RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (21) Numer zgłoszenia: 330541 (22) Data zgłoszenia: 17.06.1997 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 17.06.1997, PCT/FR97/01089 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: 24.12.1997, WO97/49256, PCT Gazette nr 55/97 (11) 183314 (13) B1 (51) IntCl7 H04M 1/66 H04L 9/32 H04Q 7/32 (54)Stacja radiotelefonii ruchomej z kontrolowanym dostępem (30) Pierwszeństwo: 20.06.1996,FR,96/07697 (73) Uprawniony z patentu: SAGEM S.A., Paryż, FR (43) Zgłoszenie ogłoszono: 24.05.1999 BUP 11/99 (72) Twórcy wynalazku: Rafael Alos, Osny, FR Jean-Marc Dimech, Chaumont en Vexin, FR Marc Porato, Loconville, FR Francis Sykes, Paryż, FR (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 28.06.2002 WUP 06/02 (74) Pełnomocnik: Bury Lech, PATPOL Spółka z 0.0. PL 183314 B1 (57) 1. Stacja radiotelefonii ruchomej z kontrolowanym dostępem zawierająca zespoły radiowe dostosowane do uruchamiania za pomocą karty mikroukładowej, zaopatrzonej w zespół pamięci zawierający słowo identyfikacji abonenta (PIN, IMSI) i połączony z wejściem komparatora, przy czym stacja jest zaopatrzona w zespół złącza, do przyjmowania karty mikroukładowej, połączony z zespołami radiowymi, zespół wprowadzania poszczególnych słów identyfikacyjnych (PIN; PINUT), związany z kartą i dostosowany do połączenia z drugim wejściem komparatora, znamienna tym, że jest zaopatrzona w zespoły dopasowywania (3, 522, 6) do karty (10), dostosowane do uruchamiania zespołów radiowych (7) na podstawie słowa identyfikacji abonenta.
Stacja radiotelefonii ruchomej z kontrolowanym dostępem Zastrzeżenia patentowe 1. Stacja radiotelefonii ruchomej z kontrolowanym dostępem zawierająca zespoły radiowe dostosowane do uruchamiania za pom ocą karty mikroukładowej, zaopatrzonej w zespół pamięci zawierający słowo identyfikacji abonenta (PIN, IMSI) i połączony z wejściem komparatora, przy czym stacja jest zaopatrzona w zespół złącza, do przyjmowania karty m i- kroukładowej, połączony z zespołami radiowymi, zespół wprowadzania poszczególnych słów identyfikacyjnych (PIN; PINUT), związany z kartą i dostosowany do połączenia z drugim wejściem komparatora, znamienna tym, że jest zaopatrzona w zespoły dopasowywania (3, 522, 6) do karty (10), dostosowane do uruchamiania zespołów radiowych (7) na podstawie słowa identyfikacji abonenta. 2. Stacja według zastrz. 1, znamienna tym, że zespoły dopasowywania są zaopatrzone w zespoły transkodowania (3) słowa wejściowego (PINUT), włączone między zespołem wprowadzania (2), a zespołem złącza (4) karty mikroukładowej (10). 3. Stacja według zastrz. 2, znamienna tym, że zespoły transkodowania (3) są zaopatrzone w mikroprocesor (9). 4. Stacja według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienna tym, że zespoły dopasowywania zawierają zespół pamięci (522), zawierający dane dopasowane do danych (122) zawartych w zespole pamięci karty (10), kontrolujący zespół komparatora (6), dostosowany do odczytu zespołu pamięci (12) karty (10) i dopuszczania uruchamiania zespołów radiowych (7) tylko po weryfikacji dopasowania. 5. Stacja według zastrz. 2 albo 3, znamienna tym, że jest zaopatrzona w licznik opłat (8), dostosowany do współpracy z zespołami transkodowania (3). * * * Przedmiotem wynalazku jest stacja radiotelefonii ruchomej z kontrolowanym dostępem. Stacje radiotelefonu ruchomej są stacjami ogólnego przeznaczenia, zaopatrzonymi w czytniki mikroukładowych kart SIM (Subscriber Identification Module-moduł identyfikacji subskrybenta), stwierdzających tożsamość użytkownika i weryfikujących opłaty za użytkowanie sieci radiowej. Mikroukładowa karta stanowi więc elektroniczny klucz do stacji. W znanych rozwiązaniach karta mikroukładowa oraz zespół wprowadzania stanowią funkcjonalnie autonomiczną jednostkę nadrzędną, bezpośrednio nadzorującą zespoły radiowe, bez jakichkolwiek urządzeń sterujących. W dokumencie EP 0 639 486 ujawniono stację radiotelefoniczną kontrolowaną przez kartę SIM, zaopatrzoną w komparator, stwierdzający ważność wprowadzonego słowa kodowego przez porównanie ze słowem zapisanym w pamięci karty SIM, przed uruchomieniem stacji. Taki sposób