmonogram szkoleń w ramach komponentu 3

Kierunek EKONOMIA WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. rekrutacja 2017/2018

Zagraniczna polityka handlowa. Tomasz Białowąs msg.umcs.lublin.pl/bialowas.htm

Uniwersytet w Białymstoku Wydział Ekonomiczno-Informatyczny w Wilnie SYLLABUS na rok akademicki 2009/2010

ROLA ZARZĄDZANIA STRATEGICZNEGO W ROZWOJU ORGANIZACJI

Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego do 2030 roku

Klastry i ich wpływ na gospodarkę. dr Maciej Woźniak Wydział Zarządzania AGH

Transkrypt:

Spis treści Wstęp... 11 Rozdział 1. Pojęcie i znaczenie handlu międzynarodowego... 13 1.1. Elementy handlu zagranicznego... 13 1.1.1. Pojęcie i funkcje handlu zagranicznego... 13 1.1.2. Formy handlu zagranicznego... 16 1.1.3. Handel zagraniczny a proces globalizacji gospodarki... 20 1.2. Instytucje i organizacje regulujące i wspierające handel międzynarodowy... 23 1.2.1. Światowa Organizacja Handlu... 23 1.2.2. Instytucje wspierające handel zagraniczny w Polsce... 25 1.3. Strategie wejścia MŚP na rynki międzynarodowe... 31 1.3.1. Pojęcia terminu strategia... 31 1.3.2. Rodzaje strategii... 32 1.3.3. Formy wchodzenia MŚP na rynki międzynarodowe... 33 Rozdział 2. Instrumenty wspierania eksportu wykorzystywane w handlu międzynarodowym... 46 2.1. Instrumenty wspierania eksportu... 47 2.1.1. Ulgi o charakterze fiskalnym i kredytowym... 48 2.1.1.1. Kredytowanie eksportu przez eksporterów... 49 2.1.1.2. Kredytowanie eksportu przez banki... 51 2.1.1.3. Kredytowanie eksportu z udziałem państwowych środków finansowych... 54 2.1.2. Ubezpieczenie kredytów eksportowych... 56 2.2. Pozostałe formy finansowania handlu zagranicznego... 59 2.2.1. Faktoring... 59 2.2.2. Forfaiting... 62 2.3. Instrumenty wspierania eksportu w wybranych krajach... 64 2.3.1. System niemiecki... 64 2.3.2. System francuski... 70 2.3.3. System amerykański... 73 2.3.4 Włoski przykład wspierania eksportu przez rozwój konsorcjum MŚP... 76 2.3.5. Wybrane przykłady wspierania eksportu wykorzystywane w innych krajach... 82

8 Spis treści Rozdział 3. Wspieranie handlu międzynarodowego małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce... 85 3.1. Formy wspierania handlu międzynarodowego w Polsce... 85 3.1.1. Instrumenty finansowe... 86 3.1.2. Wsparcie informacyjno-promocyjne... 98 3.1.3. Działania traktatowe... 111 3.2. Programy i dotacje udzielane na wsparcie eksportu ze środków Unii Europejskiej małym i średnim przedsiębiorstwom w pierwszym okresie programowania...... 112 3.2.1. Exprom... 113 3.2.2. Program Rozwoju Przedsiębiorstw Eksportowych... 115 3.2.3. Drugi okres programowania ze środków Unii Europejskiej Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006... 124 3.3. Narodowa Strategia Spójności 2007-2013... 131 Rozdział 4. Wpływ instrumentów polityki państwa na handel międzynarodowy sektora MŚP w Polsce... 138 4.1. Stan małych i średnich przedsiębiorstw w handlu zagranicznym... 138 4.2. Kierunki rozwoju handlu zagranicznego MŚP... 141 4.3. Struktura geograficzna handlu zagranicznego MŚP... 146 4.3.1. Eksport... 147 4.3.2. Import... 153 4.4. Struktura towarowa handlu zagranicznego małych i średnich przedsiębiorstw... 157 4.4.1. Eksport... 157 4.4.2. Import... 160 4.5. Struktura handlu zagranicznego małych i średnich przedsiębiorstw według województw... 164 4.5.1. Eksport MŚP w województwach... 164 4.5.2. Import MŚP w województwach... 169 4.6. Badania ankietowe... 174 4.6.1. Metodyka badawcza... 174 4.6.2. Skuteczność polskiej polityki wspierania handlu międzynarodowego w świetle wyników badań ankietowych sektora MŚP... 175 4.7. Przyczyny zmian w handlu międzynarodowym MŚP... 181 4.7.1. Wpływ polityki kursowej na pobudzenie eksportu... 181 4.7.2 Wpływ kryzysu finansowego w latach 2008-2009 na handel zagraniczny Polski i jego skutki... 187 4.7.3. Wpływ akcesji Polski do Unii Europejskiej na handel międzynarodowy małych i średnich przedsiębiorstw... 191 4.7.4. Wpływ instrumentów wsparcia handlu międzynarodowego na eksport małych i średnich przedsiębiorstw... 193

