RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203740 (21) Numer zgłoszenia: 371431 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 25.04.2002 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 25.04.2002, PCT/EP02/04612 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: 06.11.2003, WO03/091523 PCT Gazette nr 45/03 (51) Int.Cl. E05D 15/24 (2006.01) E05F 15/16 (2006.01) (54) Brama segmentowa z mechanizmem prowadzącym (43) Zgłoszenie ogłoszono: 13.06.2005 BUP 12/05 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.11.2009 WUP 11/09 (73) Uprawniony z patentu: HOERMANN KG BROCKHAGEN, Steinhagen,DE (72) Twórca(y) wynalazku: Thomas J. Hoermann,Wendel,DE Herbert Brinkmann,Halle/Westfalen,DE (74) Pełnomocnik: Kamiński Zbigniew, Rzecznik Patentowy, Kancelaria Patentowa PL 203740 B1
2 PL 203 740 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest brama segmentowa z mechanizmem prowadzącym wyposażona w płytę skrzydła osadzoną przesuwnie wzdłuż prowadnicy szynowej. Prowadnica szynowa jest zaopatrzona w dwie równoległe względem siebie szyny prowadzące, utworzone każda z dwóch odcinków prostoliniowych połączonych za pomocą odcinka łukowego. Bramy segmentowe tego znanego rodzaju są stosowane jako bramy garażowe albo przemysłowe. W położeniu zamkniętym brama jest ustawiona w płaszczyźnie pionowej, w położeniu otwartym jest umieszczona poziomo, nad wejściem. Ruch bramy jest prowadzony za pomocą mechanizmu prowadnicy szynowej wyposażonego w dwie szyny. Każda z szyn składa się z odcinka poziomego równoległego do płyty bramy w położeniu otwartym, odcinka pionowego równoległego do płyty w położeniu zamkniętym i z odcinka łukowego łączącego oba odcinki prostoliniowe. Ruch wzdłuż odcinka łukowego jest możliwy, ponieważ płyta bramy jest wykonana z licznych, połączonych ze sobą przegubowo paneli. Osie przegubów łączących panele są ustawione prostopadle do prowadnicy szynowej. W celu całkowitego zamknięcia otworu konieczne jest, aby przedni, patrząc w kierunku otwierania, panel w położeniu zamkniętym był ustawiony w tej samej płaszczyźnie, w której są ustawione pozostałe panele płyty. Cel ten uzyskuje się, jeżeli wysokość zamykanego pomieszczenia jest wystarczająca, aby odcinek łukowy prowadnicy był umieszczony całkowicie nad górną krawędzią otworu tak, aby przedni panel w położeniu zamkniętym został wyprowadzony z tego odcinka. Jeżeli wymiary pomieszczenia nie umożliwiają takiego rozwiązania, szynowy mechanizm prowadzący wyposaża się w dodatkowe odcinki, które są wykorzystywane tylko do prowadzenia przedniego panelu płyty. Te dodatkowe prowadnice mogą być wykonane jako elementy wyłącznie prostoliniowe, ponieważ podczas ruchu w kierunku otwierania przednia krawędź nie musi się całkowicie obrócić. Mechanizmy prowadzące tego rodzaju są znane z niemieckiego opisu patentowego nr DE 39 38 021 C2 oraz z francuskiego opisu patentowego nr FR 269433111. Za pomocą prowadnicy szynowej uzyskuje się niezawodne prowadzenie płyty bramy i skuteczne zamknięcie otworu, również przy niewielkiej wysokości pomieszczenia. Niedogodnością opisanej konstrukcji jest wzrost kosztów wykonania i montażu związany z zastosowaniem dodatkowych odcinków szyny. Innym rozwiązaniem umożliwiającym całkowite zamknięcie bramy, również przy niewielkiej wysokości pomieszczenia, jest prowadnica wyposażona w element prowadzący, przykładowo rolkę, umieszczony na przednim panelu, współpracujący z szyną prowadzącą. Element prowadzący jest osadzony ruchomo, zwłaszcza obrotowo, w płaszczyźnie prostopadłej do płaszczyzny płyty. W tym rozwiązaniu przedni panel w położeniu zamkniętym bramy jest odchylany za pomocą elementu prowadzącego i umożliwia całkowite zamknięcie pomieszczenia także w przypadku, gdy odcinek łukowy jest umieszczony częściowo poniżej górnej krawędzi otworu. Z międzynarodowego zgłoszenia patentowego WO 95/21983 jest znana brama, w której na panelu przednim, patrząc w kierunku otwierania, jest osadzony element prowadzący współpracujący z prowadnicą szynową. W pracujących przez dłuższy czas bramach segmentowych poddawanych częstym obciążeniom siłami o zmiennym kierunku działania dochodzi do odkształcenia szyn prowadzących i luzowania się elementów mocujących mechanizm prowadnicy. Dodatkowo, jeżeli mechanizm napędowy jest połączony z przednim panelem płyty i podczas zamykania przednia krawędź płyty natrafi na przeszkodę, urządzenie ograniczające siłę tego mechanizmu zadziała