Zbiorcze wyniki testu po kl. III (2007 r.) Urząd Miejski w Pabianicach Wydział Edukacji, Kultury i Zdrowia Zbiorcze wyniki testu umiejętności i wiedzy po klasie III szkoły podstawowej przeprowadzonego 23.10.2007 r. w Pabianicach Opracowanie: Mirosław Niepsuj Wprowadzenie Wyniki sprawdzianu Dzieci z dysfunkcjami i schorzeniami Podsumowanie Wprowadzenie Dokonując analizy wyników sprawdzianów w klasie VI szkoły podstawowej i egzaminów gimnazjalnych napotkaliśmy szereg zjawisk, które trudno jest interpretować dysponując jedynie wynikiem testu na koniec szkoły. Stan umiejętności na koniec VI klasy wynika z podjętych działań edukacyjnych nauczycieli i pracy własnej ucznia. Występuje zróżnicowanie wyników pomiędzy poszczególnymi klasami i szkołami. Trudno wyjaśnić te różnice tylko poziomem pracy nauczycieli, zaangażowaniem uczniów czy też poziomem ich zdolności i inteligencją. Wynik w klasie VI jest efektem pracy zespołu nauczycieli wszystkich przedmiotów. Korelacja wyników w klasie VI i na koniec gimnazjum wyraźnie wykazuje interesujący związek. Im wyższy poziom umiejętności w szkole podstawowej, tym wyższe wyniki na koniec gimnazjum. Ta prawidłowość jest na tyle zastanawiająca i bardzo wyraźna, że podjęto próbę wyjaśnienia ostatecznych wyników w klasie VI osiągnięciami uczniów w klasach młodszych. Dla zdiagnozowania poziomu nauczania i oceny poziomu umiejętności po zakończeniu nauczania zintegrowanego postanowiono przeprowadzić sprawdzian na koniec III klasy szkoły podstawowej. Egzamin zaprojektowano i przeprowadzono na wzór sprawdzianu organizowanego przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Test został przygotowany w oparciu o obowiązujące podstawy programowe, a skala jego trudności została określona na
poziomie zbliżonym do sprawdzianu w klasie VI z uwzględnieniem programu nauczania w klasach I III. Test obejmował badanie tych samych umiejętności. Zachowano również zbliżoną punktację za opanowanie poszczególnych umiejętności i całości sprawdzianu. Taka konstrukcja testu pozwalała na porównanie wyników obu tych sprawdzianów. Autorem testu była Pani mgr Marzenna Majchrzak - zastępca dyrektora Szkoły Podstawowej nr 3 Przeprowadzony test miał charakter sprawdzianu zewnętrznego. Został przeprowadzony w szkołach przez egzaminatorów zatrudnionych w innych placówkach. Wszystkie te działania przeprowadzono w celu uzyskania obiektywnych wyników, które są reprezentatywne dla całej populacji. Test tej samej treści był pisany przez wszystkich obecnych uczniów w tym samym czasie. W sprawdzianie wzięło udział 536 uczniów z 600, co stanowi 90% liczby uczniów klas IV. Wyniki zostały opracowane przez zespół diagnozujący dla wszystkich szkół. Takie działanie ma na celu wsparcie i pomoc poszczególnym szkołom w ocenie wyników i wypracowanie wniosków do dalszej pracy. Mamy świadomość, że podobne sprawdziany są przeprowadzane w klasach III, ale każda szkoła organizuje je samodzielnie i nie można porównać ich wyników. Analiza wyników jest wykorzystywana tylko w danej szkole. Przeprowadzenie analizy wyników przez zespół zewnętrzny daje możliwość standaryzacji zaleceń, porównania osiągnięć i wypracowania wniosków ogólnych dla wszystkich szkół z naszego miasta. Wyniki sprawdzianu Badaniu podlegały następujące umiejętności: - czytanie - korzystanie z informacji - pisanie - rozumowanie - wykorzystywanie wiedzy w praktyce Poniżej przedstawiono zbiorcze wyniki testu w postaci diagramów. Do ich poprawnej interpretacji niezbędne jest podanie kilku wyjaśnień. Wyniki szkół oraz wyniki za poszczególne umiejętności zostały obliczone, jako średnia arytmetyczna wyników wszystkich zdających w stosunku do maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania za tę umiejętność, wyrażona w procentach. Średni wynik dla miasta został wyliczony, jako średnia arytmetyczna wszystkich wyników uczniów, którzy przystąpili do sprawdzianu. Został on zobrazowany na wykresach kolorem niebieskim z opisem Pabianice. Dodatkowo na wyniki zostały nałożone dwa parametry określające poziomy przyswojenia umiejętności, które CKE ustaliła, jako normy osiągnięć uczniów: - poziom konieczny 50% punktów możliwych do uzyskania - poziom zadowalający 70% punktów możliwych do uzyskania Uzyskanie wyniku powyżej 70% jest przyjęte, jako kryterium opanowanie danej umiejętności. Wynik testu w granicach 50% - 70% oznacza, że czynność jest opanowana w stopniu umiarkowanym. Natomiast wynik poniżej 50% oznacza, iż oceniana umiejętność nie jest przyswojona w stopniu zadowalającym.
Dla pełniejszego zobrazowania wyników sprawdzianu dokonano zestwienia osiągnięć uczniów w rozbiciu na poszczególne klasy. Wynik szkoły jest dużym uogólnieniem i nie zawsze jest miarodajny, gdyz nie uwzględnia wewnętrznego zróżnicowania. Osiągnięcia poszczególnych klas dokładniej przedstawiają sytuację w szkole i poziom pracy pedagogicznej w poszczególnych oddziałach. Z pozycji zewnętrznego analityka trudno wyjaśnić zaistniałe różnice. Taką analizę można przeprowadzić tylko w szkole z uwzględnieniem wszelkich uwarunkowań wewnątrzszkolnych i czynników zewnętrznych. Na osiągnięcia danego zespołu uczniów niewątpliwy wpływ ma obsada nauczyciela - jego kompetencje i umiejętności, środowisko społeczne dzieci, występowanie zjawisk patologii społecznej, sytuacji materialnej rodziców, zjawiska bezrobocia, zaangażowania rodziców w proces nauczania i wychowania, liczba i poziom dysfunkcji u dzieci. Elementów, które mają wpływ jest bardzo wiele i wyciąganie wniosków bez głębokiej znajomości problemu jest pochopne, a niekiedy może być krzywdzące.
Dzieci z dysfunkcjami i schorzeniami W celu pełniejszego przedstawienia, a niekiedy wyjaśnienia różnic w osiągnięciach uczniów należy wziąć pod uwagę jeszcze jeden bardzo istotny element. Są to występujące coraz liczniej w populacji wszelkiego rodzaju dysfunkce rozwojowe, zaburzenia emocjonalne oraz róznego rodzaju schorzenia i upośledzenia. Jak wynika z naszych obserwacji liczba takich dzieci rośnie z roku na rok. Stwarza to niewątpliwie duże wyzwanie dla nauczycieli, gdyż
praca z takim dzieckiem wymaga indywidualnego podejścia i dostosowania metod pracy do możliwści dziecka. Dla dzieci z orzeczeniami Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej wydłużono czas pisania testu, a w przypadku dyslektyków w ocenie prac nie brano pod uwagę błędów ortograficznych. Niemniej, liczba takich dzieci w klasie również ma wpływ na wynik sprawdzanu i przy ocenie wyników należy ten fakt wziąć pod uwagę. Poniżej - zestawienie procentowego udziału dzieci ze stwierdzonymi niepełnosprawnościami w stosunku do całej populacji dzieci z poziomu klas IV w pabianickich szkołach. Podsumowanie Należy zwrócić uwagę na fakt, iż wyniki uzyskiwane ze sprawdzianu po klasie III są podobne do wyników sprawdzianu po klasie VI. To potwierdza postawioną wcześniej tezę, że wyniki edukacyjne uczniów w późniejszych etapach edukacyjnych są w bardzo dużej mierze uzależnione od osiągnięć w początkowych etapach edukacyjnych. Wysokie wyniki uczniów SP nr 9 w klasie VI pokrywają się z wynikami w klasie III. Podobnie, nienajwyższe wyniki uczniów po nauczaniu początkowym w SP nr 5 i 8 skutkują słabszymi wynikami na koniec klasy VI. Ciekawym odstępstwem od tej prawidłowości są wyniki testu po klasie III w SP nr 1. Okazało się, że opanowanie badanych umiejętności jest zdecydowanie wyższe niż po klasie VI. Świadczy to o pozytywnej tendencji w tej szkole, gdzie wyciągnięto wnioski z dotychczasowych niepowodzeń i wprowadzono działania korekcyjne. Wyniki w SP nr 3 i 17 są niższe, co może spowodować obniżenie wyników w przyszłości. W pozostałych szkołach wyniki tego testu są podobne do wyników sprawdzianu po klasie VI. Reasumując: znajdują się jeszcze bardzo duże rezerwy edukacyjne, czyli możliwości podniesienia poziomu nauczania w naszych szkołach. Przykład SP nr 1 jest dość spektakularny. Liczymy, że analiza przedstawiona przez zespół diagnozujący będzie początkiem poprawy pabianickiej edukacji. Tę poprawę należy rozpocząć od jak najwcześniejszych etapów edukacyjnych. Okazuje się, że kluczowym dla późniejszych sukcesów lub porażek edukacyjnych jest poziom nauczania początkowego. Powstanie braków wiedzy i umiejętności na tym etapie okazuje się niezwykle trudne do wyrównania w klasach starszych. Na przykład słaba umiejętność czytania uniemożliwia uzyskanie sukcesów w języku polskim, matematyce, czy historii. Biorąc pod uwagę te fakty, podjęliśmy decyzję o wprowadzeniu na stałe corocznego testu sprawdzającego umiejętności w klasie III i jego analizy. Podjęliśmy również inicjatywę wprowadzenia w roku przyszłym jeszcze jednego sprawdzianu po ukończeniu klasy tzw. O w przedszkolu. Takie badanie będzie pożyteczne w ocenie przygotowania dzieci do nauki w szkole, ale również da nauczycielowi nauczania zintegrowanego w szkole podstawowej wiedzę o umiejętnościach uczniów.
Wczesna diagnoza umiejętności na starcie pozwoli na dostosowanie podawanych treści i metod do poziomu uczniów. Test ten da nam również wiedzę na temat efektywności nauczania w przedszkolu. Wprowadzenie dwóch dodatkowych sprawdzianów pozwoli na bieżącą diagnozę postępów ucznia od klasy O do zakończenia gimnazjum. Będzie wtedy można określić efektywność nauczania na każdym poziomie. Liczymy na zrozumienie intencji i pomoc w przeprowadzeniu dwóch dodatkowych sprawdzianów i wykorzystanie ich wyników w bieżącej pracy szkoły oraz do korekty działań edukacyjnych mających na celu podniesienie jakości nauczania w pabianickich szkołach.