Projekty systemowe OPS i PCPR w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki - główne załoŝenia Łódź kwiecień 2008 r.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki główne załoŝenia
Program Operacyjny Kapitał Ludzki to: Instrument realizacji Narodowej Strategii Ram Odniesienia na lata 2007 2013, składający się z dwóch komponentów ( centralnego i regionalnego) podzielonych na 10 Priorytetów. POKL wskazuje kierunki rozwoju kapitału ludzkiego i społecznego w Polsce. Priorytet 7 - Promocja Integracji społecznej Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji Poddziałanie 7.1.1 projekty systemowe Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej Poddziałanie 7.1.2 projekty systemowe Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez powiatowe centra pomocy rodzinie Poddziałanie 7.1.3 projekty systemowe Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez regionalne centrum polityki społecznej
Dokumenty programowe
Dokumenty niezbędne dla beneficjenta Program Operacyjny Szczegółowy Opis Priorytetów PO KL System Realizacji PO KL Plan Działania Dokumentacja konkursowa Umowa o dofinansowanie projektu Wniosek aplikacyjny Wniosek o płatność
Priorytet VII Promocja integracji społecznej PROJEKTY SYSTEMOWE
PROJEKT SYSTEMOWY art.28, ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. projekty systemowe polegają na dofinansowaniu realizacji przez poszczególne organy administracji publicznej i inne jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, zadań publicznych określonych w odrębnych przepisach.
Sposoby realizacji projektu systemowego Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane są bezpośrednio przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie. W tym przypadku pracownik socjalny przygotowuje projekt kontraktu socjalnego oraz projektu aktywności lokalnej, który akceptowany jest przez kierownika jednostki w drodze współdziałania między JST na zasadzie umowy lub porozumienia (ustawa o samorządzie gminnym oraz powiatowym) Działania w zakresie aktywnej integracji zlecane przez OPS lub PCPR podmiotom zewnętrznym (niepublicznym - na zasadach określonych w przepisach o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie, publicznym - na zasadzie porozumienia) Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane w partnerstwie
FORMY AKTYWNEJ INTEGRACJI Narzędzia realizacji projektów : 1. Kontrakt socjalny - zastosowanie wsparcia finansowego, - pracy socjalnej, - instrumentów aktywnej integracji, 2. Program aktywności lokalnej - środowiskowa praca socjalna, - instrumenty aktywnej integracji, - działania o charakterze środowiskowym.
FORMY AKTYWNEJ INTEGRACJI Instrumenty aktywnej integracji : 1. Instrumenty aktywizacji zawodowej: - uczestnictwo w zajęciach Centrum Integracji Społecznej, - uczestnictwo w zajęciach Klubu Integracji Społecznej, - wykonywanie prac społecznie uŝytecznych, - uczestnictwo w zajęciach reintegracji zawodowej u pracodawcy lub podmiotu niebędącego pracodawcą, - dofinansowanie usamodzielnienia ekonomicznego lub zmiany miejsca zamieszkania,
FORMY AKTYWNEJ INTEGRACJI Instrumenty aktywnej integracji : 2. Instrumenty aktywizacji edukacyjnej : - skierowanie i finansowanie zajęć szkolnych związanych z uzupełnianiem wykształcenia ogólnego na poziomie podstawowym, gimnazjalnym, ponadgimnazjalnym, - skierowanie i finansowanie zajęć w ramach kształcenia ustawicznego mających na celu uzyskanie zawodu lub przygotowania zawodowego, - skierowanie i finansowanie zajęć w ramach podnoszenia kluczowych kompetencji o charakterze zawodowym lub/i umiejętności zawodowych umoŝliwiających aktywizację zawodową,
FORMY AKTYWNEJ INTEGRACJI Instrumenty aktywnej integracji : 3. Instrumenty aktywizacji zdrowotnej : - skierowanie i finansowanie badań profilaktycznych lub specjalistycznych w związku z moŝliwością podjęcia zatrudnienia, - skierowanie i finansowanie terapii psychologicznej, rodzinnej lub psychospołecznej dla rodzin lub osób, - skierowanie i finansowanie programu korekcyjnoedukacyjnego dla osób stosujących przemoc w rodzinie,
- skierowanie wniosku do powiatowego zespołu ds. Orzekania o niepełnosprawności, - program psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego w przypadku osób uzaleŝnionych od alkoholu, - program terapeutyczny w zakładzie opieki zdrowotnej, dla osób uzaleŝnionych od narkotyków lub innych środków odurzających, - turnusy rehabilitacyjne, zespoły ćwiczeń fizycznych usprawniających psychoruchowo, rekreacyjnych.
FORMY AKTYWNEJ INTEGRACJI Instrumenty aktywnej integracji : 4. Instrumenty aktywizacji społecznej : - organizowanie i finansowanie uczestnictwa w ośrodkach dziennego wsparcia, świetlicach i klubach, - koszty talonu na samodzielny zakup usług społecznych dokonywanego przez osobę będącą stroną kontraktu socjalnego lub objętą innym działaniem aktywnej integracji, - skierowanie i finansowanie uczestnictwa w środowiskowych domach samopomocy lub rodzinnych domach pomocy,
- organizacja i finansowanie usług wspierających, w tym tłumacz osoby głuchoniemej, przewodnik osoby niewidomej, asystent osoby niepełnosprawnej, - organizacja i finansowanie usług wspierających animację lokalną, w tym animator lokalny, lider KIS, streetworker, - organizacja wolontariatu, - organizacja i finansowanie uczestnictwa w grupach i klubach samopomocowych, - organizacja i finansowanie treningów kompetencji i umiejętności społecznych.
Beneficjenci i odbiorcy projektu OPS gminne jednostki organizacyjne - ośrodki pomocy społecznej o których mowa w art. 110 ustawy o pomocy społecznej, w przypadku działań: na rzecz aktywizacji osób bezrobotnych, poszukujących pracy lub nie pozostających w zatrudnieniu, korzystających ze świadczeń pomocy społecznej. W szczególności osoby naleŝące do jednej z poniŝszych grup: osób długotrwale korzystających ze świadczeń pomocy społecznej (powyŝej 12 miesięcy); osób niepełnosprawnych; osób po zwolnieniu z zakładu karnego lub innej placówki penitencjarnej (do 1 roku od jej opuszczenia)
Beneficjenci i odbiorcy projektu OPS osób bezdomnych; osób nieaktywnych zawodowo z uwagi na macierzyństwo lub opiekę nad osobami zaleŝnymi; osób wykazujących bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych; osób uzaleŝnionych od alkoholu lub innych środków odurzających, poddających się procesowi leczenia lub po jego zakończeniu w okresie do 1 roku od jego zakończenia. integracji społecznej młodzieŝy do 25 roku Ŝycia ze środowisk zagroŝonych wykluczeniem społecznym (nie objętej działaniami OHP);
Beneficjenci i odbiorcy projektu PCPR Powiatowe jednostki organizacyjne - powiatowe centra pomocy rodzinie - o których mowa w art. 112 ustawy o pomocy społecznej, działające na rzecz aktywizacji osób bezrobotnych, poszukujących pracy lub nie pozostających w zatrudnieniu, korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, które w szczególności naleŝą do co najmniej jednej z poniŝszych grup: opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego i socjalizacyjnego, domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieŝy niepełnosprawnych intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąŝy, rodziny zastępcze oraz schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze lub młodzieŝowe ośrodki wychowawcze;
osób niepełnosprawnych ; uchodźcy, osoby z pobytem tolerowanym, oraz osoby nie będące obywatelami polskim posiadającymi zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, mające trudności z integracją zawodową i społeczną.
REALIZACJA PROJEKTU Sposób b realizacji zadań w ramach projektu : Beneficjenci mogą realizować działania z zakresu projektu systemowego : 1. samodzielnie 2. w partnerstwie : w partnerstwie realizacji oznacza moŝliwość zlecania części zadań podmiotom spoza sektora finansów publicznych w trybie ustawy o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie lub podmiotom z sektora finansów publicznych w trybie porozumienia, w partnerstwie relacji - oznacza wspólną realizację zadania przez beneficjenta i podmioty spoza sektora finansów publicznych.
REALIZACJA PROJEKTU Sposób b realizacji działań w zakresie aktywnej integracji : 1. Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane samodzielnie, prowadzone są przez pracownika socjalnego OPS/PCPR. Pracownik socjalny przygotowuje projekt kontraktu socjalnego oraz projektu aktywności lokalnej, który w zakresie planu finansowego akceptowany jest przez kierownika jednostki. 2. Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane w partnerstwie realizacji, zlecane są przez OPS/PCPR podmiotom spoza sektora finansów publicznych na zasadach określonych w przepisach o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie, lub podmiotom z sektora finansów publicznych. 3. Działania w zakresie aktywnej integracji realizowane w partnerstwie relacji prowadzone są poprzez : - partnerstwo lokalne stanowiące pisemne porozumienie partnerów publicznych, społecznych i prywatnych realizujących projekt, - partnerstwo publiczno społeczne, o którym mowa w przepisach o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie.
