Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu obrębu geodezyjnego Silno, gm. Chojnice Raport z warsztatów Opracował: Dr Bartłomiej Kołsut ŚWIADCZENIE USŁUGI DORADZTWA EKSPERCKIEGO PRZY SPORZĄDZANIU GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI BR.271.10.16.2016
Spis treści 1. Plan i cel warsztatów... 3 2. Warsztat 1... 4 3. Warsztat 2... 12 4. Warsztat 3... 20 5. Podsumowanie warsztatów i główne rekomendacje... 27 2
1. Plan i cel warsztatów Partycypacja społeczna w procesach planowania przestrzennego, w tym szczególnie w konstruowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, odgrywa współcześnie coraz większą rolę. Gminy zdają sobie sprawę, że podejmowanie ustaleń planistycznych wiąże się z regułami tzw. gry o przestrzeń, w której swój udział mają zarówno mieszkańcy, jak i przedsiębiorcy, zarządcy nieruchomości oraz różnego rodzaju podmioty publiczne związane z systemem administracji samorządowej lub rządowej. Również w gminie Chojnice dostrzeżono ten problem i zdecydowano się przystąpić do projektu Nowa jakość konsultacji społecznych w planowaniu przestrzennym, który stwarza szansę szerszego włączenia różnych grup społecznych w proces podejmowania decyzji planistycznych o charakterze aktów prawa miejscowego. Celem warsztatów organizowanych przez gminę Chojnice było wypracowanie wspólnej koncepcji zagospodarowania terenu objętego projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentu obrębu geodezyjnego Silno, gm. Chojnice. Koncepcja ta zmierzać ma z kolei do realizacji następujących celów szczegółowych: (1) uporządkowania sytuacji własnościowej (podziały geodezyjne), w tym własności dróg i działek Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, (2) lokalizacji dróg i miejsc parkingowych, (3) możliwości i formy zabudowy na terenach ogródków działkowych (dopuszczenie altan do 35m2), (4) lokalizacji i formy zabudowy na terenach wokół bloków garaże, budynki gospodarcze, (5) lokalizacji i zagospodarowania przestrzeni wspólnych. Diagnoza problemów i potrzeb Formułowanie alternatywnych pomysłów Wybór koncepcji planu miejscowego Rycina 1. Konceptualizacja procesu wypracowania rozwiązań w ramach spotkań warsztatowych Dla tak sformułowanych celów przyjęto koncepcję organizacyjną spotkań warsztatowych. Ostatecznie zdecydowano o organizacji trzech takich spotkań, które prowadziły uczestników od (zob. ryc. 1) (1) procesu diagnozy stanu istniejącego (oceny problemów przestrzennych, identyfikacji potrzeb i rozstrzygnięcia kluczowych dylematów zagospodarowania przestrzennego tego obszaru), przez (2) formułowanie pomysłów alternatywnych i (3) wybór ostatecznej, rekomendowanej do realizacji koncepcji planu miejscowego. Każdy z warsztatów realizował zadania związane z jednym z trzech ww. etapów. Etapy te zostały skonstruowane w taki sposób, by każdy kolejny nawiązywał do wyników poprzedniego. Szczegółowa treść i plan warsztatów przedstawiał się w następujący sposób: 3
2. Warsztat 1 Plan warsztatu: czas trwania: 6.09.2018 r. 16:30-19:30 cel główny: identyfikacja głównych problemów przestrzennych na obszarze planu i potrzeb artykułowanych przez mieszkańców szczegółowy program: 16:30-16:40 otwarcie spotkania i przywitanie mieszkańców (Wójt Gminy Chojnice lub osoba przez niego wyznaczona) 16:40-17:00 prezentacja głównych uwarunkowań opracowania planu miejscowego, w tym status aktu prawa miejscowego i wynikające z niego konsekwencje, uwarunkowania wynikające ze studium, sytuacja własnościowa i podziały geodezyjne, istniejące funkcje itp. (prowadzący warsztat) 17:00-17:10 przedstawienie celu warsztatów i ich przebiegu oraz podział na grupy robocze (w pracy wzięły udział 3 grupy robocze) 17:10-18:10 określenie głównych problemów przestrzennych na obszarze opracowania oraz głównych potrzeb mieszkańców związanych z przyszłym zagospodarowaniem każda grupa określiła 3-5 głównych problemów oraz 3-4 głównych potrzeb w zakresie przyszłego zagospodarowania przestrzennego; ponadto każda z grup odniosła się do czterech zasadniczych dylematów planistycznych dotyczących obszaru opracowania: (1) Czy Państwa zdaniem pas między drogą a blokami powinien być zadrzewiony tak jak jest to obecnie? (2) Czy Państwa zdaniem tereny garaży i budynków gospodarczych za blokami powinny zostać zachowane w obecnym kształcie? Jeżeli nie, to jak powinien się ten teren zmienić? (3) Czy Państwa zdaniem tereny ogródków powinny w dalszej przyszłości zmienić się na tereny budowlane, pozostał ogródkami, czy przyjąć jeszcze jakieś inne funkcje? (4) Czy władze powinny starać się o zagospodarowanie wolnego terenu obok bloków i ogródków działkowych na cele sportowo-rekreacyjne? 