dopiero wtedy, gdy siła działająca na przeszkodę przekroczy dopuszczalną wartość. Ograniczenie wielkości siły zamykania może z kolei powodować zadziałanie zabezpieczenia również przy normalnych obciążeniach występujących podczas pracy mechanizmu. Celem wynalazku jest opracowanie niezawodnej w długim okresie eksploatacji bramy segmentowej wyposażonej w napęd połączony z przednią krawędzią płyty. Cel ten został zrealizowany w bramie, która charakteryzuje się tym, że jest wyposażona w dodatkowy mechanizm do prowadzenia płyty wzdłuż łukowego odcinka toru, umieszczony między prowadnicami szynowymi. Mechanizm ten jest zaopatrzony w stały element przylegający z powierzchnią przylegającą, która współpracuje z przednią patrząc w kierunku otwierania, krawędzią płyty bramy i dociska tę krawędź skośnie w kierunku do dołu podczas ruchu zamykającego. Dzięki rozwiązaniu według wynalazku eliminuje się niedogodności konstrukcji znanych ze stanu techniki bram segmentowych, w których podczas przesuwania się płyty wzdłuż łukowego odcinka prowadnicy występują znaczne siły powodujące odkształcenia elementów i luzowanie się
PL 203 740 B1 3 mocowań. Siły powstające podczas przyspieszania ruchu i zmiany kierunku przesuwu mogą osiągać bardzo duże wartości, zwłaszcza w przypadku bram wyposażonych w ruchome elementy prowadzące, ponieważ po osadzeniu na płycie ruchomego elementu prowadzącego wprowadza się dodatkowy stopień swobody dla ruchu płyty. Podczas zamykania dodatkowy stopień swobody umożliwia wypadnięcie płyty z łukowego odcinka toru prowadnicy i w następstwie pojawienie się nieprzewidywalnej zmiany kierunku końcowego (patrząc w kierunku zamykania) panelu, który jest poddany działaniu bardzo dużej siły. Wypadnięcie płyty z łukowego odcinka toru może nastąpić zwłaszcza wtedy, gdy przednia (patrząc w kierunku zamykania) krawędź płyty natrafi na przeszkodę. W takim przypadku typowe połączenie mechanizmu napędowego z panelem powoduje najpierw odsunięcie się elementu prowadzącego od płyty w kierunku prostopadłym bez zadziałania mechanizmu ograniczającego siłę napędu. Jednocześnie powstające układy dźwigniowe powodują wzmocnienie sił oddziałujących na płytę. Niedogodności rozwiązań znanych ze stanu techniki zostały wyeliminowane dzięki zastosowaniu dodatkowego mechanizmu prowadzącego umieszczonego między szynami, który stabilizuje ruch płyty i przeciwdziała nadmiernemu jej odsuwaniu od zadanego toru przesuwu. Rozwiązanie według wynalazku zabezpiecza szyny prowadzące przed przeciążeniem oraz eliminuje tworzenie się zbyt dużych sił, gdy zamykająca się płyta bramy natrafi na przeszkodę. Dodatkowy mechanizm prowadzący jest korzystnie zaopatrzony w stały element przylegający umieszczony przykładowo na górnej krawędzi otworu. Element ten jest wyposażony w powierzchnię przylegania umieszczoną w płaszczyźnie rzutowania prostopadłej do toru przesuwu między odcinkiem łukowym i odcinkami prostoliniowymi i przynajmniej częściowo wzdłuż siecznej łukowego odcinka toru. W zależności od rozstawienia elementów prowadzących osadzonych na płycie bramy, powierzchnia przylegania może być równoległa do siecznej łukowego odcinka prowadnicy i może być umieszczona poza płaszczyzną utworzoną przez trzy odcinki prowadnicy. Stały element przylegający współpracuje z przednią, patrząc w kierunku otwierania, krawędzią płyty bramy. Dzięki rozwiązaniu według wynalazku zabezpiecza się tę krawędź przed uszkodzeniem za pomocą płozy umieszczonej na przedniej, patrząc w kierunku otwierania, krawędzi płyty. Płoza jest osadzona w przybliżeniu prostopadle do toru przesuwu, przy czym w położeniu zamkniętym bramy płoza przylega do stałego elementu przylegającego. Brama jest korzystnie wyposażona w mechanizm napędowy połączony z płytą i miejsce połączenia jest umieszczone między szynami prowadzącymi, zwłaszcza w obszarze płozy. W rozwiązaniu według wynalazku jest możliwe uzupełniające wyposażenie istniejącej bramy w mechanizm prowadzący, wyposażony w element przylegający umieszczony na ościeżnicy i drugi, współpracujący z nim element - płozę - umieszczoną na przedniej krawędzi płyty. Brama segmentowa według wynalazku jest uwidoczniona w przykładowym rozwiązaniu na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia bramę podczas pierwszej fazy zamykania, fig. 2 tę samą bramę podczas drugiej fazy zamykania i fig. 3 bramę w położeniu zamkniętym. Na fig. 1 jest przedstawiony panel 12 umieszczony podczas otwierania