PŁATNIK WERSJA 9.01.001 DRUGI ETAP UDOSTĘPNIENIA MODYFIKACJI I FUNKCJI

ZUS Serwis Płatnika O D P O W I E D Z I, K T Ó R Y C H Nr 8/2014 (88) Sierpień 2014 NIE ZNAJDZIESZ U INNYCH Raport specjalny PROGRAM PŁATNIK WERSJA 9.01.001 DRUGI ETAP UDOSTĘPNIENIA MODYFIKACJI I FUNKCJI Płatnicy będą pobierać z ZUS dane z konta płatnika i kont ubezpieczonych oraz statusy przetworzenia dokumentów. W pełni skorzystają ze wszystkich nowych funkcji i usprawnień, których celem jest ułatwienie pracy. Chodzi tu np. o automatyczne tworzenie dokumentów ubezpieczeniowych oraz weryfikację już sporządzanych na podstawie danych zapisanych na koncie płatnika i na kontach ubezpieczonych w ZUS. 13 odpowiedzi na pytania Czytelników Aktualności Od 14 lipca nowa wersja programu Płatnik 3 9.01.001D Nowe zasady wznawiania wypłaty emerytur munduro3 wych Były pracownik na emeryturze lub rencie bez 4 zasiłku Świadczenia odszkodowawcze dla funkcjonariuszy na nowych 4 zasadach Zaostrzono sankcje za niepłacenie składek na Fundusz Pracy 5 AZU 88 26 ZASIŁEK CHOROBOWY PO ZMARŁYM PRACOWNIKU WYPŁACA SIĘ JEGO RODZINIE Do wypłaty świadczenia chorobowego po zmarłym pracowniku niezbędne są tylko takie dokumenty, które potwierdzą uprawnienia do pobrania świadczenia, np. dotyczące wieku uprawnionych czy kontynuacji nauki. str. 14 Z ZASIŁKU CHOROBOWEGO PRACOWNICY W CIĄŻY MOŻNA DOKONAĆ POTRĄCEŃ KOMORNICZYCH Wysokość tej części zasiłku, która będzie podlegała potrąceniu, ustala się od jego wartości brutto, czyli przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy. str. 15 CZŁONKA RODZINY ZAWSZE TRZEBA WYREJESTROWAĆ Z UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO Osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, która zgłosiła członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego, jest zobowiązana poinformować płatnika składek o okolicznościach powodujących konieczność jego wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego. str. 18 BŁĄD NA ZWOLNIENIU LEKARSKIM MOŻE POPRAWIĆ TYLKO LEKARZ, KTÓRY JE WYSTAWIŁ Przepisy dotyczące wystawiania zwolnień lekarskich nie przewidują zasad ich korekty. Przyjmuje się, że tylko lekarz, który wystawił zaświadczenie z błędem, może je skorygować. str. 22 Zadaj pytanie ekspertom P R Z E Ś L I J J E N A A D R E S : S E R W I S _ Z U S @ W I P. P L

Drodzy Czytelnicy! W drugim etapie wdrażania zmian w programie Płatnik, poza pobieraniem aktualnych komponentów i słowników programu, płatnicy będą pobierać z ZUS dane z konta płatnika i kont ubezpieczonych oraz statusy przetworzenia dokumentów. W pełni skorzystają ze wszystkich nowych funkcji i usprawnień, których celem jest ułatwienie pracy. Chodzi tu np. o automatyczne tworzenie dokumentów ubezpieczeniowych oraz weryfikację sporządzanych dokumentów na podstawie danych zapisanych na koncie płatnika składek i na kontach ubezpieczonych w ZUS. Należy jednak podkreślić, że udostępnianie płatnikom składek modyfikacji i nowych funkcji w ramach drugiego etapu następować będzie sukcesywnie, czyli nie wszyscy płatnicy w tym samym czasie przystąpią do drugiego etapu. Więcej na ten temat można przeczytać w Raporcie specjalnym. Z kolei w Aktualnościach informujemy o najnowszej wersji programu Płatnik 9.01.001D, wskazując na nowe funkcje, które w nim wprowadził ZUS. Można tam znaleźć również sygnały dotyczące zaostrzenia sankcji za niepłacenie składek na Fundusz Pracy, nowych zasad wznawiania wypłaty emerytur mundurowych oraz braku prawa do zasiłku chorobowego byłego pracownika na emeryturze lub rencie. Zachęcam do lektury sierpniowego numeru. Marta Strupińska redaktor prowadzący Redaktor prowadzący: Marta Strupińska Wydawca: Marlena Prószyńska Koordynator produkcji: Katarzyna Kopeć Korekta: Zespół Łamanie: Triograf Druk: MDruk w Warszawie ISSN: 1897-6700 Nakład: 5100 egz. Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa tel.: 22 518 29 29, faks: 22 617 60 10 e-mail: serwis_zus@wip.pl Numer KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Serwis Płatnika ZUS chroniony jest prawem autorskim. Przedruk i sprzedaż materiałów bez zgody wydawcy są zabronione. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w Serwisie Płatnika ZUS wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. Informujemy, że Państwa dane osobowe będą przetwarzane przez Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Łotewska 9a, w celu realizacji niniejszego zamówienia oraz do celów marketingowych przesyłania materiałów promocyjnych dotyczących innych produktów lub usług. Mają Państwo prawo do wglądu oraz poprawiania swoich danych, a także do wyrażania sprzeciwu wobec ich przetwarzania do celów promocyjnych. Podanie danych jest dobrowolne. Zapewniamy, że Państwa dane nie będą przekazywane bez Państwa wiedzy i zgody innym podmiotom. Informacje o prenumeracie: tel.: 22 518 29 29, e-mail: cok@wip.pl ZU

Spis treści AKTUALNOŚCI Od 14 lipca nowa wersja programu Płatnik 9.01.001D 3 Nowe zasady wznawiania wypłaty emerytur mundurowych 3 Były pracownik na emeryturze lub rencie bez zasiłku 4 Świadczenia odszkodowawcze dla funkcjonariuszy na nowych zasadach 4 Zaostrzono sankcje za niepłacenie składek na Fundusz Pracy 5 Decyzja ZUS i wartość z tej decyzji są zindywidualizowane 6 SKŁADKI Wspólnik spółki cywilnej z drugiej działalności opłaca tylko składkę zdrowotną 8 Bez składek na Fundusz Pracy za osoby powyżej 50. roku życia 9 Za czas pozostawania bez pracy składka na FEP nie jest należna 10 Rozdzielność majątkowa nie przekreśla ubezpieczenia z tytułu współpracy 12 ZASIŁKI Pracodawca udzielający urlopu bezpłatnego nie wypłaca świadczeń chorobowych 13 Zasiłek chorobowy po zmarłym pracowniku wypłaca się jego rodzinie 14 Z zasiłku chorobowego pracownicy w ciąży można dokonać potrąceń komorniczych 15 Osoba współpracująca otrzyma zasiłek chorobowy 16 DOKUMENTACJA Członka rodziny zawsze trzeba wyrejestrować z ubezpieczenia zdrowotnego 18 Błąd w raporcie ZUS RCA za byłego pracownika trzeba skorygować 21 Błąd na zwolnieniu lekarskim może poprawić tylko lekarz, który je wystawił 22 EMERYTURY I RENTY ZUS nie zawsze uwzględni wniosek o wypłatę zawieszonej emerytury 23 Wyrównanie zawieszonej emerytury tylko po złożeniu wniosku 24 1 Zadaj pytanie: serwis_zus@wip.pl

Spis treści RAPORT SPECJALNY Program Płatnik wersja 9.01.001 drugi etap udostępnienia modyfikacji i funkcji Pobieranie danych z ZUS 26 Kartoteka płatnika 31 Kartoteka ubezpieczonego 32 Komplety rozliczeniowe pobrane z ZUS 35 Tworzenie Informacji dla osoby ubezpieczonej 36 Aktualizacja statusów przetworzenia dokumentów 36 Zmiana w mechanizmach wysyłki dokumentów ubezpieczeniowych 37 Informowanie płatnika o konieczności utworzenia dokumentów wyrejestrowania członków rodziny ubezpieczonego 37 Wymuszenie korekty raportów ZUS RCA zmiana stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe 38 Przekazywanie tylko pozycji zmienionych w kompletach korygujących 38 Automatyczne tworzenie dokumentów wyrejestrowania ubezpieczonych 38 Podpowiadanie numerów rachunków bankowych zgłoszonych przez płatnika 40 Podpowiadanie adresów prowadzenia działalności gospodarczej 40 Dodatkowo dla Czytelników: Serwis e-mailowy Przegląd ZUS i Płace z nowościami w ubezpieczeniach społecznych Dostęp do serwisu www.wskazniki.pl z aktualnymi wskaźnikami i stawkami Możliwość zadania pytania ekspertowi odpowiedzi na łamach publikacji 2 Serwis Płatnika ZUS

