e-commerce - handel elektroniczny
kontakt / informacje mgr inż. Paweł Morawski e-mail: pmorawski@swspiz.pl www: http://pmorawski.swspiz.pl konsultacje: środa 18:30-19:30, Sienkiewicza 9, p.16 (parter) 2
CEL WYKŁADU e-commerce CELEM przedmiotu jest zaznajomienie studentów z problematyką handlu elektronicznego i szeroko pojętego biznesu elektronicznego przy użyciu nowoczesnych technologii telekomunikacyjnych z uwzględnieniem zarówno informatycznego jak i biznesowego punktu widzenia 3
literatura PODSTAWOWA: B.Gregor, M.Stawiszyński, e-commerce, Branta 2002 Marian Niedźwiedziński, "Globalny handel elektroniczny", PWN 2004 UZUPEŁNIAJĄCA: Piotr Majewski, Czas na e-biznes, Onepress 2007 Pauline Bickerton, Marketing w Internecie, GWP 2006 Wojciech Kyciak, Jak założyć skuteczny i dochodowy sklep internetowy, Helion 2006 Wojciech Kyciak, Allegro. Jak zarabiać duże pieniądze na aukcjach internetowych, Helion 2007 Emilian Balanescu, "PHP 5 i MySQL : zastosowania e-commerce", Helion 2005 4
organizacja i jej otoczenie PODZIAŁ SPOŁECZEŃSTW tradycyjne (rolnicze, pierwotne) przed rewolucją przemysłową gospodarka oparta na rolnictwie i rzemiośle przemysłowe (industrialne) po rewolucji przemysłowej (przełom XVIII i XIX w.) dominująca rola przemysłu i produkcji masowej poprzemysłowe (postindustrialne) przełom lat 60. i 70. XX wieku rozwój sektora usług, indywidualizacja informacyjne lata 90. XX wieku informacja głównym towarem, gospodarka oparta na wiedzy 5
organizacja i jej otoczenie wpływ nowych trendów na rozwój organizacji Nowa Gospodarka / Nowa Ekonomia - gospodarka w której nie istnieją granice państwowe. Technologie teleinformatyczne stanowią jej szkielet, zaś wiedza, informacja oraz innowacyjność stanowią jej podstawę. Kluczowe znaczenie dla Nowej Ekonomii ma: kapitał intelektualny globalizacja postęp technologiczny 6
organizacja i jej otoczenie wpływ nowych trendów na rozwój organizacji Społeczeństwo Informacyjne - to nowy typ społeczeństwa, które nie tylko posiada rozwinięte środki przetwarzania informacji i komunikowania, lecz środki te są podstawą tworzenia dochodu narodowego i dostarczają źródła utrzymania większości społeczeństwa. Kierunki rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego: Internet jakośrodek komunikacji obywatelskiej i informacji publicznej Powszechny dostęp do informacji Edukacja za Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej 7
organizacja i jej otoczenie 4. INTERNET definicja Internet (łac. inter między, ang. net sieć, dosłownie międzysieć) ogólnoświatowa sieć komputerowa logicznie połączona w jednorodną sieć adresową opartą na protokole IP (ang. Internet Protocol). Dostarcza lub wykorzystuje usługi wyższego poziomu oparte na telekomunikacji i związanej z nią infrastrukturze. Jest to ogromny, rozbudowany układ światowych sieci komputerowych nie posiadający uporządkowanej, czy hierarchicznej struktury, organu zarządzającego oraz formalnego właściciela. 8
organizacja i jej otoczenie INTERNET - rys historyczny 1969 powstaje eksperymentalna sieć Departamentu Obrony USA o nazwie ARPANET, będąca podstawą dzisiejszego Internetu. Wojskowy eksperyment wykorzystywany jest w środowisku naukowym 1971 powstaje jedna z najważniejszych usług internetowych e-mail 1973 pierwsze łącza międzynarodowe, komputery w Wielkiej Brytanii i Norwegii podłączone do ARPANET, pojawia się protokół FTP 1979 powstaje USENET, system grup dyskusyjnych lata 80 komercyjne wykorzystanie Internetu stymulowane dostępnością komputerów osobistych 9
organizacja i jej otoczenie 1982 - pojawia się definicja internetu jako połączonych ze sobą sieci 1987 - około 10 tysięcy komputerów w sieci, pierwsza wersja Microsoft Windows, rozpoczyna się rewolucja informatyki biurowej 1991 - przełom w Internecie, w CERN powstaje najważniejszy element Internetu WWW (ang. World Wide Web) 1992-1 milion użytkowników Internetu 1993 - przeglądarka Mosaic 1995 - przeglądarka Netscape, 10 tysięcy firm w Internecie, 4 miliony komputerów w sieci, Windows 95 1999 - bankowość internetowa, handel w sieci, MP3, WAP 2001 - serwisy społecznościowe, Web 2.0, wiki, blogi 10
organizacja i jej otoczenie INTERNET - w Polsce Historia Internetu w Polsce rozpoczyna się w roku 1990, kiedy to nasz kraj został oficjalnie przyłączony do międzynarodowej akademickiej sieci komputerowej ERAN (ang. European Academic and Research Network). Głównym operatorem sieci Internet w Polsce staje się NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa). Istnieją dwie główne sieci szkieletowe, obejmujące zasięgiem cały kraj: sieć NASKu oraz TPSA. Mniejsze firmy dostarczają dostęp do Internetu na zasadach komercyjnych. 11
organizacja i jej otoczenie 6,767 805 208 mieszkańców 1 733 993 741 użytkowników 25.6 % 12
organizacja i jej otoczenie 20,020,362 użytkowników na koniec września 2009 - POLSKA 52% 13
INTERNET - użytkownicy DEFINICJA UŻYTKOWNIKA INTERNETU Każdy, kto ma możliwość wykorzystania Internetu Spełnienie tego kryterium może opierać się na dwóch warunkach: (1) Osoba musi mieć nieograniczony dostęp do sieci, oraz (2) Osoba musi mieć podstawową wiedzę z zakresu wykorzystania sieci Źródło: Ernst&Young 14
organizacja i jej otoczenie INTERNET - zalety w kontekście biznesowym: przechowuje bardzo dużą ilość informacji przy niskich kosztach, pozwala na wydajne organizowanie i przeszukiwanie zasobów, stanowi relatywnie tani kanał przekazu, umożliwia interaktywność i zapewnienie informacji na żądanie, ma globalny zasięg i funkcjonuje 24 godziny na dobę, umożliwia stosunkowo niskie koszty wejścia na rynek dla firm ułatwia konsumentowi pozyskiwanie i selekcję informacji 15
organizacja i jej otoczenie INTERNET - koncepcja MEDIUM Mass Economical Direct Interactive Ultrafast Measurable (masowy, globalny) (ekonomiczny, tani) (bezpośredni) (interaktywny) (ultraszybki) (mierzalny) Źródło: Ernst&Young 16
organizacja i jej otoczenie Możliwości wykorzystania Internetu w biznesie poprawa efektywności działania już istniejących przedsiębiorstw szansa na rozpoczęcie działalności przez nowe podmioty szansa na istnienie firm specjalizujących się w obsłudze nisz rynkowych 17
organizacja i jej otoczenie Rynek elektroniczny i wirtualizacja działań organizacji Rynek elektroniczny to taki rynek, na którym stosowane są technologie informatyczne. Podstawowe cechy rynku elektronicznego to: wszechobecność (dostępność 7/24 niezależnie od miejsca pobytu) łatwość dostępu do informacji niski koszt całej transakcji 18
POLSKI e-commerce Tylko handel towarami, bez zakupu usług i obrotu typu poszukiwanie online, zakup offline 19
POLSKI e-commerce 20
