Usługi publiczne w Internecie Dagmara Niemczyk Syców, 6 maja 2010 roku Zadaniem podmiotu publicznego jest świadczenie usług dla swoich klientów, w tym również usług elektronicznych. Każdy obywatel ma prawo wnieść do urzędu dokument podpisany bezpiecznym podpisem elektronicznym, a urząd ma obowiązek ten dokument przyjąć i udzielić odpowiedzi. Administracja musi dostrzegać zmieniające się trendy i podążać za zmianami. Tego oczekują od niej obywatele - świadczą o tym chociażby prezentowane obok wyniki ankiety zamieszczonej na stronie www.cyfrowyurzad.pl [źródło: www.cyfrowyurzad.pl] 1
Z badań przeprowadzonych przez Instytut ARC Rynek i Opinia wynika, że w 2008 roku prawie wszystkie urzędy umożliwiły interesantom dostęp do Biuletynu Informacji Publicznej. Niestety załatwianie w całości spraw urzędowych, wyłącznie przez internet umożliwiło niewiele ponad 6% urzedów. Z danych ARC Rynek i Opinia wynika, że właściciele firm, którym zapewni się dostęp do sieci w najdalszych regionach kraju, będą chętnie korzystać z usług e- Administracji. Samorządowcy, którzy zapewnią im warunki do łatwych kontaktów poprzez sieć, zyskają przychylność tej wpływowej grupy wyborców. Źródło: Tomasz Gołębiowski e-samorząd XXI Stan informatyzacji polskich urzędów - e-polska na dobrej drodze. 2
Oczekiwania internautów wobec administracji publicznej Co to jest elektroniczna skrzynka podawcza (ESP) Według definicji zawartej w znowelizowanej ustawie o informatyzacji, Kodeksie Postępowania Administracyjnego czy też ordynacji podatkowej ESP, to dostępny publicznie środek komunikacji elektronicznej służący do przekazywania dokumentu elektronicznego przy wykorzystaniu powszechnie dostępnej sieci teleinformatycznej. 3
ELEKTRONICZNA SKRZYNKA PODAWCZA na platformie epuap Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (epuap) umożliwia instytucjom publicznym spełnienie wymogów narzuconych przez rozporządzenie w sprawie warunków organizacyjno-technicznych doręczania dokumentów elektronicznych podmiotom publicznym przez udostępnienie infrastruktury usług pozwalających na założenie skrzynki podawczej. Skrzynka podawcza na platformie epuap jest bezpłatna i spełnia wszelkie wymogi prawa. Wniosek dostępny jest na platformie epuap Strona główna/moduł Administracja/Informacje/Wniosek o nadanie uprawnień. Elektroniczna Skrzynka Podawcza powinna: ORMACJI UŻYWANYCH DO Unicode UTF 8 wersja 3.0 XMLsig Do kodowania i szyfrowania informacji automatycznie XMLencwystawić nadawcy urzędowe poświadczenie.txt odbioru (UPO),.rtf wersja 1.6 Do danych zawierających dokumenty tekstowe lub obsługiwać dokumenty.pdf wersja 1.4 elektroniczne zgodnie tekstowo graficzne z minimalnymi.doc wymaganiami określonymi w rozporządzeniu w sprawie Open Document wersja 1.0 minimalnych wymagań.jpg (.jpeg) dla systemów teleinformatycznych,.gif wersja 98a zapewnić bezpieczeństwo.tif (.tiff) wymiany Do danych informacji zwierających informację graficzną (musi współpracować.png ze sprzętowym modułem bezpieczeństwa.svg Hardware Security Module. HSM chroni przed nieuprawnionym.zip dostępem i gwarantuje,.tar że w przypadku takiego Do kompresji zdarzenia (zmniejszania objętości) materiał kryptograficzny.gz przechowywany (gzip) dokumentów elektronicznych o dużych rozmiarach w urządzeniu zostanie zniszczony),.rar Do określania układu informacji w dokumencie elektronicznym stosuje się następujące formaty automatycznie weryfikować ważność bezpiecznego podpisu danych: wystawionego przez HML wszystkie kwalifikowane Do definiowania centra układu certyfikacji. informacji polegającego PEWNIAJĄCE DOSTĘP DO ZASOBÓW INF Ą SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ALIZACJI ZADAŃ PUBLICZNYCH FORMATY DANYCH ZAP UDOSTĘPNIANYCH ZA POMOCĄ REA XSD (schemat XML) GML XSL XSLT na określeniu elementów informacyjnych powiązań między nimi Do przetwarzania dokumentów zapisanych w formacie XML 4
Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO) Co musi zawierać UPO: pełną nazwę podmiotu publicznego, któremu doręczono dokument elektroniczny, datę i czas doręczenia dokumentu elektronicznego, rozumiane jako data i czas wprowadzenia albo przeniesienia dokumentu elektronicznego do systemu teleinformatycznego podmiotu publicznego. datę i czas wytworzenia urzędowego poświadczenia odbioru. Z raportu Diagnoza barier technologiczno-prawnych w zakresie informatyzacji lokalnej i regionalnej administracji samorządowej i ich wpływ na zdolność wykonywania zadań publicznych oraz rekomendacje rozwiązań prawnych i technologicznych, opracowanego przez zespół ekspertów powołany przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej wynika, iż zaledwie co piąty urząd posiada ESP. W świetle przygotowywanych przez ustawodawcę zmian, zwłaszcza dotyczących profilu zaufanego, możemy się spodziewać znacznego wzrostu dokumentów elektronicznych wpływających do podmiotów publicznych, zarówno od obywateli, jak i od innych jednostek administracji. 5
Bardzo trafnie przyczyny braku rozwoju e-podpisu obrazuje poniższy rysunek [zródło: dr inż. Andrzej Dunalewicz] Czym jest epuap i do czego służy? epuap to system teleinformatyczny, platforma, na której instytucje publiczne udostępniają usługi przez pojedynczy punkt dostępowy w sieci Internet. Co umożliwi nam epuap? dostęp do katalogu usług publicznych, przekazywanie dokumentów pomiędzy urzędem a obywatelem oraz pomiędzy urzędem a instytucją iodwrotnie, udostępnianie i pobieranie danych rejestrowych, bezpieczny dostęp do danych oraz do dokumentów środkami komunikacji elektronicznej, wnoszenie opłat administracyjnych on-line wraz z potwierdzeniem ich dokonania, przekazywanie i publikację wzorów formularzy elektronicznych - Centralne Repozytorium Wzorów Dokumentów (CRD) 6
7
8
Podmiot A Podmiot B Podmiot C Interesant Korzystanie z usług podmiotów realizujących zadania publiczne powinno być proste, wykonywalne w różny sposób zależnie od preferencji interesanta, który w końcu współfinansuje realizację tych zadań. Wymaga to stworzenia właściwego interfejsu pomiędzy interesantem a podmiotem, lecz także pomiędzy podmiotami. Źródło: dr inż. Kajetan Wojsyk Ważne zmiany w KPA Obecnie obowiązujące brzmienie art. 220 1 kpa Brzmienie art. 220 1 kpa po nowelizacji Art. 220. w art. 220 1 otrzymuje brzmienie: 1. Organ administracji publicznej nie może żądać 1. Organ administracji publicznej nie może żądać zaświadczenia na potwierdzenie faktów lub stanu zaświadczenia na potwierdzenie faktów lub stanu prawnego, prawnego, znanych organowi z urzędu bądź jeżeli: możliwych do ustalenia przez organ na podstawie 1) znane są one organowi z urzędu; posiadanej ewidencji, rejestrów lub innych danych 2) możliwe są do ustalenia przez organ na podstawie: albo na podstawie przedstawionych przez zainteresowanego a) posiadanych przez niego ewidencji, rejestrów lub innych do wglądu dokumentów urzędowych (dowodu osobistego, danych, dowodów rejestracyjnych i innych). b) rejestrów publicznych posiadanych przez inne podmioty publiczne, do których organ może mieć dostęp w drodze elektronicznej na zasadach określonych w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, c) wymiany informacji z innym podmiotem publicznym na zasadach określonych w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, d) przedstawionych przez zainteresowanego do wglądu dokumentów urzędowych (dowodu osobistego, dowodów rejestracyjnych i innych). 9
Zmiany w KPA Ustawa przewiduje wiele ułatwień dla interesantów Do podmiotów realizujących zadania publiczne należy: umożliwienie załatwiania spraw nie tylko za pomocą dokumentów w postaci papierowej, ale także za pomocą dokumentu doręczonego środkami komunikacji elektronicznej przy jednoczesnym założeniu, że obie formy działania są równoważne w sensie prawnym, pomimo różnicy co do postaci dokumentu; art. 14 1 kpa otrzymuje brzmienie: 1. Sprawy należy załatwiać w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. Nr 64, poz. 565, z późn. zm. 2) ), doręczanego środkami komunikacji elektronicznej. Nowelizacja Kodeksu Postępowania Administracyjnego wprowadza możliwość doręczenia środkami komunikacji elektronicznej dokumentów takich jak: decyzja administracyjna postanowienie»dla przykładu w art. 124 1 kpa określono ( ) jeżeli postanowienie wydane zostało w formie dokumentu elektronicznego, powinno być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. 10
Dziękuję za uwagę Dagmara Niemczyk 11