Artykuł wygłoszony na konferencji naukowej i opublikowany [w] Sukces organizacji. Uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne Nr 2, Prace i materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2007, ISSN 1732-1565 Jarosław Szreder* 1 Rozwój przestrzeni jako jeden z czynników sukcesu gminy Wstęp Przemiany ustrojowe w Polsce dokonane w ostatnich latach w sferze administracji publicznej sprowadzały się m.in. do decentralizacji zarządzania państwem, a takŝe sprawniejszego i przyjaznego funkcjonowania państwa. Jako jeden z priorytetów tych zmian przyjęto scedowanie zadań, uprawnień i odpowiedzialności na tworzące się podmioty samorządowe. Ukształtowana ostatecznie struktura samorządów terytorialnych, wraz z innymi ustawami kompetencyjnymi, jednoznacznie określiła zadania dla poszczególnych szczebli samorządowych. W wyodrębnionej strukturze ustrojowej, samorządy wojewódzkie odpowiedzialne są, między innymi za rozwój regionów, tworząc dla nich określone programy rozwojowe. Powiaty przede wszystkim za pomoc bezrobotnym i lokalny rynek pracy. Gminy natomiast m.in. za rozwój przestrzeni oraz infrastruktury na obszarze swojego funkcjonowania. Samorządy gminne dzięki swoim uprawnieniom wynikającym z ustawowo przypisanych im zadań, mają znaczący wpływ na aktywność inwestycyjną na swoim obszarze. W niniejszym artykule przedstawiono przykład planowanego przedsięwzięcia inwestycyjnego. Na jego sukces będą się składać określone działania gminy oraz inwestorów prywatnych. O ile cele inwestorów prywatnych są jasne, to pojawia się wiele wątpliwości ze strony gminy, dotyczących zasadności, sensowności, a takŝe opłacalności przedsięwzięcia. W zawiązku z powyŝszym, celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie moŝliwości oceny przedsięwzięcia z punktu widzenia interesów gminy, potwierdzających zasadność jego realizacji. W artykule przedstawiono zatem, oprócz charakterystyki zamierzenia inwestycyjnego, przykład analizy pomiaru sukcesu jednostki samorządu gminnego dzięki sporządzeniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego 2 dla określonego obszaru. W badaniach wykorzystano metody obserwacji uczestniczącej, analizę dokumentacji przedsięwzięcia i aktów prawnych, a takŝe własne doświadczenia zawodowe autora. 1. Charakterystyka zamierzenia inwestycyjnego Istotą przedsięwzięcia jest przekształcenie strukturalne gruntów rolniczych (odłogowanych) dotychczas nie wykorzystywanych w celach komercyjnych, a atrakcyjnych inwestycyjnie. Potencjalna atrakcyjność (dla turystyki i mieszkalnictwa) terenu przewidzianego do przekształcenia wynika przede wszystkim z jego połoŝenia w bezpośrednim sąsiedztwie Morza Bałtyckiego oraz Słowińskiego Parku Narodowego 3 (widok na wydmy ruchome). Obszar terenu to 9,68 ha i stanowi on własność prywatnych inwestorów. Teren planowanej inwestycji nie posiada mpzp, natomiast w studium uwarunkowań i kierunków rozwoju gminy 4 teren przewidziany jest pod działalność rolniczą. W chwili obecnej jest odłogowany. Planuje się inwestycję polegającą na przygotowaniu oferty terenowej dla inwestorów, których celem jest budowa domów całorocznych, domów wykorzystywanych w letnim sezonie turystycznym, rezydencji, obiektów infrastruktury turystycznej (pensjonaty). Celem inwestycji jest zatem stworzenie moŝliwości wybudowania nowego osiedla mieszkalno - turystycznego. W skład inwestycji wchodzą następujące zadania: *Doktor, Zakład Zarządzania Przedsiębiorstwem, Instytut Organizacji i Zarządzania, Wydział Zarządzania, Uniwersytet Gdański, jarekszreder@wzr.pl 2 W dalszej części artykułu dla określenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uŝywa się skrótu - mpzp 3 W dalszej części artykułu dla określenia Słowińskiego Parku Narodowego uŝywa się skrótu - SPN 4 W dalszej części artykułu dla określenia studium uwarunkowań i kierunków rozwoju gminy uŝywa się skrótu - studium 1
