NOWE REGULACJE W ZAKRESIE PRAWA KONSUMENCKIEGO PAŹDZIERNIK 2014
W dniu 30 maja br. Sejm uchwalił ustawę o prawach konsumenta, która wejdzie w życie 25 grudnia br. ( Ustawa ). Ustawa stanowi implementację przepisów dyrektywy 2011/83/UE w sprawie praw konsumentów i zmienia otoczenie ustawodawcze relacji pomiędzy przedsiębiorcami a konsumentami. Dyrektywa 85/577/EWG o umowach zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa Dyrektywa 97/7/WE o umowach zawieranych na odległość Dyrektywa 1999/44/WE o sprzedaży konsumenckiej Dyrektywa 93/13/EWG o nieuczciwych warunkach umownych Ustawa z 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów Ustawa z 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej Dyrektywa 2011/83/UE o prawach konsumenta Transpozycja Dyrektywy Zmiana prawa UE Art. 1-43 Ustawy Art. 44-53 nowa Ustawy Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta Kodeks Cywilny NOWA USTAWA DOTYCZY: zakresu obowiązków informacyjnych w przypadku zawierania przez przedsiębiorcę z konsumentem umowy (w sytuacjach typowych) ma to ułatwić konsumentowi świadome podjęcie decyzji o ewentualnym zawarciu umowy umowy na odległość (w tym dot. usług finansowych), w tym zawieranie i wykonywanie prawa do odstąpienia od umowy umowy poza lokalem przedsiębiorstwa (szersza definicja tego rodzaju umowy), w tym zawieranie i wykonywanie prawa do odstąpienia od umowy zakresu wyłączenia spod zakresu stosowania ustawy (np. umowy poza lokalem do wartości nieprzekraczającej 50 zł) zakresu uprawnień konsumenta i obowiązków przedsiębiorcy w przypadku wady sprzedanej rzeczy. 2
JAK NOWA USTAWA WPISUJE SIĘ W SYSTEM PRAWA KONSUMENCKIEGO W POLSCE Ustawa o cenach Ustawa o kredycie konsumenckim Ustawa o timeshare RELACJE UMOWNE Ustawa o prawach konsumenta Kodeks cywilny Przedsiębiorca Konsument KONSEKWENCJE NARUSZENIA Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym Grupa konsumentów Przedsiębiorca Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów Prezes UOKiK Przedsiębiorca Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Przedsiębiorca Przedsiębiorca Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym Konsument Przedsiębiorca Ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów Ustawa o języku polskim ZASADNICZE ZMIANY KTÓRE WPROWADZA USTAWA wprowadzenie dla umów typowych (w lokalu przedsiębiorcy) i znaczące rozszerzenie zakresu dla umów nietypowych (poza lokalem i na odległość) obowiązków informacyjnych wobec konsumenta (z 11 do 21); obowiązek uzyskania przez przedsiębiorcę wyraźnej zgody konsumenta na wszelkie dodatkowe płatności (art. 10); zakaz pobierania od konsumenta, który kontaktuje się z przedsiębiorcą w sprawie zawartej umowy, korzystając z przeznaczonego przez przedsiębiorcę do tego celu numeru telefonu, opłat wyższych niż za zwykłe połączenie telefoniczne (art. 11); wydłużenie terminu na odstąpienie przez konsumenta (bez podawania przyczyny i co do zasady bez ponoszenia kosztów) od umowy (ang. cooling off period) z 10 do 14 dni (od dnia, w którym konsument wejdzie w fizyczne posiadanie towarów), ALE liczne wyjątki od tego prawa; ujednolicenie i wyrównanie reguł odnośnie do przedsiębiorców i konsumentów dot. odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi, jeżeli rzecz sprzedana ma wady prawne lub fizyczne (z pewnymi odrębnościami wynikającymi z dyrektywy o sprzedaży konsumenckiej zamieszczonymi w art. 556 KC w nowym brzmieniu, nowe art. 556(1) 556(3) KC, art. 557 561 KC w nowym brzmieniu, nowe art. 561(1) 561(4) KC, art. 563 564 KC w nowym brzmieniu, art. 566 568 KC w nowym brzmieniu, art. 576 KC w nowym brzmieniu) art. 556 KC; regres w stosunku do poprzednich sprzedawców; modyfikacja definicji konsumenta (art. 22(1) KC); 3