Aktualności Od 14 lipca nowa wersja programu Płatnik 9.01.001D. Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnił nową wersję programu Płatnik 9.01.001D. Jest ona już trzecią wprowadzoną przez ZUS w tym roku. Poprzednie oznaczone literami B i C pojawiały się odpowiednio 19 lutego i 19 maja. Zmiany w stosunku do poprzedniej wersji polegają na: 1) udostępnieniu nowych słowników, 2) dodaniu nowej funkcjonalności, która ma wspierać użytkowników przy sporządzaniu dokumentów ZUS RCA oraz ZUS RZA, składanych za ubezpieczonych nie wcześniej niż za następny miesiąc po ustaniu tytułu do ubezpieczeń. Program Płatnik 9.01.001D daje możliwość wyboru schematu finansowania składek dla kodów tytułu ubezpieczeń 3000XX i 5000XX, w zależności od tego, z jakim kodem tytułu dana osoba była zgłoszona do ubezpieczeń w okresie podlegania ubezpieczeniom. Oprac. red. Nowe zasady wznawiania wypłaty emerytur mundurowych Wypłata emerytur byłym funkcjonariuszom i żołnierzom zawodowym wstrzymana z przyczyn niezależnych od organu emerytalnego (np. gdy uprawniony nie podał numeru konta lub adresu korespondencyjnego) jest wznawiana na korzystniejszych zasadach. Tak wynika z nowelizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin, która weszła w życie 12 czerwca 2014 r. Zgodnie z nowymi zasadami emerytowani funkcjonariusze otrzymają świadczenia za okres od miesiąca, w którym wstrzymano wypłatę, ale nie więcej niż za 3 lata od miesiąca złożenia wniosku o jej wznowienie. Dotychczas uprawnieni nie otrzymywali świadczeń za okres sprzed miesiąca złożenia wniosku. Teraz sytuacja prawna emerytów mundurowych i osób otrzymujących emerytury z systemu powszechnego zostaje zrównana. Warunkiem wznowienia wypłat i przekazania zaległych świadczeń jest brak powodu, dla którego emerytura nie była wypłacana, czyli np. uzupełnienie numeru konta bankowego przez byłego żołnierza lub funkcjonariusza. Nowe przepisy mają także zastosowanie do wniosków o wznowienie wypłat już złożonych, ale jeszcze nierozpatrzonych przez organ emerytalny. Nowelizacja ustawy realizuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 19 lutego 2013 r. (sygn. akt P 14/11) stwierdzający niekonstytucyjność przepisu dotyczącego zasad wypłaty wstrzymanych świadczeń emerytowanym funkcjonariuszom służb mundurowych. Zakwestionowany przez Trybunał przepis dotyczył przypadków, gdy zawieszenie wypłaty wynikało z braku możliwości doręczenia emerytury z przyczyn niezależnych od organu emerytalnego. Marcin Dawidziuk prawnik 3 Zadaj pytanie: serwis_zus@wip.pl

Aktualności PODSTAWA PRAWNA Art. 45 ustawy z 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 666 ze zm.). Ustawa z 4 kwietnia 2014 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2014 r.poz. 696). Były pracownik na emeryturze lub rencie bez zasiłku Zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy nie przysługuje m.in. za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, w sytuacji gdy osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Regułę tę podtrzymał Trybunał Konstytucyjny, uznając ją za zgodną z konstytucją (wyrok z 17 czerwca 2014 r., sygn. akt P 6/12). Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 159) prawo do zasiłku po ustaniu tytułu ubezpieczenia traci emeryt lub rencista, który ma ustalone prawo do jednego z tych świadczeń. Zasiłku nie otrzyma nie tylko osoba, która pobiera emeryturę lub rentę, lecz także ta, której świadczenie aktualnie zostało zawieszone (np. ze względu na osiągnięte przychody). Oprac. red. Świadczenia odszkodowawcze dla funkcjonariuszy na nowych zasadach Od 1 lipca 2014 r. obowiązują nowe regulacje prawne dotyczące świadczeń odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą. Zgodnie z nowymi przepisami jednorazowe odszkodowanie, jak do tej pory, otrzyma funkcjonariusz lub rodzina zmarłego funkcjonariusza z powodu wypadku lub choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby. Wyjątkiem będą wypadki w drodze do miejsca i z miejsca wykonywania służby. Odszkodowanie będzie przysługiwać, jeżeli funkcjonariusz ulegnie takiemu wypadkowi na skutek interwencji. Odszkodowanie po zwolnieniu ze służby Ustawa przewiduje kilka sytuacji, w których funkcjonariusz lub funkcjonariusz zwolniony ze służby bądź członkowie jego rodziny otrzymają jednorazowe odszkodowanie. Będzie ono przysługiwać m.in., gdy funkcjonariusz pozostając w służbie, doznał uszczerbku na zdrowiu lub zmarł wskutek wypadku w ciągu 3 lat od dnia wypadku. System wielokrotności Zmienione zostały zasady określania jednorazowego odszkodowania za jednakowe uszczerbki na zdrowiu będzie ono jednakowe dla wszystkich funkcjonariuszy, bez względu na stopień, stanowisko i rodzaj służby. Przy wyliczaniu odszkodowania stosowany będzie system wielokrotności, a nie stałe kwoty. Jed- 4 Serwis Płatnika ZUS

Aktualności norazowe odszkodowanie wyniesie 20% przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. Odszkodowanie będzie można zwiększyć. Określono także m.in. wysokość jednorazowego odszkodowania, gdy uprawnionym będzie tylko jeden członek rodziny zmarłego funkcjonariusza. Odszkodowanie dla małżonka lub dziecka wyniesie 18-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a dla innego członka rodziny 9-krotność. Odszkodowanie za zniszczone przedmioty osobiste Nowe przepisy przewidują świadczenie odszkodowawcze dla funkcjonariuszy za utracone, zniszczone lub uszkodzone przedmioty osobistego użytku. Oprac. red. PODSTAWA PRAWNA U stawa z 4 kwietnia 2014 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą (Dz.U. z 2014 r. poz. 616). Zaostrzono sankcje za nieopłacanie składek na Fundusz Pracy Od 27 maja 2014 r. pracodawca nie może uchronić się przed sankcjami z tytułu nieopłacania składek na Fundusz Pracy, jeżeli zaległe składki zapłacił już po rozpoczęciu u niego kontroli. Przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy przewidują, że pracodawca, który nie dopełnia obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy lub nie opłaca ich w terminie, podlega karze grzywny w wysokości nie niższej niż 3.000 zł. Identyczna sankcje przewidziane są dla podmiotów, które nie zgłaszają wymaganych danych lub zgłaszają nieprawdziwe dane mające wpływ na wymiar składek na FP, lub udzielają w tym zakresie nieprawdziwych wyjaśnień albo odmawiają ich udzielenia. Dotychczas pracodawca nie podległ odpowiedzialności i nie płacił grzywny, jeżeli jeszcze przed dniem przeprowadzenia kontroli zdążył opłacić zaległe składki w należnej wysokości. Reguła ta uległa jednak zaostrzeniu wraz z ostatnią nowelizacją ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Od 27 maja br. sprawca nie podlega karze wówczas, gdy zaległe składki na Fundusz Pracy opłacił jeszcze przed dniem rozpoczęcia kontroli. Oznacza to, że już po tej dacie płatnik nie może uchronić się od grzywny, wpłacając zaległe należności. Marcin Dawidziuk prawnik PODSTAWA PRAWNA Art. 122 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 674 ze zm.). Ustawa z 14 marca 2014 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 598). 5 Zadaj pytanie: serwis_zus@wip.pl

Aktualności Decyzja ZUS i wartość należności z tej decyzji są zindywidualizowane Jeżeli sąd połączy sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych do wspólnego rozpoznania, wartość przedmiotów sporu w poszczególnych sprawach nie sumuje się. Tak wynika z uchwały Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2014 r. (sygn. akt II UZP 1/14). Sąd Najwyższy, obradując w składzie 7 sędziów, stwierdził, że w razie objęcia jednym wyrokiem wielu decyzji ustalających płatnikowi składek (pracodawcy) i wskazanym w tych decyzjach pracownikom podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wartość przedmiotu zaskarżenia skargą kasacyjną oznacza się odrębnie wobec każdego ubezpieczonego pracownika. Uzasadniając orzeczenie, SN wskazał, że decyzje organów rentowych mają charakter indywidualny. Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych regulują dziś niezwykle dokładnie i szczegółowo zasady ustalania wymiaru składek od wynagrodzeń poszczególnych ubezpieczonych pracowników. Nawet gdyby przyjąć, że jedną decyzją ZUS załatwiłby sprawę kilku ubezpieczonych, to i tak kwoty należności od płatnika powinny być ustalone w stosunku do każdego ubezpieczonego pracownika indywidualnie. Teraz jednak takich decyzji ZUS już nie wydaje. SN stwierdził, że przedmiotem odwołania jest zawsze decyzja indywidualna dotycząca jednego ubezpieczonego. Nie ma więc uzasadnienia, aby każdej sprawy dotyczącej poszczególnych decyzji ZUS nie traktować odrębnie także w zakresie wartości przedmiotu sporu. Zresztą nie wszystkie sprawy są przewidziane do rozpoznania w trybie skargi kasacyjnej, takie są bowiem założenia przyjęte przez ustawodawcę regulującego procedurę cywilną. Dwuinstancyjność w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych jest także zgodna z konstytucją. SN przypomniał też, że każdy pracodawca może starać się od wydanie indywidualnej interpretacji prawnej, gdy ma wątpliwości dotyczące wykładni i stosowania prawa. Połączenie spraw do wspólnego rozpoznania w trybie art. 219 kpc jest czynnością wyłącznie techniczną, mającą usprawnić i przyspieszyć postępowania sądowe. Nie ma natomiast wpływu na merytoryczne rozstrzygnięcie, w tym także o wartości przedmiotu sporu. Ten zaś jest zindywidualizowany, przypisany do określonej decyzji ZUS w sprawach indywidualnych. Wnioski z orzeczenia mogą nasuwać się takie, że z jednej strony nie wolno sumować wartości przedmiotów sporów w pozwach złożonych przeciwko ZUS w kilku sprawach mających identyczne stany faktyczne. Z drugiej zaś strony może to skutkować, gdy mamy do czynienia z wieloma sprawami rozpoznawanymi przez sąd w ramach jednego procesu, zamknięciem możliwości dalszego odwołania się po zakończeniu postępowania w sądzie II instancji w przypadku gdy decyzja ZUS dotyczy kwoty niższej niż 10.000 zł, ani ZUS, ani płatnik pracodawca, ani nawet zainteresowany pracownik nie będą mieli prawa składać skargi kasacyjnej. Michał Culepa specjalista w zakresie prawa pracy 6 Serwis Płatnika ZUS