UNIWERSYTET PRZYRODNICZY W POZNANIU KATEDRA EKONOMII I POLITYKI GOSPODARCZEJ W AGROBIZNESIE Karolina Pawlak ZMIANY W POLSKIM HANDLU ZAGRANICZNYM PRODUKTAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ WARSZAWA 2014
Cel badań zidentyfikowanie zmian, jakie dokonały się w polskim handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi na skutek włączenia Polski w obszar JRE i przyjęcia zasad WPH UE; Wartość i saldo obrotów; Zakres badań SI k X X ik k : X X ir r Struktura geograficzna i asortymentowa wymiany; Znaczenie Polski w handlu wewnątrzwspólnotowym; Poziom specjalizacji eksportowej i intensywności eksportu;
Polski handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi w latach 2003-20122012 mld euro 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0-2,0 17,5 15,2 13,3 13,3 12,6 11,7 11,5 10,7 10,1 10,3 9,3 8,5 8,1 7,1 6,4 5,2 5,4 4,0 4,4 3,6 4,2 1,6 2,1 2,0 2,2 2,6 2,6 1,4 0,4 0,8 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Eksport Import Saldo Źródło: Analiza wybranych zagadnień i tendencji w polskiej produkcji i handlu zagranicznym artykułami rolno-spożywczymi, właściwe roczniki, FAMMU/FAPA, Warszawa.
Udział handlu artykułami rolno- spożywczymi w handlu zagranicznym ogółem w latach 2004-20122012 14,0 % 12,0 10,0 8,0 8,8 6,2 9,9 9,7 6,8 6,4 10,0 10,1 6,8 7,2 11,7 8,6 11,3 11,1 8,2 8,3 12,2 8,7 6,0 4,0 2,0 0,0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Eksport Import Źródło: Analiza wybranych zagadnień i tendencji w polskiej produkcji i handlu zagranicznym artykułami rolno-spożywczymi, właściwe roczniki, FAMMU/FAPA, Warszawa.
Struktura polskiego handlu zagranicznego produktami rolno-spożywczymi w 2012 roku Partnerzy mln euro Eksport % mln euro Import % Saldo mln euro UE w tym: UE-15 UE-12 13 351 9 971 3 380 76 57 19 9 066 7 635 1 431 68 57 11 4 285 2 336 1 949 WNP 2 018 12 658 5 1 360 NAFTA 323 2 267 2 56 EFTA 139 1 560 4-421 Pozostałe 1 653 9 2 782 21-1 129 RAZEM 17 484 100 13 333 100 4 151 Źródło: Analiza wybranych zagadnień i tendencji w polskiej produkcji i handlu zagranicznym artykułami rolno-spożywczymi w 2012 roku, FAMMU/FAPA, Warszawa 2013.
Struktura towarowa polskiego handlu rolno- spożywczego według stopnia przetworzenia produktów w 2012 roku Grupy produktów Eksport Import Saldo mln euro % mln euro % mln euro Zwierzęta żywe 197 1 434 3-237 Przetwory i produkty zwierzęce 5 415 31 2 210 17 3 205 Ryby i przetwory 1 126 6 1 179 9-53 Surowce roślinne 2 051 12 2 253 17-202 Przetwory i produkty roślinne Używki, napoje, pozostałe 5 615 32 4 838 36 777 3 080 18 2 419 18 661 RAZEM 17 484 100 13 333 100 4 151 Źródło: Analiza wybranych zagadnień i tendencji w polskiej produkcji i handlu zagranicznym artykułami rolno-spożywczymi w 2012 roku, FAMMU/FAPA, Warszawa 2013.
Polski handel zagraniczny produktami ogrodniczymi w 2012 roku Wyszczególnienie Owoce Warzywa Przetwory z owoców i warzyw Eksport (mln euro) 616,8 522,1 1 732,3 Eksport (2004=100) 293,6 227,5 201,6 Eksport (UE=100) 2,6 3,8 5,1 Import (mln euro) 890,8 337,9 730,9 Import (2004=100) 169,2 292,6 312,4 Import (UE=100) 4,8 2,6 2,5 Saldo (mln euro) -274,0 184,2 1 001,4 SI 0,61 0,89 1,19 Intensywność eksportu na 1 ha UR (UE=100) Intensywność eksportu na 1 AWU (UE=100) 0,31 0,46 0,61 0,15 0,22 0,30 Źródło: Eurostat 2014, obliczenia własne.
Polski handel zagraniczny cukrem i wyrobami cukierniczymi oraz zbożem i nasionami oleistych w 2012 roku Wyszczególnienie Cukier i wyroby cukiernicze Zboża Nasiona oleistych Eksport (mln euro) 1 881,8 671,8 126,6 Eksport (2004=100) 300,5 1 855,8 199,1 Eksport (UE=100) 4,7 4,2 2,1 Import (mln euro) 831,8 402,7 362,8 Import (2004=100) 358,5 223,1 629,9 Import (UE=100) 3,5 2,8 2,7 Saldo (mln euro) 1 050,0 269,1-236,2 SI 1,10 0,98 0,48 Intensywność eksportu na 1 ha UR (UE=100) Intensywność eksportu na 1 AWU (UE=100) 0,56 0,50 0,25 0,28 0,25 0,12 Źródło: Eurostat 2014, obliczenia własne.
Polski handel zagraniczny produktami mięsnymi i mleczarskimi w 2012 roku Wyszczególnienie Mięso i podroby Przetwory mięsne Produkty mleczarskie Eksport (mln euro) 2 885,4 584,0 1 416,8 Eksport (2004=100) 477,2 437,8 252,6 Eksport (UE=100) 6,4 7,8 4,2 Import (mln euro) 1 456,7 98,2 473,5 Import (2004=100) 639,5 909,3 762,5 Import (UE=100) 4,2 1,8 1,7 Saldo (mln euro) 1 428,7 485,8 943,3 SI 1,49 1,81 0,97 Intensywność eksportu na 1 ha UR (UE=100) Intensywność eksportu na 1 AWU (UE=100) 0,76 0,93 0,50 0,38 0,46 0,24 Źródło: Eurostat 2014, obliczenia własne.
Wnioski (1) Włączenie Polski w obszar JRE wywołało efekt kreacji i przesunięcia handlu; Dynamiczny wzrost wartości eksportu rolno-spożywczego po przystąpieniu Polski do UE w dużej mierze wynikał z przewag kosztowo-cenowych. Dalszy rozwój eksportu w oparciu o to kryterium, z uwagi na konwergencję cen w Polsce i pozostałych krajach UE, może być jednak utrudniony;
Wnioski (2) W latach 2004-2012 z Polski eksportowano przede wszystkim przetworzone warzywa i owoce mięso, podroby i przetwory mięsne oraz artykuły mleczarskie (produkty o wyższej wartości dodanej stwarzające szanse utrzymania dodatniego salda bilansu handlowego); W imporcie dominowały produkty innych stref klimatycznych, mające charakter komplementarny w stosunku do produkcji krajowej, niewytwarzane w kraju wcale lub produkowane w niewystarczających ilościach.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!
UNIWERSYTET PRZYRODNICZY W POZNANIU KATEDRA EKONOMII I POLITYKI GOSPODARCZEJ W AGROBIZNESIE Karolina Pawlak ZMIANY W POLSKIM HANDLU ZAGRANICZNYM PRODUKTAMI ROLNO-SPOŻYWCZYMI PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ WARSZAWA 2014