Analiza Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia () w kontekście podniesienia standardów komunikacji miejskiej w Kielcach Opracowanie: Jerzy Stradomski /www.stradomski.pl/. Korzystanie wyłącznie ze wskazaniem źródła. Kontakt: inwestycjekielce@interia.pl, tel. 0 500 605 600 Kielecki Portal Komunikacyjny www.komunikacja-kielce.pl
Zarząd Transportu Miejskiego w Kielcach. Postępowanie o udzielenie zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego na wykonywanie usług przewozowych w komunikacji miejskiej w Kielcach. Celem niniejszej analizy jest przedstawienie szans i zagroŝeń wynikających z przygotowanego przez Zarząd Transportu Miejskiego w Kielcach (ZTM) przetargu na świadczenie usług przewozowych przez najbliŝsze dziesięć lat, począwszy od stycznia 2008 roku. W przygotowanym raporcie postaram się nakreślić, jak będzie wyglądała komunikacja publiczna w Kielcach przez najbliŝsze 10 lat, przedstawię takŝe ciekawe przykłady organizacji transportu w innych miastach Polski. Szczegółowa analiza Rozdział II - Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia (analiza) 1. Szczegółowe określenie przedmiotu zamówienia. ( ) 4) Na podaną powyŝej liczbę kilometrów składają się kilometry bezpośrednio wynikające z obsługi linii (bez kilometrów dojazdowych i zjazdowych). Koszty dojazdu do przystanku początkowego i zjazd z przystanku końcowego Wykonawca powinien uwzględnić w cenie kilometra wykonanego na linii komunikacyjnej. Poprzez uŝycie tego zapisu mieszkańcy będą nadal oglądać zjeŝdŝające do zajezdni autobusy, które nie będą musiały zabrać nikogo z przystanku. Skoro ZTM i tak zamierza płacić za te kilometry (przewoźnik ma to wliczyć w koszt wozokilometra), to uŝywając takiego rozumowania nic się nie zmieni. Warto podkreślić, Ŝe jesteśmy najpewniej jedynym miastem wojewódzkim, które stosuje takie rozwiązanie. Gdyby nie to obwarowanie, moŝnaby w banalny sposób poprawić komunikację całego miasta z dzielnicami, w których znajdują się zajezdnie autobusowe. Interesującym pomysłem byłoby takŝe stworzenie linii zjazdowych, przyśpieszonych, które zatrzymywałyby się tylko w miejscach o duŝym natęŝeniu ruchu pasaŝerskiego. Niestety w tym temacie odstajemy od innych. 2. Wymagania dotyczące zasad świadczenia usług przewozowych. 5) Zleceniodawca wymaga kolorystyki zewnętrznej autobusów w barwie czerwono-kremowej we wszystkich pojazdach wprowadzanych do eksploatacji w trakcie realizacji umowy. Wykonawca, z którym zostanie zawarta umowa zobowiązany będzie: a) uzgodnić ze Zleceniodawcą sposób malowania pojazdów, b) dostosować kolorystykę wszystkich autobusów do 31.12.2012r., - 2 -
W 2006 roku postanowiono, Ŝe kieleckie autobusy będą miały Ŝółto-czerwone barwy. Nie wydaje mi się, by kolor Ŝółty był odcieniem kremowego, stąd uwaŝam, iŝ jest to ewidentna pomyłka piszącego. Mam nadzieję, Ŝe organizator (ZTM) moŝe powołać się w zaistniałej sytuacji na podpunkt a), który być moŝe zniweluje tę nieścisłość. Niestety nie dopatrzyłem się w konieczności doprowadzenia pojazdu do odpowiedniego wyglądu po zdjęciu reklamy. Być moŝe w tym temacie wystarczy zapis ogólny o wymaganej kolorystyce, ale warto było wskazać na tę szczególną sytuację, gdyŝ obecnie po Kielcach jeŝdŝą pojazdy z podkładem pod reklamę sprzed kilku lat, czego dowodem są zamieszczone poniŝej zdjęcia. - 3 -