zmiana studium uwarunkowań i kierunków rozwoju w zakresie obszaru inwestycji, przygotowanie i uchwalenie nowego mpzp dla obszaru inwestycji, budowa niezbędnych elementów infrastruktury technicznej w zakresie sieci: wodociągowej, kanalizacyjnej, elektroenergetycznej oraz drogowej. 2. Źródła finansowania przedsięwzięcia Zgodnie z przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym koszty sporządzenia studium oraz jego zmiany, a takŝe koszty sporządzenia planu miejscowego obciąŝają budŝet gminy 5. Dla wielu gmin, w tym przede wszystkim wiejskich, koszty sporządzenia tych dokumentów stanowią duŝe obciąŝenie finansowe i często z tego właśnie powodu wiele przedsięwzięć inwestycyjnych na ich terenach nie jest realizowanych. Zarządzający gminami nie dostrzegają, lub nie chcą dostrzegać potencjalnych korzyści ekonomicznych i społecznych płynących z uchwalenia nowych mpzp, zasłaniając się właśnie kosztem ich przygotowania. Często praktykowanymi formami rozwiązania problemu finansowania mpzp są: darowizny inwestorów na ściśle określony cel w gminie; inwestor prywatny (czytaj: właściciel gruntu nie moŝe finansować mpzp sporządzanego dla siebie), częściowe finansowanie sporządzenia mpzp przez inwestora. Innym nowatorskim rozwiązaniem tego problemu jest wykorzystanie przepisów ustawy o partnerstwie publiczno prywatnym 6. W tym przypadku gmina po przeprowadzeniu analiz wynikających z ustawy zleca partnerowi prywatnemu opracowanie mpzp. Partner prywatny z kolei w kooperacji z wykonawcami przygotowuje mpzp. W planowanym przedsięwzięciu przyjęto formułę częściowego finansowania określonych prac przez inwestorów prywatnych. Inwestorzy na własny koszt dla realizacji innych opracowań zlecili sporządzenie: aktualizacji mapy zasadniczej dla przedmiotowego obszaru, która w zupełności zaspokajać będzie wymagania w zakresie podkładu mapowego dla sporządzenia projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, badań geotechnicznych gruntu, które wyczerpywać będą równieŝ potrzeby zespołu projektantów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w zakresie informacji o właściwościach gruntu w przedmiotowym obszarze 7. Opracowania powyŝsze istotnie wpływają na koszty sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Przygotowanie niniejszych opracowań jest zazwyczaj znacznym obciąŝeniem budŝetu gminy. W tym przypadku gmina uniknie konieczności poniesienia kosztów związanych z realizacją tych opracowań. Tablica 1. Podmioty finansujące przedsięwzięcie L.p. Rodzaj zadania Podmiot finansujący 1. 2. 3. 4. Przygotowanie wszystkich niezbędnych dokumentów i opracowań dla zmiany studium oraz mpzp Zlecenie, przeprowadzenie procedury i uchwalenie zmiany studium w zakresie obszaru inwestycji Zlecenie, przeprowadzenie procedury i uchwalenie mpzp dla obszaru inwestycji Budowa infrastruktury technicznej w zakresie sieci: wodociągowej, kanalizacyjnej oraz elektroenergetycznej Inwestorzy Gmina Gmina Z uwagi na fakt, iŝ obszar po uchwaleniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w całości stanowić będzie teren prywatny koszty budowy 5 Art. 13 pkt. 1 oraz art. 21 pkt. 1 ustawy z dnia 27 marca 2007 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 10 maja 2003 r. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) 6 Ustawa z 28 lipca 2005 roku o partnerstwie publiczno prywatnym (Dz.U. z 2005 r., Nr 169, poz. 1420) 7 Zgodnie z art. 16 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 2
infrastruktury będą leŝeć po stronie inwestorów. Źródło: dokumentacja inwestorów Inwestorzy zobowiązali się równieŝ do sfinansowania kosztów wybudowania infrastruktury technicznej w ww. zakresach, równieŝ poza obszarem inwestycji. Zatem gmina nie będzie ponosiła kosztów związanych z doprowadzeniem sieci wodociągu gminnego do granic terenu inwestycji, poniewaŝ czynność tę sfinansuje inwestor 8. Z uwagi na fakt, iŝ miejscowość, w której planuje się realizację przedsięwzięcia nie posiada systemu kanalizacji sanitarnej, na obszarze inwestycji planuje się wybudowanie indywidualnego systemu zbiorczego kanalizacji (do czasu wybudowania gminnej infrastruktury). Zatem nie wystąpi konieczność doprowadzenia systemu kanalizacji z obszaru przedsięwzięcia do systemu gminnego. Koszty doprowadzenia oraz rozprowadzenia sieci elektroenergetycznej poniesie równieŝ inwestor wspólnie z gestorem sieci elektroenergetycznej. Gmina poniesie więc jedynie koszty związane ze zleceniem, przeprowadzeniem procedury oraz uchwaleniem zmiany studium oraz zmiany mpzp. 3. Koszty gminy związane z realizacją przedsięwzięcia Szacunkowe koszty, jakie poniesie gmina, związane z realizacją planowanej inwestycji przedstawiono w poniŝszej tabeli. Tablica 2. Szacunkowe koszty gminy L.p. Rodzaj kosztów Szacunkowa kwota netto 1. Sporządzenie zmiany studium oraz sporządzenie mpzp dla obszaru planowanej inwestycji 2. Koszty administracyjne związane z prowadzeniem procedury uchwalenia studium i mpzp 20 000 zł 2 000 zł 3. Konieczne wykupy nieruchomości lub ich części przeznaczone pod cele publiczne - tereny zieleni urządzonej. 4. Konieczne wykupy nieruchomości lub ich części przeznaczone pod cele publiczne drogi gminne 5. Inwestycje w zakresie doprowadzenia sieci wodnej do terenu inwestycji Brak nie przewiduje się Brak drogi stanowić będą wewnętrzne układy komunikacyjne Brak doprowadzenie na koszt inwestora 6. Inwestycje w zakresie sieci kanalizacyjnej Brak, gdyŝ planuje się zorganizowanie systemu w oparciu o lokalną oczyszczalnię lub zespół oczyszczalni ekologicznych dla całego terenu inwestycji 7. Inwestycje w zakresie doprowadzenia drogi do terenu inwestycji 8. Inwestycje w zakresie modernizacji urządzeń melioracyjnych oraz zabezpieczeń przeciwpowodziowych Źródło: dokumentacja inwestorów Nie ma takiej konieczności, gdyŝ teren jest skomunikowany Na koszt inwestora lub właściwej terenowo instytucji ZMIUW Całkowity koszt realizacji inwestycji przez gminę wyniesie łącznie 22.000 zł (netto). 8 Zabezpieczeniem dla gminy moŝe być w tym przypadku przyjęcie uchwały w sprawie naliczenia opłaty adiacenckiej z tytułu wzrostu wartości nieruchomości wynikającego z budowy infrastruktury w tym wypadku wodociągu. Zgodnie z przepisami art. 143 147 ustawy z dnia 28 listopada 2003 o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 roku, Nr 141, poz. 1492 z późn. zm.) 3
4. Dochody gminy obecne oraz po realizacji przedsięwzięcia 4.1 Obecne wpływy z podatków od nieruchomości W chwili obecnej gmina czerpie korzyści z analizowanego terenu wyłącznie w postaci podatku rolnego. Stawka podatku za rok 2006 za hektar przeliczeniowy kształtowała się na poziomie 69,7 zł. Przewidziany pod inwestycję teren obejmuje łącznie 9,6882 ha, z czego tylko 2,9851 ha przeliczeniowych oraz 1,9374 ha stanowiących podstawę podatku 9. Większość nieruchomości stanowią bowiem grunty o klasach V i słabszych. Łączny roczny wymiar podatku rolnego z analizowanego terenu wynosi więc: 1,9374 ha x 69,7 zł = 135 