SIŁA INFORMACJI ZWROTNEJ Konferencja Szkoła bez stopni - jak to zrobić? Zamek Królewski w Warszawie 9 czerwca 2015 Jacek Strzemieczny 1
Praca uczennicy Opisz koleżankę 2 3+
Ocenianie pomagające się uczyć Uczeń potrzebuje informacji zwrotnej pomagającej mu w uczeniu się. Stopień takiej informacji nie przekazuje. 3
Ocenianie pomagające się uczyć Uczeń potrzebuje: zrozumiałych kryteriów sukcesu, informacji zwrotnej pomagającej się uczyć, zauważania, że uczenie się jest skuteczne i kolejny sukces jest w zasięgu. 4
Badania Eksperyment Ruth Butler: forma oceny przez nauczyciela efekt stopień (Butler, 1986; Batler, 1987) Dlaczego takie wyniki? 0 stopień + informacja zwrotna 0 informacja zwrotna + 5
Badania edukacyjne Co wpływa na osiągnięcia uczniów? Widoczne uczenie się (Visible Learning) John Hattie - synteza 800 metaanaliz badań edukacyjnych - 52 tysiące badań 6
Metodologia badań Jak duży ma wpływ (effect size)? Wielość efektu = średnia po średnia przed (odchylenie standardowe) lub = średnia a średnia b (grupa kontrolna) (odchylenie standardowe) 7
Barometr wpływu 0,0-0,15 Wpływ rozwoju ucznia < 0,0 Wpływ negatywny 0,4 średnia wielkość efektu -0.2 0,15-0,4 Typowy wpływ nauczyciela ( chodzenie do szkoły ) 0.0 0.15 Medium 0.4 WIELKOŚĆ EFEKTU > 0,4 Strefa pożądanych efektów 0.7 1.0 1.2
Siła informacji zwrotnej Wielkość efektu wyliczona na podstawie ponad 1 200 badań naukowych wynosi 0,73. Medium (Hattie, 2009. s. 173). 0.15 0.4 0.7 0.0 1.0 9-0.2 INFORMACJA ZWROTNA (d=0,73) 1.2
Informacja zwrotna na tle innych interwencji Interwencja Liczba badań Wielkość efektu Monitorowanie nauczania (ewaluacja kształtująca) 30 0,90 10 Przekazywanie informacji zwrotnej 1.287 0,73 Eksponowanie celów nauczania 604 0,56 Eksponowanie kryteriów sukcesu 702 0,55 Wspomaganie nauczania TIK 4875 0,37
Informacja zwrotna w nauczaniu. Problem: Informacja zwrotna jest niezbędnym elementem wszystkich wysokoefektywnych metod nauczania (Timperley 2013). Jednocześnie siła jej oddziaływania może być bardzo różna. Dlaczego? 11,
12 Informacja zwrotna i luka
Informacja zwrotna i luka Informacje, które pomagają uczniowi pokonać lukę. Gdzie jest (co obecnie potrafi), a gdzie ma się znaleźć (kryterium sukcesu). 13
Koncepcja oceniania kształtującego, zgodnie z którą uczący się ma: 1. Być świadomy stawianych przed nim zadań i wymagań, 2. Porównywać w danej chwili osiągnięty poziom wyników z zadaniami i wymaganiami, 3. Podejmować różne działania w celu zniwelowania rozbieżności pomiędzy tym, gdzie w danej chwili jest, a tym, gdzie ma być. 14 (Sandler, 1989)
John Hattie Trzy pytania uczącego się: 1. Dokąd zmierzam? 2. Jak mi idzie? 3. Jakie są następne kroki? (Hattie, 2012) 15
Cztery poziomy informacji zwrotnej 1. Zadanie: Jak dobrze zadanie zostało wykonane; czy jest poprawne, czy nie? 2. Proces: Jakie strategie są potrzebne, by wykonać zadanie; czy można wykorzystać inne strategie? 3. Samosterowność: Jakiej wiedzy i rozumienia potrzebujesz, by wiedzieć, co robisz? Monitorowanie samego siebie; kierowanie procesami i zadaniami. 4. Ja : Pochwały i ganienie. Mają małą wartość 16 informacyjną.
Odsetek informacji zwrotnej na różnych poziomach HATTIE & MASTERS (2011) VAN DEN BERGH, ROSE & BEIJAARD (2010) Poziom szkoła średnia gimnazjum Zadanie 59% 51% Proces 25% 42% Samoregulacja 2% 2% 17 Ja 14% 5% (Hattie, 2015)
Dlaczego ocenianie poprzez stopnie jest historycznie bardzo trwałą cechą systemów oświatowych? mimo wniosków z tysięcy badań naukowych mimo złych codziennych doświadczeń kolejnych pokoleń uczniów Ważne pytanie 18
Ogólny problem edukacji szkolnej Dydaktyzm paradygmat mechanistyczny 19
Nauczanie podmiotowe paradygmat poznawczo-społeczny Uczący się jest aktywnym podmiotem procesu uczenia się, które umożliwia ciągłe uzyskiwanie przez niego odpowiednich informacji. Proponowane rozwiązanie: OCENIANIE KSZTAŁTUJĄCE 20
21 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