2. Wymagania dotyczące zasad świadczenia usług przewozowych. 6) Wykonawca moŝe zamieścić reklamę na płaszczyznach czołowej i tylnej autobusu po uprzednim zaakceptowaniu projektu przez Zamawiającego. Trudno wyjaśnić w kilku zdaniach ten zapis. ZTM w ogóle nie odniósł się do reklam umieszczanych na powierzchniach bocznych pojazdu. W tym przypadku za wpadkę moŝna uznać dopuszczenie reklamy na powierzchni czołowej (chyba chodzi o przód), kiedy od kilku lat obowiązuje całkowity zakaz zaklejania tej części autobusu. Skoro został rozpisany tak dokładny, wg ZTM przetarg, to warto było pomyśleć nad częścią estetyczną trochę intensywniej, bo miejski autobus powinien zachować swoją toŝsamość (barwy). Przy okazji przetargu moŝna było wprowadzić odpowiedni standard i wskazać, gdzie i jak dokładnie mogą być klejone reklamy. Na przykładzie Warszawy pokaŝę, w jaki sposób ustaliły to inne miasta. - 4 -
Zdjęcia warszawskich autobusów, w których zastosowano odpowiednie standardy dotyczące powierzchni reklamowej na pojazdach. Ograniczenia ustalone przez ZTM Warszawa dotyczą wszystkich przewoźników, z którymi organizator ma zawartą umowę na świadczenie usług. Reklama typu busboard na autobusie Veolii Transport Polska Reklama typu fullback na autobusie MZA Warszawa - 5 -
Dla porównania, w Kielcach moŝna kleić dowolnie całe boki i tył, a jak pokazują zdjęcia pojazdów warszawskich, odpowiednie standardy sprawiają, Ŝe pojazd wygląda estetyczniej i zachowuje swój miejski image. - 6 -
W przetargu powinny znaleźć się odpowiednie zapisy, dzięki którym pojazdy wyglądałyby w następujący sposób: - 7 -
3. Wymagania szczegółowe dla poszczególnych rodzajów autobusów: 3) Autobusy muszą spełniać następujące minimalne parametry techniczne: MEGA: a) Min. 3 drzwi o szerokości nie mniejszej niŝ 1200 mm, otwierane z kabiny kierowcy, w tym min. 2 drzwi z niską podłogą bez stopni poprzecznych. Zapis ten dotyczy takŝe pozostałych formatów pojazdów, czyli MAXI i MINI. ZTM dopuścił tym samym do uŝytku tzw. autobusy niskowejściowe, czyli te, które np. w ostatnim wejściu mają schodki. Skoro 10 lat temu kupowano juŝ autobusy w pełni niskopodłogowe (Neoplan, Solaris Urbino), to niezrozumiałe jest dla mnie, dlaczego teraz zdecydowano się na taki krok. RóŜnica w cenie między 12-metrowym autobusem niskowejściowych, a 12-metrowym autobusem w pełni niskopodłogowym wynosi ok. 100-150 tys. zł. Sumując ilość autobusów, które musi kupić przewoźnik, zysk dla niego jest oczywisty, a komfort jazdy dla pasaŝera zostaje obniŝony. Zapis dotyczący ilości drzwi w pojazdach warunkuje wycofanie z eksploatacji wszystkich sprowadzonych Manów. Warto zaznaczyć, Ŝe w autobusach typu MEGA nie wymaga się podestu dla niepełnosprawnych. Nie da się merytorycznie uzasadnić faktu, Ŝe takowy jest potrzebny w formacie MAXI, a akurat w MEGA nie. Być moŝe jest to kwestia niedopatrzenia ze strony Zamawiającego (ZTM Kielce). Zapomniano teŝ o jednym, dość istotnym detalu konieczności instalacji automatycznego sygnału dźwiękowego przed zamknięciem drzwi w pojeździe. Jest to dość waŝna informacja dla pasaŝera, gdyŝ w sytuacji, w której nagle zdecyduje się do wejścia do autobusu, wie, Ŝe nie przytrzasną go drzwi. NaleŜy mieć nadzieję, ze pojazdy, które trafią do Kielc będą miały fabrycznie zainstalowaną tę funkcję (większość producentów robi to standardowo). 