Współpraca praca z urzędem pracy NiezaleŜnie od sposobu realizacji zadań w ramach projektu beneficjenci z terenu powiatu (ośrodki pomocy społecznej i powiatowe centrum pomocy rodzinie) są obowiązani zainicjować zawiązanie partnerstwa zadaniowego z powiatowym urzędem pracy określające zasady współpracy w zakresie realizacji zadań na rzecz aktywnej integracji. W partnerstwie w szczególności moŝna określić: zasady współpracy w zakresie procedur postępowania z klientami pomocy społecznej i powiatowych urzędów pracy zasady współpracy w zakresie realizacji i finansowania prac społecznie uŝytecznych; zasady w zakresie upowszechniania ofert pracy, upowszechniania informacji o usługach poradnictwa zawodowego i szkoleniach, organizacji robót publicznych oraz zatrudnienia socjalnego
Kryteria dostępu do projektu systemowego Kryteria merytoryczne Posiadanie strategii rozwiązywania problemów społecznych. Gminy i powiaty nie posiadające strategii są obowiązane ją przygotować i przyjąć do 31 grudnia 2008 roku; Kryteria organizacyjne Zatrudnianie odpowiedniej liczby pracowników socjalnych zgodnie z wymogami ustawy o pomocy społecznej. Gminy nie spełniające tych wymogów są obowiązane je spełnić do 31 grudnia 2010 roku. Kryteria finansowe Posiadanie wkładu własnego. Kryteria formalne ZłoŜenie wniosku o dofinansowanie
Przygotowanie projektów w w Priorytecie VII 5 kroków
Przygotowanie projektu Etapy przygotowania projektu - potrzeby - cele - zadania/działania - koszty - oczekiwane rezultaty Projekt wniosek o dofinansowanie
Przygotowanie projektu Krok pierwszy: identyfikacja problemów, charakterystyka, uzasadnienie potrzeb w zakresie aktywnej integracji: jakie problemy są nie rozwiązywane w związku z brakiem aktywnej integracji; jakie problemy są źle i/lub niewystarczająco rozwiązywane; jakie pojawiły się nowe zadania/wyzwania; czy dany problem jest moŝliwy do rozwiązania przy wykorzystaniu środków EFS
Przygotowanie projektu Krok drugi: zdefiniowanie celów szczegółowych projektu na ile rzeczywistość zmieni się w wyniku jego realizacji; cele powinny ściśle wynikać ze zidentyfikowanych problemów i do nich się odnosić cele muszą być osiągalne w załoŝonym czasie (SMART) realne, mierzalne, weryfikowalne celów nie moŝe być wiele (od 1 do 3)
Przygotowanie projektu Krok trzeci: kim sąs uczestnicy projektu? Jak duŝa a jest to grupa? Jaką jej część jesteśmy w stanie objąć działaniami aniami projektu? Jak więc wybierzemy tęt część ęść,, jakimi kryteriami będziemy się posługiwa ugiwać? Jakie inne specyficzne problemy charakteryzują tę grupę? Na ile jesteśmy w stanie je uwzględnić w naszym projekcie? Jak dotrzemy do potencjalnych uczestników? Co musimy zrobić, by zapewnić udział zaplanowanej liczby uczestników?
Przygotowanie projektu Krok czwarty: jakie rezultaty zarówno twarde i miękkie - przyniesie realizacja projektu? Rezultat twardy ilościowy, łatwo weryfikowalny, np. liczba osób, liczba świadectw itp. Rezultat miękki jakościowy; teŝ weryfikowalny ale przy zastosowaniu bardziej złoŝonych metod (np. zmiana postaw, zwiększenie wiary we własne moŝliwości).
Przygotowanie projektu Krok piąty: co kolejno musimy wykonać, aby zrealizować zamierzenia projektu (osiągn gnąć cele)? Opisać czynności i pogrupować je w zadania a następnie podzadania Zastanowić się nad kosztami poszczególnych zadań i personelem odpowiedzialnym za ich wykonanie BudŜetowanie zadań - opisać koszty zadań i niezbędnych inwestycji w projekcie
BudŜet projektu systemowego OPS i PCPR
BudŜet projektu BUDśET (ZADANIOWY) Ogólny znajduje się we wniosku o dofinansowanie projektu Szczegółowy znajduje się w załączniku do wniosku Koszty bezpośrednie Koszty pośrednie Zawiera szczegółowe wyliczenie poszczególnych pozycji budŝetowych w oparciu o koszty jednostkowe
Koszty: Koszty projektu - Bezpośrednie przydzielone limity dla poszczególnych zadań projektu - Pośrednie kwalifikowalne pod warunkiem nie ponoszenia z innych źródeł oraz nie zawarcia ich w kosztach bezpośrednich do wysokości: 20% kosztów bezpośrednich w przypadku wartości do 2 mln zł projektów o 15% kosztów bezpośrednich w przypadku wartości od 2 do 5 mln zł włącznie projektów o 10% kosztów bezpośrednich w przypadku wartości powyŝej 5 mln zł projektów o Właściwy limit procentowy jest określany przez Beneficjenta na etapie konstruowania budŝetu i wskazany w umowie o dofinansowanie projektu.