zł NaleŜy stwierdzić, iŝ skala korzyści ekonomicznych, jakie uzyskuje gmina pozostawiając analizowaną nieruchomość w obecnym stanie - tj. jako rolniczą, jest niewielka. W przedziale 10 letnim, zakładając wysokość podatku na obecnym poziomie, korzyści ekonomiczne gminy wyniosą 1.350 zł. 4.2 Wpływy z podatków od nieruchomości (gruntowe) po realizacji inwestycji PoniŜej dokonano analizy potencjalnych korzyści ekonomicznych dla gminy, przyjmując następujące załoŝenia do mpzp, dla obszaru inwestycji: powierzchnia przewidziana pod drogi - 20% powierzchnia pod zabudowę pensjonatową - 30% powierzchnia pod zabudowę mieszkaniową rezydencyjną - 40% powierzchnia pod zabudowę zwartą szeregową - 10% Razem - 100% Bilans powierzchni będzie zatem przedstawiał się następująco. Tablica 3. Szacunkowy bilans powierzchni dla planowanej inwestycji L.p. Rodzaj przeznaczenia powierzchni w % powierzchni w m2 1. Powierzchnia ogółem, z tego: 100% 96 882 m2 1.1. Powierzchnia pod zabudowę mieszkaniową rezydencyjną 40% 38 753 m2 1.2 Powierzchnia pod zabudowę pensjonatową 30% 29 064 m2 1.3 Powierzchnia pod zabudowę zwartą szeregową 10% 9 688 m2 1.4 Powierzchnia przewidziana pod drogi 20% 19 376 m2 Źródło: dokumentacja inwestorów Dodatkowe załoŝenia do analizy: powierzchnia działek pod rezydencje 3 000 m2, co daje łącznie 13 działek; na kaŝdej z działek pod rezydencje powstanie dom (rezydencja) o średniej powierzchni uŝytkowej 250 m2, powierzchnia działek pod zabudowę pensjonatową 4 000 m2, co daje łącznie 7 działek; na kaŝdej działce pensjonatowej powstanie obiekt pensjonatowy o powierzchni uŝytkowej 600 m2, powierzchnia działki pod zwartą zabudowę szeregową 9 688 m2; łącznie jedna działka na której planuje się wybudowanie domów szeregowych aprtamentowców 1 kondygnacyjnych; łączna powierzchnia uŝytkowa apartamentów wyniesie 4 000 m2. W związku z przyjętymi załoŝeniami dokonano następujących wyliczeń. 9 Dokumentacja podatkowa gminy 4
Tablica 4. Korzyści ekonomiczne gminy z tytułu podatków od nieruchomości L.p. Rodzaj podatku Obliczenia Roczne wpływy 1. Od gruntu przeznaczonego pod budownictwo mieszkaniowe (rezydencyjce) 2. Od gruntu przeznaczonego pod budownictwo mieszkaniowe (szeregowe) 3. Od gruntu przeznaczonego pod działalność gospodarczą (pensjonaty) 4. Od powierzchni uŝytkowej budynków mieszkalnych (rezydencje) 5. Od powierzchni uŝytkowej budynków mieszkalnych (szeregowe) 6. Od powierzchni uŝytkowej budynków przeznaczonych pod działalność gospodarczą (pensjonaty) Źródło: dokumentacja inwestorów oraz gminy Razem 38 753 m2 x 0,10 zł/m2 10 3 875 zł 9 688 m2 x 0,10 zł/m2 969 zł 29 064 m2 x 0,41 zł/m2 11 11 916 zł 13 rezydencji x 250m2 x 0,46 zł/m2 12 1 495 zł 4000 m2 x 0,46 zł/m2 1 840 zł 7 pensjonatów x 600 m2 x 11 zł/m2 13 46 200 zł 66 295 zł Z wyliczeń wynika, iŝ gmina po uchwaleniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zgodnie z przyjętymi załoŝeniami, będzie uzyskiwać przychody z samych przekształconych gruntów na poziomie 16 760 zł na rok, natomiast po realizacji (przewidzianej w załoŝeniach) zabudowy obiektów kubaturowych 66 295 zł na rok. MoŜna zatem stwierdzić, iŝ skala samych korzyści ekonomicznych dla gminy z tytułu podatków od nieruchomości jest juŝ dość znaczna. Do pełnego zobrazowania rachunku korzyści dodać naleŝy, iŝ realizacja inwestycji pociągnie za sobą dodatkowe korzyści ekonomiczne i społeczne, które przedstawiono w kolejnych podpunktach. Z analiz wynika, Ŝe w przedziale 10 letnim korzyści gminy z tytułu samych podatków od nieruchomości wyniosą 662 950,00 zł. 4.3 Pozostałe potencjalne wpływy podatkowe Kolejną grupę potencjalnych korzyści ekonomicznych gminy, będą jej przyszłe przychody z tytułu partycypacji w następujących podatkach: podatek dochodowy od osób fizycznych uiszczany od osób, które zameldują się na terenie gminy (36,22% - wpływów w roku 2007), podatek dochodowy od osób prawnych mających siedzibę na terenie gminy (6,71% wpływów w roku 2007) 14, podatki od czynności cywilno prawnych, podatki od spadków i darowizn, podatki od środków transportu, pozostałe opłaty lokalne 15. Wielkość przychodów z wyŝej wymienionych podatków wydaje się być trudna do oszacowania, gdyŝ jest w duŝym stopniu uzaleŝniona od dalszego rozwoju obszaru (tj. wielkości inwestycji mieszkaniowych oraz rozwoju działalności gospodarczej - przede wszystkim w sferze turystyki). Niemniej jednak, w całościowej, długoterminowej analizie opłacalności inwestycji naleŝy powyŝsze czynniki równieŝ uwzględnić. Gmina przystępując do realizacji inwestycji poprzez przygotowanie 10 0,10 zł/m2 stawka podatku od nieruchomości gruntowego pod mieszkaniówkę w gminie w roku 2007 11 0,41 zł/m2 - stawka podatku od nieruchomości gruntowego pod działalność gospodarczą w gminie w roku 2007 12 0,46 zł/m2 stawka podatku od nieruchomości, od powierzchni uŝytkowej budynków mieszkalnych w gminie w roku 2007 13 11 zł/m2 - stawka podatku od nieruchomości, od powierzchni uŝytkowej budynków pod działalność gospodarczą w gminie Smołdzino w roku 2007 14 Uiszczane na podstawie ustawy z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2003 roku, Nr 203, poz. 1966 z późn. zm.) 15 Uiszczane na podstawie ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 1991 roku, Nr 9, poz. 31 z późn. zm.) 5
nowego mpzp osiąga wymierne, bezpośrednie i pośrednie korzyści ekonomiczne związane z powiększeniem swojej bazy podatkowej. 4.4 Pozostałe korzyści gminy z wynikające z realizacji zamierzenia inwestycyjnego NiezaleŜnie od efektów ekonomicznych uzyskiwanych przez gminę, w związku z realizacją inwestycji, moŝe pojawić się równieŝ szereg innych korzyści, w tym równieŝ społeczne 16. Do najwaŝniejszych z nich zaliczyć naleŝy: 1. Powstanie, na terenie gminy, dogodnych warunków do pozyskania nowych inwestorów zewnętrznych, zainteresowanych moŝliwością zamieszkania na atrakcyjnym terenie, czasowego zamieszkania lub realizacją inwestycji związanych z obsługą ruchu turystycznego. 2. Wykorzystanie naturalnie istniejących warunków dla rozwoju potencjału turystycznego gminy (atrakcyjne połoŝenie). 3. Wykorzystanie przez gminę szansy jaką daje moŝliwość finansowania budowy infrastruktury technicznej przez inwestorów (wyposaŝenie w infrastrukturę stanowi obecnie jeden z najwaŝniejszych czynników wpływających na decyzje inwestycyjne przyszłych inwestorów). 4. Stworzenie nowych miejsc pracy dzięki realizowanym na terenie przedsięwzięcia nowym inwestycjom. Nowe miejsca pracy powstaną w budownictwie, a takŝe związane będą z zapewnieniem obsługi ruchu turystycznego. Nastąpi więc, poŝądany obecnie proces restrukturyzacji wsi, mający na celu podejmowanie dodatkowej - oprócz działalności rolniczej, aktywności gospodarczej. 5. Korzyści skali inwestycji, wynikające ze skoncentrowania na stosunkowo małym obszarze duŝej ilości sieci infrastruktury technicznej, obsługującej znaczną liczbę ludności 17. 6. Korzyści związane z tworzeniem pozytywnego wizerunku gminy jako przyjaznego inwestorom miejsca do inwestowania (mieszkania, wypoczynku i prowadzenia działalności gospodarczej). 