3. Wymagania szczegółowe dla poszczególnych rodzajów autobusów: 6) W trakcie obowiązywania umowy Wykonawca ma obowiązek dokonywać wymiany autobusów na autobusy nowe lub uŝywane z tym, Ŝe wprowadzany do eksploatacji autobus uŝywany nie moŝe być starszy niŝ 5 lat. Niebezpieczeństwem tego zapisu jest to, Ŝe do Kielc moŝe trafić zdecydowanie mniej nowoczesnych autobusów. Jest to zapis o tyle niezrozumiały, Ŝe wg szacunków amortyzacja autobusu trwa ok. 6-7 lat, więc przy 10-letnim przetargu bez problemu moŝna było postawić wymóg kupowania tylko i wyłącznie fabrycznie nowych pojazdów. - 8 -
3. Wymagania szczegółowe dla poszczególnych rodzajów autobusów: 5) Średni wiek autobusów nie moŝe być wyŝszy niŝ: a) od 1.01.2009 r. do 31.12.2011 r. 10 lat, b) od 1.01.2012 do końca trwania umowy 9 lat, Obecnie średnia wieku kieleckich autobusów, których stan pozostawia wiele do Ŝyczenia wynosi mniej niŝ 12 lat. ObniŜenie tego progu o 3 lata wydaje się być wystarczające. Odnosząc się do obecnego stanu taboru w MPK, zgodnie ze specyfikacją moŝna stwierdzić, Ŝe przewoźnik będzie musiał zakupić min. 33 niskowejściowe pojazdy MAXI, gdyŝ obecnie ma ich 30 (liczę tylko Solarisy i Neoplany, gdyŝ Many nie spełniają warunków ), a w sumie musi być ich minimum 63. Pojawi się takŝe konieczność zakupu 8 niskowejściowych wozów MEGA (tzw. przegubowych). Sumując minimalne inwestycje poniesione przez MPK moŝna dostrzec konieczność zakupu 41 nowych autobusów, lecz dzięki zapisom dot. wieku pojazdów będzie musiało być ich zdecydowanie więcej. Biorąc pod uwagę średnią 9 lat, która ma być utrzymana do końca trwania umowy, moŝna powiedzieć, Ŝe po 2012 roku większość pojazdów stanowić będą nowsze autobusy. W poniŝszej analizie wziąłem pod uwagę wymaganą liczbę niskowejściowych pojazdów MAXI i uwzględniłem najnowsze tego typu pojazdy będące w posiadaniu MPK Kielce. Wynik wskazuje na konieczność zakupu duŝo większej ilości nowych autobusów i ewentualnie pozostawienie jedynie pojazdów marki Neoplan i Solaris. Szczegółowe wyliczenia w tabeli poniŝej. - 9 -
Rok produkcji Wiek w 2010 Ilość % całości Neoplan N4016td 1998 12 5 19,2% Solaris Urbino 12 1999 11 10 38,5% Solaris Urbino 12 2000 10 10 38,5% Nowe pojazdy (min) 2007 3 1 3,8% Wymagana ilość pojazdów niskowejściowych MAXI Średnia wieku 7,4 2010 rok 26 Rok produkcji Wiek w 2012 Ilość % całości Neoplan N4016td 1998 14 10 15,9% Solaris Urbino 12 1999 13 10 15,9% Solaris Urbino 12 2000 12 10 15,9% Nowe pojazdy (min) 2007 5 33 52,4% Wymagana ilość pojazdów niskowejściowych MAXI Średnia wieku 8,8 2012 rok 63 Rok produkcji Wiek w 2015 Ilość % całości Neoplan N4016td 1998 17 10 15,9% Solaris Urbino 12 1999 16 10 15,9% Solaris Urbino 12 2000 15 10 15,9% Nowe pojazdy (min) 2007 8 33 52,4% Wymagana ilość pojazdów niskowejściowych MAXI Średnia wieku 11,8 2015 rok 63 Rok produkcji Wiek w 2017 Ilość % całości Neoplan N4016td 1998 19 10 15,9% Solaris Urbino 12 1999 18 10 15,9% Solaris Urbino 12 2000 17 10 15,9% Nowe pojazdy (min) 2007 10 33 52,4% Wymagana ilość pojazdów niskowejściowych MAXI Średnia wieku 13,8 2017 rok 63 3. Wymagania szczegółowe dla poszczególnych rodzajów autobusów: 10) Od dnia 1 stycznia 2009 roku Wykonawca zobowiązany jest do posiadania i utrzymania do 31 grudnia 2011 roku, w grupie autobusów MAXI, minimum 25% autobusów niskopodwoziowych, od dnia 1 stycznia 2012 roku Wykonawca zobowiązany jest do posiadania i utrzymania do końca trwania umowy, w grupie autobusów MAXI, minimum 60% autobusów niskopodwoziowych, od dnia 1 stycznia 2012 roku Wykonawca zobowiązany jest do posiadania i utrzymania do końca trwania umowy, w grupie autobusów MEGA, minimum 20% autobusów niskopodwoziowych. Cieszy fakt, Ŝe wreszcie dość wyraźnie nakreślone, co i kiedy trzeba w taborze wymienić. Wymagania te nie są jednak zbyt wygórowane. Wykonując stosowne obliczenia tabor miejski niskopodłogowy moŝe stanowić zaledwie 48% całości. Dla porównania napiszę, Ŝe większe polskie miasta dąŝą do osiągnięcia współczynnika równego 100%, a niektórym juŝ się to udało (Poznań). - 10 -
Typ pojazdu Ilość pojazdów Wymagany % niskopodłogowych Ilość pojazdów niskopodłogowych po 2012 roku MEGA 36 20% 7,2 MAXI 104 60% 62,4 MINI 4 0% 0 Tabor 144 69,6 % pojazdów niskopodłogowych: 48,3% Oczywiście współczynnik 48,3% jest wartością minimalną, a jego zmiana uzaleŝniona jest od rodzaju i ilości taboru, który zostanie dostarczony do Kielc. W tej chwili odsetek autobusów niskopodłogowych dopuszczonych do uŝytku spośród całej ilości wymaganego przez ZTM taboru wynosi ok. 31%. 4. System Zarządzania Komunikacji oraz System Biletowy Zleceniobiorca zobowiązany jest do wprowadzenia Systemu Biletowego oraz Systemu Zarządzania Komunikacją w terminie do 31.12.2010 r. Dział poświęcony SZK jest jednym z lepiej przygotowanych w specyfikacji przetargu. Dzięki stosownym zapisom kielczanie będą korzystać z wygodnego biletu elektronicznego, a w autobusach pojawią się nowoczesne kasowniki. Organizator komunikacji będzie miał odpowiednie dane dotyczące m.in. liczby skasowanych biletów na poszczególnych liniach z uwzględnieniem konkretnych kursów. Pozwoli to na weryfikację poprawności rozkładów jazdy. Kierowca dzięki informacji o odchyleniu czasowym od planu dostanie informacje, ile wynosi jego przyśpieszenie/opóźnienie. Dobrym rozwiązaniem jest równieŝ montaŝ systemu GPS, lecz ten był wymagany takŝe w poprzednim przetargu i do tej pory nikt juŝ o GPS nie pamięta. 5. Zasady wyposaŝenia pojazdów w informacje dla pasaŝerów Zleceniobiorca, w związku z wykonywaniem usług przewozowych, zobowiązany jest do: 1) umieszczenia numeru identyfikacyjnego autobusu: a) na zewnątrz na kaŝdej ścianie autobusu, o wysokości nie mniejszej niŝ 180 mm, barwie napisu kontrastującej z barwą tła, b) wewnątrz pojazdu w tylnej i przedniej części, w widocznym miejscu; wysokość napisów nie mniejsza niŝ 100 mm, kolor kontrastujący z barwą tła, Do zapisów związanych z oznakowaniem taborowym pojazdu niestety moŝna mieć wiele zastrzeŝeń. Przede wszystkim nie określono rodzaju czcionki, którą naleŝy wyklejać numery boczne pojazdów. Nie zwrócono takŝe uwagi na to, by wskazać, w którym dokładnie miejscu numery powinny się pojawiać. Dobrą sugestią byłoby teŝ - 11 -