BudŜet projektu Wniosek o dofinansowanie projektu składany na kaŝdy rok budŝetowy BudŜet określa: - środki na poszczególne zadania - łączną kwotę wydatków kwalifikowalnych - wartość wydatków objętych cross-financingiem - wartość kosztów pośrednich - podział na kwotę dofinansowania i wkład własny
BudŜet projektu zasady konstruowania wsparcie uzaleŝnione od liczby osób objętych kontraktem socjalnym lub programem aktywności lokalnej kalkulowany koszt na os. aktywizowaną w kontrakcie socjalnym - 5 tys. zł/rok kalkulowany koszt na os. aktywizowaną w programie aktywności lokalnej - 2 tys. zł/rok wydatki na wsparcie zatrudnienia dodatkowych pracowników socjalnych lub doradców ds. osób niepełnosprawnych do 4 tys. zł/m-c/os. (nie wyŝej niŝ 150% przeciętnego wynagrodzenia w OPS lub PCPR)
BudŜet projektu podwyŝszenie kosztów Wydatki w ramach projektu mogą zostać podwyŝszone gdy: - jest to uzasadnione indywidualną sytuacją - mieszczą się w limicie wydatków przyznanym na dany okres - zgodę wyrazi kierownik OPS/PCPR Kierownik OPS/PCPR moŝe przerwać realizację projektu - gdy powoduje to nadmierne wydatki w roku budŝetowym.
BudŜet zadaniowy Przykładowe zadania w projekcie: zadanie 1: rekrutacja uczestników; zadanie 2: aktywna integracja; zadanie 3: praca socjalna; zadanie 4: wsparcie dochodowe; zadanie 5: działania o charakterze środowiskowym; zadanie 6: prace społecznie uŝyteczne; zadanie 7: wsparcie integracji zawodowej i społ. osób niepełnosprawnych; zadanie 8: zarządzanie projektem; zadanie 9: promocja projektu.
BudŜet zadaniowy zadanie 2: aktywna integracja; naleŝy wpisać koszt wsparcia wynikający z przemnoŝenia liczby osób objętych kontraktami lub projektami aktywności socjalnej przez przewidywaną kwotę wsparcia np. 10 osób objętych kontraktami socjalnymi (10 x 3.000 zł = 30.000 zł.) oraz 10 objętych projektem aktywności lokalnej (10 x 2.000 zł. = 20.000 zł.). Podajemy łączną kwotę 50 tys. zł.
BudŜet zadaniowy zadanie 3: praca socjalna obejmuje: koszty zatrudnienia dotychczasowych pracowników socjalnych którzy będą brali udział w projekcie (wkład własny), koszty dodatków do wynagrodzenia prac. socjalnych zajmujących się aktywną integracją wynikające z dodatkowych zadań koszt zatrudnienia dodatkowego pracownika socjalnego lub doradcy ds. osób niepełnosprawnych - w przypadku decyzji IP, koszty wyposaŝenia stanowiska pracy dla nowego pracownika
BudŜet zadaniowy zadanie 4: wsparcie dochodowe naleŝy wpisać koszty zasiłków i pomocy w naturze skalkulowanych zgodnie z liczbą osób, które będą uczestniczyć w realizacji kontraktów socjalnych; zadanie 5: działania o charakterze środowiskowym m.in. koszty spotkań, edukacji obywatelskiej, imprez związanych z realizacją programów aktywności lokalnej
BudŜet zadaniowy zadanie 6: prace społecznie uŝyteczne koszty realizacji prac społecznie uŝytecznych ze środków Funduszu Pracy zadanie 7: wsparcie integracji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych naleŝy wpisać koszt wsparcia wynikający z przemnoŝenia liczby osób objętych wsparciem i kalkulowanej kwoty wsparcia określonej w wytycznych np. 10 osób x 2000 zł = 20 000 zł
BudŜet zadaniowy zadanie 8: zarządzanie projektem m.in. koszty otwarcia i prowadzenia rachunku bankowego, koszty komunikowania się z klientami, koszty pomocy prawnej z tytułu realizacji zamówień publicznych, koszty księgowości, koszty amortyzacji sprzętu i wyposaŝenia, koszty zakupu materiałów biurowych na potrzeby projektu wynajem lokalu, kupno komputerów, sprzętu biurowego
BudŜet zadaniowy zadanie 9: promocja projektu m.in. koszty związane z opracowywaniem, wydawaniem i rozpowszechnianiem informacji o usługach ośrodka pomocy społecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie, koszty opracowywania i rozpowszechniania materiałów informacyjnych i szkoleniowych,
PROMOCJA Wymogi dotyczące ce promocji projektów dofinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Priorytetu VII Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
PROMOCJA Instrumenty informacyjno promocyjne Realizator projektu powinien zamieszczać informację o projekcie oraz o wsparciu finansowym Unii Europejskiej i budŝetu państwa przy jego realizacji w materiałach przekazywanych uczestnikom projektu, w szczególności na dokumentach dotyczących realizacji projektu, publikacjach i materiałach audiowizualnych oraz oznaczenie pomieszczeń, w których projekt jest realizowany.
