PLANUJEMY FUNDUSZE EUROPEJSKIE Druga połowa 2013 r. to czas intensywnej pracy instytucji zaangażowanych w przygotowanie systemu wdrażania funduszy europejskich w latach 2014 2020. Podczas wakacji opracowano projekt Umowy Partnerstwa i przeprowadzono konsultacje społeczne na temat tego dokumentu zawierającego najważniejsze informacje o środkach unijnych, sposobie ich programowania i realizacji w Polsce od 2014 r. Przygotowano już także projekty większości programów zaplanowanych do realizacji w kolejnej perspektywie finansowej, czyli wieloletnim budżecie Unii Europejskiej. Główne kierunki wsparcia Wytyczne do programów na lata 2014 2020 znajdują się w Umowie Partnerstwa. Jest to strategia określająca cele i sposoby wydatkowania środków unijnych w Polsce w najbliższych 7 latach. Dokument ten wskazuje potrzeby rozwojowe i potencjał zarówno całego kraju, jak i poszczególnych regionów, zarys systemu finansowania, zasady horyzontalne, system koordynacji, instrumenty terytorialne, zarys systemu wdrażania. Znaczna część projektu Umowy Partnerstwa jest poświęcona obszarom tematycznym, wokół których będzie skoncentrowane wsparcie w przyszłych programach. Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej będzie to 11 celów tematycznych: ð wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji (np. dofinansowanie innowacyjnych rozwiązań w przedsiębiorstwach, infrastruktury badawczej jednostek naukowych); ð zwiększenie stopnia wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych (np. wsparcie informatyzacji przedsiębiorstw, rozwoju e-usług); ð podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw (np. nowe inwestycje w firmach); ð wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach (np. inwestycje w zakresie odnawialnych źródeł energii); ð promowanie dostosowania do zmian klimatu, zarządzanie ryzykiem (np. wspieranie infrastruktury przeciwpowodziowej); ð ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów (np. dofinansowanie inwestycji w gospodarkę wodno-ściekową czy gospodarkę odpadami); ð promowanie zrównoważonego transportu (np. dofinansowanie budowy dróg, rozwoju transportu ekologicznego); ð wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników (np. środki na zakładanie firm, na szkolenia dla pracowników);
ð wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem (np. wsparcie osób zagrożonych wykluczeniem przez integrację oraz tworzenie infrastruktury społecznej); ð inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie (np. środki na tworzenie przedszkoli, zajęcia pozalekcyjne, kursy dla osób dorosłych); ð wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej (np. informatyzacja administracji, szkolenia dla urzędników). Programy operacyjne Priorytety te będą realizowane w programach operacyjnych, których ogólne założenia są już znane. Od połowy 2013 r. projekty poszczególnych programów są opracowywane, konsultowane i przekazywane do zatwierdzenia Komisji Europejskiej. W latach 2014 2020 będą realizowane następujące programy: Inteligentny Rozwój PO IR Polska Cyfrowa PO PC Infrastruktura i Środowisko PO IiŚ Wiedza Edukacja Rozwój PO WER Polska Wschodnia PO PW programy regionalne RPO programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej EWT Pomoc Techniczna PO PT Rozwój innowacyjności Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (PO IR) to krajowy program dotyczący innowacyjności, badań naukowych i ich powiązań ze sferą przedsiębiorstw. Będzie on przeznaczony na wspieranie badań naukowych, rozwój innowacyjnych technologii oraz podnoszenie konkurencyjności małych i średnich
firm. W znacznej mierze jest kontynuacją Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG) funkcjonującego w latach 2007 2013 (jedynie część PO IG związana z rozwojem cyfrowym została przeniesiona do innego programu). Dofinansowanie będzie kierowane zwłaszcza na kompleksowe wsparcie procesu powstawania innowacji od fazy powstawania pomysłu, przez działalność B+R, prototypowanie, aż po wdrażanie wyników badań. Środki na te cele będą pochodzić z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W Programie Inteligentny Rozwój planuje się realizację następujących osi priorytetowych: 1. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowo-przemysłowe; 2. Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach; 3. Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw; 4. Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego. Cyfryzacja Program Operacyjny Polska Cyfrowa (PO PC) jest nowym programem krajowym (nie było go w poprzedniej perspektywie finansowej 2007 2013), finansowanym z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W ramach PO PC będą wspierane inwestycje polegające na zwiększaniu dostępu do sieci szerokopasmowych, na rozwoju produktów i usług opartych na technologiach informacyjnokomunikacyjnych (TIK) oraz zwiększaniu ich zastosowania w usługach, np. e-administracji, e-integracji, e-kultury, e-zdrowia. Najważniejszymi beneficjentami środków będą jednostki administracji rządowej i samorządowej, jednostki naukowe, przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe oraz instytucje kultury. W ramach programu planuje się realizację następujących osi priorytetowych: 1. Powszechny dostęp do szybkiego internetu; 2. E-administracja i otwarty rząd; 3. E-integracja grup wykluczonych cyfrowo i upowszechnienie TIK. Infrastruktura i ochrona środowiska Funkcjonujący w latach 2007 2013 Program Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ) od 2014 r. będzie zastąpiony programem o tej samej nazwie. Charakter i zakres nowego programu będzie się różnił od obecnego. Z PO IiŚ na lata 2014 2020 będzie wspierana gospodarka efektywnie korzystająca z zasobów i przyjazna środowisku oraz sprzyjająca spójności terytorialnej i społecznej. Najważniejszymi beneficjentami programu będą podmioty publiczne (w tym jednostki samorządu terytorialnego) oraz podmioty prywatne (w szczególności duże przedsiębiorstwa). Środki będą pochodziły z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz w przypadku inwestycji transportowych i środowiskowych z Funduszu Spójności. Projekt programu przewiduje realizację następujących osi priorytetowych:
1. Promocja odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej; 2. Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu; 3. Rozwój infrastruktury transportowej przyjaznej dla środowiska i ważnej w skali europejskiej; 4. Zwiększenie dostępności do transportowej sieci europejskiej; 5. Rozwój infrastruktury bezpieczeństwa energetycznego; 6. Ochrona i rozwój dziedzictwa kulturowego; 7. Wzmocnienie strategicznej infrastruktury ochrony zdrowia. Społeczeństwo i edukacja Europejski Fundusz Społeczny będzie finansować w latach 2014 2020 Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER). W jego ramach będą wspierane zatrudnienie i mobilność pracowników, włączenie społeczne i walka z ubóstwem, inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie oraz wzmacnianie sprawności i efektywności państwa. PO WER zastąpi funkcjonujący w latach 2007 13 Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL), ale tylko w części. W odróżnieniu od swojego poprzednika będzie bowiem realizowany wyłącznie na poziomie krajowym, a jego głównym zadaniem będzie wsparcie rozwiązań systemowych w zakresie rynku pracy i integracji społecznej oraz edukacji. W programie jest ponadto przewidziane dofinansowanie uczelni wyższych oraz innowacji społecznych i współpracy ponadnarodowej. Inne działania, które w latach 2007 2013 były realizowane w regionalnym komponencie PO KL, od 2014 r. będą wdrażane w ramach programów regionalnych. Regionalnie i lokalnie Programy regionalne w latach 2014 2020 będą finansowane zarówno z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, jak i z Europejskiego Funduszu Społecznego. W związku z tym będą kompleksowo odpowiadać na potrzeby danego województwa. Zarządy poszczególnych województw opracowują już projekty własnych regionalnych programów operacyjnych. Trwają także prace nad Programem Operacyjnym Polska Wschodnia, obejmującym pięć najuboższych województw. Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 wyznacza główne kierunki rozwoju makroregionu i stanowi podstawę do programowania działań rozwojowych w ramach programu na lata 2014 2020. Poza wymienionymi wyżej programami Umowa Partnerstwa wspomina o Europejskiej Współpracy Terytorialnej, w ramach której będą realizowane programy transnarodowe, transgraniczne i współpracy międzyregionalnej. Ponadto osobne środki będą rozdysponowane w programach finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolnego i Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz z Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego. Co dalej? Wiele szczegółowych zasad, które będą obowiązywać beneficjentów i instytucje w latach 2014 2020, nie
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) zostało jeszcze ustalonych. Trwają negocjacje między państwami członkowskimi i konsultacje eksperckie, których celem jest przygotowanie jak najbardziej sprawnego systemu pozyskiwania środków i realizacji współfinansowanych projektów. Bieżące zmiany dotyczące przyszłej perspektywy finansowej można śledzić na stronach internetowych: Funduszy Europejskich (www.funduszeeuropejskie.gov.pl/2014_2020) oraz Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (www.mrr.gov.pl w zakładce Fundusze Europejskie ). Zapraszamy także do kontaktu z punktami informacyjnymi funduszy europejskich, które angażują się w proces konsultacji społecznych oraz upowszechnianie wiedzy o funduszach europejskich na lata 2014 2020. Dane kontaktowe do nich można znaleźć na stronie internetowej www.funduszeeuropejskie.gov.pl/punkty. Agnieszka Pogorzelska Centralny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich