S-2.431.1.23.2015.IJ-B Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Publicznym Ośrodku Adopcyjnym w Koszalinie w dniach 15-17 lipca 2015 r. Adres kontrolowanej jednostki: Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie ul Monte Cassino 2, 75-412 Koszalin Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Spraw Społecznych Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie w składzie: Ilona Jackiewicz-Bara starszy inspektor wojewódzki legitymacja służbowa nr 22/2014 osoba kierująca zespołem, Hanna Krzywonos inspektor wojewódzki legitymacja służbowa numer 41/2014, na podstawie upoważnienia Wojewody Zachodniopomorskiego nr 43/2015 z dnia 24 czerwca 2015 r. Akta kontroli str. 1-9 Zakres kontroli: Sposób realizacji zadań nałożonych na ośrodek adopcyjny przepisami ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 332), a w szczególności zagadnienia dotyczące: 1) prowadzenia spraw związanych z procedurami przysposobienia, 2) przygotowywania osób zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka, 3) prowadzenie szkoleń dla osób zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka, 4) promowania idei adopcji, w tym poszukiwania kandydatów do przysposobienia oraz współpraca ośrodka adopcyjnego ze środowiskiem lokalnym, 5) kwalifikacji zatrudnionych osób, 6) wspierania psychologiczno-pedagogicznego kandydatów do przysposobienia dziecka oraz osób, które przysposobiły dziecko, 7) zapewnienia pomocy psychologicznej kobietom w ciąży oraz pacjentkom oddziałów ginekologiczno-położniczych, które sygnalizują zamiar pozostawienia dziecka bezpośrednio po urodzeniu, 8) prowadzenia szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawania świadectw ukończenia tych szkoleń, 9) udziału w posiedzeniach w sprawie oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej. Kontrolą objęto okres od 01 stycznia 2014 r. do 15 lipca 2015 r. Wyjaśnień udzielała: Pani Dominika Tłuszczak-Binaś pedagog Publicznego Ośrodka Adopcyjnego w Koszalinie. 1
Ustalenia kontroli: Ustaleń dokonano w oparciu o informacje przekazane przez pedagoga Publicznego Ośrodka Adopcyjnego w Koszalinie oraz analizę losowo wybranej dokumentacji dzieci zgłoszonych do przysposobienia, osób zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka. Dyrektor Ośrodka był nieobecny i w jego imieniu informacji udzielała Pani Dominika Tłuszczak-Binaś pedagog zgodnie z Zarządzeniem Nr 28/2015 Dyrektora Publicznego Ośrodka Adopcyjnego w Koszalinie z dnia 8 lipca 2015 r. wyznaczona do pełnienia obowiązków dyrektora Publicznego Ośrodka Adopcyjnego w Koszalinie na czas jego nieobecności od dnia 15 lipca 2015 r. do dnia 17 lipca 2015 r. delegowana m.in. do zapewnienia właściwego nadzoru nad organizacją i funkcjonowaniem Ośrodka, podpisywania sprawozdań, analiz, wniosków, planów działań i innych niezbędnych pism oraz składania oświadczeń w sprawach merytorycznych dotyczących wyłącznie działalności Ośrodka. Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie jest jednostką organizacyjną Samorządu Województwa Zachodniopomorskiego. Ośrodek działa 5 dni w tygodniu od poniedziałku do czwartku w godzinach od 7.00 do 19.00, w piątki od 7.00 do 16.30. Tygodniowy wymiar czasu pracy Ośrodka wynosi powyżej 57,5 godziny. Dyrektorem Ośrodka jest Pan Leszek Jęczkowski, w okresie objętym kontrolą nie było zmian na stanowisku dyrektora. Ośrodek dysponuje pomieszczeniami zapewniającymi anonimowość klientom, przeznaczonymi do badań psychologicznych i pedagogicznych dzieci zgłoszonych do przysposobienia i osób zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka oraz salą przeznaczoną do celów szkoleniowych. Akta kontroli str. 10 W kontrolowanym okresie Ośrodek wydał 47 opinii kwalifikacyjnych dla kandydatów do przysposobienia dziecka pozostających w związkach małżeńskich. Do przysposobienia zakwalifikowano 71 dzieci, w stosunku do 80 złożono