wniesienie zapisu o tym, by numer klejony na szybie miał odpowiedni, kontrastujący podkład, dzięki czemu numer staje się doskonale widoczny. Przykłady uŝycia róŝnych czcionek na taborze MPK Kielce (ZTM nie wymaga jednolitej czcionki): - 12 -
Poprzez ustalenie stałych miejsc do umieszczania numeracji taboru nie dochodziłoby do takich przypadków, a w połączeniu z moŝliwymi do wprowadzenia restrykcjami dot. powierzchni reklamowej, kaŝdy pojazd wyglądałby tak samo, a pasaŝer nie musiałby szukać numeru bocznego (jeśli zajdzie taka potrzeba). Przykłady zastosowania restrykcji dot. miejsc do klejenia numerów taborowych i powierzchni reklamowych (ZTM Warszawa): Dzięki umieszczeniu numeru taborowego nad drzwiami i wprowadzeniu standardów dot. powierzchni reklamowych, nie byłoby potrzeby klejenia go na nowo po załoŝeniu lub zmianie reklamy. Numer taborowy ma swoje stałe miejsce. Czcionka jest inna niŝ na pozostałych zdjęciach, gdyŝ jest to inny przewoźnik. - 13 -
W pojazdach, w których numer jest słabo widoczny powinien pojawić się odpowiedni podkład kontrastujący z kolorem cyfr. 5. Zasady wyposaŝenia pojazdów w informacje dla pasaŝerów 3) wyposaŝenia autobusu: a) w informacje o linii: z boku w postaci podświetlanej tablicy w kolorze białym z numerem linii oraz przystankami krańcowymi lub wyświetlacza elektronicznego z numerem linii oraz przystankiem docelowym, kursami zjazdowymi, zjazdem awaryjnym, zjazdem do bazy, Przy ustaleniach dotyczących tablic kierunkowych i bocznych w pojazdach powinniśmy uwzględnić wykonanie nowych tablic bocznych, w których od strony wnętrza pojazdu, pasaŝer będzie miał wskazane wszystkie przystanki oraz zaznaczone dogodne przesiadki, przystanki na Ŝądanie czy granice miasta. Tablice te byłyby doskonałym udogodnieniem szczególnie dla osób przyjeŝdŝających do Kielc. W większych miast tego typu tablice są od wielu lat standardem. - 14 -
Przy tych wymaganiach chciałbym pokazać, jakie tablice pojawiały się w kieleckich autobusach. Z pewnością podróŝny miał ułatwione zadanie w rozczytywaniu trasy. W punkcie dotyczącym zasad wyposaŝenia pojazdów w informacje dla pasaŝerów niestety nie uwzględniono głosowego systemu informacji, czyli tzw. zapowiadania kolejnych przystanków. Nadzieją jest jednak innowacyjne i otwarte na zmiany podejście przewoźnika, gdyŝ koszt takiego systemu jest skrajnie niewielki, a w tym momencie, w juŝ jeŝdŝących po Kielcach autobusach moŝna go uruchomić. Jeśli komunikacja ma być na wysokim poziomie, to jest to jeden z koniecznych elementów składowych, by to zamierzenie zrealizować. Być moŝe udałoby się równieŝ pozyskać wsparcie na uruchomienie systemu głosowego od organizacji ds. osób niedowidzących lub niewidomych, jednak naleŝy pamiętać, Ŝe koszt uruchomienia systemu jest minimalny. ZTM zapomniał o tym, by w autobusach typu MEGA umieścić dwie tablice informacyjne wewnętrzne: jedną za kabiną kierowcy, a drugą za przegubem, bo niemoŝliwością jest odczytanie informacji z jednej tablicy oddalonej o kilkanaście metrów, kiedy pasaŝer znajduje się na końcu autobusu. Przykrym faktem jest równieŝ to, Ŝe ZTM nie wymaga od przewoźnika oznaczenia zmiany trasy wynikającego np. z remontu drogi. Osoby sporadycznie korzystające z środków komunikacji publicznej lub osoby przyjezdne otrzymują - 15 -
czytelny sygnał, Ŝe dana linia jedzie inna trasą, dlatego wcześniej mogą dowiedzieć się czy dojadą tam, gdzie potrzebują. Tak wygląda to w Warszawie a tak mogłoby wyglądać w Kielcach (w pojazdach bez wyświetlacza kierunkowego) Uzupełnienie TuŜ po ogłoszeniu przetargu, do ZTM zaczęły napływać pytania od zainteresowanych. Oto jedno z nich: Kielce, dnia 19.07.2007 r. Pytanie: Czy warunek udziału w postępowaniu, zawarty w w Rozdziale IV, punkt 1, ppkt d zostanie spełniony, jeŝeli w ofercie zostanie wykazane, iŝ oferent jest w posiadaniu 144 szt. autobusów, tj.: 65 autobusów typu MEGA (dł. ok. 18 m) oraz 79 autobusów typu MAXI (dł. ok. 12 m), przy załoŝeniu, Ŝe pozostałe wymagania będą spełnione. Jednocześnie Oferent złoŝy oświadczenie, Ŝe w razie wygrania przetargu, dostosuje swój tabor jakościowo i ilościowo do warunków zawartych w i w większości będą to pojazdy fabrycznie nowe? Odpowiedź: Informujemy, Ŝe do wykonania zamówienia z uwagi na potrzeby przewozowe Zamawiającego niezbędne jest posiadanie taboru wymienionego w rozdziale IV pkt 1 ppkt d) w rodzajach i ilościach tam określonych. Niedopuszczalne jest zastępowanie Ŝądanych przez Zamawiającego autobusów innymi rodzajami, za wyjątkiem sporadycznych przypadków w trakcie realizacji umowy spowodowanych zdarzeniami losowymi (awarie itp.). ZAPYTANIA DO ZTM - 16 -
Ta odpowiedź w dość mocny sposób uniemoŝliwiła konkurencji przedstawienie swojej oferty. Wskazane przez ZTM zapotrzebowanie na ilości pojazdów jest zgodne z tym, co w tym momencie ma do zaoferowania MPK. Jest to sytuacja, która nie powinna dziwić, gdyŝ MPK przez ostatnie lata świadczyło usługi przewozowe. Niejasne jest jednak to, dlaczego nie dopuszczono do przetargu firm, które np. dopiero zamierzały wejść ze swoja ofertą na rynek przewozowy oraz dlaczego w istotny sposób nie zezwolono na składanie tzw. ofert warunkowych na zakup taboru, czyli w momencie, gdy dana firma wygrywa, automatycznie realizuje zamówienie na zakup pojazdów. Z taką praktyką, jak ta wymagana w Kielcach, nie spotkałem się w innych miastach. Warto dokładnie wyjaśnić jeszcze zapytanie oraz wykazać absurd odpowiedzi na nie. Zapytanie wpłynęło od firmy ITS Michalczewski z Radomia, która, mimo iŝ w tym momencie dysponuje bardzo nowoczesnym taborem nie mogła przystąpić do przetargu. Dlaczego? Tabor wymagany przez ZTM Tabor ITS MEGA 36 66 MAXI 104 82 MINI 4 0 razem 144 148 PowyŜej znajduje się zestawienie wymaganego przez ZTM Kielce taboru oraz aktualny stan taboru ITS Michalczewski. ZTM zawarł w absurdalny zapis, Ŝe: niedopuszczalne jest zastępowanie Ŝądanych przez Zamawiającego autobusów innymi rodzajami ( ). śeby nie ograniczać konkurencji organizator przetargu powinien był napisać, Ŝe powinny być w sumie 144 autobusy i dopiero wtedy wyznaczyć, Ŝe za 4 będzie płacił jak za MINI, za 104 jak za MAXI, a za pozostałe 36 jak za MEGA, przy czym MEGA musi być min. 36, a jeśli któryś przewoźnik ma ochotę jeździć autobusami MEGA na liniach MINI, to ZTM nie powinien się tym interesować, lecz zapłacić jak za kurs wykonany autobusem MINI i temat byłby