Dział Edukacji Stowarzyszenie Nowe Horyzonty www.nhef.pl facebook.com/nowehoryzontyedukacjifilmowej CYKL MŁODZI W OBIEKTYWIE GRUPA WIEKOWA SZKOŁA PODSTAWOWA 4 6 PRZEDMIOT JĘZYK POLSKI, GODZINA WYCHOWAWCZA MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELA SCENARIUSZ LEKCJI opracowanie: Paulina Krześniak FILM FELIX Felix, RPA 2013, 97 min reżyseria: Roberta Durrant scenariusz: Shirley Johnson obsada: Andrea Dondolo, Nicholas Ellenbogen, Okwethu Banisi, Wonga Fasi Felix marzy o tym, by grać na saksofonie, czemu zdecydowanie sprzeciwia się jego mama. Chłopiec dzięki stypendium zaczyna właśnie naukę w elitarnej szkole, jednak codziennie, w tajemnicy, poświęca czas na ćwiczenia, które mają mu pomóc w przygotowaniach do szkolnego koncertu jazzowego. Film może być okazją do rozmowy o podejmowaniu wyzwań, mierzeniu się z trudnościami (także przy braku wsparcia najbliższych), relacjach z rówieśnikami i kwestiach związanych z różnicami w zamożności rodzin. Obraz oddaje złożoność świata (postaci nie są jednoznacznie dobre lub złe; dorośli popełniają błędy, np. mama Felixa odrzuca go, bo chłopiec chce iść drogą taty, który popełnił sporo błędów w życiu, zaś nieprzyjaźni rówieśnicy okazują Felixowi wsparcie), buduje przekonanie, że dzięki wytrwałości i pasji, można zrealizować marzenia, i tworzy pozytywny wizerunek świata, który możemy współkształtować.
FELIX ZNACZY SZCZĘŚLIWY. O SZCZĘŚCIU, JAKIE DAJE PASJA Temat lekcji Felix znaczy szczęśliwy. O szczęściu, jakie daje pasja. Czas trwania lekcji 45 min Cele lekcji Podczas lekcji uczeń: rozwija umiejętność samodzielnego myślenia; rozwija umiejętności przedstawiania i uzasadniania swojego zdania oraz formułowania myśli z uwzględnieniem zasad kultury słowa; wzbogaca wyobraźnię; dyskutuje na temat pasji, determinacji w dążeniu do celu i konfliktów z rodzicami. Metody i formy pracy Podczas lekcji nauczyciel wykorzystuje następujące metody i formy pracy z uczniem: pogadanka; ideogram; burza mózgów; element dramy; drzewo decyzyjne; karta pracy; praca ze słownikiem; praca z klasą, w grupach oraz indywidualna. Środki dydaktyczne Podczas lekcji nauczyciel wykorzystuje następujące środki dydaktyczne: film Felix ; czyste kartki formatu A4; karta pracy; słownik imion. Przygotowanie do lekcji Lekcja powinna się odbyć po obejrzeniu filmu Felix. Przed zajęciami nauczyciel drukuje karty pracy (patrz s. 6) i szykuje kilka egzemplarzy słownika imion. PRZEBIEG LEKCJI Wprowadzenie Nauczyciel podaje temat lekcji, a następnie prosi dzieci, by podzieliły się wrażeniami po obejrzeniu filmu Felix, pyta, czy im się on podobał. 2
Realizacja tematu Nauczyciel rozdaje czyste kartki formatu A4 i prosi, by przedstawili Felixa za pomocą ideogramu symbolicznego rysunku kojarzącego się z głównym bohaterem filmu. Dzieci prezentują i omawiają swoje rysunki na forum klasy. Nauczyciel rozdaje karty pracy (patrz s. 6) i prosi uczniów o wykonanie zadania 1. Chętne osoby przedstawiają na podstawie kwestionariusza sylwetkę bohatera. Przykładowa odpowiedź Felix jest mieszkańcem RPA. Kiedy go poznajemy, rozpoczyna naukę w elitarnej szkole. Chłopiec jest wychowywany przez matkę, ma dwójkę rodzeństwa. Jego tata nie żyje. Felix kocha muzykę. Jego pasją jest gra na saksofonie. Nauczyciel pyta dzieci, czym według nich jest pasja. Skojarzenia uczniów zapisuje na tablicy. Przewidywane odpowiedzi zamiłowanie zainteresowanie hobby konik upodobanie skłonność fascynacja Kolejna część lekcji wykorzystuje element dramy. Nauczyciel prosi, by uczniowie rozproszyli się po sali, mają poruszać się po niej swobodnie w dowolnych kierunkach. Na wypowiedziane przez nauczyciela hasło określenie jakiegoś zajęcia (np. rysunek, muzyka, taniec, modelarstwo, piłka nożna) uczniowie, dla których stanowi ono hobby, ustawiają się w określonej wcześniej części sali. Po powrocie do ławek nauczyciel pyta dzieci, czy zdarza im się miewać problemy z realizowaniem swoich pasji. Jeśli tak, jakiego rodzaju są to problemy? Przewidywane odpowiedzi są one zbyt kosztowne, wymagają drogiego lub trudnego do zdobycia sprzętu wymagają wyjazdów lub dalekich dojazdów na ćwiczenia, zajęcia, próby czy zgrupowania rodzice nie pochwalają tych zainteresowań Nauczyciel nawiązuje do pasji Felixa. Pyta, czy bohater filmu od początku mógł się jej oddawać bez problemów. Rozmową należy tak pokierować, by uczniowie zauważyli, że: Felix ma ograniczone możliwości rozwijania swojego talentu, okazją dla niego jest nabór do szkolnej orkiestry; poza prostą piszczałką Felix nie ma profesjonalnego instrumentu do czasu odnalezienia w domu saksofonu ojca; pasji chłopca przeciwna jest jego mama, która uważa, że miłość do muzyki wciągnęła w złe towarzystwo jej męża (mężczyzna zmarł z powodu uzależnienia od alkoholu). 3
Podsumowując dyskusję, warto podkreślić, że Felix przez długi czas rozwijał swoją pasję wbrew woli mamy, która powiedziała mu nawet, że nie jest już jej synem. Po tym wprowadzeniu nauczyciel prosi uczniów o wykonanie zadania 2 z karty pracy. Chętni czytają swoje propozycje. Warto każdą z nich omówić. Przewidywane odpowiedzi wstyd pustka poczucie, że zawodzi się rodzica rozdarcie zagubienie samotność brak akceptacji nienawiść żal niechęć Nauczyciel przypomina, że kiedy mama Felixa zażądała, by porzucił grę na saksofonie, Felix miał dwa wyjścia: przystać na to i zbuntować się. Wybrał tę drugą możliwość. Warto z uczniami zastanowić się nad konsekwencjami każdego z tych wyborów. Efekty rozważań można zaprezentować na tablicy w formie drzewa decyzyjnego. Przewidywana odpowiedź Żądanie mamy Felixa, by chłopiec porzucił swoją pasję przystanie chłopca na żądanie bunt dalsze ćwiczenia i próby ZALETY usatysfakcjonowanie mamy, niesprawianie jej przykrości posłuszeństwo rodzicowi WADY zaprzepaszczenie talentu smutek związany z odrzuceniem tego, co daje radość ZALETY rozwijanie swojego talentu radość z robienia tego, co się kocha WADY brak akceptacji ze strony mamy poczucie, że sprawia się mamie ból Podsumowując ćwiczenie, warto podkreślić, że sytuacja Felixa była bardzo trudna, bo nieposłuszeństwo wobec rodziców oznacza wiele konfliktów i negatywnych emocji dla obu stron dla dorosłych i dziecka. Felixowi udało się przekonać mamę, że jej obawy są bezpodstawne. Sukces syna na szkolnym koncercie wynagrodził jej niepokój i żal. 4
Podsumowanie tematu W ramach podsumowania lekcji nauczyciel pyta uczniów, czy zwrócili uwagę na pojawiające się w filmie wyjaśnienie pochodzenia i znaczenia imienia głównego bohatera. Rozdaje klasie kilka słowników imion. Uczniowie w grupach odszukują imię Felix (Feliks) i odczytują zawarte w haśle informacje (ważne jest to, że imię pochodzi od łacińskiego słowa felix łaskawy, szczęśliwy). Na koniec prowadzący zadaje pracę domową. Praca domowa Wciel się w rolę Felixa i napisz list, w którym wyjaśnisz, dlaczego możliwość rozwijania Twojej pasji jest dla Ciebie tak ważna. 5
KARTA PRACY Zadanie 1 Kim jest Felix? Uzupełnij kwestionariusz osobowy bohatera. Imię: Kraj pochodzenia: Rodzina: Zainteresowania: Zadanie 2 Co mógł czuć Felix zmuszony do wybierania między swoją pasją a mamą? Jakich emocji mógł doświadczać w tej trudnej sytuacji? 6