PROMOCJA Narzędzia promocyjne - plakaty (pomieszczenia, w których realizowany jest projekt, naleŝy oznaczyć plakatami informacyjnymi, broszury, ulotki, segregatory, dokumentacja merytoryczna, gadŝety (długopisy, teczki, biurka, inne), powinny zawierać logo EFS, POKL, UE.) - publikacje i narzędzia komunikacji audiowizualnej, - ogłoszenia prasowe, artykuły sponsorowane, wkładki do gazet, - konferencje, spotkania, szkolenia, warsztaty, - strona internetowa.
PROMOCJA Przy realizacji projektu naleŝy y pamięta tać o oznaczaniu : - wszelkiej korespondencji prowadzonej w ramach projektu, - pomieszczeń, w których realizowane są działania dotyczące projektu, - umów z pracownikami zatrudnionymi w ramach projektu, (takŝe opis stanowisk), - umów z wykonawcami oraz dokumentacji przetargowej, - list obecności, zaproszeń, materiałów szkoleniowych, certyfikatów, dyplomów, zaświadczeń, inne.
PROMOCJA Logotypy PO KL, EFS, UE w wersji kolorowej i czarno białej dostępne są na stronach Internetowych: http://efs.wup.lodz.pl/index.php?dzial=dokumenty http://www.funduszestrukturalne.gov.pl/nss/programy/krajowe/pokl/promocja+efs/
PROMOCJA O czym naleŝy y jeszcze pamięta tać : - logotypy powinny mieć zbliŝoną wielkość, naleŝy pamiętać o zachowaniu pola podstawowego i pola ochronnego, - naleŝy zamieszczać informacje : Projekt (tytuł projektu) współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Działania/Poddziałania (numery) Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, - naleŝy zamieszczać informację o celu EFS : pomoc w rozwoju zatrudnienia poprzez promowanie moŝliwości zatrudnienia, ducha przedsiębiorczości, równych szans oraz inwestowania w zasoby ludzkie, - naleŝy zamieszczać nazwę Działania/Poddziałania na wszelkich materiałach, np.. : plakaty, ulotki, ogłoszenia, artykuły prasowe, banery, materiały audiowizualne, inne.
PROMOCJA O czym naleŝy y jeszcze pamięta tać : - Istotne jest prowadzenie dokumentacji podejmowanych działań o charakterze informacyjno promocyjnych, oprócz przechowywania dokumentów potwierdzających poniesione wydatki (rachunki, faktury) : - egzemplarz gazety, w której zostało umieszczone ogłoszenie prasowe lub artykuł sponsorowany, - egzemplarze gadŝetów promocyjnych, - egzemplarze ulotek, plakatów, - zdjęcia dokumentujące spotkania, warsztaty, inne, - nagraną prezentację projektu na DVD, VHS, dyskietkę, inne.
Przydatne adresy internetowe Więcej informacji na temat EFS, zasad i moŝliwości jego wykorzystywania moŝna znaleźć na następujących stronach internetowych: www.mrr.gov.pl www.efs.gov.pl www.efs.pl Aktualne informacje i dokumenty dotyczące stanu prac nad PO Kapitał Ludzki: www.mrr.gov.pl www.efs.gov.pl www.euroliniaplus.pl
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego