PROGRAM STUDIÓW DOKTORANCKICH W ZAKRESIE EKONOMII W UNIWERSYTECIE ŁÓDZKIM 1. Nazwa studiów: Studia Doktoranckie Ekonomii 2. Zwięzły opis studiów: Studia doktoranckie ekonomii wpisują się w obszar kształcenia w zakresie nauk społecznych. Są przeznaczone dla absolwentów studiów II stopnia, którzy chcą zdobyć wiedzę na zaawansowanym poziomie w zakresie ekonomii i dyscyplin pokrewnych, metodologii pracy naukowej i dydaktycznej, jak również pogłębiają wiedzę o charakterze szczegółowym, odpowiadającą obszarowi prowadzonych badań i analiz. Studia doktoranckie ekonomii kształtują w absolwentach postawy obywatelskie i kompetencje społeczne, przejawiające się w świadomym pełnieniu roli uczonego, nauczyciela akademickiego oraz zaangażowanego obywatela we współczesnym społeczeństwie. 3. Forma studiów: Stacjonarne i niestacjonarne 4. Zasadnicze cele kształcenia: Absolwent studiów doktoranckich ekonomii dysponuje zaawansowaną wiedzą z zakresu mikro- i makroekonomii oraz nowoczesnych teorii ekonomicznych. Posiada pogłębioną wiedzę z zakresu problemu badawczego stanowiącego przedmiot rozprawy doktorskiej. Zna metody badań naukowych oraz metody badań specyficznych dla nauk społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem metod badań ekonomicznych. Jest odpowiednio przygotowany do prowadzenia samodzielnych badań naukowych oraz prowadzenia zajęć dydaktycznych na poziomie szkoły wyższej. Posiada wiedzę przydatną do pełnienia funkcji eksperckich w odniesieniu do różnych dziedzin życia ekonomiczno-społecznego, funkcjonowania instytucji oraz do kompetentnej interpretacji procesów gospodarczych zachodzących we współczesnym świecie. Celem kształcenia jest otwarcie przewodu doktorskiego. 5. Stopień naukowy uzyskiwany przez absolwenta: Doktor nauk ekonomicznych w dyscyplinie ekonomia. 6. Dziedziny i dyscypliny naukowe, do których odnoszą się efekty kształcenia: Nauki ekonomiczne/ekonomia 7. Efekty kształcenia dla studiów doktoranckich ekonomii: Absolwent studiów doktoranckich: Wiedza ma zaawansowaną wiedzę z zakresu nauk ekonomicznych i nauk pokrewnych (filozofia, socjologia), uwzględniającą najnowsze osiągnięcia naukowe; ma zaawansowaną wiedzę na temat metodologii pracy naukowej; zdobywa zaawansowaną wiedzę na temat metod badań ekonomicznych, społecznych oraz statystycznych i doboru odpowiednich metod badawczych do swojego zakresu badań ; posiada zaawansowaną wiedzę pozwalająca na identyfikowanie problemów badawczych w wybranym zakresie badań i formułowanie pytań badawczych w odniesieniu do badanego zagadnienia; 1
posiada zaawansowaną wiedzę na temat głównych procesów i zależności w szczegółowym obszarze badań ekonomicznych; ma zaawansowaną wiedzę na temat zachodzących zjawisk ekonomicznych; identyfikuje i charakteryzuje uwarunkowania oraz czynniki wpływające na dane zjawisko ekonomiczne; zna zasady edycji tekstu naukowego; zna metody pracy dydaktycznej i emisji głosu. zna zasady etyczne obowiązujące w pracy naukowej. Umiejętności W wyniku obytych studiów doktoranckich absolwent umie: analizować i oceniać zachodzące zjawiska ekonomiczne; wykorzystywać wiedzę z innych dziedzin nauki do interpretacji zjawisk ekonomicznych, takich jak filozofia i socjologia, formułować i weryfikować hipotezy badawcze; dobierać zmienne objaśniające dane zjawisko; rozwiązywać problemy metodologiczne w trakcie przygotowania rozprawy doktorskiej; przeprowadzić badania empiryczne; interpretować osiągnięte wyniki badawcze; przygotować samodzielną pracę naukową o prawidłowej strukturze i spełniającą wymogi stawiane pracom naukowym; formułować argumenty pozwalające bronić przeprowadzonego postępowania badawczego; proponować rozwiązania w odniesieniu do szczegółowych problemów ekonomicznych; formułować rekomendacje dla polityki gospodarczej; przeprowadzać zajęcia dydaktyczne zgodnie z metodologią pracy dydaktycznej. Postawy/ Kompetencje Absolwent studiów doktoranckich wykazuje: otwartość na nowe prądy myślowe i dążenie do prawdy; kreatywność przejawiającą się w samodzielnym formułowaniu pytań i problemów badawczych, poszerzaniu pola badań naukowych; uczciwość i rzetelność w prowadzeniu badań, zgodnie z zasadami etyki pracy naukowej; stosuje zasady etyczne w pracy naukowej; zdolność do wyrażania ocen w odniesieniu do zachodzących zjawisk ekonomicznych i prowadzonej polityki gospodarczej; zdolność do formułowania samodzielnych wniosków z prowadzonych badań i ich obrony za pomocą rzeczowych argumentów; świadomość roli naukowca, nauczyciela akademickiego oraz eksperta posiadającego stopień doktora nauk ekonomicznych we współczesnym społeczeństwie; zorientowanie na przestrzeganie w przyszłej pracy naukowej bądź zawodowej przysięgi doktorskiej ( pracą sumienną będziecie uprawiali i rozwijali naukę nie dla podłego zysku ani marnej sławy, lecz aby jak najbardziej szerzyła się prawda i aby jak najjaśniej płonęło jej światło ogarniające całą ludzkość ). W ramach programu studiów doktoranckich oferowane są dwa moduły do wyboru, tj.: Moduł metodologiczny (I) 2
Moduł ogólnoekonomiczny (II) Efekty kształcenia w ramach Modułu metodologicznego (I) są następujące: Wiedza Absolwent zna zaawansowane modele ekonometryczne, zna metody statystyki matematycznej, ma pogłębioną wiedzę na temat prognozowania i symulacji. Umiejętności Absolwent potrafi zbudować zaawansowany model ekonometryczny, stosuje metody statystyki matematycznej w prowadzonych badaniach oraz dokonuje prognoz i symulacji w odniesieniu do badanych zagadnień ekonomicznych. Postawy/ kompetencje Absolwent ma świadomość poziomu zdobytej wiedzy, dokonuje samooceny własnych kompetencji. Ma świadomość zalet i ograniczeń wykorzystywanych metod badawczych; potrafi uzupełniać i doskonalić zdobytą wiedzę i umiejętności; postępuje zgodnie z zasadami etyki pracy naukowej. Efekty kształcenia w ramach Modułu ogólnoekonomicznego (II) są następujące: Wiedza Absolwent analizuje i ocenia pozycję Unii Europejskiej w gospodarce światowej oraz identyfikuje główne problemy ujawniające się w procesie integracji europejskiej; ma pogłębioną wiedzę na temat celów zasad i narzędzi polityki ekonomicznej; analizuje i interpretuje problemy charakterystyczne dla finansów i bankowości. Umiejętności: Absolwent transponuje i adaptuje zdobytą wiedzę do szczegółowych zagadnień badawczych w rozprawie doktorskiej; kontynuuje własne badania w danej dziedzinie i wyodrębnia nowe problemy badawcze. Postawy/ kompetencje Absolwent ma świadomość poziomu zdobytej wiedzy, dokonuje samooceny własnych kompetencji; zdobytą wiedzę i umiejętności potrafi uzupełniać i doskonalić; postępuje zgodnie z zasadami etyki pracy naukowej. 8. Związek studiów z misją uczelni i jej strategią rozwoju oraz ze strategią rozwoju Wydziału Program kształcenia na studiach doktoranckich ekonomii odpowiada misji i strategii Uniwersytetu Łódzkiego oraz strategii rozwoju Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego. Uniwersytet Łódzki - jako wspólnota uczonych, studentów, absolwentów oraz pracowników, oparta na dialogu - nawiązuje w swej działalności do dziedzictwa wielonarodowej i wielokulturowej Łodzi, a także wielowiekowych polskich i europejskich tradycji akademickich. Misją Uniwersytetu Łódzkiego jest działalność dla dobra powszechnego oraz wszechstronnego rozwoju Miasta i regionu. Uniwersytet Łódzki kładzie nacisk na rozwój wiedzy oraz kształcenie wysokiej klasy specjalistów, zgodnie z wymaganiami rynku pracy, wspierające innowacyjność i konkurencyjność gospodarki oraz sprawowanie władzy w oparciu o wiedzę. 3
Studia doktoranckie ekonomii należą do strategicznych form kształcenia z punktu widzenia rozwoju społeczno-ekonomicznego kraju. Program kształcenia na studiach doktoranckich ekonomii realizowany jest w duchu podstawowych zasad funkcjonowania Naszej Uczelni, do których należą jedność nauki, dydaktyki i wychowania, wolność nauczania i swoboda głoszenia poglądów. Podstawę programu stanowią proces dydaktyczny na najwyższym poziomie oraz prowadzenie badań naukowych przy współpracy z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami akademickimi, jednostkami samorządu terytorialnego oraz biznesem. O randze studiów doktoranckich ekonomii na Wydziale Ekonomiczno Socjologicznym świadczyć może ilość stypendiów badawczych pozyskanych przez doktorantów ze środków NCN i środków Unii Europejskiej (stypendia ukierunkowane na badania w zakresie rozwoju regionalnego). Zgodnie ze strategią Wydziału studia doktoranckie kształcą wysokiej klasy naukowców i dydaktyków, przestrzegających uniwersalnych zasad moralnych, dążących do odkrywania i przekazywania prawdy, mających szerokie horyzonty intelektualne, tolerancyjnych i otwartych na odmienne poglądy i idee. 9. Różnice w stosunku do innych programów studiów doktoranckich o podobnie zdefiniowanych celach i efektach kształcenia prowadzonych w Uniwersytecie Łódzkim Program kształcenia na studiach doktoranckich ekonomii zawiera efekty kształcenia, które mają charakter typowy dla wszystkich studiów doktoranckich, tj. odnoszące się do metodologii pracy naukowej, etyki badań naukowych, dydaktyki na poziomie szkoły wyższej. Różni się w stosunku do innych programów studiów doktoranckich w zakresie nauk społecznych w części dotyczącej pogłębionego kształcenia w zakresie ekonomii, metod badań ekonomicznych i metod statystyki ekonomicznej. Ponadto studia doktoranckie ekonomii oferują 2 moduły do wyboru, tj. (1) Moduł metodologiczny, dzięki któremu doktoranci zdobywają wysoce specjalistyczną wiedzą w zakresie ekonometrii, statystyki matematycznej oraz prognozowania i symulacji; (2) Moduł ogólnoekonomiczny, który pogłębia wiedzę na temat pozycji Unii Europejskiej w gospodarce światowej, polityki ekonomicznej oraz finansów i bankowości. Doktoranci mogą również pogłębiać szczegółową wiedzę z wybranych zagadnień, odpowiednio do zainteresowań naukowych, w ramach wykładów do wyboru. 10. Programy studiów doktoranckich ekonomii Programy studiów zamieszczone w załączeniu dotyczą studiów stacjonarnych i niestacjonarnych (Załączniki: nr 1 i nr 2). Programy studiów zawierają informację o zajęciach w poszczególnych semestrach, ich wymiarze godzinowym i formach, a także o przypisanych im punktach ECTS. W załączniku nr 3 zawarte zostały zasady punktacji ECTS za pracę naukową. 4
Program ramowy od roku akad. 2014/2015 Stacjonarne Studia Doktoranckie Ekonomii Załącznik 1 LP. Przedmiot Semestr Razem ECTS I II III IV V VI VII VIII 1 Seminarium doktorskie 8 30 30 30 30 30 30 30 30 240 2 Etyka pracy naukowej - konwersatorium 1 15 15 3 Konwersatorium z metodologii pracy naukowej 2 30 30 4 Konwersatorium z metodologii pracy dydaktycznej i emisja głosu 2 30 30 5 Kultura języka polskiego edycja tekstu naukowego -konwersatorium 1 15 15 6 Konwersatorium z metod statystyki ekonomicznej 1 15 15 7 Laboratorium badań statystycznych 2 30 30 8 Konwersatorium z metod badań ekonomicznych (Ekonometria I) 2 30 30 9 Konwersatorium z metod badań społecznych 2 30 30 10 Konwersatorium z ekonomii 4 30 30 30 90 11 Konwersatorium z filozofii lub socjologii (fakultatywnie) 4 30 30 60 12 Moduły do wyboru (fakultatywnie): Moduł metodologiczny(i): Ekonometria II Statystyka matematyczna, Prognozowanie i symulacje Moduł ogólnoekonomiczny (II): Unia Europejska w gospodarce światowej, Polityka ekonomiczna, Finanse i bankowość 6 30 30 30 90 13 Wykłady do wyboru* (do realizacji w ciągu roku akademickiego) 2 30 30 60 Razem punkty ECTS 37 7 6 5 4 5 6 3 1 Razem w semestrze (godziny) 135 120 90 90 90 126 60 30 Razem w roku (godziny) 255 180 216 90 735 14 Praktyka dydaktyczna 8 90 90 90 90 360 OGÓŁEM 45 1095 - wszystkie zajęcia kończą się zaliczeniem z oceną 5
Program ramowy od roku akad. 2014/2015 Niestacjonarne Studia Doktoranckie Ekonomii Załącznik nr 2 LP. Przedmiot ECTS Semestr Razem I II III IV V VI 1 Seminarium doktorskie 6 24 24 24 24 24 24 144 2 Etyka pracy naukowej - konwersatorium 1 12 12 3 Konwersatorium z metodologii pracy naukowej 2 24 24 Konwersatorium z metodologii pracy dydaktycznej 4 i emisja głosu 2 24 24 Kultura języka polskiego edycja tekstu naukowego 5 konwersatorium 1 12 12 6 Konwersatorium z metod statystyki ekonomicznej 1 12 12 7 Laboratorium badań statystycznych 2 24 24 Konwersatorium z metod badań ekonomicznych 8 (Ekonometria I) 3 24 24 9 Konwersatorium z metod badań społecznych 2 24 24 10 Konwersatorium z ekonomii 7 24 24 24 72 Konwersatorium z filozofii lub socjologii 11 (fakultatywnie) 4 24 24 48 Moduły do wyboru (fakultatywnie): Moduł metodologiczny(i): Ekonometria II Statystyka matematyczna, Prognozowanie i symulacje Moduł ogólnoekonomiczny (II): Unia Europejska w gospodarce światowej, Polityka ekonomiczna, 6 24 24 24 72 12 Finanse i bankowość Wykłady do wyboru* (do realizacji w ciągu roku 13 akademickiego) 2 24 24 48 Razem punkty ECTS 39 8 7 9 8 3 4 Razem w semestrze (godziny) 108 96 96 120 48 72 Razem w roku (godziny) 204 216 120 540 14 Praktyka dydaktyczna 6 90 90 90 270 OGÓŁEM 45 810 - wszystkie zajęcia kończą się zaliczeniem z oceną 6
Załącznik nr 3 Zasady punktacji ECTS obowiązujące na studiach doktoranckich Studia doktoranckie podobnie, jak studia I i II stopnia na Wydziale Ekonomiczno- Socjologicznym UŁ podlegają kwantyfikacji w wartościach ECTS. Liczba punktów przypisywana danym przedmiotom uzależniona jest od ich: Wymiaru godzinowego, Pracy bieżącej doktoranta, Pracy poświęconej na przygotowania do zaliczenia przedmiotu. Słuchacz studiów doktoranckich poza odbywaniem godzin fizycznych (kolumna: Zajęcia), również poświęca czas na pracę bieżącą (np. poprzez przygotowanie się do zajęć kolumna: Praca bieżąca) oraz poświęca czas na przygotowanie się do zaliczeń i egzaminów (kolumna: Przygotowanie do zaliczenia). W ramach studiów doktoranckich przewidziano następujące formy kształcenia wraz z przypisanymi im przelicznikami: STUDIA STACJONARNE LP. Forma Definicja formy Zajęcia 1 ĆW. INFORMATYCZNE 2 ĆW. KONWERSATORYJNE 3 ĆW. KONWERSATORYJNE (Z) Zajęcia dydaktyczne o charakterze praktycznym prowadzone ze względu na swoją specyfikę w mniejszych grupach, wymagające specjalistycznego oprogramowania dostępnego wyłącznie w pracowniach komputerowych. Interaktywna forma zajęć pogłębiająca wiedzę i bezpośrednio kształtująca umiejętności i kompetencje. Doktoranci dyskutują i rozwiązują wskazane przez prowadzącego problemy, mają możliwość prezentowania własnych poglądów i przemyśleń poprzez dobieranie właściwej argumentacji. Efekty kształcenia sprawdzane są na bieżąco. Sposób weryfikacji pracy własnej: aktywność na rozwiązywaniu zadań/problemów). Interaktywna forma zajęć pogłębiająca wiedzę i bezpośrednio kształtująca umiejętności i kompetencje. Doktoranci dyskutują i rozwiązują wskazane przez prowadzącego problemy, mają możliwość prezentowania własnych poglądów i przemyśleń poprzez dobieranie właściwej argumentacji. Forma, występująca jako składowa modułu. Praca bieżąca Przygotowanie do zaliczenia ECTS 1 0 1 2 1 1 0 2 4 PRAKTYKI Obowiązkowe praktyki dydaktyczne 0 0 0 2 Zajęcia dydaktyczne przygotowujące 5 SEM.DOKTORANCKIE doktoranta do napisania koncepcji i otwarcia przewodu doktorskiego. Sposób weryfikacji pracy własnej studentów: aktywność na rozwiązywaniu problemów). 6 WYKŁAD Wykład kończący się zaliczeniem lub egzaminem, opartym głównie na wiedzy przekazywanej w sali wykładowej. 7
STUDIA NIESTACJONARNE Zajęcia dydaktyczne o charakterze 1 ĆW. INFORMATYCZNE praktycznym prowadzone ze względu na swoją specyfikę w mniejszych grupach, wymagające specjalistycznego oprogramowania dostępnego wyłącznie w pracowniach komputerowych. 1 0 1 2 Interaktywna forma zajęć pogłębiająca wiedzę i bezpośrednio kształtująca 2 ĆW. KONWERSATORYJNE umiejętności i kompetencje. Doktoranci dyskutują i rozwiązują wskazane przez prowadzącego problemy, mają możliwość prezentowania własnych poglądów i przemyśleń poprzez dobieranie właściwej 1 1 0 2 argumentacji. Efekty kształcenia sprawdzane są na bieżąco. Sposób weryfikacji pracy własnej: aktywność na rozwiązywaniu zadań/problemów). Interaktywna forma zajęć pogłębiająca wiedzę i bezpośrednio kształtująca umiejętności i kompetencje. Doktoranci dyskutują i rozwiązują wskazane przez prowadzącego problemy, mają możliwość prezentowania własnych poglądów i 3 ĆW. KONWERSATORYJNE (E) przemyśleń poprzez dobieranie właściwej 1 1 1 3 argumentacji. Efekty kształcenia sprawdzane są na bieżąco. Sposób weryfikacji pracy własnej: aktywność na rozwiązywaniu zadań/problemów), egzamin. 4 PRAKTYKI Obowiązkowe praktyki dydaktyczne 0 0 0 2 Zajęcia dydaktyczne przygotowujące 5 SEM. DOKTORANCKIE doktoranta do napisania koncepcji i otwarcia przewodu doktorskiego. Sposób weryfikacji pracy własnej studentów: aktywność na rozwiązywaniu problemów). 6 WYKŁAD Wykład kończący się zaliczeniem lub egzaminem, opartym głównie na wiedzy przekazywanej w sali wykładowej. 8
11. Opis poszczególnych przedmiotów, zgodny z wymogami obowiązującymi w tym zakresie w Uniwersytecie Łódzkim (załącznik nr 4) sylabusy przedmiotów 12. Określenie relacji między efektami kształcenia, o których mowa w pkt. 7 a efektami kształcenia zdefiniowanymi dla poszczególnych przedmiotów lub modułów procesu kształcenia Efekty kształcenia określone w pkt. 7 są zgodne z efektami kształcenia dla poszczególnych przedmiotów i modułów kształcenia. 13. Opis sposobu sprawdzenia efektów kształcenia w ramach danego programu Sprawdzanie efektów kształcenia dokonuje się za pomocą egzaminów ustnych i pisemnych, zaliczeń pisemnych, przygotowania modelu ekonometrycznego, przygotowania esejów, prezentacji i uczestnictwa w dyskusji, przygotowania poszczególnych części rozprawy doktorskiej i referowania ich na zebraniach naukowych Instytutów /Katedr, otwarcia przewodu doktorskiego, a także w formie hospitacji zajęć dydaktycznych. Kontroli uzyskanych efektów przez doktorantów służą przeprowadzane ankiety; każdy pracownik ma wgląd w wyniki swoich ankiet na stronie USOS. W UŁ obowiązuje wzór ankiety oceniającej. Ponadto corocznie doktoranci przygotowują szczegółową informację na temat zaawansowania ich pracy naukowowo-badawczej i zaangażowania w pracę dydaktyczną, która podlega ocenie przez opiekuna naukowego/promotora i kierownika studiów doktoranckich. 14. Plan zajęć wykładowców wizytujących Nie dotyczy. 15. Wymiar, zasady i formy odbywania praktyk Doktoranci zobowiązani są odbyć praktyki zawodowe (praktyki dydaktyczne) w wymiarze minimum 10 godzin i maksimum 90 godzin rocznie. Forma odbywania praktyk to prowadzenie lub współprowadzenie zajęć dydaktycznych w uczelni. 9