Spis treści 9 Rozdział 5. Ekonomiczne i organizacyjne zmiany warunkujące wzrost udziału małych i średnich przedsiębiorstw w handlu międzynarodowym Polski... 196 5.1. System wspierania eksporterów z sektora MŚP... 197 5.2. Kooperacja jako forma grupowej współpracy MŚP... 201 5.3. Konsorcja eksportowe szansą sektora MŚP w Polsce... 206 5.4. Klaster jako forma regionalnego rozwoju eksportu... 210 5.5. Studia przypadków polskie klastry... 214 Zakończenie... 219 Literatura... 221 Spis rysunków... 226 Spis tabel... 227 Wykaz użytych skrótów... 229

Wstęp Handel międzynarodowy jest istotnym elementem systemu ekonomicznego każdego kraju. W obecnych czasach żadna gospodarka nie mogłaby rozwijać się w dłuższym okresie w izolacji, nie uczestnicząc w handlu międzynarodowym. Przyczyną, dla której kraje włączają się w wymianę handlową, jest nie tylko naturalna konieczność, ale znaczne korzyści, jakie wynikają z handlu międzynarodowego. Dzięki niej państwa mogą uczestniczyć w międzynarodowym podziale pracy, racjonalnie wykorzystując własne zasoby i możliwości produkcyjne. Handel międzynarodowy pobudza postęp technologiczny, zwiększa wydajność pracy i konkurencyjność przedsiębiorstw. Książka, którą trzymają Państwo w rękach, dotyczy polityki państwa w zakresie wspierania aktywności małych i średnich przedsiębiorstw w handlu międzynarodowym Polski. Celem autora jest przedstawienie i określenie wpływu polskiej polityki na rozwój eksportu w sektorze MŚP. Na podstawie tak nakreślonego celu badawczego zbudowano tezę stwierdzającą, że pomoc ze strony rządu przyczynia się do wzrostu aktywności sektora MŚP w handlu międzynarodowym. Przyjęto również następujące tezy pomocnicze: w Polsce istnieje słaba i mało efektywna polityka wspierająca małych i średnich eksporterów, brak jest sprawnego systemu pomocy i informacji o programach wsparcia MŚP, środki przeznaczone na rozwój MŚP i eksportu ze strony państwa są niewystarczające. Badania zostały przeprowadzone na podstawie danych pierwotnych (metoda ankietowa) oraz wtórnych, które zostały uzyskane z Głównego Urzędu Statystycznego, i danych opublikowanych przez Ministerstwo Gospodarki, Departament Przedsiębiorczości. Na podstawie zebranych materiałów dokonano syntezy opracowanych wniosków, a następnie przez rozumowanie indukcyjne starano się doprowadzić do udowodnienia postawionych tez. Uwzględniając charakter badań empirycznych, metodykę badawczą podzielono na 7 faz badawczych. W pierwszej fazie badawczej opisano pole badań, tzn. dokonano identyfikacji przedmiotu i podmiotu badań. Przedmiotem badań w niniejszej książce jest problematyka handlu międzynarodowego, a podmiot badań stanowią polskie małe i średnie przedsiębiorstwa działające na rynku międzynarodowym. W fazie drugiej przeprowadzono dobór próby badawczej na podmiocie badań. Trzecia faza, tj. budowa instrumentu pomiarowego, wymagała od autora stworzenia narzędzia badawczego, kwestionariusza. W fazie czwartej przeprowadzono badania pierwotne na próbie badawczej. Faza piąta obejmuje korektę zebranych danych, na których w dalszej części (w fazie szóstej) przeprowadzono analizę danych za pomo-

12 Wstęp cą wskaźników struktury. Faza siódma obejmuje ocenę wyników badań zawartych w rozdziałach czwartym i piątym. Książka wypełnia lukę, jaka istnieje w badaniach empirycznych, w zakresie analizy funkcjonującego systemu wspierania eksportu sektora MŚP w obecnej rzeczywistości gospodarczej w Polsce. Celem było przedstawienie wpływu polskiej polityki na rozwój eksportu w sektorze MŚP. Na podstawie przeprowadzonych badań i analiz handlu zagranicznego w książce zostały przedstawione propozycje efektywniej działającego systemu wsparcia ze strony państwa oraz instytucji pozarządowych w rozwijaniu eksportu wśród małych i średnich przedsiębiorstw. Książka skierowana jest do przedstawicieli instytucji i organizacji rządowych, związków oraz stowarzyszeń pozarządowych zajmujących się wspieraniem MŚP w działaniach eksportowych.