Ankietowanym zadano następujące pytania:

W dniach 1-2.12.2006r. Koło Naukowe Metod Ilościowych (KNMI), działające na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, przeprowadziło ankietę na temat zakupów świątecznych prezentów. Ankieta była przeprowadzona wśród 300 dorosłych osób spotkanych w dwóch szczecińskich galeriach handlowych (C.H. Turzyn ul. Bohaterów Warszawy 42, C.H. Galaxy, al. Wyzwolenia 18-20). Ankietowanym zadano następujące pytania: 1) Na ile przed świętami zaczyna Pan(i) kupować prezenty? 2) Co według Pana(i) jest najlepszym prezentem dla mężczyzny? 3) Co według Pana(i) jest najlepszym prezentem dla kobiety? 4) Ile planuje Pan(i) wydać w tym roku na świąteczne prezenty? Struktura przebadanych ze względu na płeć przedstawiała się następująco: 149 151 Męźczyźni 1

1) Na ile przed świętami zaczyna Pan(i) kupować prezenty? Spośród 300 ankietowanych tylko 6 osób nie chciało udzielić odpowiedzi na to pytanie, natomiast 7 osób odpowiedziało, że w ogóle nie kupuje prezentów świątecznych. Ogółem % na dzień, dwa przed 31 14 17 % na tydzień przed 58 23 35 19% na 2 tygodnie przed 52 26 26 17% na 3 tygodnie przed 54 27 27 18% na 4 tygodnie przed 42 25 17 14% na 2 miesiące przed 36 27 9 12% gdy jest okazja, w ciągu całego roku 14 7 7 5% nie kupuje 7 3 4 2% brak danych 6 2 4 2% 2% 2% 5% 12% 14% 18% % 17% 19% na dzień, dwa przed na tydzień przed na 2 tygodnie przed na 3 tygodnie przed na 4 tygodnie przed na 2 miesiące przed gdy jest okazja, w ciągu całego roku nie kupuje brak danych Jak wynika z analizy danych, najgorętszy okres świątecznych zakupów rozpoczyna się już na trzy tygodnie przed Wigilią. Aż 65% ankietowanych kupuje świąteczne prezenty właśnie w tym okresie. Należy jednak zauważyć, żę spora grupa konsumentów (26 %), kupuje pierwszy świąteczny prezent już w listopadzie. Zatem czy powszechnie krytykowana świąteczna kampania reklamowa w mediach, która rozpoczyna się już w pierwszy poniedziałek po Wszystkich Świętych, rzeczywiście rozpoczyna się zbyt szybko? 2

A może to właśnie ona (promocje, okazje, nastrojowa muzyka, świecące choinki, świąteczne opakowania) powoduje, że tak dużo osób decyduje się na zakup prezentów już w listopadzie? 15-tu ankietowanych zadeklarowało, że kupuje prezenty świąteczne w ciągu całego roku, poza okresem świątecznym. Najpierw planują oni co chcą kupić, a później czekają na odpowiedni moment do zakupu aby trochę zaoszczędzić. (Np. Sprzęt narciarski jest najtańszy latem). Świadczy to o racjonalności i olbrzymiej dojrzałości tej grupy konsumentów. Stanowią oni jednak tylko 5% ankietowanych. Mamy tu zatem potwierdzenie dominującej postawy człowieka racjonalnego selektywnie wg teorii H. Lebensteina. Ciekawych informacji dostarcza nam analiza pierwszego pytania gdy rozdzielimy odpowiedzi mężczyzn i kobiet Jeśli chodzi o wcześniej wspomnianych, dojrzałych konsumentów to występują oni zarówno wśród jednej jak i drugiej grupy (po 7 osób). Jak widać na poniższych wykresach, to kobiety pierwsze zaczynają kupować świąteczne prezenty: Na 4 tygodnie przed świętami 17 25 Na 2 miesiące przed świętami 27 36 3

Na 2 i 3 tygodnie przed świętami zakupami prezentów zajmują się już zarówno mężczyźni jak i kobiety: Na 3 tygodnie przed świętami 27 27 Na 2 tygodnie przed świętami 26 26 W ostatnim tygodniu kobiety zajmują się już chyba tylko pakowaniem podarków bo widać, że wśród poszukujących prezentów dominują mężczyźni: Ostatnie 7 dni przed świętami 52 37 4

