Przedmiotowy System Oceniania WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE PODSTAWA PRAWNA: 1) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy, oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z późniejszymi zmianami ( Dz. U. z 2015r, poz. 843). 1. Statut Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących. 2. Wewnątrzszkolne Ocenianie w Zespole Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących. Podstawą uzyskania przez ucznia pozytywnej oceny śródrocznej, rocznej oraz końcowej jest opanowanie wszystkich umiejętności i wiadomości określonych w podstawie programowej z przedmiotu wiedza o społeczeństwie. Przy ocenie brane są pod uwagę następujące poziomy osiągania celów: - Zapamiętanie wiadomości, czyli odtwarzanie przez ucznia terminów, zasad postępowania, praw, itp.. Odtwarzanie to powinno być wierne, bez pomyłek lub zniekształceń. Uczeń powinien choć w niewielkim stopniu rozumieć zapamiętane wiadomości. Zespół Humanistyczny
- Rozumienie wiadomości, czyli takie zapamiętywanie, które pozwala na odtwarzanie wiadomości w różnych formach, układach i zakresach. Na tym poziomie uczeń powinien porządkować wiedzę, klasyfikować i charakteryzować pewne elementy, a także dokonywać oceny zjawisk. - Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych, czyli wykorzystywanie przez ucznia wiadomości w takich sytuacjach, które poznał on wcześniej. Sytuacja, w której uczeń wykorzystuje umiejętności (wiadomości), powinna być zbliżona do warunków, w jakich uczeń rozwiązywał problem w czasie zajęć szkolnych. - Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych, czyli wykorzystanie przez ucznia wiadomości do rozwiązywania problemu w sytuacjach dla niego nowych. Do tych sytuacji można zaliczyć umiejętność: formułowania problemów, dokonywania analizy i syntezy zjawisk, formułowania wniosków i zadań na przyszłość. Cele kształcenia wymagania ogólne Uczeń: wykorzystuje i tworzy informacje; znajduje i wykorzystuje informacje na temat sposobu, w jaki prawo reguluje życie obywateli; wyraża własne zdanie w wybranych sprawach na różnych forach publicznych i uzasadnia je; jest otwarty na odmienne poglądy; gromadzi i wykorzystuje informacje potrzebne do zaplanowania dalszej nauki i kariery zawodowej; rozpoznaje i rozwiązuje problemy; rozpoznaje prawne aspekty codziennych problemów życiowych i szuka ich rozwiązania; Zespół Humanistyczny 2
współdziała w sprawach publicznych; współpracuje z innymi planuje, dzieli się zadaniami i wywiązuje się z nich; sprawnie korzysta z procedur i możliwości, jakie stwarzają obywatelom instytucje życia publicznego; zna i stosuje zasady samoorganizacji i samopomocy; zna zasady i procedury demokracji; wyjaśnia znaczenie prawa dla funkcjonowania demokratycznego państwa i rozpoznaje przypadki jego łamania; zna podstawy ustroju Rzeczypospolitej Polskiej; opisuje sposób i zakres działania organów władzy sądowniczej oraz organów ścigania w Rzeczypospolitej Polskiej; zna prawa człowieka i sposoby ich ochrony; wyjaśnia podstawowe prawa człowieka, rozpoznaje przypadki ich naruszania i wie, jak można je chronić. Uczeń może otrzymać oceny bieżące z następujących form sprawdzania wiadomości i umiejętności: wypowiedzi ustne na określony temat, referaty, udział w dyskusji; sprawdziany różnego typu (np. testy, wypracowania, kartkówki, sprawdzian wiadomości z semestru); prace domowe (portfolio, wypracowanie, opracowanie stron www, plakaty, plansze, makiety itp.); systematyczne prowadzenie zeszytu przedmiotowego; aktywny udział w zajęciach, w tym również pozalekcyjnych (konkursy, sesje popularno-naukowe, debaty, projekty itp.); udział w przedsięwzięciach prospołecznych (np. wolontariacie). Zespół Humanistyczny 3
Podstawowe wymogi przy wystawianiu ocen bieżących, śródrocznych, rocznych i końcowych: Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów). Ocena wystawiona uczniowi jest wyłącznie informacją o jego stanie wiedzy i umiejętności oraz o jakości jego pracy z wiedzy o społeczeństwie. Ocena semestralna, roczna oraz końcowa nie jest średnią arytmetyczną ocen bieżących.. W sytuacji, w której ocena ostateczna (semestralna, roczna oraz końcowa) jest niejasna, oceny ze sprawdzianu pisemnego, pracy klasowej mają znaczenie rozstrzygające. Ocena dopuszczająca (2) Uczeń: częściowo rozumie polecenia nauczyciela, dysponuje niepełną wiedzą określoną w programie, potrafi z pomocą nauczyciela nazywać i klasyfikować poznane pojęcia, zjawiska, procesy, postacie życia publicznego, podstawowe dokumenty, wykonuje samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela proste ćwiczenia i polecenia, potrafi z pomocą nauczyciela przedstawić wyniki własnej pracy w formie ustnej i pisemnej, prowadzi zeszyt przedmiotowy. Ocena dostateczna(3) Uczeń: dysponuje podstawową wiedzą określoną w programie, rozumie polecenia i instrukcje, samodzielnie i poprawnie wykonuje proste zadania, Zespół Humanistyczny 4
potrafi odnaleźć podstawowe informacje zawarte w różnego rodzaju źródłach, dokonuje selekcji i porównania poznanych zjawisk, umie wykorzystać zdobytą wiedzę w praktyce, aktywnie uczestniczy w pracach zespołowych, potrafi wypełnić formularz i napisać podanie, przedstawia wyniki własnej pracy w formie ustnej i pisemnej, systematycznie prowadzi zeszyt przedmiotowy. Ocena dobra(4) Uczeń: dysponuje wiedzą w zakresie programu szkolnego, dokonuje interpretacji danych zawartych w różnorodnych źródłach, wykorzystuje je do rozwiązania problemu, potrafi w sposób spójny i poprawny zaprezentować omawianą na lekcjach problematykę, potrafi formułować i uogólniać wnioski, aktywnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych, formułuje na forum publicznym własne stanowisko i potrafi je uzasadnić, poprawnie wykorzystuje zdobytą wiedzę w praktyce, wykazuje zainteresowanie tematyką zajęć, starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy. Zespół Humanistyczny 5
Ocena bardzo dobra(5) Uczeń: dysponuje pełną wiedzą w zakresie programu szkolnego i potrafi wykorzystywać ją w różnych sytuacjach, umie samodzielnie poszukiwać informacji i dokonywać ich selekcji oraz hierarchizowania, potrafi dokonywać analizy i interpretacji różnych wydarzeń oraz uzasadnić własny sposób oceny, dokonuje właściwej interpretacji nowych zjawisk, rozwiązuje problemy w sposób twórczy, potrafi kierować pracą zespołu, potrafi zorganizować debatę publiczną i ją podsumować, podejmuje skuteczne działania w instytucjach życia publicznego, uczestniczy i osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych, wykonuje zadania indywidualne, systematycznie wykorzystując dodatkową literaturę, ocenia otaczającą rzeczywistość społeczno-polityczną zgodnie z przyjętymi kryteriami wartości. Ocena celująca(6) Uczeń: dysponuje pełną wiedzą z zakresu podstawy programowej, wykazuje się opanowaniem wszystkich umiejętności określonych w podstawie programowej, współpracuje z nauczycielem, rozwija własne zainteresowania, wykazuje szczególne zainteresowanie przedmiotem i dysponuje pogłębioną wiedzą o zjawiskach i procesach społecznych, Zespół Humanistyczny 6
chętnie podejmuje się zadań dodatkowych, wykazuje się aktywnością i inicjatywą o charakterze obywatelskim w szkole i poza nią, przedstawia wyniki samodzielnej pracy przygotowanej z wykorzystaniem warsztatu naukowego, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych, realizuje projekty edukacyjne. OCENA AKTYWNOŚCI: Pełną ocenę za aktywność można wystawić uczniowi, który na lekcji poświęconej nowemu tematowi potrafi wskazać trafne nawiązania merytoryczne, wzbogacić treść lekcji o informacje uzupełniające (wiążące się z istotą zagadnienia), wziąć udział w dyskusji, prezentując przemyślane, uzasadnione stanowisko, uwzględniające cudze opinie bardzo dobry. Wypowiedzi trafne, lecz niepełne odnotować należy jako plusy (+). Ocena za aktywność rozliczana jest w systemie trzech znaków : trzy plusy bdb(5), trzy minusy ndst (1)( znaki przeciwne redukują się). W wypadku stwierdzenia całkowitego braku uczestnictwa w lekcji zagadnięty uczeń nie wie o czym jest mowa na lekcji, nie wykonuje poleceń itp., nauczyciel odnotowuje fakt jako minus. Uczeń na jednej lekcji może otrzymać: - nie więcej niż dwa plusy, - nie więcej niż dwa minusy. Zespół Humanistyczny 7
OCENIANIE TESTÓW, SPRAWDZIANÓW: Test wiadomości może być testem wyboru (3 możliwe odpowiedzi), w którym tylko jedna jest prawidłowa. Powinien zawierać od 15 do 25 pytań punktowanych wyłącznie 0 (za błąd) i 1 (za odpowiedź dobrą). Test może też być testem uzupełnień, może mieć również formę zadań otwartych. W jednym teście sprawdzającym można łączyć w/w rodzaje testów. Procentowe przeliczenie punktów za test na oceny: 100%-96% - celujący(6) 95%-85% - bardzo dobry(5) 84%-70% - dobry(4) 69%-50% - dostateczny(3) 49%-35% - dopuszczający(2) poniżej 35 % - nast. niedostateczny(1) Powyższy przelicznik procentowy dotyczy również sprawdzianów. OCENIANIE KARTKÓWEK: Z uwagi na czas przeznaczony na wykonanie zadania (15 min.), podstawą oceny jest wartość merytoryczna. Poziom strukturalny i językowy odgrywa rolę drugorzędną. Praca, która zawiera mniej niż 35% niezbędnych informacji oceniana jest jako niedostateczna,. Poziom oceny ustala się proporcjonalnie do liczby pytań, np.: według punktacji testowej. Nauczyciel ma prawo w formie kartkówki sprawdzić wykonanie zadania domowego. Kartkówka z trzech ostatnich lekcji nie musi być zaplanowana. Zespół Humanistyczny 8
OCENIANIE ODPOWIEDZI USTNEJ: W trakcie oceniania odpowiedzi ustnej należy wziąć pod uwagę: - precyzję i jasność wypowiedzi, - poprawność językową, - poprawność merytoryczną. Kryteria oceny: Niedostateczny brak wiadomości podstawowych; brak umiejętności rozwiązywania i wykonywania zadań o niewielkim stopniu trudności - nawet z pomocą nauczyciela; rezygnacja z odpowiedzi. Dopuszczający odpowiedź niesamodzielna, uczeń zna podstawowe fakty, ale nie potrafi ich analizować nawet przy znacznej pomocy ze strony nauczyciela; rozwiązuje lub wykonuje typowe zadania teoretyczne lub praktyczne o niewielkim stopniu trudności - ze znaczną pomocą nauczyciela; brak umiejętności uogólniania i wnioskowania; istotne błędy rzeczowe. Dostateczny odpowiedź niesamodzielna; uczeń zna podstawowe fakty, ale potrafi dobierać właściwe przykłady i właściwie interpretować fakty, tylko przy znacznym ukierunkowaniu ze strony nauczyciela; poprawnie rozwiązuje i wykonuje (z pomocą nauczyciela) typowe zadania teoretyczne lub praktyczne o średnim stopniu trudności; istotne trudności w uogólnianiu i wnioskowaniu. Dobry odpowiedź zasadniczo samodzielna, wyczerpująca w zakresie treści i umiejętności podstawowych; nieznaczne kłopoty w operowaniu wiedzą przedmiotową; uczeń poprawnie stosuje zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania typowych zadań teoretycznych i praktycznych; umiejętność uogólniania i wnioskowania. Zespół Humanistyczny 9
Bardzo dobry odpowiedź samodzielna i poprawna; wyczerpująca w zakresie treści i umiejętności programowych; uczeń sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą, rozwiązuje samodzielnie problemy teoretyczne ujęte programem nauczania; potrafi zastosować zdobytą wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowych sytuacjach; zna i potrafi używać podstawowych pojęć związanych z przedmiotem. Celujący odpowiedź samodzielna i poprawna; wyczerpująca w zakresie treści i umiejętności programowych; wskazuje na szczególne zainteresowanie ucznia przedmiotem; uczeń biegle posługuje się zdobytą wiedzą, potrafi rozwiązywać wyjątkowo skomplikowane problemy. OCENIANIE PRAC PISEMNYCH: Wszystkie kryteria, przedstawione przy ocenie odpowiedzi ustnej, mają zastosowanie przy ocenie pisemnych prac klasowych, sprawdzianów wiadomości, zadań domowych, referatów. Jeżeli forma pracy pisemnej utrudnia prawidłowe odczytanie przez nauczyciela tekstu, uczniowi zostaje obniżona ocena do niedostatecznej włącznie. W przypadku pewnych potwierdzonych dysfunkcji, uczeń nie otrzymuje oceny może zaliczyć materiał w formie ustnej. Ponadto należy wziąć pod uwagę kilka dodatkowych elementów: PRACA DOMOWA Ważnym elementem oceny pisemnej pracy domowej jest poziom merytoryczny. Uczniowie ze stwierdzoną dysortografią i dysgrafią winni się starać, by tego rodzaju prace prezentowały się lepiej od ich prac klasowych. Ocenie podlega również stopień samodzielności pracy domowej. Praca domowa może mieć formę ustną. Przy jej ocenie obowiązują wtedy zasady oceniania odpowiedzi ustnej. Zespół Humanistyczny 10
REFERAT Jest indywidualną pracą domową. Na ocenę wyższą niż dobry uczeń wygłasza referat z pamięci i jednocześnie zna dobrze dane zawarte w referacie. Referat musi być dobrze obudowany merytorycznie, wskazywać opinie, przedstawiać, np.: ilustracje, podawać bibliografię. ZASADY ZALICZANIA NIEOBECNOŚCI NA PRACACH PISEMNYCH, POPRAWIANIA OCEN NIEDOSTATECZNYCH Uczeń nieobecny na sprawdzianie, teście, pracy klasowej, musi w ciągu dwóch tygodni, licząc od dnia wystąpienia w/w formy sprawdzania wiedzy lub powrotu ucznia do szkoły po usprawiedliwionej, długotrwałej nieobecności, ustnie lub pisemnie zaliczyć materiał, który był rozliczany. Nieobecność ucznia na w/w formach sprawdzania nauczyciel może zaznaczyć w dzienniku skrótem nb. Brak zaliczenia tego typu nieobecności skutkuje wystawieniem oceny niedostateczny (nb/1). Uczeń, który z obowiązkowych form sprawdzania wiedzy i umiejętności otrzymał ocenę niedostateczny, może w ciągu dwóch tygodni od otrzymania oceny negatywnej zaliczyć jednorazowo materiał, z opanowania którego otrzymał ocenę negatywną. W przypadku poprawienia oceny, ocena niedostateczny nie jest brana pod uwagę. Zespół Humanistyczny 11
Uczeń, który z poprawy obowiązkowych form sprawdzania wiedzy i umiejętności otrzymał ocenę: niedostateczny, nie otrzymuje kolejnej oceny negatywnej. Nauczyciel znakiem (-) zaznacza próbę poprawienia oceny (1/-). Kartkówek nie poprawia się. Uczeń może poprawić ocenę niedostateczny z pisemnego zadania domowego, jeśli oddał je w terminie. Zespół Humanistyczny 12
UWAGI SZCEGÓŁOWE: 1. Nauczyciele na początku każdego roku szkolnego informują uczniów oraz ich rodziców (prawnych opiekunów) o: - wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych śródrocznych, rocznych i końcowych ocen klasyfikacyjnych z wiedzy o społeczeństwie, wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania; - sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów; - warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej i końcowej ocenie klasyfikacyjnej z wiedzy o społeczeństwie. 2. Uczeń może zgłosić nieprzygotowanie do zajęć jeden raz w okresie przy 1 godz. tygodniowo z danego przedmiotu Zgłoszenie nieprzygotowania nauczyciel odnotowuje w dzienniku lekcyjnym znakiem np.. Uczeń nie ma prawa zgłosić nieprzygotowania do sprawdzianu, z wyjątkiem przypadku usprawiedliwionej nieobecności ucznia w szkole z powodu choroby lub innych zdarzeń losowych, trwających przez okres co najmniej 7 dni kalendarzowych poprzedzających termin sprawdzianu, jeżeli termin sprawdzianu wypada w pierwszym dniu obecności ucznia na zajęciach szkolnych, po ustaniu przyczyny tej usprawiedliwionej nieobecności. Zespół Humanistyczny 13
3. Uczeń w ciągu dwóch tygodni otrzymuje, na zajęciach lekcyjnych, do wglądu poprawione przez nauczyciela prace pisemne. 4. Częstotliwość form sprawdzania wiadomości i umiejętności, zależy od zaplanowania ich przez danego nauczyciela. 5. Każdy sprawdzian, test, praca klasowa powinien być zapowiedziany i wpisany do dziennika minimum z 7-dniowym wyprzedzeniem. 6. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego jest obowiązkowe. 7. W przypadku ustnych form sprawdzania wiedzy i umiejętności- nauczyciel ustnie uzasadnia ocenę w obecności klasy, wskazując dobrze opanowaną przez ucznia wiedzę lub sprawdzaną umiejętność oraz braki w nich i przekazuje zalecenia do poprawy. 8. W przypadku form pisemnych - nauczyciel ustnie uzasadnia ocenę zgodnie z przyjętymi kryteriami oceniania oraz wskazuje dobrze opanowaną przez klasę wiedzę lub sprawdzaną umiejętność oraz braki w nich i przekazuje zalecenia do poprawy. 9. W przypadku wątpliwości uczeń i rodzic mają prawo do dodatkowego uzasadnienia oceny. Dodatkowe uzasadnienie nauczyciel przekazuje bezpośrednio zainteresowanej osobie w czasie konsultacji w wyznaczonych godzinach lub podczas indywidualnych spotkań z rodzicem. 10. Na wniosek ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów), sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne oraz inna dokumentacja dotycząca oceniania ucznia jest udostępniana uczniowi lub jego rodzicom (prawnym opiekunom) przez okres całego roku szkolnego. 11. Uczeń może ubiegać się o podwyższenie przewidywanej rocznej oceny klasyfikacyjnej z wiedzy o społeczeństwie, jeżeli - w terminie 2 dni od daty poinformowania ucznia i jego rodziców o przewidywanej rocznej ocenie klasyfikacyjnej z wiedzy o społeczeństwie, uczeń lub jego rodzice ( opiekunowie prawni) złożą Zespół Humanistyczny 14
w formie pisemnej do nauczyciela uczącego w danej klasie przedmiotu, wniosek o podwyższenie przewidywanej rocznej oceny klasyfikacyjnej z wiedzy o społeczeństwie -wniosek może złożyć uczeń który, poprawiał na bieżąco oceny niedostateczne z obowiązkowych form sprawdzania wiedzy, nawet ze skutkiem oceny niedostatecznej,oraz w przypadku nieobecności, zaliczał na bieżąco materiał, nawet ze skutkiem oceny niedostatecznej (termin i sposób został określony w Zasadach zaliczania nieobecności i poprawiania ocen niedostatecznych ). 12. Uczeń może ubiegać się o podwyższenie przewidywanej rocznej oceny klasyfikacyjnej z wiedzy o społeczeństwie tylko o jeden stopień wyżej. 13. W przypadku spełnienia przez ucznia warunków ubiegania się o podwyższenie przewidywanej rocznej oceny klasyfikacyjnej z wiedzy o społeczeństwie, nauczyciel przedmiotu wyznacza termin sprawdzianu pisemnego, który obejmuje materiał programowy semestru (roku szkolnego), za który wystawiana jest ocena termin wynika z WO. Stopień trudności pytań jest dostosowany do oceny, o którą ubiega się uczeń. 14. Warunkiem podwyższenia śródrocznej lub rocznej oceny z wiedzy o społeczeństwie jest uzyskanie ze sprawdzianu (wymienionego w punkcie 13) co najmniej 80% punktów. 15. Dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego występują zaburzenia i dysfunkcje rozwojowe lub społeczne trudności w uczeniu się, może nastąpić na podstawie orzeczenia lub opinii właściwej poradni psychologiczno-pedagogicznej (czas ważności takiego orzeczenia lub opinii określają odrębne przepisy). Zespół Humanistyczny 15
16. Nauczyciel do końca zajęć edukacyjnych w danym roku szkolnym, przekazuje uczniowi, który zdaje egzamin poprawkowy wymagania edukacyjne. Uczeń potwierdza ten fakt na kserokopii tychże wymagań. 17. Nauczyciel, który przeprowadza egzamin poprawkowy, przekazuje do zatwierdzenia dyrektorowi szkoły zestawy pytań na egzamin poprawkowy termin: do posiedzenia Rady Pedagogicznej podsumowującej pracę w danym roku szkolnym czerwiec. 18. Uczniowie oraz ich opiekunowie prawni są poinformowani, że ocenianie ma na celu monitorowanie pracy ucznia. Nauczyciel jest zobowiązany do informowania ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem postępów pomagających uczniowi w procesie nauki. Nauczyciel oceniając ucznia wskazuje mu, co robi dobrze oraz co i jak wymaga poprawy. 19. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców/prawnych opiekunów/ - nauczyciel informuje o każdej wystawionej ocenie. 20. W przypadku klasyfikacji rocznej nauczyciel w terminie na dwa tygodnie przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej przygotowuje informację na temat przewidywanej oceny klasyfikacyjnej z wiedzy o społeczeństwie oraz podaje ją do wiadomości uczniom i rodzicom poprzez dziennik elektroniczny lub w ramach indywidualnych konsultacji dla rodziców podczas dni otwartych szkoły. zatwierdzono dnia 01 września 2016r. mgr Adrianna Gęborys mgr Andrzej Piątkowski Zespół Humanistyczny 16