18:10-18:30 prezentacja głównych problemów i potrzeb zidentyfikowanych przez mieszkańców (każda grupa, poprzez swojego przedstawiciela, zaprezentowała wyniki swoich prac) 18:30-18:45 rangowanie wyodrębnionych problemów i potrzeb każdy z uczestników warsztatu miał możliwość wyboru głównych problemów i głównych potrzeb wyodrębnionych podczas wcześniejszych etapów przez pozostałe grupy (czyli te grupy, w których pracach nie uczestniczył) 18:45-19:30 wyjście w teren i pokazanie przez poszczególne grupy wyodrębnionych wcześniej problemów oraz potrzeb; podczas prezentacji w terenie poruszone zostały główne dylematy planistyczne obszaru opracowania; wartością tego etapu było także zaistnienie warsztatów w lokalnej przestrzeni publicznej i zwrócenie uwagi na problem planu miejscowego pozostałe części społeczności lokalnej 4
wykorzystane materiały i urządzenia: stoliki i krzesła dla czterech grup roboczych (ok. 6 osobowych) mapa ewidencyjna terenu w formacie A2 (1 sztuka na każdy stolik) ortofotomapa, zdjęcie lotnicze w formacie A2 (1 sztuka na każdy stolik) matryca (ryc. 2), na której były wpisywane problemy i potrzeby (1 sztuka na każdy stolik) pisaki dwóch lub trzech kolorów (czerwony, zielony, czarny) po jednym na grupę 5
Rycina 2. Matryca problemów, potrzeb i dylematów planistycznych wykorzystana podczas warsztatu 1 6
Wyniki warsztatu 1 Podczas pierwszego warsztatu skoncentrowano uwagę uczestników na identyfikacji głównych problemów przestrzennych oraz potrzeb miejscowej społeczności. Ponadto, podjęto próbę wypracowania zdania na temat kluczowych dylematów planistycznych obszaru opracowania. W pierwszej części prac diagnostycznych każda z grup miała za zadanie wyodrębnić pięć głównych problemów obszarów opracowania. Jak już wcześniej wspomniano podczas warsztatów pracowały trzy grupy, które tworzyło w sumie 20 osób (fot. 1). Fotografia 1. Grupy robocze podczas warsztatu 1 Problemy sformułowane przez trzy grupy robocze zebrano w tabeli 1. Zamieszczono także w tabeli liczbę punktów przyznanych danemu problemowi przez uczestników. Pierwszym, najczęściej dostrzeganym problemem był układ drogowy obszaru opracowania. Mieszkańcy terenu wskazywali na istnienie nieformalnych dróg, których sytuację należałoby uporządkować. Podnoszono także stan techniczny istniejącej infrastruktury i konieczność jej modernizacji. Kolejnym podnoszonym problemem było zagospodarowanie pasa zieleni między blokami a drogą wojewódzką. Jedną z propozycji, która spotkała się dużym pozytywnym odzewem było stworzenie lokalnej przestrzeni publicznej zawierającej altanę, wiatę oraz miejsca do siedzenia. Innym podnoszonym problemem była sytuacja parkingowa terenu, w tym zarówno dotycząca parkingów otwartych jak i garaży (kolejny przykład nieuregulowanej kwestii w sensie prawnym pomiędzy 7
osobami fizycznymi właścicielami mieszkań oraz właścicielem terenu, na którym stoi część garaży, tj. Agencją Nieruchomości Rolnych). Część osób wskazywała także konieczność budowy nowych garaży. Jako problem zostały także wskazane tzw. dostawki do istniejących garaży, które pełnią różnego rodzaju funkcje. Można je zbiorczo określić mianem obiektów gospodarczych. Tabela 1. Problemy sformułowane przez trzy grupy robocze podczas warsztatu 1. Liczba przyznanych Problem punktów Uporządkować pod względem urbanistycznym istniejącą infrastrukturę drogową i poprawić stan techniczny dróg wewnętrznych i osiedlowych Stworzyć miejsce rekreacji altana, wiata w pasie zieleni przed blokami 6 8 Brak zorganizowanych miejsc parkingowych 4 Dostawki do budynków gospodarczych/garażowych 4 Przeznaczenie terenu działki rolnej na dom seniora (potrzeby osób starszych) 3 Uporządkować miejsca na garaże szeregowe ujednolicone 3 Teren objęty działką 206/2 przeznaczyć na budownictwo wielorodzinne z usługami nieuciążliwymi Poprawić zagospodarowanie terenu zieleni pomiędzy DW a blokami. Układ parkowy (siłownia) Teren istniejących garaży - umożliwić przejęcie istniejącym użytkownikom oraz umożliwić ich przebudowę lub remont Poprawić zabudowę istniejącego terenu pałacowo-parkowego i poprawa istniejącego drzewostanu (selekcja) 2 2 1 1 Brak możliwości realizacji zabudowy na terenach ogródków działkowych 1 Potrzeba budowy kolejnych garaży 1 Umożliwić realizację zabudowy o funkcji mieszkaniowo-rekreacyjnej na działkach pełniących dotychczas funkcję działek ogródkowych 0 Brak terenów dla młodzieży 0 Inne wskazane problemy dotyczyły zagospodarowania wolnej przestrzeni (obecnie użytkowanej rolniczo) obok bloków, która aktualnie należy do Agencji Nieruchomości Rolnych. Padały przy tym propozycje wprowadzenia na ten obszar konkretnych funkcji (dom seniora, budownictwo wielorodzinne z usługami nieuciążliwymi, zabudowa o funkcji mieszkaniowo-rekreacyjnej). Jed- 8
