RAPORT WYBORY ABSOLWENTÓW MAZOWIECKICH SZKÓŁ ŚREDNICH. Studenckie Koło Naukowe Metod Ilościowych Warszawa, 2012 r.

Transkrypt

1 RAPORT WYBORY ABSOLWENTÓW MAZOWIECKICH SZKÓŁ ŚREDNICH Studenckie Koło Naukowe Metod Ilościowych Warszawa, 2012 r.

2 Spis treści 1. Cel i opis założeń badania Zasięg i zakres badania... 4 a) Struktura... 4 b) Zasięg badania Opis struktury badanej próby... 5 a) Wybór kierunku studiów i trybu studiowania... 5 b) Prestiżowość kierunku studiów... 5 c) Praca zarobkowa przed studiami, w trakcie i po nich... 7 d) Wymiar czasu pracy Badanie zależności Wnioski z badania Badanie SKNMI a wyniki innych badań w zakresie edukacji wyższej... 12

3 1. Cel i opis założeń badania Celem badania Studenckiego Koła Naukowego Metod Ilościowych (dalej: SKNMI) była analiza wyborów życiowych absolwentów mazowieckich szkół średnich. Badanie miało ustalić, czy absolwenci szkół średnich planują dalsze kształcenie, a jeśli tak, czym motywują swoje wybory. Dodatkowym celem badania było określenie ich przewidywań odnośnie do przyszłej kariery zawodowej w jakiej branży będą pracować, jakiego spodziewają się wynagrodzenia. Odpowiedzi na wyżej wymienione kwestie będą formułowane na podstawie badania SKNMI przeprowadzonego na 216 absolwentach mazowieckich szkół średnich z 2011 r. Badanie zostało przeprowadzone w kwietniu 2011 roku. Na podstawie danych zebranych w ankietach SKNMI zbadano, czy w wyborach absolwentów występują różnego rodzaju zależności, na przykład pomiędzy wyborem studiów a oczekiwanym wynagrodzeniem. Następnie wyniki próby odnieśliśmy do całości populacji generalnej (tzn. wszystkich absolwentów wszystkich szkół średnich) w celu wyciągnięcia wniosków dla ogółu absolwentów wszystkich szkół średnich. Wyniki są przedstawione w dalszej części opracowania.

4 2. Zasięg i zakres badania a) Struktura Udział w badaniu Mężczyźni 41% Kobiety 59% b) Zasięg badania Badanie objęło 216 absolwentów z pięciu szkół średnich zlokalizowanych w województwie mazowieckim z 2011 r. Są to chłopcy i dziewczęta w wieku lat. Jeden z absolwentów szkoły średniej biorący udział w ankiecie miał 26 lat.

5 3. Opis struktury badanej próby a) Wybór kierunku studiów i trybu studiowania Spośród badanych maturzystów, studiować zamierza 78%, 4% nie zamierza, zaś 18% są niezdecydowane. Spośród osób, które deklarują chęć studiowania 36% nie podało kierunku studiów, który wybiorą. Najwięcej badanych (8% chcących studiować) wybierze ekonomię, 5% medycynę zaś 4% prawo. Przyszli studenci w większości (60%) zamierzają studiować stacjonarnie, mniejszość albo zaocznie (27%), albo wieczorowo (6%) albo w trybie e-learningowym (7%). Ich wybory z podziałem na płci przedstawia poniższy wykres (niebieski kolor opisuje wybory kobiet, różowy mężczyzn). Spośród 60% chcących studiować w trybie dziennym,64 % to kobiety, zaś 36% to mężczyźni. Na zaoczne studia zdecydowałoby się 59% kobiet i 41% mężczyzn. Wieczorowe studia wybiera 46% kobiet i 54% mężczyzn, zaś na studia w trybie e-learning decyduje się jedynie 7% ogółu badanych. b) Prestiżowość kierunku studiów Średnią ocenę prestiżowości kierunków studiów przedstawia poniższy wykres.

6 Prestiżowość kierunków studiów Medycyna Prawo Informatyka Ekonomia Finanse i Rachunkowość Mechanika i budowa maszyn Dziennikarstwo Psychologia Budownictwo Filologia obca Stosunki międzynarodowe Zarządzanie Turystyka i rekreacja Ochrona środowiska Pedagogika Socjologia Administracja Politologia 3,52 3,35 3,34 3,10 3,06 3,03 3,00 2,97 2,94 2,86 2,57 2,53 2,52 2,50 2,48 2,45 4,01 3,87 0,00 0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 3,00 3,50 4,00 4,50 Najwyższą notę absolwenci mazowieckich szkół średnich przyznali Medycynie. Na 5 punktów możliwych Medycyna dostała 4,01. Na drugim miejscu uplasowało się Prawo ze średnią oceną 3,87. Stosunkowo wysoką ocenę otrzymała również Informatyka (3,52). Jakie kierunki studiów są uważane za najmniej prestiżowe? Są to wciąż wybierane przez wielu absolwentów szkół średnich: Socjologia (2,50), Administracja (2,48) oraz Politologia (2,45).

7 c) Praca zarobkowa przed studiami, w trakcie i po nich Duża część (41%), choć wciąż mniejszość, badanych absolwentów szkół średnich ma za sobą pierwsze doświadczenia zawodowe. Spośród nich 55% stanowią kobiety, zaś 45 % mężczyźni. Pracy dotychczas nie podjęło 59% ogółu badanych. Wśród osób, które podjęły pracę w trakcie nauki w szkole średniej dominowały takie branże jak sprzedaż (12,5%), praca społeczna (11,4%) oraz usługi porządkowe (11,4%). Ilustrację stanowi poniższy wykres. Najmniej osób decydowało się na pracę biurową, call center oraz budownictwo (po 5%). Znacząca część badanych zaznaczyła, że pracowała w innej branży niż te, które były wymienione w pytaniu (20%). Zamiary absolwentów szkół średnich odnośnie do pracy podczas studiów obrazuje poniższy

8 wykres. Większość przyszłych studentów (48%) chce podczas studiów podjąć pracę, która zapewni im utrzymanie i możliwość uiszczenia opłat za studia (w przypadku trybu wieczorowego i zaocznego) lub związanych ze studiami (książki, ksero, materiały biurowe itp.). Nie musi być to praca związana tematycznie z kierunkiem studiów. Taką jest z kolei zdecydowanych podjąć 34% badanych. Pozostali deklarują, że nie będą pracować (12%) albo że nie wiedzą jeszcze, jak postąpią w przyszłości (6%).

9 d) Wymiar czasu pracy Spośród badanych absolwentów, 48% zamierza podjąć pracę w pełnym wymiarze godzin. Na część etatu zamierza pracować 37% przyszłych studentów, zaś 15% planuje rozpoczęcie działalności gospodarczej.

10 4. Badanie zależności Za pomocą tablicy korelacyjnej sprawdzono, czy występują jakiekolwiek zależności pomiędzy zjawiskami na podstawie badanej próby absolwentów szkół średnich. Badanie pokazało, że występują następujące zależności: a) występuje słaba zależność między oczekiwanym wynagrodzeniem a trybem studiów wybieranym przez absolwentów szkół średnich, b) występuje słaba zależność między wybranym trybem studiów a podejmowaną pracą, c) istnieje niezbyt silna zależność pomiędzy trybem studiów, a podjęciem pracy zarobkowej w trakcie ich trwania, d) istnieje niezbyt silna zależność pomiędzy płcią a oczekiwanym wynagrodzeniem (mężczyźni spodziewają się wyższych zarobków niż kobiety), e) istnieje słaba zależność pomiędzy płcią, a podejmowaną pracą zarobkową (kobiety wybierają najczęściej pracę biurową lub związaną z gastronomią, mężczyźni pracują w różnych branżach a ich wybory nie są skoncentrowane na jednej czy dwóch branżach), f) istnieje słaba zależność pomiędzy płcią, a wymiarem pracy. Badanie wykazało również, że nie występują następujące zależności: a) nie występuje zależność między wyborem kierunku studiów a oczekiwanym wynagrodzeniem, b) nie istnieje zależność między wysokością oczekiwanego wynagrodzenia a miejscem pracy, c) nie istnieje zależność pomiędzy wysokością oczekiwanego wynagrodzenia, a rodzajem ukończonej szkoły (tym czy jest to uczelnia państwowa czy prywatna), d) nie istnieje zależność pomiędzy płcią, a wysokością czesnego, jakie absolwent gotów byłby płacić za studia, e) nie występuje zależność pomiędzy wysokością czesnego za studia, a oczekiwanym wynagrodzeniem.