Powyższe analizy mogą świadczyć o tym, że osoby podatne na kampanie reklamowe i świąteczną gorączkę to przede wszystkim kobiety. Natomiast najmniej zdecydowani i kupujący na ostatnią chwilę są przede wszystkim mężczyźni. Mogą ale nie muszą. Może wczesne zakupy są wyrazem tego, że kobiety w ostatnim tygodniu są zajęte przygotowywaniem świątecznych potraw i porządkami, przez co nie znajdują już czasu na poszukiwanie prezentów. Świadome tego, zakupów tych dokonują wcześniej. Opieszałość mężczyzn z kolei może wynikać z niezdecydowania. Wielu ankietowanym mężczyznom kłopotliwym wydawało się pytanie o najlepszy prezent dla kobiety. 2,3) Co według Pana(i) jest najlepszym prezentem dla mężczyzny (kobiety)? dla mężczyzny Najlepszy prezent dla kobiety wg. kobiety wg. mężczyzny wg. kobiety wg. mężczyzny Samochód 1 13 2 2 Pieniądze 0 3 2 3 Płyty 3 4 0 0 Ubranie 20 20 14 16 Perfumy 61 38 53 40 Książki 1 6 0 0 Biżuteria 0 0 33 27 Sprzęt AGD 0 0 0 5 Kosmetyki 20 18 29 20 Galanteria 13 11 0 0 Elektronika 4 1 0 Bielizna 3 1 5 16 Inne 13 22 7 Cos praktycznego 9 2 4 0 Nie wiem 3 1 1 5

Umieszczając to pytanie w ankiecie, naszym celem było sprawdzenie czy wyobrażenia o pożądanym prezencie wg. kobiet i mężczyzn pokrywają się. Inaczej, czy mężczyźni kupują kobietą to co one chciałyby dostać i na odwrót. Jak się okazuje, najczęściej kupowanym prezentem, dodajmy uniwersalnym (zarówno dla mężczyzn i kobiet), są perfumy. Obie grupy kupują najczęściej perfumy i obie najchętniej je otrzymują. Ta informacja może okazać się bardzo cenna dla właścicieli perfumerii. Może warto już teraz pomyśleć nad czymś, co pozwoli w przyszłym roku wyprzedzić konkurencję. A jak się okaże w dalszej części tego opracowania, wyścig idzie o duże pieniądze. Kolejny pomysł na uniwersalny prezent to kosmetyki wszelkiego rodzaju i ubrania. Około 60% ankietowanych wymieniało te trzy (perfumy, kosmetyki, ubrania), spośród piętnastu rodzajów odpowiedzi, jako najlepsze prezenty zarówno dla mężczyzn jak i kobiet. Najlepszy prezent dla mężczyzny wg. ankietowanych 41% 33% Perfumy Kosmetyki Ubranie Pozostałe 13% 13% Najlepszy prezent dla kobiety wg. ankietowanych 43% 31% Perfumy Kosmetyki Ubranie Pozostałe % 16% 6

Byłoby jednak mało ciekawie, gdyby kobiety z mężczyznami nie miały, w opinii na temat najlepszych prezentów, odmiennego zdania. Dziewięć z ankietowanych kobiet uważa, że takim prezentem dla mężczyzny może być coś praktycznego, ale tylko dwóch z ankietowanych mężczyzn chciało by takie coś otrzymać. nie zauważają najwidoczniej też tego, że mężczyzn zawsze interesował sprzęt elektroniczny i samochody. 13 mężczyzn chciałoby otrzymać samochód ale tylko jedna kobieta stwierdziła, że jest to dobry prezent. Najlepszy prezent dla mężczyzny 14 12 8 6 4 2 0 Samochód Elektronika Cos praktycznego wg. kobiety wg. mężczyzny nie pozostają dłużni i w niektórych wyobrażeniach o najlepszym prezencie dla kobiety też rozmijają się z kobiecymi pragnieniami. Żadna z kobiet nie wskazała sprzętu AGD jako dobrego pomysłu na prezent dla siebie, ale nie przeszkodziło to 5 mężczyznom na takie stwierdzenie. Wbrew pozorom, bielizna także nie jest najlepszym prezentem dla kobiet, przynajmniej wg. nich samych. uparcie twierdzą jednak inaczej. Na uwagę zasługuje także fakt, że mężczyźni mają kłopot z zakupem odpowiedniego prezentu. Aż ankietowanych mężczyzn na pytanie o najlepszy prezent dla kobiety stwierdziło Nie wiem. 7

Najlepszy prezent dla kobiety 18 16 14 12 8 6 4 2 0 Sprzęt AGD Bielizna Nie wiem wg. kobiety wg. mężczyzny 4) Ile planuje Pan(i) wydać w tym roku na świąteczne prezenty? Świąteczne prezenty to chyba te, na które w ciągu całego roku wydajemy najwięcej. Postanowiliśmy zatem zapytać ankietowanych ile planują oni przeznaczyć na nie w tym roku. Tylko 9 osób odmówiło odpowiedzi na to pytanie co mile nas zaskoczyło. Odpowiedzi ankietowanych mówią o tym ile planują oni wydać, należy jednak zauważyć, że wielu z nich, jak sami dodatkowo stwierdzili i tak ten plan przekroczy. Ale przejdźmy do analizy danych: Planuję wydać Łącznie Do 200 15 19 34 200-300 36 21 57 300-400 26 17 43 400-500 14 19 33 500-700 34 30 64 700-00 6 7 13 00-1500 11 13 24 1500-2000 2 5 7 2500 i więcej 3 13 16 BD 4 5 9 Razem 151 149 300 8

Aż 89% wszystkich ankietowanych wyda na świąteczne prezenty nie więcej niż 1500zł. Najbardziej liczne przedziały określające planowane wydatki to w kolejności: między 500-700 zł (21% ankietowanych) między 200-300 zł (19% ankietowanych) między 300-400 zł (14% ankietowanych) Po 11% ankietowanych planuje wydać między 400-500 zł oraz do 200 zł. Ciekawym wydaje się to, że 5% ankietowanych zarezerwowało na świąteczne prezenty ponad 2500zł. Podsumowując należy powiedzieć, że ogromna większość ankietowanych wyda na świąteczne prezenty kilkaset złotych. Biorąc pod uwagę to, że ich zakupu dokonuje niemal każdy, można sobie tylko wyobrazić jaki strumień gotówki przepływa w grudniu przez sklepowe kasy. Jak można zauważyć, planowane wydatki charakteryzują się bardzo dużym zróżnicowaniem, co oznacza, że klientami galerii handlowych jest cały przekrój ludzi. Zarówno elity materialne, klasa średnia oraz ludzie z mniej zasobnym portfelem. Właściciele sklepów powinni więc starać się zbudować ofertę tak, aby każdy mógł znaleźć coś dla siebie. A wszystko w myśl zasady: Nasz klient, Nasz Pan. Może to pomóc w osiągnięciu dodatkowych zysków. Rozpatrując planowane wydatki ze względu na płeć ankietowanego również można zauważyć ciekawe zjawisko. W przedziale między 400 zł a 1500 zł znajduję się podobna liczba kobiet i mężczyzn: Ile planuje Pan(i) wydać w tym roku na świąteczne prezenty? 40 35 30 25 20 15 5 0 400-500 zł 500-700 zł 700-00 zł 00-1500 zł 9

Jednak gdy przeanalizujemy przedział 200-400 zł, tutaj dominują już kobiety: Ile planuje Pan(i) wydać w tym roku na świąteczne prezenty? 40 35 30 25 20 15 5 0 200-300 zł 300-400 zł Z deklaracji wynika zatem, że to mężczyźni wydadzą więcej w tym roku na prezenty: Ile planuje Pan(i) wydać w tym roku na świąteczne prezenty? 14 12 8 6 4 2 0 1500-2000 zł 2500 zł i więcej Może wynika to z tego, że mężczyźni zarabiają więcej, z poziomu cen najczęściej wybieranych prezentów dla kobiet, bądź też innych czynników. Pozostawiamy to do indywidualnych przemyśleń... Opracował: Marceli Karłuk, Koło Naukowe Metod Ilościowych, Szczecin 2006