Odpowiedzi na pytania eliminacyjne: 1. Kto wymyślił pojęcie stacja kosmiczna? Wymyślił je Hermann Oberth. 2. Jak się nazywała i kiedy została wyniesiona w kosmos pierwsza stacja kosmiczna? Nazywała się Salut 1 i została wyniesiona w kosmos 19 kwietnia 1971r. 3. Jakie Państwa do dziś wysłały w kosmos swoje narodowe stacje kosmiczne? ZSRR, USA oraz Chiny. 4. Podaj nazwy załogowych stacji orbitalnych wysłanych w kosmos przed Międzynarodową Stacją Kosmiczną. Jaki kraj je wysłał i w jakich latach funkcjonowały? -Salut 1 ZSRR 1971 - Skylab USA 1973-1979 - Salut 3 ZSRR 1974-1975 - Salut 4 ZSRR 1974-1977 - Salut 5 ZSRR 1976-1977 - Salut 6 ZSRR 1977-1982 - Salut 7 ZSRR 1982-1991 - Mir ZSRR 1986-2001 5. Projekt Międzynarodowej Stacji Kosmicznej rozpoczął się w latach 80 jako program USA i sojuszników. Jak miała nazywać się stacja, którą wtedy planowano zbudować? - Miała się ona nazywać "Freedom". 6. Kiedy został wyniesiony na orbitę pierwszy moduł Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i jak się nazywał? - Nazywał się Zarja i został wyniesiony na orbitę 20 listopada 1998r. 7. Jakie państwa i organizacje uczestniczyły w budowie i eksploatacji Międzynarodowej Stacji Kosmicznej? - Te państwa to: spoza ESA: -Brazylia (Instituto Nacional de Pesquisas Espaciais),Japonia (JAXA), Kanada (CSA), Rosja (Roskosmos) i USA (NASA), - członkowskie ESA: Belgia (BELSPO), Dania (DSRI), Francja (CNES),
- Hiszpania (INTA), Holandia (SRON), Niemcy (DLR), Norwegia (NSC), - Szwajcaria (SSO), Szwecja (SNSB), Wielka Brytania (BNSC) i Włochy (ASI). 8. Ile osób stanowi stała załoga Międzynarodowej Stacji Kosmicznej? - Aktualnie stała załoga składa się z 6 osób. 9. Jaka była największa liczba osób, które równocześnie znajdowały się na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej? -13 osób. 10. Kto i w którym roku zabrał na Międzynarodową Stację Kosmiczną nuty i płytę z muzyką Chopina? W 2010r., George David Zamka. 11. Jakie jest nachylenie orbity Międzynarodowej Stacji Kosmicznej? -51,6493. 12. W którym roku i jaki astronauta zabrał ze sobą na wyprawę do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej odznakę 7 Eskadry Myśliwskiej im. -Tadeusza Kościuszki (tzw. "Eskadry Kościuszkowskiej")? -W 2007r., George David Zamka oraz Scott Parazynski. 13. Ile waży Międzynarodowa Stacja Kosmiczna? Jakie są jej wymiary? Z ilu modułów ciśnieniowych składa się obecnie? - Waży 417 289 kg. Jej wymiary to 108,5x72,8x20 (w metrach). Aktualnie składa się z 15 modułów. 14. Na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przeprowadzono w roku 2013 eksperyment, wktórym swój udział miało Centrum Badań Kosmicznych PAN. Podaj nazwę tego eksperymentu i opisz krótko, jaki wkład miało CBK PAN w tym eksperymencie. - Eksperyment nazywał się OBSTANOVKA. Wkładem CBK PAN był analizator częstotliwości radiowych RFA. 15. W którym roku i gdzie została przedstawiona publicznie praca naukowa oraz jaki był jej tytuł (w języku francuskim), w której polski uczony po raz pierwszy obliczył orbity sztucznych satelitów Ziemi? Kto był autorem tej pracy i z jakiego miasta pochodził? - W 1933r., w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Tytuł brzmiał Initiation à la cosmonautique. Autorem był Ary Sternfeld pochodzący z Sieradza.
Odpowiedzi na pytania konkursowe: 1. Wymień wszystkie pojazdy kosmiczne (podaj kraj i/lub agencję kosmiczną), które dostarczały w przeszłości oraz dostarczają aktualnie ładunki oraz załogę na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. -Proton Rosja/Roskosmos - Endeavour USA/NASA - Atlantis USA/NASA - Discovery USA/NASA - Sojuz Rosja/Roskosmos - Progress M Rosja/Roskosmos - ATV ESA - HTV Japonia/JAXA - Dragon USA/NASA - Cygnus USA/NASA 2. Pierwszy dowódca Międzynarodowej Stacji Kosmicznej wprowadził pewne elementy tradycji przeniesione z marynarki wojennej. Jakie to zwyczaje? > Zwyczajem tym jest dzwonienie dzwonkiem, kiedy załoga przybywa i opuszcza Stację oraz zachowywanie dziennika poładowego. 3. Jaka była narodowość pierwszej stałej załogi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Podaj nazwiska tych osób. Kto był dowódcą? Byli to: - William Shepherd (USA) dowódca, - Jurij Gidzenko (Rosja), - Siergiej Krikalow (Rosja). 4. W jakich proporcjach poszczególne państwa pokrywają koszty działania Międzynarodowej Stacji Kosmicznej? W jaki sposób wkłady poszczególnych Państw są rozliczane? Najwięcej (prawdopodobnie powyżej 75%) kosztów pokrywa USA, później jest Rosja (której wkład jest bardzo ciężko określić, co utrudnia ogólne skonkretyzowanie proporcji pokrycia kosztów), kolejne są państwa europejskie (najwięcej Niemcy, Francja oraz Włochy), Japonia oraz Kanada (każde poniżej 10%), najmniej Brazylia. Wkładem poszczególnych państw są głównie moduły, pojazdy dostarczające ładunki oraz oprogramowanie.
5. Jakie moduły laboratoryjne znajdują się na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej? Jakie inne elementy stacji są przeznaczone do umieszczania aparatury naukowej? - Modułami laboratoryjnymi są Destiny, Columbus i Kibō Pressurised Module. Innymi elementami służącymi do umieszczania aparatury naukowej są moduły : Rassvet i Poisk, a także elementy nie będące modułami AMS, Cupola, ELC, ESP i SPARES. 6. Jakie trudności dla wykorzystania Międzynarodowej Stacji Kosmicznej spowodowało zakończenie eksploatacji wahadłowców kosmicznych? Pozostałe statki transportowe miały zbyt małą ładowność, przez co nie były w stanie do końca zastąpić wahadłowców STS. Z problemem tym poradzono sobie (częściowo) poprzez konstrukcję bardziej pojemnych HTV oraz ATV. 7. Dlaczego obecnie wykorzystywana flota pojazdów obsługujących Międzynarodową Stację Kosmiczną jest niewystarczająca? Jakie pojazdy są obecnie rozwijane? W jaki sposób pozwolą one na rozwiązanie obecnych trudności? Jest ona niewystarczająca, gdyż jedynym sposobem na sprowadzanie ważnych próbek z MSK jest Dragon. Obecnie planowana jest budowa ciężkiej rakiety Falcon Heavy. Ma nie tylko wspomóc Dragon'a, ale również być ona zdolna do wynoszenia na orbitę cięższych ładunków, po cenach niższych niż obecnie. Odpowiedzi na pytania problemowe: 1. Rozwój komercyjnego wykorzystania Międzynarodowej Stacji Kosmicznej stanowi jeden z celów programu ISS. Proszę przedstawić własną wizję działalności komercyjnej, która mogłaby być prowadzona na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej około roku 2025. W ramach odpowiedzi proszę opisać nowe elementy stacji, które mogłyby powstać dla realizacji celów komercyjnych. Gdy pytamy o komercyjne wykorzystanie Stacji Kosmicznej, to pierwsze co nasuwa się na myśl to turystyka kosmiczna. Jak dotąd na MSK zawitało już 7 kosmicznych turystów. Oczywiście na razie na taką przyjemność mogą pozwolić sobie tylko osoby bardzo bogate, jednak z czasem z pewnością coraz więcej osób będzie mogło sobie pozwolić na taką przyjemność i około roku 2025 będzie to dość ekskluzywna, jednak popularna forma rozrywki. Sądzę również, że rozwijać się będą badania prowadzone przez prywatne firmy farmaceutyczne. Będą one miały możliwość wysyłania swoich ludzi do przeprowadzania bardzo przydatnych badań nad lekami w warunkach niedostępnych na Ziemi. 4. Proszę wskazać 5 najważniejszych eksperymentów naukowych przeprowadzonych lub obecnie realizowanych na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Dlaczego właśnie te eksperymenty uważa Pani/Pan za najważniejsze? Dwoma pierwszymi eksperymentami które wybrałam są Monitoring Medyczny (ISS Medical Monitoring) oraz Eksperyment z Roślinami (APEX-CSA2).
Pierwszy z nich polegał on na ciągłych badaniach (zdrowia fizycznego jak i psychicznego) załogi Stacji, zaś drugi na badaniu zachowań roślin w przestrzeni kosmicznej. Uznałam je za najważniejsze, gdyż ich wyniki mogą być bardzo potrzebne w przyszłości. Kiedy przeprowadzane będą dłuższe i bardziej odległe ekspedycje z udziałem ludzi, wiedza o tym jak chronić ich zdrowie oraz posiadanie własnego źródła pożywienia (jakim byłyby rośliny), będzie niezbędna. Kolejnym bardzo ważnym eksperymentem jest Obserwacja Ziemi (CEO).Jego celem jest fotografowanie Ziemi, aby dokumentować i porównywać zmiany wynikłe z działania ludzi jak i zbierać informacje na temat nadciągających katastrof naturalnych. Jest to ważne ze względu bezpieczeństwa, gdyż informacje na temat np. tsunami mogą uratować życia wielu ludzi jaki z powodu, że warto posiadać informacje o tym jak zmienia się nasza planeta. Ostatnie dwa eksperymenty które wybrałam, są (przynajmniej na razie) ważne bardziej pod względem naukowym, aniżeli praktycznym. Pierwszy z nosi nazwę Energia i Masa Promieniowania Kosmicznego (CREAM). Polegał na badaniu promieniowania w taki sposób jak wcześniej robiono to za pomocą balonów, jednak tym razem z przyrządami umieszczonymi na Stacji, co wyeliminowało zmiany wywoływane atmosferą ziemską. Uważam, że badanie promieniowania jest potrzebne, gdyż może wyjaśnić wiele zjawisk z jakimi nie spotykamy się na Ziemi, co ogranicza naszą wiedzę na jego temat. Drugi natomiast to Spektometr Magnetyczny Alfa (AMS-02). Służy on do poszukiwania ciemnej materii oraz antymaterii. Wydaje mi się, iż jest to bardzo ważne, gdyż nasze pojęcie na ich temat jest bardzo małe, a rozszerzenie wiedzy w tym kierunku mogłoby znacząco wpłynąć na naukę.