7. Pozostałe korzyści zewnętrzne związane z oddziaływaniem realizacji inwestycji na lokalny system społeczno gospodarczy (czyli społeczność, lokalne instytucje finansowe, lokalne przedsiębiorstwa, itp.). W trakcie budowy infrastruktury technicznej oraz obiektów kubaturowych mogą być angaŝowane miejscowe firmy jako bezpośredni podwykonawcy inwestorów, dzięki czemu określony zasób pieniądza obrotowego będzie pozostawał na lokalnym rynku. 5. Czynniki ryzyka dla gminy Realizacja kaŝdego przedsięwzięcia inwestycyjnego niesie za sobą czynniki ryzyka. W poniŝszej tabeli zebrano i przedstawiono te czynniki, które są istotne z punktu widzenia interesu gminy. W tabeli przedstawiono równieŝ propozycje działań mających na celu eliminację bądź minimalizację wpływu tych czynników. Tablica 5. Czynniki ryzyka dla gminy i sposoby ich eliminacji L.p. Rodzaj czynnika ryzyka Sposób eliminacji ryzyka 1. Problemy z uzgodnieniem studium przez SPN 2. Problemy z uzgodnieniem mpzp przez SPN 3. Problemy z uzyskaniem uzgodnień zmiany studium i mpzp od pozostałych instytucji Płatność ze strony gminy dla wykonawcy studium wyłącznie po dokonaniu wszystkich uzgodnień zmiany studium, w tym równieŝ przez SPN Płatność ze strony gminy dla wykonawcy mpzp wyłącznie po dokonaniu wszystkich uzgodnień zmiany studium, w tym równieŝ przez SPN Płatność ze strony gminy dla wykonawcy studium i mpzp wyłącznie po dokonaniu wszystkich uzgodnień 16 por. J. Szreder, Współdziałanie sektora publicznego i prywatnego w rozwoju lokalnym, Wydawnictwo WSZ, Słupsk 2004, s. 201 17 Przeciwieństwem takiej sytuacji jest znaczne rozproszenie terytorialne ludności, co z reguły powoduje znaczny wzrost jednostkowych kosztów budowy poszczególnych rodzajów infrastruktury technicznej (np. koszty prowadzenia długich odcinków sieci wod-kan do pojedynczych odbiorców czy koszty przepompowni ścieków w systemach tłocznych) 6
4. Problemy z uzyskaniem od inwestorów materiałów wyjściowych do sporządzenia studium i planu Źródło: dokumentacja inwestorów Uzgodnienie tego faktu (dostarczenia materiałów) w umowie między gminą a wykonawcą studium i planu oraz płatność ze strony gminy wykonawcy studium i planu wyłącznie po dokonaniu wszystkich uzgodnień Z analiz jednoznacznie wynika, Ŝe przy właściwym sformułowaniu warunków współpracy pomiędzy gminą a inwestorami oraz wykonawcą zmiany studium i mpzp, gmina praktycznie nie ponosi Ŝadnego ryzyka realizacji inwestycji. Gmina angaŝując niewielką, w skali swojego rocznego budŝetu kwotę, osiągnie wymierne korzyści ekonomiczne i społeczne, które przedstawiono wcześniej. Ponadto w myśl przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w nowym mpzp ustala się stawkę tzw. opłaty planistycznej 18. Opłatę tą ustala się w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości z tytułu uchwalenia mpzp, jednak nie więcej niŝ 30% tego wzrostu. Opłatę uiszczają dotychczasowi właściciele nieruchomości w momencie sprzedaŝy swoich nieruchomości. Opłata ta stanowi dochód własny gminy i w domyśle ustawodawcy jest rekompensatą dla jednostki samorządu terytorialnego za przygotowanie i przeprowadzenie procedury uchwalenia mpzp. Większość czynników ryzyka skupi się na inwestorach, którzy zaangaŝują swój czas oraz kapitał, m.in. w przygotowanie niezbędnych dokumentów dla potrzeb opracowania zmiany studium i mpzp oraz w budowę infrastruktury technicznej (co ustawowo w przypadku sieci wod kan oraz sieci drogowej naleŝy do zadań gminy). Zakończenie Analizy przedsięwzięcia jednoznacznie dowodzą, iŝ jego realizacja jest zasadna i korzystna z punktu widzenia interesów oraz rozwoju gminy. Gmina, w przypadku powodzenia przedsięwzięcia, będzie generować nieporównywalnie większe korzyści ekonomiczne, niŝ w stanie obecnym. Istotne znaczenie ma równieŝ szereg potencjalnych korzyści społecznych gminy. Planowane przedsięwzięcie będzie w znacznym stopniu finansowane przez inwestorów prywatnych, na czym gminie powinno zaleŝeć. To inwestorzy ponoszą duŝo większe niŝ gmina ryzyko ewentualnego niepowodzenia przedsięwzięcia. Obowiązujące uregulowania prawne, dotyczące opłat planistycznych oraz adiacenckich z tytułu budowy obiektów infrastruktury technicznej, pozwalają na praktyczne wyeliminowanie ryzyka po stronie gminy. Gmina dysponuje ponadto instrumentem całkowitego zabezpieczenia swoich przyszłych przychodów z tytułu uchwalenia mpzp, poprzez ustalenie właściwego poziomu wskaźnika opłaty planistycznej. Gmina będzie musiała zatem, z jednej strony zrekompensować sobie wydatki związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem procedury planu, a z drugiej strony będzie musiała równieŝ uwzględnić stopień i zakres zaangaŝowania kapitałowego i merytorycznego inwestorów w procesie przygotowywania i uchwalania mpzp. NaleŜy mieć nadzieję, Ŝe zarządzający gminami dostrzegają istniejące moŝliwości rozwoju przestrzeni, co w znacznym stopniu moŝe stać się jednym z podstawowych czynników sukcesu gmin. Literatura i pozostałe źródła 1. Ustawy z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2003 roku, Nr 203, poz. 1966 z późn. zm.) 2. Ustawa z dnia 28 listopada 2003 o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 roku, Nr 141, poz. 1492 z późn. zm.) 3. Ustawa z dnia 27 marca 2007 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 10 maja 2003 r. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) 4. Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 1991 roku, Nr 9, poz. 31 z późn. zm.) 5. Ustawa z 28 lipca 2005 roku o partnerstwie publiczno prywatnym (Dz.U. z 2005 r., Nr 169, poz. 1420) 18 Art. 36, pkt 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 7
6. Szreder J., Współdziałanie sektora publicznego i prywatnego w rozwoju lokalnym, Wydawnictwo WSZ, Słupsk 2004 Streszczenie W artykule scharakteryzowano określone przedsięwzięcie inwestycyjne, realizowane przy współdziałaniu gminy oraz inwestorów prywatnych. Celem projektu jest stworzenie warunków dla dalszych inwestycji na terenie gminy, wykorzystując jej wyjątkowe atuty, tj. połoŝenie w bezpośrednim sąsiedztwie Morza Bałtyckiego oraz Słowińskiego Parku Narodowego. W dalszej części artykułu wskazano na źródła finansowania przedsięwzięcia oraz dokonano wyliczeń potencjalnych kosztów i korzyści ekonomicznych jakie w związku z jego realizacją poniesie jednostka samorządu terytorialnego. Kolejno zaprezentowano pozostałe korzyści społeczne płynące dla gminy z tytułu realizacji projektu. Przeprowadzone analizy wykazały, iŝ realizacja przedsięwzięcia, z punktu widzenia gminy, jest uzasadniona ekonomicznie i społecznie. Inwestycje moŝe bowiem przynieść szereg korzyści zarówno w wymiarze ekonomicznym jak i społecznym. Obowiązujące natomiast przepisy prawa dają gminom szerokie moŝliwości zabezpieczenia swoich interesów, poprzez ograniczanie ryzyka oraz zabezpieczanie przyszłych płatności na poczet kosztów związanych z uchwaleniem nowych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Summary This article presents an example of the planned investment that encompasses developing and passing a local land development plan. The aim of this article is to present a possible estimation of the investment from the point of view of the municipality that confirms the relevance of its realisation. Among other things the research made use of the analysis of the documentation of the investment and legal acts, as well as the author s personal experience. 8