zamknięty, a pasaŝerowie mieliby więcej przestrzeni w pojeździe. Tak naprawdę, jeśli ZTM ustala, Ŝe na linii nr XX ma jeździć pojazd MINI, to w przetargu powinien znaleźć się zapis, Ŝe ma być to autobus nie mniejszy niŝ MINI i stawka za przejechany kilometr bez względu na to czy będzie to większy pojazd, zostanie naliczona jak za MINI. W Polsce najprawdopodobniej nie ma samodzielnej firmy, która spełniałaby na ten moment dokładnie takie warunki ilościowe, jakie postawił ZTM, a nikt w miesiąc nie jest w stanie zakupić tylu autobusów, by spełnić wymóg postawiony w przetargu, tym bardziej nie mając pewności, Ŝe wygra przetarg. - 17 -
Na zakończenie chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na sprawę klimatyzacji, której uroków kielczanie nie będą mogli poznać, a przynajmniej nie w autobusach w swoim mieście. Nie uregulowano takŝe kwestii okien w nowych pojazdach, a producenci taboru, na specjalne zamówienie wstawiają do niskowejściowych pojazdów szerokie, odsuwane szyby (fot. poniŝej) zamiast znanych nam wszystkim uchylanych i wąskich (kieleckie Neoplany i Solarisy, fot. poniŝej). Szerokie, odsuwane szyby w pojazdach MZA Warszawa. Wąskie, uchylane szyby w pojazdach MPK Kielce. - 18 -
Smuci mnie równieŝ to, Ŝe ZTM Warszawa płaci niemal identyczną stawkę za wozokilometr, jaką zapłaci kielecki ZTM (4,71 zł), a stawia przy tym stricte europejskie warunki. Oto dane z jednego z ostatnich warszawskich przetargów. Wymagania ZTM Warszawa: Klimatyzacja całego pojazdu Autobus w pełni niskopodłogowy Pojazdy fabrycznie nowe śaden z tych warunków nie pojawił się w przetargu rozpisanym przez Zarząd Transportu Miejskiego w Kielcach. Dane z otwarcia ofert w ZTM Warszawa na obsługę linii ajencyjnych Oferent Model* Brutto Netto Linie Ariva Polska Sp. z o.o. Scania OmniCity CN 270UB / Solaris Urbino 12 8,70 8,13 A ITS Michalczewski MAN A21 Lion's City 7,09 6,63 A Connex Warszawa Mobilis Sp. z o.o. PKS Grodzisk Maz. Jelcz M125 Vecto / MAN A21 Lion's City / Scania OmniCity CN 270UB / Solaris Urbino 12 Jelcz M125 Vecto / Solaris Urbino 12 / BMC 750 SLF / MB Conecto 12 / MAN A21 Lion's City / Scania OmniCity CN 270UB Jelcz M125 Vecto / BMC 750 SLF / MAN A21 Lion's City / MB O530 Citaro / Scania OmniCity CN 270UB / Solaris Urbino 12 / Volvo 7700 5,23 4,89 A 4,74 4,43 A 4,99 4,66 B MZA Sp. z o.o. nie podaje modeli 6,22 5,81 B ZKM Connex Tczew Jelcz M125 Vecto / MAN A21 Lion's City / Scania OmniCity CN 270UB / Solaris Urbino 12 5,34 4,99 B MPK Łódź Sp. z o.o. Jelcz M125 Vecto / Solaris Urbino 12 / MB Conecto 12 / MB O530 Citaro 5,66 5,29 B * Model wybrany jeden model autobusu zakupili zwycięzcy przetargu. Na czerwono zaznaczono zwycięzców. Zakończenie Przy okazji tego przetargu tak wiele mówiło się o wymarzonej Europie, która miała pojawić się w Kielcach. Huraoptymizm powinien zostać jednak daleko za nami, gdyŝ to, co teraz zapewniono kielczanom, to istniejący od kilku lat standard w miastach Polski charakteryzujących się dobrą organizacją komunikacji publicznej. Jak juŝ pisałem, nasza nadzieją jest dobry przewoźnik, który wysoko ustawi sobie poprzeczkę. Ciekawe jak za 10 lat będzie wyglądać komunikacja, którą ZTM dziś określa mianem europejskiej. - 19 -