dostępu ma jednak swoje wady. Po pierwsze, dowolny subskrybent, który posiada sprzeniewierzoną stację może ją wykorzystać, w niektórych przypadkach, za pomocą własnej karty SIM. Identyfikacyjne słowo kodowe każdego użytkownika, znane jako PIN (Personal Identification Number-osobisty numer identyfikacyjny) jest wprowadzane na wejście, przez klawiaturę stacji, ale służy ono jedynie do kontroli wykorzystania karty SIM i nie stanowi żadnego zabezpieczenia przeciwko nieuprawnionemu użyciu stacji. Drugi przypadek może wystąpić podczas wypożyczenia stacji na okres kalendarzowy lub okres efektywnego użytkowania, ograniczonego, na przykład, do klientów hotelu. Musi istnieć możliwość zapobiegania użyciu stacji i karty SIM po upływie tego okresu. Stacja radiotelefonii ruchomej, zawierająca zespoły radiowe dostosowane do uruchamiania za pomocą karty mikroukładowej, zaopatrzonej w zespół pamięci zawierający słowo identyfikacji abonenta (PIN, IMSI) i połączony z wejściem komparatora, przy czym stacja
183 314 3 jest zaopatrzona w zespół złącza, do przyjmowania karty mikroukładowej, połąpzony z zespołami radiowymi, zespół wprowadzania poszczególnych słów identyfikacyjnych (PIN; PINUT), związany z kartą i dostosowany do połączenia z drugim wejściem komparatora, według wynalazku wyróżnia się tym, że jest zaopatrzona w zespoły dopasowywania do karty, dostosowane do uruchamiania zespołów radiowych na podstawie słowa identyfikacji abonenta. Korzystnie, zespoły dopasowywania są zaopatrzone w zespoły transkodowania słowa wejściowego (PINUT), włączone między zespołem wprowadzania, a zespołem złącza karty mikroukładowej. W korzystnym rozwiązaniu zespoły transkodowania są zaopatrzone w mikroprocesor. Korzystnie, zespoły dopasowywania zawierają zespół pamięci, zawierający dane dopasowane do danych zawartych w zespole pamięci karty, kontrolujący zespół komparatora, dostosowany do odczytu zespołu pamięci karty i dopuszczania uruchamiania zespołów radiowych tylko po weryfikacji dopasowania. Stacja jest korzystnie zaopatrzona w licznik opłat, dostosowany do współpracy z zespołami transkodowania. Według wynalazku dwa składniki zestawu karta - stacja z koniecznością, wprowadzania słowa nie mogą być używane osobno. Sprzeniewierzona lub wyczerpana karta nie może być używana z inną stacją i na odwrót, ukradziona stacja nie może być kontrolowana przez dowolną kartę. W korzystnym rozwiązaniu według wynalazku jednostka nadrzędna traci autonomię, bowiem stacja je st zaopatrzona w zespół dopasowywany do karty, sterujący jej oddziaływaniem na zespoły radiowe. Stad wynika, że stacja jest personalizowana, a karta jest z nią związana. W innym przypadku autonomia jednostki nadrzędnej jest kontrolowana ze względu na fakt, że słowo identyfikacyjne wskazane użytkownikowi jest w istocie fikcyjne i staje się realne, to znaczy zgodne ze słowem w pamięci, dzięki użyciu w stacji zespołu transkodowania. Karta może uruchamiać zespoły radiowe stacji tylko wtedy, gdy stacja jest tą, która przeprowadza oczekiwane transkodowanie. Podsumowując należy powiedzieć, że karta jest podporządkowana stacji, która sama jest podporządkowana karcie. W szczególności, słowo kodowe zawarte w karcie mikroukładowej pozostaje tajne dla każdego użytkownika, uprawnionego lub nie, ponieważ słowo PIN które wprowadza użytkownik jest różne od słowa zawartego w pamięci. Dzięki temu kontrola dopasowania jest bardzo prosta. Przedmiot wynalazku, w przykładzie wykonania, został bliżej objaśniony na załączonym rysunku, na którym przedstawiono schemat blokowy stacji według wynalazku z kartą mikroukładową. Pokazana stacja, oznaczona jako 1, jest w tym przypadku stacją radiową, na przykład stacją telefonii komórkowej, na przykład GSM, zaopatrzoną w klawiaturę 2 do wprowadzania słowa identyfikacji użytkownika (i wybierania numeru), jedenastkę arytm etyczną 3, kontrolującą transkodowanie lub szyfrowanie, podłączoną na wyjściu do złącza/czytnika 4, dostosowanego do przyjmowania złącza 14 karty mikroukładowej 10. Transkodowanie w jednostce arytmetycznej 3 może być określane i modyfikowane za pomocą klawiatury przez osobę wypożyczającą stację 1 kolejnym użytkownikom. Karta 10 została pokazana osobno od stacji 1, przy czym przerywane linie między złączami 4 i 14 pokazują połączenia powstałe po podłączeniu karty 10. Karta 10 jest zaopatrzona w komparator 11, w tym przypadku mikroprocesor, połączony, po podłączeniu karty 10, z wejściową ścieżką prowadzącą z wyjścia jednostki 3 przez złącza 4 i 14. Druga wejściowa ścieżka komparatora 11 jest dołączona do pamięci 12 karty 10, zawierającej numer identyfikacyjny użytkownika, PIN oznaczony 121, jak również inne dane tego samego typu, takie jak IMSI (międzynarodowy identyfikator ruchomego abonenta - International Mobile Subscriber Identity), oznaczony 122. Wyjście komparatora 11 zawiaduje, przez złącza 4 i 14, uruchamianiem radiowej jednostki nadawczo - odbiorczej 7 stacji 1. Co więcej, uruchomienie/unieruchomienie radiowej jednostki nadawczo - odbiorczej 7 jest kontrolowane przez komparator 6, którego wejście jest podłączone do strefy 122 (IMSI) pamięci
4 183 314 12 karty 10 oraz do strefy pamięci 522 pamięci 5 stacji 1, również zawierającej dane IMSI. Funkcje jednostki 3 i komparatora 6 są, w praktyce, spełniane przez mikroprocesor 9. Mikrotelefon i obwody łączące go z jednostką radiową 7 nie zostały pokazane, bowiem wynalazek może być zastosowany w wielu różnych typach stacji, jako że nie ma on wpływu na zasadę działania stacji, w omawianym przykładzie radiowej, a jedynie na kontrolę dostępu. Poniżej zostanie wyjaśniona zasada działania stacji. Operator określa, po zdefiniowaniu i zapamiętaniu klucza szyfrującego lub transkodują cego w jednostce transkodującej 3, nowy, wirtualny PIN, zwany dalej PINUT, na podstawie rzeczywistego PIN, znanego operatorowi i zapamiętanego w karcie 10 i komunikuje go użytkownikowi. PINUT jest obliczany przez odw rotną transformację PIN. Użytkownik wprowadza PINUT za pomocą klawiatury 2, po wprowadzeniu karty 10 do złącza 4 odpowiedniej stacji 1. PINUT jest transkodowany w jednostce 3 na PIN wymagany i rozpoznawany przez komparator 11, który zezwala na włączenie jednostki radiowej 7. To zezwolenie nie wystarczy, ponieważ, w omawianym przykładzie, występują dwa urządzenia dopasowujące, czyli jednostka 3 oraz pamięć 5 z komparatorem 6. Należy więc rozumieć, że określenie kontrola odniesione do komparatora 6 mogłoby również być użyte jako zezwolenie oraz że w innych przykładach wystarczy samo zezwolenie 6 lub 11. Komparator 6 kontroluje, w omawianym przykładzie, zgodność zawartości pamięci 522 i 122 i dzięki temu potwierdza uruchomienie jednostki radiowej 7 przez komparator 11. Mikroprocesor 9 zapobiega również jakiejkolwiek zmianie PIN lub dopuszczalnego słowa kodowego dla kontroli dostępu do stacji 1. W omawianym przykładzie mikroprocesor 9 zawiera licznik rozmów 8 lub zegar, odpowiadający urządzeniu zliczającemu koszt, które oblicza, na przykład, czas rzeczywistego wykorzystania stacji 1 i porównuje z wartością progową wprowadzoną, do pamięci 5 przez operatora oraz zapobiega ujawnieniu transkodowania jednostki 3. Liczba wprowadzana z klawiatury jest przekazywana do karty 10 bez transformacji. Stacja może wtedy funkcjonować tylko w standardowym trybie, z kodem PIN karty niedostępnym dla użytkownika. Innymi słowy, osoba wynajmująca stację um ożliwia powrót stacji 1 do stanu działania bez dopasowywania, gdy stacja nie jest wypożyczona, to jest zapewnia sobie dostęp do stacji przez wprowadzenie PIN do pamięci karty bez transkodowania lub limitu czasowego. Wyjście stacji z wyżej opisanego stanu zablokowania sprowadza się do wykorzystania rodzaju pracy ogólnego stosowania, znanego ze stanu techniki. Ten rodzaj pracy może być przekształcony w stan pracy z dopasowaniem, opisanego na początku. Przejście ze stanu zablokowania do ogólnego stosowania uzyskuje się przez wprowadzenie bieżącej liczby PIN, rozpoznanej przez mikroprocesor 9. Blokada stacji 1 jest wówczas usuwana, czyli stacja 1 może współpracować z innymi kartami mikroukładowymi, a jednostka transkodująca 3 staje się logicznie przezroczysta. W taki sam sposób karta mikroukładowa 10 może współpracować z dowolną stacją ogólnego przeznaczenia.
183 314
183 314 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.