nym ze wskazanych problemów był także brak przestrzeni dla młodzieży. Zagadnieniem poruszonym podczas pierwszego warsztatu był także teren ogródków działkowych. Wskazano, jako problem, brak możliwości lokalizacji zabudowy w tym terenie. Tabela 2. Stosunek poszczególnych grup warsztatowych do czterech kluczowych dylematów obszaru opracowania Pytanie Grupa 1 1. Czy Państwa zdaniem pas między drogą a blokami powinien być zadrzewiony tak jak jest to obecnie? Poprawić zadrzewienie aby stanowiło ekran dźwiękochłonny przy drodze wojewódzkiej 2. Czy Państwa zdaniem tereny garaży i budynków gospodarczych za blokami powinny zostać zachowane w obecnym kształcie? Jeżeli nie, to jak powinien się ten teren zmienić? Teren pod garaże umożliwić przekazanie dotychczasowym użytkownikom z jednoczesną poprawą wyglądu architektonicznego 3. Czy Państwa zdaniem tereny ogródków powinny w dalszej przyszłości zmienić się na tereny budowlane, pozostać ogródkami, czy przyjąć jeszcze jakieś inne funkcje? Winny zmienić się na tereny zabudowy z jednoczesną możliwą zabudową rekreacyjno-mieszkaniową 4. Czy władze powinny starać się o zagospodarowanie wolnego terenu obok bloków i ogródków działkowych na cele sportowo-rekreacyjne? Tak, lecz pod budownictwo wielorodzinne 2 Tak, wycisza hałas drogi wojewódzkiej Należy uporządkować tereny Powinny zostać ogródkami Tak, powinny 3 Funkcja parku Nie, ujednolicona zabudowa Pozostać ogródkami Blok mieszkalny i dom dziennego pobytu Kolejnym zadaniem każdej z grup roboczych była odpowiedź na cztery pytania stanowiące kluczowe dylematy przestrzenne obszaru opracowania. Odpowiedzi grup przedstawiono w tabeli 2. Ich podsumowanie można określić w następujący sposób: 1. Czy Państwa zdaniem pas między drogą a blokami powinien być zadrzewiony tak jak jest to obecnie? Na to pytanie mieszkańcy udzielili w zasadzie bez wyjątku odpowiedzi pozytywnej. Padły jednak propozycje, by obszar ten urozmaicić wprowadzając dodatkowe funkcje o charakterze rekreacyjnym lub możliwość lokalizacji na tym terenie małej przestrzeni publicznej. Funkcja parkowa, wskazana przez grupę trzecią, także zakładała status przestrzeni publicznej dla tego terenu (alejki, możliwość spacerów). Wszelkie, inne niż przyrodnicze funkcje tego obszaru muszą jednak zakładać wprowadzenie zwartej, wysokiej zieleni izolacyjnej od strony drogi wojewódzkiej. 2. Czy Państwa zdaniem tereny garaży i budynków gospodarczych za blokami powinny zostać zachowane w obecnym kształcie? Jeżeli nie, to jak powinien się ten teren zmienić? 9
W przypadku terenu garaży opinia jest bardziej zróżnicowania. Opinie są różne w zależności od tego, do którego konkretnie fragmentu przestrzeni mieszkańcy się ustosunkowują. Nie ma raczej wątpliwości co do garaży zlokalizowanych na działce 380/16, tzn. mieszkańcy nie dość zgodnie widzą konieczność ich pozostawienia (a nawet rozbudowy) jedynym problemem wymagającym rozwiązania jest sytuacja własnościowa tego terenu (jest on aktualnie własnością Agencji Nieruchomości Rolnych). Nieco bardziej zróżnicowany pogląd dotyczy pozostałych zabudowań gospodarczych. Część mieszkańców widzi konieczność uporządkowania tego terenu, inni z kolei takiej konieczności nie widzą. Raczej zupełnie nieobecnym pomysłem jest likwidacji zabudowań gospodarczych za blokami mieszkalnymi. 3. Czy Państwa zdaniem tereny ogródków powinny w dalszej przyszłości zmienić się na tereny budowlane, pozostać ogródkami, czy przyjąć jeszcze jakieś inne funkcje? W przypadku ogródków działkowych dwie grupy opowiedziały się jednoznacznie za pozostawieniem na tym terenie funkcji ogródków działkowych. Jedna grupa bardziej śmiało artykułowała pomysł wprowadzenia na ten obszar zabudowy. 4. Czy władze powinny starać się o zagospodarowanie wolnego terenu obok bloków i ogródków działkowych na cele sportowo-rekreacyjne? W tym przypadku odpowiedź jest dość zgodna, tzn. wszystkie grupy pozytywnie ustosunkowały się do możliwości przejęcia przez gminę działki nr 206/2, która jest obecnie własnością Agencji Nieruchomości Rolnych, a może stanowić potencjał dla rozwoju tego terenu. Poszczególne grupy i mieszkańcy je tworzący różnią się jednak co do funkcji, jaką ten teren może pełnić. Padały podczas warsztatów propozycje zabudowy mieszkaniowej, przestrzeni rekreacyjnej oraz usługowej. Temat ten wymaga zatem dalszych uzgodnień i konsultacji. W ostatniej części matrycy każda z grup wyodrębniała potrzeby miejscowej społeczności, które mogłyby zostać przynajmniej w części zaspokojone poprzez uchwalenie i realizację ustaleń planistycznych. Wskazane potrzeby, wraz z nadaną przez uczestników warsztatu rangą, zawarto w tabeli 3. Widać w niej wyraźnie, że ponownie często wskazaną potrzebą jest brak miejsc parkingowych. Mieszkańcy korzystają w większości z parkingów otwartych przed blokiem, artykułowana była przez nich konieczność