11 5. Wnioski z badania Badanie wykazało, że duży procent absolwentów szkół średnich zamierza studiować. W zakresie wyboru kierunku studiów, zarówno badanie przeprowadzone przez SKNMI jak i raport Młodzi 2011 wskazuje na zainteresowanie maturzystów naukami społecznymi (np. ekonomią) i prawem, zaś o wiele mniejsze zainteresowanie naukami ścisłymi. Badanie SKNMI pokazało jednak wyższe zainteresowanie medycyną. Warto również zauważyć, że w odniesieniu do wyboru kierunku studiów, 36% badanych absolwentów, którzy zadeklarowali w ankiecie chęć studiowania, nie wskazało kierunku, który chcieliby studiować. Można domniemywać, że albo absolwenci nie chcieli ujawniać swojego wyboru, albo w momencie wypełniania ankiety jeszcze go nie dokonali. Gdyby dla większości wyjaśnienie w tej kwestii stanowiła druga ze wskazanych możliwości, mogłoby to wskazywać na niezdecydowanie i brak pomysłu absolwentów na siebie. Badanie zostało przeprowadzone w kwietniu, czyli na miesiąc przed maturą, zatem w momencie, gdy absolwenci powinni już mieć określone preferencje odnośnie do kwestii związanych z ewentualną dalszą edukacją i jej kierunkiem. Badanie wykazało również, że wybierając kierunek studiów, absolwenci szkół średnich nie kierują się wysokością wynagrodzenia oczekiwanego w związku z ukończeniem danego kierunku. Świadczyć to o tym, że w wyborze kierunku studiów ważniejsze są dla nich inne czynniki, jednak te, które nie były przedmiotem niniejszego badania. Wart odnotowania jest również fakt, że jak pokazuje badanie SKNMI kobiety spodziewają się niższych zarobków niż mężczyźni. Może być to rezultatem różnych czynników, na przykład niższej samooceny kobiet w kwestiach zawodowych. Czynniki te jednak nie były przedmiotem niniejszego badania. Ponadto, wydaje się interesujące, że badani absolwenci nie widzą związku między oczekiwanym wynagrodzeniem w przyszłości a własnością ukończonej uczelni. Jest to informacja, którą szkoły prywatne mogą oceniać jako dobrą ocenę swoich działań.

12 6. Badanie SKNMI a wyniki innych badań w zakresie edukacji wyższej Studia są popularnym i częstym wyborem wśród absolwentów szkół średnich. W tym zakresie wyniki badania SKNMI są zbieżne z wnioskami zawartymi w raporcie Młodzi Badanie SKNMI wykazało, że studiować zamierza 78% badanych. Raport Młodzi 2011 podaje informację o o wiele niższym w stosunku do badania SKNMI odsetku studiujących w grupie wiekowej lata. Według raportu studiuje 41,2%, co jest wynikiem powyżej przeciętnej. O tym, że studia są popularnym i bardzo częstym wyborem świadczy również informacja, że jak podaje raport w latach odnotowano wzrost liczby studentów o 370%. Zarówno badanie przeprowadzone przez SKNMI jak i badanie Młodzi 2011 wskazuje na duże zainteresowanie studiami wśród kobiet. Badanie SKNMI wykazało, że 65% zamierzających studiować stanowią kobiety. Z kolei raport Młodzi 2011 podaje informację, że w 2009 roku 58% studiujących stanowiły kobiety. W zakresie wyboru kierunku studiów, zarówno badanie przeprowadzone przez SKNMI jak i raport Młodzi 2011 wskazuje na zainteresowanie maturzystów naukami społecznymi (np. ekonomią) i prawem, zaś o wiele mniejsze zainteresowanie naukami ścisłymi. Badanie SKNMI pokazało jednak wyższe zainteresowanie medycyną. O podobnych wyborach studentów mówi również opracowanie firmy Sedlak & Sedlak: 23% wszystkich studentów wybiera ekonomię lub administrację, inne kierunki społeczne oraz pedagogiczne. Według raportu Młodzi % licealistów nie pracowało w trakcie nauki w szkole średniej odsetek pracujących absolwentów jest zatem niewielki. Badanie SKNMI wykazało z kolei, że pracy nie podjęło podczas nauki 59% licealistów. Licealiści według badania SKNMI zamierzają pracować podczas studiów, przede wszystkim po to, żeby mieć środki na utrzymanie (48%), a w dalszej kolejności by zdobyć pierwsze szlify w zawodzie (34%). Inne motywy wskazuje raport Młodzi 2011 : młodzi ludzie decydują się na pracę ze względu na ciekawe projekty i atrakcyjną ofertę szkoleń, jaką dysponuje pracodawca. Z raportu Młodzi 2011 wynika, że młodzi ludzie widzą zależność między miejscem pracy a wynagrodzeniem. Stoi to w sprzeczności z wynikiem naszego badania.