przedłużenie (do 1 roku na stwierdzenie wady licząc od wydania rzeczy sprzedanej) czasu funkcjonowania domniemania, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego; wprowadzenie zakazu pobierania przez przedsiębiorcę od konsumenta opłat związanych z korzystaniem z określonych sposobów płatności w wysokości wyższej od kosztów ponoszonych z tego tytułu przez samego przedsiębiorcę. CO TRZEBA ZROBIĆ Przedsiębiorca prowadzący sprzedaż w lokalu musi wprowadzić procedurę informowania o podstawowych kwestiach dotyczących relacji z konsumentem (nie dotyczy to drobnych umów życia codziennego); Przedsiębiorca świadczący usługi poza lokalem przedsiębiorstwa (np.: sprzedaż door-to-door) lub na odległość (np.: przez Internet) musi rozszerzyć katalog informacji, które przekazuje konsumentowi przed zawarciem umowy oraz musi przygotować technicznie możliwość przekazywania konsumentowi tych informacji (w formie papierowej lub na nośniku); Wszystkie informacje muszą zostać sporządzone w sposób czytelny i prostym językiem; Strony internetowe muszą być skonstruowane w taki sposób, aby konsument nie miał wątpliwości, że składane zamówienie wiąże się z obowiązkiem zapłaty; Przedsiębiorca kontaktujący się z konsumentem telefonicznie w celu zawarcia umowy na samym początku rozmowy musi dokładnie poinformować o jej celu oraz podać swoje dane identyfikujące oraz dane osoby, w imieniu której telefonuje. Oświadczenie konsumenta o zawarciu umowy będzie skuteczne, jeżeli zostanie utrwalone na papierze lub innym trwałym nośniku po otrzymaniu potwierdzenia od przedsiębiorcy; Każdy przedsiębiorca zawierający umowy na odległość musi przekazać konsumentowi potwierdzenie zawarcia umowy na trwałym nośniku w rozsądnym czasie, nie później jednak niż w chwili dostarczenia rzeczy lub przed rozpoczęciem świadczenia usług; Przed zawarciem umowy zarówno w sposób typowy, jak i nietypowy przedsiębiorca będzie miał obowiązek uzyskać wyraźną zgodę konsumenta na wszelkie dodatkowe płatności; Przedsiębiorca zawierający umowy poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość musi wprowadzić zmiany do regulaminów i wzorców umownych: (np.: wydłużenie do 14 dni okres na odstąpienie od umowy; Przedsiębiorcy dokonujący sprzedaży konsumenckiej muszą wprowadzić zmodyfikowane zasady realizacji roszczeń z tytułu rękojmi i gwarancji. DANE KONTAKTOWE Opisane w niniejszym opracowaniu zmiany są najbardziej kompleksową nowelizacją przepisów z zakresu tzw. prawa konsumenckiego od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Pozostawiają one wiele otwartych kwestii oraz wprowadzają nowe rozwiązania, których skuteczność zweryfikować może tylko czas i praktyka sądowa i organów administracji publicznej (takich jak Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów). Jeśli chcieliby Państwo uzyskać dalsze informacje o kwestiach poruszonych w niniejszym opracowaniu, prosimy o kontakt. W naszej ofercie mamy: szkolenia z prawa konsumenckiego analizę i zmiany do istniejących umów i regulaminów 4
analizę i zmiany do dokumentów gwarancyjnych i uprawnień z tytułu rękojmi wprowadzanie programów compliance z zakresu relacji z konsumentami wprowadzenia programów zarządzania ryzykiem w przypadku naruszenia indywidualnego lub zbiorowego interesu konsumentów AGNIESZKA WIERCIŃSKA-KRUŻEWSKA ALEKSANDRA WĘDRYCHOWSKA - KARPIŃSKA adwokat, partner radca prawny, doradca agnieszka.wiercinska@wkb.com.pl aleksandra.wedrychowska@wkb.com.pl +48 22 201 00 00 +48 61 855 32 20 5