rozbudowy i zwiększenia liczby garaży. Potrzebą wskazywaną przez mieszkańców jest także lokalizacja na obszarze zagospodarowanej i dobrze zaaranżowanej przestrzeni publicznej. Podczas prac wspomniano o altanie, miejscu na ognisko, ławkach, stołach. Miejsce to mogłoby być zlokalizowane pomiędzy blokami a drogą wojewódzką. Podczas warsztatu pojawiła się także potrzeba wprowadzenia na ten teren funkcji usługowej (sklepu, małego dyskontu). Tego rodzaju funkcje komercyjne muszą mieć pokrycie w zainteresowaniu inwestorów, warto jednak przemyśleć rezerwę terenu na funkcję handlową z uwagi na sąsiedztwo dość ruchliwej drogi wojewódzkiej. Jedną z potrzeb, które były wskazywane jest także poprawa bezpieczeństwa na przejściu dla pieszych przez drogę wojewódzką. Część osób powtórzyła także wspomniany wcześniej problem układu drogowego na terenie opracowania i 10
konieczność uporządkowania sytuacji geodezyjnej i własnościowej w tej kwestii. Padła także propozycja wprowadzenia możliwości scalania nieruchomości, szczególnie tych, które mają niewielkie rozmiary. Tabela 3. Potrzeby miejscowej społeczności zidentyfikowane przez trzy grupy robocze podczas warsztatu 1. Potrzeby Ranga Miejsce na parkingi samochodowe na terenie osiedla mieszkaniowego 11 Organizacja strefy integracyjnej (altana, ognisko, ławy, stoły) 9 Mały dyskont (Dino, ABC) 4 Potrzeba poprawy bezpieczeństwa (przejście dla pieszych przez DW) 3 Brakuje zorganizowanego układu komunikacyjnego 2 Tereny ogólnodostępne dla dzieci, młodzieży, dorosłych 1 Możliwość scalania i dzielenia działek ogródkowych 1 Garaże jako funkcja uzupełniająca do zabudowy wielorodzinnej na działce 206/2 Umożliwić przekształcenie budynków gospodarczych na budynki garażowe z możliwością przebudowy (powiększenia) z zachowaniem barier architektonicznych Na terenie zadrzewionym przed budynkami wyznaczyć miejsce na rekreację Zaplecze sanitarne na potrzeby działek ogródkowych i terenów rekreacyjnych 0 0 0 0 Blok mieszkalny mieszkanie + 0 11
3. Warsztat 2 Plan warsztatu: czas trwania: 13.09.2018 r. 17:00-20:00 cel główny: sformułowanie, na podstawie zdiagnozowanych problemów i potrzeb, pomysłów planistycznych dotyczących obszaru opracowania oraz diagnoza stopnia ich akceptacji program: 17:00-17:10 otwarcie spotkania i przywitanie mieszkańców (Wójt Gminy Chojnice lub osoba przez niego wyznaczona) 17:10-17:30 prezentacja podsumowująca prace diagnostyczne podczas warsztatu 1 główne problemy i potrzeby oraz rozstrzygnięcie kluczowych dylematów planistycznych 17:30-17:40 przedstawienie celu warsztatów i ich przebiegu oraz podział na grupy robocze (docelowo planuje się 4 grupy robocze) 17:40-18:40 sformułowanie pomysłów planistycznych (dominująca funkcja, sposób zagospodarowania, ewentualna lokalizacja zabudowy) dla pięciu obszarów problemowych: (1) pas działek między blokami a drogą wojewódzką, (2) działka 206/2- teren ANR, obecnie użytkowany rolniczo, (3) tereny ogródków działkowych, (4) tereny zadrzewione przed osiedlem, (5) działki 462, 263, 490; ponadto, zadaniem każdej grupy będzie wrysowanie docelowego układu drogowego na przygotowanej mapie ewidencyjnej 18:40-19:00 prezentacja wyników prac i dyskusja 19:00-19:30 indywidualna ocena wszystkich sformułowanych pomysłów materiały do przygotowania: stoliki i krzesła dla czterech grup roboczych mapa (najlepiej ewidencyjna) terenu opracowania w formacie A2 (4 sztuki) ortofotomapa, zdjęcie lotnicze w formacie A2 (4 sztuki) matryca, na której będą wpisywane problemy i potrzeby (4 sztuki) wykonana przez prowadzącego warsztat pisaki dwóch lub trzech kolorów (czerwony, zielony, czarny) na każdą grupę zarówno pisaki cienkie jak i grube 12
Rycina 2. Matryca pomysłów wykorzystana podczas warsztatu 2 13
Wyniki warsztatu 2 Podczas drugiego warsztatu skoncentrowano uwagę uczestników na sformułowaniu pomysłów związanych z zagospodarowaniem terenu osiedla. Ponadto, zdecydowano się na podział wskazanych wcześniej problemów ze względu na możliwości ich realizacji przy obecnym stanie prawnym, tj. przy aktualnej treści studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Chojnice. W pierwszej części warsztatu prowadzący przedstawił najważniejsze wyniki prac podczas warsztatu pierwszego. Następnie nastąpił podział na grupy robocze i rozpoczęcie pracy nad pomysłami. Prace te podzielono w zależności od obszaru i koncentrowały się one na następujących terenach: (1) pas działek między blokami a drogą wojewódzką, (2) działka 206/2- teren ANR, obecnie użytkowany rolniczo, (3) tereny ogródków działkowych, (4) tereny zadrzewione przed osiedlem, (5) działki 462, 263, 490; ponadto, Ponadto, zadaniem każdej grupy było wrysowanie docelowego układu drogowego na przygotowanej mapie ewidencyjne. Podczas warsztatów pracowały trzy grupy, które tworzyło w sumie ok. 20 osób (fot. 1). Fotografia 1. Grupy robocze podczas warsztatu 2 14