wniosek o przysposobienie do sądu. Czterdzieścioro dziewięcioro zostało przysposobionych w przysposobieniu krajowym. Akta kontroli str. 11-12 1. Prowadzenie spraw związanych z procedurami przysposobienia. Zgodnie z art. 164 ust. 1-6 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w przypadku powzięcia informacji, o dziecku uzasadniającej zakwalifikowanie dziecka do przysposobienia, ośrodek adopcyjny niezwłocznie: 1) występuje do organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka umieszczonego w instytucjonalnej pieczy zastępczej oraz dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego o przekazanie, w terminie 7 dni, opinii oraz dokumentacji, o których mowa w art. 139a ustawy, chyba że posiada te opinie oraz dokumentację, 2) sporządza informację o sytuacji prawnej, rodzinnej i zdrowotnej dziecka, zwaną dalej kartą dziecka, której integralną część stanowi metryka prowadzenia sprawy. W przypadku gdy ośrodek adopcyjny nie może sporządzić karty dziecka, gdyż nie posiada informacji o sytuacji prawnej dziecka, w terminie 3 dni roboczych od powzięcia informacji, o dziecku uzasadniającą zakwalifikowanie dziecka do przysposobienia, występuje do właściwego dla siebie miejscowo ośrodka adopcyjnego prowadzącego wojewódzki bank danych o ustalenie sytuacji prawnej dziecka. W terminie 30 dni od dnia sporządzenia karty dziecka ośrodek adopcyjny na podstawie opinii, o których mowa w art. 139a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, dokonuje kwalifikacji dziecka do przysposobienia krajowego, sporządza dokument potwierdzający zakwalifikowanie dziecka 2
do przysposobienia krajowego oraz rozpoczyna poszukiwanie kandydata do przysposobienia dziecka. W przypadku niepozyskania kandydata do przysposobienia dziecka ośrodek adopcyjny odpowiedzialny za kwalifikację dziecka do przysposobienia krajowego przesyła do właściwego dla siebie miejscowo ośrodka adopcyjnego prowadzącego wojewódzki bank danych: dokument potwierdzający zakwalifikowanie dziecka do przysposobienia krajowego, kartę dziecka, opinie i dokumentację, o których mowa w art. 139a ustawy - zwane dalej dokumentacją kwalifikacyjną. Zgodnie z art.166 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej kwalifikacja dziecka do przysposobienia krajowego obejmuje: 1) diagnozę psychologiczną dziecka, 2) określenie specyfiki potrzeb dziecka w kontekście prawidłowego doboru rodziny, 3) dokonywaną przez psychologa ocenę stopnia możliwości nawiązania przez dziecko więzi emocjonalnej w nowej rodzinie, 4) ustalenie sytuacji prawnej rodzeństwa dziecka, 5) dokonywaną przez psychologa analizę aktualnych więzi dziecka z bliskimi mu osobami, 6) analizę całościowej sytuacji dziecka w celu zbadania, czy przysposobienie leży w jego najlepszym interesie, dokonywaną na podstawie opinii, o których mowa w art. 139a ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5 ustawy. Prowadzenie spraw związanych z procedurami przysposobienia skontrolowano na podstawie analizy dwóch losowo wybranych przypadków dzieci zakwalifikowanych do przysposobienia: POA 411.4-6.47.2015 i POA.411.55.2015. Akta sprawy POA 411.4-6.47.2015 dzieci urodzone w 2014 r., (bliźnięta), zostały pozostawione przez matkę biologiczną po urodzeniu w szpitalu. Informację o uregulowanej sytuacji prawnej dzieci, Ośrodek otrzymał w dniu 18 marca 2015 r. z. W dniu 24 marca 2015 r. Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie zwrócił się pismem do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w. o przesłanie obowiązującej dokumentacji dzieci wraz z opiniami określonymi w art. 139a ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Po otrzymaniu dokumentacji i opinii dzieci, w dniu 16 kwietnia 2015 r. sporządzono karty dzieci. Diagnozę pedagogiczną i diagnozę psychologiczną dla dzieci Ośrodek sporządził w dniu 15 kwietnia 2015 r. W celu zakwalifikowania dzieci do przysposobienia oraz sporządzenia dla nich diagnozy, podjęto współpracę z Organizatorem Rodzinnej Pieczy Zastępczej w oraz rodziną zastępczą, pod opieką której przebywały. Kwalifikacji do przysposobienia dokonano w dniu 24 kwietnia 2015 r., co potwierdzono dokumentem sporządzonym tego samego dnia. Zgromadzono wszystkie niezbędne informacje. W dniu 29 kwietnia 2015 r. zaproponowano dzieci kandydatom, pierwszy kontakt miał miejsce tego samego dnia. Nie było konieczności zgłaszania dzieci do wojewódzkiego banku danych. Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie w pełni poparł wniosek kandydatów do sądu złożony w dniu 29 kwietnia 2015 r. Do dnia powierzenia przez sąd pieczy tj. do dnia 05 maja 2015 r. kandydaci codziennie odwiedzali dzieci w miejscu ich zamieszkania. Akta kontroli str. 13-19 Akta sprawy POA.411.55.2015 dziecko urodzone w 2014 r. Informację o uregulowanej sytuacji prawnej dziecka Ośrodek otrzymał w dniu 5 marca 2015 r. z. Kartę zgłoszenia dziecka do Ośrodka przesłał.. 3
w. w dniu 23 marca 2015 r. Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie pismem z dnia 8 kwietnia 2015 r. wystąpił do o przesłanie obowiązującej dokumentacji dziecka wraz z opiniami określonymi w art. 139a ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Po uzupełnieniu dokumentacji w dniu 30 marca 2015 r. została sporządzona karta dziecka. Ze względu na wskazania lekarza neurologa, dotyczące diagnozy dziecka w poradni genetycznej, kwalifikacja dziecka została odroczona do momentu uzyskania wyników badań. Diagnozę pedagogiczną i diagnozę psychologiczną dla dziecka sporządzono w dniu 18 maja 2015 r. W celu zakwalifikowania dziecka do przysposobienia oraz sporządzenia dla niego diagnozy, podjęto współpracę z.., instytucjami służby zdrowia i rodziną zastępczą, pod opieką której przebywało dziecko. Kwalifikacji do przysposobienia dokonano w dniu 20 maja 2015 r., co potwierdzono dokumentem sporządzonym tego samego dnia. Zgromadzono wszystkie niezbędne informacje. W dniu 29 maja 2015 r. zaproponowano dziecko kandydatom. Pierwszy kontakt miał miejsce tego samego dnia. Kolejne kontakty odbyły się w dniach 5 i 8 czerwca 2015 r. Nie było konieczności zgłaszania dziecka do wojewódzkiego banku danych. Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie w pełni poparł wniosek kandydatów do sądu złożony w dniu 9 czerwca 2015 r. Akta kontroli str. 20-26 2. Przygotowywanie osób zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka. Zgodnie z art. 172 ust. 1, 2 i 5 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej kandydaci do przysposobienia dziecka są obowiązani posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny. Obowiązek ten nie dotyczy kandydatów do przysposobienia: spokrewnionych albo spowinowaconych z dzieckiem lub którzy wcześniej przysposobili rodzeństwo dziecka, lub sprawujących nad dzieckiem rodzinną pieczę zastępczą, z wyjątkiem osób lub małżonków, niespełniających warunków dotyczących rodzin zastępczych w zakresie niezbędnych szkoleń, którym sąd powierzył tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie art. 109 2 pkt 5 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Przed skierowaniem kandydata do przysposobienia dziecka na szkolenie ośrodek adopcyjny dokonuje jego wstępnej oceny, z uwzględnieniem: kwalifikacji osobistych, o których mowa w art. 114 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, motywacji do podjęcia się wychowywania dziecka, wywiadu adopcyjnego. Zgodnie z art. 170 ust 1 i 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w przypadku gdy gotowość do przysposobienia dziecka zgłoszą: osoby spokrewnione lub spowinowacone z dzieckiem, rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka, w których dziecko jest umieszczone lub osoby, które już przysposobiły brata lub siostrę małoletniego - ośrodek adopcyjny nie wszczyna postępowania w zakresie poszukiwania kandydatów do przysposobienia dziecka, o którym mowa w art. 164 ust. 5-9 i 15 ustawy, a wszczęte zawiesza. Wszczęcie lub podjęcie postępowania, o którym mowa w art. 164 ustawy, następuje, jeżeli osoby, o których mowa w ust. 1, nie uzyskają pozytywnej wstępnej oceny ośrodka adopcyjnego. Zgodnie z art. 169 ustawy ośrodek adopcyjny umożliwia kontakt z dzieckiem oraz udostępnia o nim informacje kandydatom do przysposobienia dziecka po ukończeniu przez kandydata do przysposobienia dziecka szkolenia i otrzymaniu pozytywnej opinii kwalifikacyjnej oraz zakwalifikowaniu dziecka do przysposobienia, chyba że przysposobienie następuje między członkami rodziny. 4
Prowadzenie spraw związanych z przygotowywaniem osób zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka skontrolowano na podstawie analizy dwóch losowo wybranych przypadków: POA.441.6.2014 i POA.441.20.2014. Akta sprawy POA.441.6.2014 kandydaci urodzeni w 1981 r. kobieta i 1980 r. mężczyzna, zgłosili się do Ośrodka 06 marca 2014 r. Badania psychologiczne kandydatów przeprowadzono w dniach 22 kwietnia i 11 września 2014 r. metodami: kwestionariusz dla rodziców M. Ziemskiej, EPQ-R, test kolorów Lüschera, test niedokończonych zdań Rottera, genogram, obserwacja. Diagnozę psychologiczną sporządzono 1 kwietnia 2015 r. Badania pedagogiczne kandydatów przeprowadzono w dniu 22 kwietnia 2014 r. metodami: analizy dokumentacji kandydatów, wywiadu, obserwacji interakcji małżonków podczas spotkań indywidualnych, test dostosowania małżeńskiego, kwestionariusz EMMI-1 i EMMI-2. Diagnozę pedagogiczną sporządzono 2 kwietnia 2015 r. Ośrodek zgromadził wszystkie niezbędne informacje dotyczące kandydatów. Zostali oni przeszkoleni przez Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie w terminie od 29 września 2014 r. do 9 grudnia 2014 r., w wymiarze 37 godzin. Szkolenie prowadzone było na podstawie programu Adres docelowy: Rodzina zatwierdzonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej decyzją nr 20/2012/RA z dnia 25 maja 2012 r. Kandydaci zostali zakwalifikowani na rodzinę adopcyjną 2 kwietnia 2015 r. Zaświadczenia kwalifikacyjne otrzymali tego samego dnia. W dniu 29 kwietnia 2015 r. zaproponowano im bliźnięta (dziewczynkę i chłopca), poniżej 1 roku życia, przebywające w rodzinie zastępczej. Pierwszy kontakt miał miejsce tego samego dnia. Pracownicy Ośrodka udzielili kandydatom pomocy w przygotowaniu wniosku do sądu i zgromadzeniu odpowiednich dokumentów. Decyzja kandydatów dotycząca podjęcia się opieki nad dziećmi wraz z uzasadnieniem, zawarta była we wniosku o przysposobienie z dnia 4 maja 2015 r. Do dnia powierzenia przez sąd pieczy, kandydaci codziennie odwiedzali dzieci w miejscu ich zamieszkania. Od dnia 05 maja 2015 r. sąd powierzył na czas trwania postępowania pieczę nad dziećmi kandydatom. Dzieci zostały umieszczone w domu kandydatów tego samego dnia. Akta kontroli str. 27-30 Akta sprawy POA.441.20.2014 kandydaci urodzeni w 1983 r. kobieta i 1976 r. mężczyzna, zgłosili się do Ośrodka 23 września 2014 r. Badania psychologiczne kandydatów przeprowadzono w dniu 11 maja 2015 r. metodami: kwestionariusz dla rodziców M. Ziemskiej, EPQ-R, test niedokończonych zdań Rottera, genogram, obserwacja. Badania pedagogiczne kandydatów przeprowadzono w dniach od 12 grudnia 2014 r. do 11 lutego 2014 r. metodami: analizy dokumentacji kandydatów, wywiadu, obserwacji interakcji małżonków podczas spotkań indywidualnych, test dostosowania małżeńskiego. Diagnozę pedagogiczną sporządzono w dniu 11 maja 2015 r. Ośrodek zgromadził wszystkie niezbędne informacje dotyczące kandydatów. Zostali oni przeszkoleni przez Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie, w terminie od 16 marca 2015 r. do 5 maja 2015 r., w wymiarze 37 godzin. Szkolenie prowadzone było na podstawie programu Adres docelowy: Rodzina zatwierdzonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej decyzją nr 20/2012/RA z dnia 25 maja 2012 r. Kandydaci zostali zakwalifikowani na rodzinę adopcyjną 12 maja 2015 r. Zaświadczenia kwalifikacyjne otrzymali tego samego dnia. W dniu 29 maja 2015 r. zaproponowano im dziecko poniżej 1 roku życia, przebywające w rodzinie zastępczej. Pierwszy kontakt odbył się tego samego dnia. Pracownicy Ośrodka udzielili kandydatom pomocy w przygotowaniu wniosku do sądu i zgromadzeniu odpowiednich dokumentów. Decyzja kandydatów dotycząca podjęcia się opieki nad dzieckiem wraz z uzasadnieniem zawarta 5
była we wniosku o przysposobienie z dnia 9 czerwca 2015 r. Dwunastego czerwca 2015 r. sąd powierzył na czas trwania postępowania pieczę nad dzieckiem kandydatom. Dziecko zostało odebrane przez kandydatów od rodziny zastępczej 15 czerwca 2015 r. Akta kontroli str. 31-34 3. Prowadzenie szkoleń dla osób zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka. Zgodnie z art. 172 ust. 3 i 4 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej program szkolenia kandydatów do przysposobienia dziecka zatwierdza, na okres pięciu lat, minister właściwy do spraw rodziny, na wniosek podmiotu prowadzącego szkolenie. Zatwierdzenie lub odmowa zatwierdzenia programu szkolenia, następuje w drodze decyzji. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2011 r. w sprawie szkolenia dla kandydatów do przysposobienia dziecka 3-4: Szkolenie jest prowadzone w formie zapewniającej aktywny udział uczestników. Liczba godzin szkolenia nie może być mniejsza niż 35 godzin dydaktycznych, w tym 5 godzin szkolenia z zakresu określonego w 2 ust. 1 pkt 2. Szkolenie jest prowadzone przez osoby posiadające co najmniej 3-letnie udokumentowane doświadczenie w prowadzeniu szkoleń z zakresu problematyki odpowiadającej tematycznie zagadnieniom, z których szkolenie jest prowadzone, lub 3-letni staż pracy w prowadzeniu procedur przysposobienia oraz ukończone jednolite studia magisterskie lub studia drugiego stopnia z zakresu problematyki odpowiadającej tematycznie zagadnieniom, z których jest prowadzone szkolenie. Szkolenie, w zakresie, o którym mowa w punktach 1, 5, 7 i 11 2 ust. 1 rozporządzenia może być prowadzone również przez osoby posiadające ukończone jednolite studia magisterskie lub studia drugiego stopnia z zakresu problematyki odpowiadającej tematycznie zagadnieniom, z których jest prowadzone szkolenie. Ośrodek prowadził szkolenia dla osób zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka na podstawie programu Adres docelowy: Rodzina zatwierdzonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej decyzją nr 20/2012/RA z dnia 25 maja 2012 r. Szkolenia prowadzone były w wymiarze 37 godzin, w tym 5 godzin warsztatów z zakresu wzmacniania prawidłowej motywacji kandydatów do przysposobienia dziecka. W kontrolowanym okresie Ośrodek przeprowadził 5 szkoleń, w których uczestniczyło 36 osób. Wydano 47 opinii kwalifikacyjnych. W Ośrodku szkolenia dla kandydatów prowadzone były przez 10 osób, które spełniały wymogi kwalifikacyjne do prowadzenia całego szkolenia. Akta kontroli str. 35-41 4. Promowane idei adopcji, w tym poszukiwanie kandydatów do przysposobienia oraz współpraca ośrodka adopcyjnego ze środowiskiem lokalnym. Zgodnie z art. 155 ust. 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ośrodek adopcyjny współpracuje ze środowiskiem lokalnym, w szczególności z innymi podmiotami właściwymi w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi. Do zadań ośrodka adopcyjnego zgodnie z art. 156 ust. 1 pkt 1a ustawy należy, w szczególności promowanie idei adopcji, w tym poszukiwanie kandydatów do przysposobienia dziecka. Współpraca Ośrodka ze środowiskiem lokalnym, w kontrolowanym okresie obejmowała spotkania z przedstawicielami: organizatorów rodzinnej pieczy zastępczej, placówek 6
opiekuńczo-wychowawczych, sądami, kuratorami sądowymi. Spotkania miały na celu m.in. zrozumienie specyfiki kwalifikacji dziecka do przysposobienia, polepszenie jakości współpracy między instytucjami oraz poszerzenie wiedzy o działalności Ośrodka. Zorganizowano i przeprowadzono warsztaty dla pracowników powiatowych centrów pomocy rodzinie, rodzin zastępczych, placówek opiekuńczo-wychowawczych, prowadzono panel dyskusyjny w którym uczestniczyli psycholodzy, pedagodzy szkolni oraz nauczyciele. Organizowano spotkania z sędziami dotyczące procedur adopcyjnych oraz współpracy między instytucjami. W ramach programu pn.: Dni otwarte na adopcję wydana została publikacja pn.: Adopcje historie prawdziwe. Akta kontroli str. 42-48 5. Kwalifikacje zatrudnionych osób. Zgodnie z art. 158 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej dyrektorem ośrodka adopcyjnego może być osoba, która: 1) posiada tytuł zawodowy magistra na kierunku psychologia, socjologia, pedagogika, nauki o rodzinie lub prawo, 2) posiada co najmniej 3-letni staż pracy w instytucji zajmującej się pracą z dziećmi lub rodziną, 3) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest jej zawieszona ani ograniczona, 4) wypełnia obowiązek alimentacyjny - w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego, 5) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. Zgodnie z art. 159 ust. 1 ustawy osobą pracującą w ośrodku adopcyjnym, zajmującą się prowadzeniem procedur przysposobienia lub przygotowaniem osób zgłaszających gotowość do przysposobienia dziecka może być osoba, która: 1) posiada tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny: a) na kierunku psychologia, pedagogika, nauki o rodzinie lub prawo, albo b) na dowolnym kierunku, uzupełniony studiami podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki lub nauk o rodzinie, 2) posiada co najmniej roczny staż pracy z dziećmi w instytucjach, których zakres działania obejmuje opiekę nad dzieckiem lub pracę z rodziną, 3) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest jej zawieszona ani ograniczona, 4) wypełnia obowiązek alimentacyjny - w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego, 5) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. W Ośrodku zatrudnionych było 14 osób w tym: dyrektor, 7 pedagogów, 4 psychologów i 2 pracowników administracji i obsługi. Wszyscy pracownicy zajmujący się prowadzeniem procedur przysposobienia lub przygotowaniem osób zgłaszających gotowość do przysposobienia posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk i zgodne z wymogami określonymi w obowiązujących przepisach, tj. ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Akta kontroli str. 49-52 7
6. Udzielanie wsparcia psychologiczno - pedagogicznego kandydatom do przysposobienia dziecka oraz osobom, które przysposobiły dziecko. Zgodnie z art. art. 160 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ośrodek adopcyjny współpracuje z kandydatami do przysposobienia dziecka w zakresie opieki nad dzieckiem i jego wychowania, w szczególności w dziedzinach: diagnoza pedagogiczna i psychologiczna dzieci i rodzin, problemy wychowawcze w rodzinie, problemy związane z rozwojem dziecka. Ośrodek adopcyjny wspiera osoby, które przysposobiły dziecko, w wykonywaniu przez nie funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez: pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i opiekuńczych, poradnictwo i terapię, w tym terapię rodzinną, pomoc pedagogiczną i psychologiczną, pomoc prawną w zakresie prawa rodzinnego. Pomocy i poradnictwa, udziela się na wniosek. W okresie objętym kontrolą Ośrodek udzielił wsparcia kandydatom na rodziny przysposabiające 161 razy, rodzinom naturalnym 56 razy oraz osobom, które przysposobiły dziecko 80 razy. Akta kontroli str. 11-12 7. Zapewnianie pomocy psychologicznej kobietom w ciąży oraz pacjentkom oddziałów ginekologiczno-położniczych, które sygnalizują zamiar pozostawienia dziecka bezpośrednio po urodzeniu. Do zadań ośrodka adopcyjnego zgodnie z art. 156 ust.1 pkt 12 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej należy, w szczególności zapewnienie pomocy psychologicznej kobietom w ciąży oraz pacjentkom oddziałów ginekologiczno-położniczych, które sygnalizują zamiar pozostawienia dziecka bezpośrednio po urodzeniu. W okresie objętym kontrolą Ośrodek 17 razy udzielił pomocy psychologicznej kobietom w ciąży oraz pacjentkom oddziałów ginekologiczno-położniczych, które sygnalizowały zamiar pozostawienia dziecka bezpośrednio po urodzeniu. Akta kontroli str. 11-12 8. Prowadzenie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie świadectw ukończenia tych szkoleń. Zgodnie z art. 44 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka są obowiązani posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej lub prowadzonego przez ośrodek adopcyjny. Program szkolenia, o którym mowa w ust. 1, zatwierdza, na okres 5 lat, na wniosek podmiotu prowadzącego szkolenie, minister właściwy do spraw rodziny. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2011 r. w sprawie szkoleń dla kandydatów do sprawowania pieczy zastępczej w 1 określa liczbę godzin i zakres programowy szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz na dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego. Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie w okresie objętym kontrolą nie prowadził szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka. Pracownicy Ośrodka opracowali program pn.: Adres 8
tymczasowy: Opieka zastępcza, który został zatwierdzony na okres 5 lat przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, decyzją Nr 16/2015/RZ z dnia 02 lipca 2015 r. Akta kontroli str. 53-54 9. Udział w posiedzeniach w sprawie oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej. Zgodnie z art. art. 130 ust 1. pkt 5 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oceny sytuacji dziecka organizator rodzinnej pieczy zastępczej dokonuje na posiedzeniu z udziałem przedstawiciela ośrodka adopcyjnego. Zgodnie z art. art. 137 ust 1. pkt 6 ustawy w skład zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka wchodzi przedstawiciel ośrodka adopcyjnego. Udział przedstawicieli Ośrodka w posiedzeniach w sprawie oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej poddano szczegółowej kontroli w okresie od 2 stycznia do 30 kwietnia 2015 r. W tym czasie do Ośrodka wpłynęły zaproszenia do udziału w 92 posiedzeniach dotyczących oceny sytuacji 491 dzieci przebywających w pieczy zastępczej. Pracownicy Ośrodka uczestniczyli w ocenie sytuacji 296 dzieci, co stanowi 60% przypadków. Zgodnie z oświadczeniem pedagoga, w przypadku gdy przedstawiciel Ośrodka nie uczestniczył w posiedzeniu, w innym terminie telefonicznie lub osobiście konsultował sytuację dzieci objętych oceną. Konsultacją osobistą objęto 85 dzieci, co stanowi 17% przypadków. Sytuację pozostałych dzieci omawiano telefonicznie. Akta kontroli str. 55-65 Dyrektora Publicznego Ośrodka Adopcyjnego w Koszalinie pouczono o tym, że: - pracownicy Ośrodka powinni brać udział we wszystkich posiedzeniach w sprawie oceny sytuacji dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej, Dokonano wpisu w książce kontroli pod pozycją 2. Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany może zgłosić umotywowane zastrzeżenia na piśmie, co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złożeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono 7 sierpnia 2015 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - Publiczny Ośrodek Adopcyjny w Koszalinie egzemplarz nr 1 - a/a egzemplarz nr 2 kierownik jednostki kontrolowanej: kontrolujący: pieczątka i podpis pieczątka i podpis 9
Koszalin, dnia...2015 r. Protokół otrzymałem dnia...2015 r. pieczątka i podpis pieczątka i podpis kierownika kontrolowanej jednostki 10