z przodu płyty 10 bramy segmentowej. W rozwiązaniu według fig. 1a ruch płyty 10 bramy jest prowadzony za pomocą szyny 20 współpracującej z osadzonym na panelu 12 elementem prowadzącym 14. Z porównania fig. 1a, 2a i 3a wynika, że element prowadzący 14 wykonany w kształcie rolki prowadzącej porusza się w kierunku prostopadłym do płaszczyzny bramy i jednocześnie obraca się względem osi prostopadłej do szyny 20. Płyta bramy 10 jest sprzężona z napędem za pomocą mechanizmu dźwigniowego 30 połączonego z jednej strony z przednią patrząc w kierunku otwierania, krawędzią płyty 10 i z drugiej strony z cięgnem umieszczonym w prowadnicy 32. Przy tym mechanizm dźwigniowy 30 jest z jednej strony osadzony przegubowo na płozie 40 umieszczonej na przedniej krawędzi płyty 10 i z drugiej strony jest połączony również przegubowo z cięgnem umieszczonym w prowadnicy 32 (fig. 1b, 2b i 3b). Po uzyskaniu przez bramę położenia zamkniętego, rolka prowadząca 14 odchyla się od powierzchni płyty 10. Dzięki temu płoza 40 umocowana na płycie 10 przylega do powierzchni przykładnicy umieszczonej na górnej części otworu bramy, równolegle względem siecznej łukowego odcinka 22 toru. Podczas otwierania płyty 10, jej przednia (patrząc w kierunku otwierania) krawędź jest dociskana przez płozę 40 przesuwającą się po powierzchni elementu przylegającego 44 w kierunku skośnie do dołu i odciąża łukowe odcinki 22 szyn prowadzących. Jednocześnie unika się nadmiernego wzrostu siły, z jaką mechanizm dźwigniowy 30 działa na płytę 10.
4 PL 203 740 B1 Wynalazek nie ogranicza się do przykładowego rozwiązania przedstawionego na rysunku. Możliwe jest stosowanie prowadnic wyposażonych tylko w jeden element przylegający, współdziałający bezpośrednio z krawędzią płyty 10. Rozwiązanie według wynalazku może być stosowane w bramach segmentowych, w których płyta przesuwa się wzdłuż poziomych szyn prowadzących. Szczególnie korzystne jest stosowanie rozwiązania według wynalazku w bramach segmentowych wyposażonych w napęd ręczny, w których napęd elektryczny jest możliwy jako opcja. Zastrzeżenia patentowe 1. Brama segmentowa z mechanizmem prowadzącym wyposażona w płytę skrzydła osadzoną przesuwnie wzdłuż prowadnicy szynowej, przy czym prowadnica szynowa jest zaopatrzona w dwie równoległe względem siebie szyny prowadzące, utworzone każda z dwóch odcinków prostoliniowych połączonych za pomocą odcinka łukowego, znamienna tym, że jest wyposażona w dodatkowy mechanizm do prowadzenia płyty (10) wzdłuż łukowego odcinka toru (22), umieszczony między prowadnicami szynowymi, zaopatrzony w stały element przylegający (44) z powierzchnią przylegającą współpracującą z przednią, patrząc w kierunku otwierania, krawędzią płyty (10) i dociskającą tę krawędź skośnie w kierunku do dołu podczas ruchu zamykającego. 2. Brama według zastrz. 1, znamienna tym, że płyta bramy (10) jest zaopatrzona w panele (12) rozmieszczone szeregowo i połączone ze sobą obrotowo względem osi prostopadłej do toru przesuwu. 3. Brama według zastrz. 2, znamienna tym, że na co najmniej jednym panelu (12), zwłaszcza na panelu przednim patrząc w kierunku otwierania, jest umieszczony co najmniej jeden element prowadzący (14) współpracujący z mechanizmem prowadzącym (40, 44), osadzony ruchomo, zwłaszcza obrotowo, w płaszczyźnie prostopadłej do płyty bramy (10). 4. Brama według jednego z zastrzeżeń od 1 do 3, znamienna tym, że stały element przylegający (44) jest wyposażony w powierzchnię przylegania umieszczoną w płaszczyźnie rzutowania prostopadłej do toru przesuwu między odcinkiem łukowym i odcinkami prostoliniowymi i przynajmniej częściowo wzdłuż siecznej łukowego odcinka toru (22). 5. Brama według jednego z zastrzeżeń od 1 do 4, znamienna tym, że mechanizm prowadzący jest wyposażony w ruchomą płozę (40) umieszczoną na przedniej, patrząc w kierunku otwierania, krawędzi płyty (10), w przybliżeniu prostopadłej do toru przesuwu, przy czym w położeniu zamkniętym bramy płoza (40) przylega do elementu stałego (44). 6. Brama według jednego z zastrzeżeń od 1 do 6, znamienna tym, że jest wyposażona w mechanizm napędowy połączony z płytą (10). 7. Brama według zastrz. 7, znamienna tym, że mechanizm napędowy jest połączony z płytą bramy (10) i miejsce połączenia jest umieszczone między szynami prowadzącymi (20), zwłaszcza w obszarze płozy (40).
PL 203 740 B1 5 Rysunki
6 PL 203 740 B1
PL 203 740 B1 7
8 PL 203 740 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.