Grupa pierwsza do dla terenu pasa między blokami a drogą wojewódzką zaproponowała zachowanie funkcji obszaru zieleni, przy czym przewidziano dodatkowe rozwiązania. Jednym z nich jest poszerzenie drogi osiedlowej i parkingu (co odpowiada na artykułowane podczas pierwszego warsztatu problemy i potrzeby społeczności lokalnej). Ponadto, grupa pierwsza zaproponowała lokalizację na tym terenie małej przestrzeni publicznej, składającej się z wiaty, placu, miejsca na ognisko. Miejsce to miałoby pełnić rolę rekreacyjno-integracyjną. Osoby pracujące w tej grupie opowiedziały się także za pozostawienie placu zabaw na terenie obecnego boiska, przy czym zasugerowano by był on dedykowany dzieciom młodszym. Dodatkowo założono nowe skrzyżowanie z drogą wojewódzką oraz dogęszczenie istniejącej zieleni. W przypadku wolnego terenu należącego do Agencji Nieruchomości Rolnych, grupa pierwsza opowiedziała się za wprowadzeniem funkcji mieszkaniowej, obejmującej budownictwo wielorodzinne z garażami. Zarekomendowano wprowadzenie także funkcji usługowej (handlowej) i dopuszczenie lokalizacji na tym terenie sklepu dyskontowego. Na obszarze ogródków działkowych grupa pierwsza zdecydowała o pozostawieniu aktualnie obowiązującej funkcji. Zdecydowano by wprowadzić na tym terenie możliwość lokalizacji wyłącznie zabudowy lekkiej (altany ogrodowe). Ważnym postulatem jest umożliwienie w planie miejscowym, scalania i podziału działek, które na tym obszarze są wyjątkowo wąskie. Jeśli chodzi o tereny zadrzewione przed osiedlem od strony Chojnic (wąskie działki), grupa pierwsza zdecydowała (podobnie jak w przypadku ogródków działkowych) o dopuszczeniu zabudowy lekkiej (altany ogrodowe) i pozostawieniu aktualnie obowiązującej funkcji ogródków działkowych. Ponadto, również w tym miejscu zdecydowano się dopuścić możliwość scalania i podziału działek. Na ostatnim obszarze (tereny zadrzewione przed osiedlem od strony Chojnic (szerokie działki)) zdecydowano się wprowadzić funkcję terenu zieleni i zagęścić istniejące zadrzewienie. Tabela 1. Pomysły sformułowane przez grupę 1 podczas warsztatu 2. Teren Funkcja Zmiana studium Pas między blokami a drogą wojewódzką Zwężenie pasa zieleni dla poszerzenia drogi i parkingu; wyrównanie szerokości drogi na całej długości; Powstanie miejsc rekreacyjno-integracyjnych, np. wiata, plac, ognisko Nie zmieniać lokalizacji placu zabaw dla dzieci młodszych Nie 15
Teren Funkcja Zmiana studium Tereny wolne, własności ANR, obecnie użytkowane rolniczo Tereny ogródków działkowych Tereny zadrzewione przed osiedlem od strony Chojnic (wąskie działki) Tereny zadrzewione przed osiedlem od strony Chojnic (szerokie działki) Przedłużenie istniejącej drogi osiedlowej (za placem zabaw) i połączenie z drogą wojewódzką Dogęszczenie istniejącej zieleni Budowa budynku wielorodzinnego z garażami Budowa sklepu osiedlowego Przedłużenie drogi osiedlowej i połączenie z drogą wojewódzką Możliwość scalania działek gruntu i podziału Możliwość zabudowy lekkiej, rekreacyjnej Możliwość scalania działek gruntu i podziału Możliwość zabudowy lekkiej, rekreacyjnej Teren zieleni bez z mian Zagęszczenie zieleni Tak Tak Tak Nie Z kolei grupa druga dla obszaru pasa między blokami a drogą wojewódzką założyła realizację obszaru zieleni publicznej ogólnodostępnej. Jako docelowe zagospodarowanie przewidziano: ścieżki, urządzenia zewnętrzne (np. siłownię, stoliki do szachów, wybieg dla psów). Grupa ta zatem widzi w tym terenie (podobnie jak grupa pierwsza) potencjał do stworzenia przestrzeni publicznej. Jeśli chodzi o teren Agencji Nieruchomości Rolnych, grupa druga jasno wskazała, że funkcja powinna być podporządkowana interesowi gminy i możliwości przejęcia tej nieruchomości na cele publiczne. Jako potencjalne funkcje (na przyszłość) wskazano funkcję mieszkaniową (możliwość np. budowy mieszkań z rządowych programów mieszkaniowych), zabudowę realizującą usługi publiczne świadczone na rzecz mieszkańców osiedla oraz zabudowę handlową (podobnie jak grupa pierwsza). W przypadku terenu ogródków działkowych grupa druga dopuściła możliwość scalania działek (taki sam pomysł jak w grupie pierwszej). Ponadto dopuszczono możliwość budowy altan, w tym na granicy działek (tzw. podwójne altany). Oznacza to, że również druga grupa opowiada się za pozostawieniem funkcji ogródków działkowych na tym terenie. 16
Dla terenów zadrzewionych przed osiedlem od strony Chojnic (wąskie działki) przewidziano funkcję zieleni chodzi o pas przy drodze wojewódzkiej, który byłby naturalnym przedłużeniem tego, który jest położony między blokami a drogą wojewódzką. Drugi pas wąskich działek zdecydowano się przeznaczyć pod funkcję ogródków działkowych zgodnie z aktualnym wykorzystaniem. Ostatni teren wg grupy drugiej powinien pełnić funkcje publiczne dla mieszkańców małych bloków. Działki przy drodze wojewódzkiej mogłoby także być przedłużeniem pasa zieleni. Z kolei działka 490 powinna przyjąć funkcję zabudowy mieszkaniowej. Tabela 2. Pomysły sformułowane przez grupę 2 podczas warsztatu 2. Teren Funkcja Zmiana studium Pas między blokami a drogą wojewódzką Tereny wolne, własności ANR, obecnie użytkowane rolniczo Tereny ogródków działkowych Zieleń publiczna - ogólnodostępna; docelowe zagospodarowanie: ścieżki, urządzenia, np. siłownia zewnętrzna, stoliki do szachów, wybieg dla psów; takie ustalenie funkcji aby gmina mogła przejąć teren od ANR Zabudowa z programu mieszkaniowego (rządowego) zabudowa usługowa z katalogu usług publicznych zabudowa usługowa handlowa - w parterach dopuścić możliwość łączenia działek możliwość budowy altan dopuścić zabudowę na granicy działek - "podwójne altany" Nie Tak Nie Tereny zadrzewione przed osiedlem od strony Chojnic (wąskie działki) Tereny zadrzewione przed osiedlem od strony Chojnic (szerokie działki) część od drogi wojewódzkiej pas zieleni - przedłużyć pas parku część jako tereny dla mieszkańców małych bloków od południa pozostawić ogródki działkowe część pod obsługę "małych bloków" i ewentualnego parkingu część przedłużenie parku od strony drogi wojewódzkiej Nie Nie 17
Teren Funkcja Zmiana studium dz. 490 - nowa zabudowa mieszkaniowa Ostatnia, trzecia grupa przewidziała rozwiązania planistyczne podobne do grup poprzednich. W przypadku pasa między blokami a drogą wojewódzką założono realizację alei parkowych oraz obiektów małej architektury (ławeczki, stoły do gry w szachy). Ponadto, ponownie pojawił się pomysł wybiegu dla psów (zamkniętego) oraz uporządkowania zieleni. Przewidziano także na tym terenie zwiększenie i organizację nowych miejsc parkingowych. Dla terenu własności Agencji Nieruchomości Rolnych grupa trzecia rekomenduje realizację domu dziennego pobytu dla seniorów oraz bloku wielorodzinnego. Są to rozwiązania wymagające oczywiście zmiany aktualnie obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Chojnice. Ponadto, założono na tym obszarze nowy układ drogowy (głównie dróg wewnętrznych) oraz miejsca parkingowe dla mieszkańców/użytkowników nowo powstałych obiektów. Do terenu ogródków działkowych zostały przypisane dokładnie takie same rozwiązania jak w poprzednich grupach tj. pozostawienie aktualnie obowiązującej funkcji oraz wprowadzenie możliwości scalania i podziału działek. Dla terenów zadrzewionych, położonych przed osiedlem od strony Chojnic (wąskie działki) przewidziano funkcję zieleni oraz ogródków działkowych a także rozwijanie zabudowy altanowej i wprowadzenie funkcji rekreacyjnej. Natomiast dla trzech ostatnich działek, grupa trzecia założyła realizację funkcji usługowohandlowej oraz mieszkaniowej wielorodzinnej wraz z miejscami postojowymi. Tabela 3. Pomysły sformułowane przez grupę 3 podczas warsztatu 2. Teren Funkcja Zmiana studium Pas między blokami a drogą wojewódzką alejki parkowe ławeczki i stoły do gry w szachy wybieg dla psów (zamknięty) zagospodarowanie zieleni organizacja miejsc parkingowych wzdłuż drogi wojewódzkiej wprowadzenie funkcji usługowohandlowej dom dziennego pobytu dla seniorów blok wielorodzinny Nie Tak 18
Teren Funkcja Zmiana studium Tereny wolne, własności ANR, obecnie użytkowane rolniczo Tereny ogródków działkowych Tereny zadrzewione przed osiedlem od strony Chojnic (wąskie działki) Tereny zadrzewione przed osiedlem od strony Chojnic (szerokie działki) garaże i miejsca parkingowe na potrzeby nowej zabudowy droga wewnętrzna zachować dotychczasowe przeznaczenie prawo do scalania i dzielenia działek altana i miejsce rekreacji alejki pozostawienie funkcji ogrodów działkowych funkcja usługowo-handlowa funkcja mieszkaniowa wielorodzinna/jednorodzinna miejsca postojowe Nie Tak Tak 19
4. Warsztat 3 Plan warsztatu 3: czas trwania: 27.09.2018 r. 17:00-20:00 cel główny: wybór koncepcji zagospodarowania terenu (która będzie podstawą formułowania i realizacji polityki przestrzennej gminy), spośród trzech zaproponowanych przez projektantów program: 17:00-17:10 otwarcie spotkania i przywitanie mieszkańców (Wójt Gminy Chojnice lub osoba przez niego wyznaczona) 17:10-17:30 prezentacja podsumowująca prace diagnostyczne podczas warsztatu 2 główne pomysły na zagospodarowanie przestrzenne obszaru 17:30-17:40 przedstawienie celu warsztatów i ich przebiegu oraz podział na grupy robocze (docelowo planuje się 4 grupy robocze) 17:40-18:00 przedstawienie trzech koncepcji zagospodarowania przestrzennego jako wariantów rozwiązań planistycznych na obszarze opracowania 18:00-19:20 ocena rozwiązań projektów przez mieszkańców w ramach grup roboczych każda z grup poświęci ok. 20 minut na daną koncepcję dokonując jej syntetycznej oceny oraz formułują uwagi do szczegółowych rozwiązań 19:20-19:40 prezentacja wyników prac i dyskusja 19:40-20:00 podsumowanie warsztatów materiały do przygotowania: stoliki i krzesła dla czterech grup roboczych koncepcje zagospodarowania przestrzennego obszaru mapa (najlepiej ewidencyjna) terenu opracowania w formacie A2 (4 sztuki) ortofotomapa, zdjęcie lotnicze w formacie A2 (4 sztuki) matryca, na której dokonywane oceny poszczególnych koncepcji oraz wprowadzane uwagi pisaki dwóch lub trzech kolorów (czerwony, zielony, czarny) na każdą grupę zarówno pisaki cienkie jak i grube 20
Rycina 2. Matryca oceny koncepcji zagospodarowania przestrzennego wykorzystana podczas warsztatu 3 Wyniki warsztatu 3 Podczas warsztatu trzeciego przedstawiono trzy alternatywne koncepcje zagospodarowania terenu, wypracowane w oparciu o prace podczas warsztatu pierwszego i drugiego. Każda z koncepcji różniła się przeznaczeniem terenu w ramach pięciu wyodrębnionych wcześniej obszarów. Każdy z tych pięciu obszarów był bowiem przedmiotem aktywnego projektowania. Najważniejsze informacje dotyczący zaproponowanych koncepcji: Koncepcja 1: teren zieleni publicznej pomiędzy blokami a drogą wojewódzką wraz z fragmentem terenu usług (docelowo obiekt handlowy) teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej oraz zabudowy usługowej na obszarze należącym aktualnie do ANR teren ogródków działkowych teren zieleni publicznej i teren ogródków działkowych w północno-zachodnim fragmencie obszaru teren zabudowy mieszkaniowej i/lub usługowej na działce 490 i tereny zieleni publicznej, komunikacji publicznej i dróg wewnętrznych na działkach 462 i 463 Koncepcja 2: 21
teren zieleni publicznej pomiędzy blokami a drogą wojewódzką teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i/lub zabudowy usługowej na obszarze należącym aktualnie do ANR teren ogródków działkowych teren ogródków działkowych w północno-zachodnim fragmencie obszaru tereny zielenie publicznej na działkach 490, 462 i 463 Koncepcja 3: teren zieleni publicznej pomiędzy blokami a drogą wojewódzką teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, tereny zabudowy usługowej oraz tereny zieleni publicznej na obszarze należącym aktualnie do ANR teren ogródków działkowych teren zieleni publicznej i teren ogródków działkowych w północno-zachodnim fragmencie obszaru teren zabudowy mieszkaniowej na działce 490 i tereny zieleni publicznej na działkach 462 i 463 22
23
24
25
Do prac roboczych zostały wyłonione trzy grupy. Każda z grup miała za zadanie ocenić każdą z trzech koncepcji. Na ocenę każdej koncepcji grupa miała 20 minut. Ocena koncepcji odbywała się poprzez zapisanie głównych uwag, sugestii, rekomendacji w matrycy oceny (rycina 2). Zebrane uwagi do poszczególnych koncepcji zaprezentowano w tabeli 1. Z kolei w tabeli 2 zaprezentowano syntetyczną ocenę poszczególnych opracowań. Tabela 1. Uwagi i rekomendacje do poszczególnych koncepcji Grupa Koncepcja 1 Koncepcja 2 Koncepcja 3 Nr 1 Nr 2 Nr 3 Dopuścić murowane budynki na ogródkach działkowych Dopuszczenie scalania działek Działki z możliwością lekkiej zabudowy Brak możliwości budowy altan i budynków rekreacyjnych na działkach ogródkowych Droga między budynkami 6 i 8 przenieść za budynki 8, 10, 12 obok garaży Sklep jak w koncepcji 1 Możliwość scalania działek Zabudowa jak w koncepcji 1 i 2 na działce 490 Na działce prywatnej przy małych blokach dopuścić MW/U Działkę 490 przeznaczyć na zabudowę mieszkaniowo-usługową Za mało miejsc parkingowych Możliwość scalania i zabudowy murowanej Dodać sklepik jak w koncepcji 1 Brak uwag Brak możliwości scalani i podziału działek Drogę pomiędzy budynkami 6 i 8 przenieść za budynki 8, 10, 12 obok garaży Brak możliwości budowy altan i budynków rekreacyjnych na działkach ogródkowych Tabela 2. Syntetyczne oceny poszczególnych koncepcji dokonane przez grupy robocze Grupa Koncepcja 1 Koncepcja 2 Koncepcja 3 Nr 1 3,0 3,7 3,7 Nr 2 5,0 4,0 3,0 Nr 3 3,9 4,8 3,1 Razem 4,0 4,3 3,2 26
5. Podsumowanie warsztatów i główne rekomendacje Celem warsztatów było sformułowanie oddolnych rekomendacji w zakresie rozwiązań planistycznych dla obszaru opracowania planu miejscowego w miejscowości Silno. Prace warsztatowe były skoncentrowane na sformułowaniu tych rekomendacji i zmierzały do stworzenia możliwie najszerzej akceptowalnej koncepcji. Najważniejsze wnioski z odbytych warsztatów przedstawiono w poniższych punktach. 1. Po pierwsze, liczba uczestników warsztatów (ok. 15-20 osób), pokazuje, że wszelkie warianty planistyczne powinny zostać skonsultowane w szerszym zakresie. Uczestnicy warsztatów stanowią mniej niż 10% mieszkańców obszaru opracowania, co nie jest wynikiem rewelacyjnym. Trzeba zatem podjąć próbę by osoby uczestniczące w spotkaniach warsztatowych przekazywały ich wyniki innych mieszkańcom i w ten sposób budowały i rozwijały sieć konsultacyjną lokalnej społeczności. Niemniej jednak, mimo niewielkiej liczby uczestników, należy jasno powiedzieć, że w większości byli to tzw. liderzy lokalnej społeczności, czyli osoby, które reprezentują nie tylko swój własny pogląd, ale także pogląd innych osób. Należy więc sądzić, że wyniki warsztatów są bardziej reprezentacyjne niż mogłoby to wynikać z samej frekwencji. 2. Jako modelowe rozwiązanie, które powinno stanowić przedmiot dalszych modyfikacji, wybrano koncepcję nr 2. Nieco mniejszą wagę zyskała koncepcja nr 1. Koncepcję nr 2 wyróżniał fakt dopuszczania, na szerszą skalę, możliwości budowania altan trwale związanych z gruntem na obszarze ogródków działkowych. Za tym rozwiązaniem wyraźnie opowiadała się niewielka grupa uczestników, która starała się zbudować wokół tego rozwiązania szersze poparcie. Trzeba jednak dodać, że jedna z grup wyraźną większością opowiedziała się za koncepcją nr 1. Także reasumując, ostateczne warianty planistyczne powinny opierać się na ustaleniach zawartych w koncepcji nr 2 (przede wszystkim) oraz koncepcji nr 1 (w mniejszym stopniu). 3. W przypadku terenu pomiędzy blokami mieszkalnym a drogą wojewódzką, dość powszechnie popieranym rozwiązaniem jest dopuszczenie funkcji zieleni publicznej, zaaranżowanej w części na przestrzeń publiczną. To rozwiązanie w zasadzie nie budziło wątpliwości. Drugim elementem, zaczerpniętym z koncepcji nr 1 jest lokalizacja obiektu usługowego o funkcji handlowej (sklep, dyskont) na tym obszarze, w pobliżu skrzyżowania drogi wjazdowej z drogą wojewódzką. Ostateczne wprowadzenie funkcji usługowej na ten teren powinno być jednak poprzedzone wysondowaniem, czy funkcja handlowa ma rację bytu dla tego terenu (tj. czy istnieje potencjalny inwestor, które chciałby zlokalizować w tym miejscu sklep) oraz (opcjonalnie) uzyskaniem opinii/akceptacji właściciela nieruchomości. 4. W przypadku terenów wolnych, będących własnością Agencji Nieruchomości Rolnych, dość zgodnie stwierdzono, że nie jest tam konieczna funkcja zabudowy sportowo-rekreacyjnej. Potencjał do korzystania z takich obiektów na terenie osiedla jest niewielki, a istniejąca infrastruktura w zasadzie zaspokaja pojawiające się potrzeby. 27
Powszechną sugestią było wprowadzenie na ten teren funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej. W związku z tym, że jest to rozwiązanie niezgodne z obowiązującym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Chojnice, należy rozważyć zmianę granic opracowania planu miejscowego i pomniejszenie go o obszar terenu ANR. 5. Teren ogródków działkowych budził wśród mieszkańców największe kontrowersje. Jest wśród nich dość silna, choć niewielka grupa, która wyraźnie domaga się możliwości lokalizowania na tym obszarze zabudowy altanowej, trwale związanej z gruntem. Z kolei pozostałe osoby, które nie opowiadają się za tym rozwiązaniem tak jednoznacznie, raczej wobec niego nie protestują i milcząco je przyjmują jako możliwe do zastosowania. Wobec tego należy przemyśleć, czy nie stworzyć warunków do wprowadzenia możliwości lokalizowania na tym obszarze takich obiektów. Tym bardziej, że część istniejącej zabudowy już z tej okazji skorzystała. Wprowadzenie zakazu w momencie, gdy wcześniej udało się niektórym osobom ten zakaz ominąć, może być rozwiązaniem pogarszającym zaufanie do prawa i instytucji publicznych. Wprowadzenie zakazu miałoby sens tylko wówczas, gdyby dotychczasowi właściciele altan ogrodowych wprowadzonych na tym terenie niezgodnie z prawem zostali zobowiązani do uregulowania tej sytuacji i jej naprawienia w stronę zgodności z prawem. 6. Jeśli chodzi o obszar wąskich działek w północno-wschodniej części obszaru opracowania, przy drodze wojewódzkiej, należy rozważyć dwa warianty: (1) wprowadzenie funkcji ogródków działkowych na całym terenie lub (2) w prowadzenie funkcji zieleni publicznej w pasie działek przy drodze wojewódzkiej i funkcji ogródków działkowych w pasie działek oddalonych od drogi. 7. Dla działki 490 rekomenduje się wprowadzenie funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej lub rozwiązania mieszanego opartego na funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej i funkcji usługowej. Z kolei dla działek 462 i 463 należy przemyśleć wprowadzenie funkcji zieleni publicznej wraz z funkcją drogi wewnętrznej doprowadzającej ruch do wąskich działek ogródków. 8. Należy także zwrócić uwagę na szczegółowe rekomendacje zawarte w tabeli z warsztatu 3, odnoszącej się do koncepcji zagospodarowania nr 1 i nr 2 szczególnie w zakresie dróg wewnętrznych i publicznych. 28