ecommerce SZACUNKI: EUROPA: e-handel za 2 lata stanowił będzie 15% obrotów całego handlu detalicznego POLSKA: szacunki mówią o 4% 21
e-commerce względem terminów pokrewnych e-commerce e-gospodarka e-gospodarka (e-economy) - to bardzo szerokie i pojemne pojęcie, które definiuje wirtualną arenę, na której prowadzona jest działalność gospodarcza, przeprowadzane są transakcje, dochodzi do tworzenia i wymiany wartości i gdzie dojrzewają bezpośrednie kontakty pomiędzy uczestnikami. Jest odwzorowaniem starej, tradycyjnej gospodarki w wirtualnym świecie, kreowanym przez Internet. 22
e-commerce względem terminów pokrewnych e-commerce e-biznes e-biznes (e-business) - to prowadzenie biznesu online z wykorzystaniem systemów informatycznych i technologii internetowych. To przeniesienie tradycyjnych procesów biznesowych wymiany informacji, zasobów, wiedzy w wirtualną przestrzeń sieci teleinformatycznych - w szczególności Internetu. 23
e-commerce ujęcie definicyjne e-commerce = handel elektroniczny e-commerce (e-handel, handel elektroniczny) - proces sprzedawania i kupowania produktów i usług, a więc zawierania transakcji handlowych z wykorzystaniem środków elektronicznych, prowadzony za pośrednictwem Internetu (często pomocne są także narzędzia tradycyjne - fax, telefon) 24
e-commerce ujęcie definicyjne sekwencja pojęć związanych z elektronicznym biznesem e-commerce < e-biznes < E-Gospodarka 25
e-commerce ujęcie definicyjne sekwencja pojęć związanych z elektronicznym biznesem e-commerce m-commerce e-biznes e-banking m-banking 26
istota i rozwój e-commerce Zalety Internetu jako medium komunikacji możliwość indywidualizacji przekazu interaktywność elastyczność dostępność możliwość ulepszania oferowanych usług oszczędności kosztów 27
istota i rozwój e-commerce kategorie e-commerce / e-biznes B2B (ang. Business to Business) B2C (ang. Business to Customer) B2A (ang. Business to Administration) C2B (ang. Customer to Business) C2C (ang. Customer to Customer) C2A (ang. Customer to Administration) 28
kategorie e-commerce / e-biznes B2B (ang. Business to Business) - stronami transakcji są tylko przedsiębiorstwa (osoby prawne będące podatnikami podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług) np. wirtualne rynki, branżowe giełdy internetowe, aukcje B2B 29
kategorie e-commerce / e-biznes B2C (ang. Business to Customer) - stronami transakcji są: przedsiębiorstwo oferujące swoje usługi bądź towary i odbiorca, którym jest najczęściej osoba fizyczna np. sklepy internetowe, pasaże handlowe 30
kategorie e-commerce / e-biznes B2A (ang. Business to Administration) - transakcje, których stronami są przedsiębiorcy oraz organy administracji publicznej np. składanie ofert w przetargach rządowych 31
kategorie e-commerce / e-biznes C2B (ang. Customer to Business) - transakcja, której przedmiotem jest zamieszczanie ofert przez potencjalnych nabywców w specjalnych serwisach oraz jednoczesne umożliwienie producentom poszukiwanych dóbr zamieszczenia odpowiedzi na oferty nabywców np. oferty kupna wystawiane przez klientów Priceline.com, www.inntegro.pl 32
kategorie e-commerce / e-biznes C2C (ang. Customer to Customer) - transakcja charakteryzująca się tym, że jej stronami nie są przedsiębiorcy, tylko osoby fizyczne. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że częstą praktyką jest oferowanie towarów bądź usług przez przedsiębiorców w ramach transakcji typu C2C, co sprawia, iż ten rodzaj obrotu elektronicznego zaczyna się upodabniać do obrotu typu B2C. (ALLEGRO 50% / 80% / 20%) np. serwisy aukcyjne, serwisy ogłoszeniowe 33
kategorie e-commerce / e-biznes C2A (ang. Customer to Administration) - stronami transakcji są osoby fizyczne oraz organy administracji publicznej np. możliwość płacenia podatków przez Internet, wnoszenie pism urzędowych drogą elektroniczną 34
rozwiązania e-commerce aukcje Internetowe serwisy ogłoszeniowe sklepy Internetowe pasaże handlowe rynki elektroniczne wirtualne giełdy 35
aukcje Internetowe Są charakterystyczne dla kategorii C2C oraz B2C Aukcja Internetowa - termin można rozumieć jako: 1) serwis Internetowy, gdzie odbywają się transakcje oparte na licytacjach kupowanych dóbr i usług; 2) sam proces licytacji danego towaru wystawionego na sprzedaż w serwisie aukcyjnym. 36
budowa i layout serwisu aukcyjnego Klasyczny schemat struktury serwisu aukcyjnego: strona główna z odnośnikami do podstron podstrona kategorii produktów strony z opisami licytowanych produktów i szczegółami dotyczącymi aukcji z każdego miejsca serwisu można dostać się do informacji i pomocy 37
budowa i layout serwisu aukcyjnego STRONA GŁÓWNA PODSTRONY KATEGORII PRODUKTÓW LICYTOWANY PRODUKT LOGOWANIE REJESTRACJA WYSZUKIWANIE POMOC FAQ FORUM BEZPIECZEŃSTWO O FIRMIE REKLAMA itd.. Źródło: Gregor B., Stawiszyński M.: e-commerce, Branta, Bydgoszcz-Łódź 2002 38
modelowy układ strony głównej serwisu aukcyjnego BANERRY REKLAMOWE BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje aukcje, Sprzedaj, Szukaj, Regulamin, Pomoc, Zaloguj się) WYSZUKIWARKA (możliwość przeszukiwania serwisu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym) POLECANE AUKCJE (część promocyjna miejsce, gdzie odpłatnie prezentuje się aukcje, na wyeksponowaniu których zależy klientom) WIĘCEJ INORMACJE (Pomoc, FAQ, Forum, Czat) KATEGORIE (spis kategorii wystawianych produktów, w nawiasach liczba trwających aukcji) GORĄCE AUKCJE (aukcje z największą liczbą przebić) OSTATNIA SZANSA WIĘCEJ (aukcje kończące się w najbliższym czasie, ale przynajmniej kilka razy przebite) WIĘCEJ LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo) NOWOŚCI (wybrane, najatrakcyjniejsze z nowych aukcji) 39
modelowy układ strony serwisu aukcyjnego prezentującego konkretny produkt BANERRY REKLAMOWE BELKA NAWIGACYJNA ( bloki serwisu np.. Moje aukcje, Sprzedaj, Szukaj, Regulamin, Pomoc, Zaloguj się) ŚIEŻKA NAWIGACYJNA WYSZUKIWARKA ZDJĘCIE INFORMACJE O AUKCJI LICYTACJA (możliwość przeszukiwania serwisu wraz z wyszukiwaniem zaawansowanym) (Nazwa produktu; Ilość wystawionych produktów; Aktualna cena; Czas do końca aukcji; Sprzedający; Ilość ofert kupna; Najwyższa oferta; Lokalizacja sprzedawcy; Transport; Akceptowana forma płatności) (miejsce do wpisania własnej ceny; opcja autolicytacji; informacja czy osiągnięto cenę minimalną) KATEGORIE (spis kategorii wystawianych produktów, w nawiasach liczba trwających aukcji) OPIS PRODUKTU OSTATNIE PRZEBICIA LINKI ( np. O firmie, Informacje prasowe, Kontakt, Reklama, Praca, Bezpieczeństwo) OPCJE (Obserwuj; Powiadom; znajomego; Skontaktuj się ze sprzedającym; Inne aukcje sprzedającego ) INORMACJE (Pomoc, FAQ, Forum, Czat) 40
Internetowe serwisy aukcje ŚWIAT e-bay - http://www.ebay.com + wersje krajowe (Kanada, Niemcy, UK, Austria, ) POLSKA Allegro - http://www.allegro.pl (50%, 80%, 20%) Świstak - http://www.swistak.pl e-bay Polska - http://www.ebay.pl (darmowy serwis, +WAP) (bez wielkiego sukcesu w PL) 41
serwisy ogłoszeniowe serwisy ogłoszeniowe: są rodzajem tablic ogłoszeniowych udostępnionych w Internecie to jedna z najprostszych form e-commerce, często traktowana jako pomocnicza dla pozostałych rozwiązań najbardziej popularne to serwisy ogłoszeniowe to zbiory ofert pracy oraz kupna-sprzedaży layout zazwyczaj dość prosty, często przypominający katalogi w portalach horyzontalnych 42
sklepy Internetowe są najpopularniejszą formą działalności e-commerce (w przypadku B2C często wręcz utożsamiane z całym sektorem) sklep internetowy to serwis WWW umożliwiający: - przeglądanie - wybór - nabywanie towarów (zamówienie, zapłata, dostawa) 43
sklepy Internetowe DEFINICJA: Źródło: ILIM, raport e-biznes 2008 44
sklepy Internetowe sklepy internetowe dzieli się na: (ze względu na szerokość i głębokość sprzedawanej oferty) horyzontalne - sprzedające szeroki i płytki asortyment, przeznaczone dla szerokiej grupy odbiorców (idą w kierunku pasaży handlowych) wertykalne - sprzedające wąski, ale głęboki, często niszowy asortyment, przeznaczony dla wyspecjalizowanej grupy odbiorców (od tego startujemy) 45
asortyment sklepu wertykalnego i horyzontalnego szerokość asortymentu Towar 1 Towar 2 Towar 3 Towar n wersja 1 wersja 1 wersja 1 wersja 1 głębokość asortymentu Towar 1 wersja 2 Towar 1 wersja 3 Towar 2 wersja 2 Towar 2 wersja 3 Towar 3 wersja 2 Towar n wersja 2 Sklep horyzontalny Towar 1 wersja m Towar 2 wersja m Sklep wertykalny 46
funkcjonowanie sklepu Internetowego Baza danych o produktach SKLEP INTERNETOWY Baza danych o klientach historia zakupów Zlecenie do realizacji ZALEPLECZE LOGISTYCZNE personalizacja stron WITRYNA SKLEPU B2C prezentacja produktów i ofert promocyjnych Potwierdzenie autoryzacji Legenda: przeglądanie ofert decyzja o zakupie spersonalizowane informacje zwrotne Przekierowanie z prośbą o autoryzację Platnosci.pl CENTRUM AUTORYZACJI przepływ informacji i danych przepływ towarów Dane do autoryzacji NABYWCA Potwierdzenie autoryzacji Realizacja zamówienia 47
KLIENCI: zalety sklepów Internetowych wygoda korzystania możliwość dokonywania zakupów towarów, które są w inny sposób trudno dostępne (sklepy z towarami niszowymi) większa możliwość nieograniczonego wyboru możliwość porównania cen (porównywarki cen) dostęp 24 godziny, 7 dni w tygodniu, 365 dni w roku często tańsze zakupy niż w tradycyjnych sklepach klient kupuje kiedy chce i jak chce, w każdej chwili może przerwać, by w przyszłości wrócić na strony sklepu, może oglądać i porównywać oferty jak długo chce 48
zalety sklepów Internetowych SPRZEDAWCY: wygoda administracja handel 24 godziny, 7 dni w tygodniu, 365 dni w roku możliwość dotarcia do klientów niszowych możliwość dotarcia do klientów z całego świata praktycznie nieograniczona liczba sprzedawanych artykułów niższe koszty: - oszczędności związane z mniejszym zatrudnieniem personelu sprzedaży czy powierzchnią sprzedażową - aktualizacji, która możliwa jest na bieżąco bez konieczności ponoszenia kosztów druku - likwidacja ogniw pośrednich w dystrybucji 49
wady sklepów Internetowych brak możliwości fizycznego obejrzenia towaru, czy wypróbowania go zbyt wiele informacji i kliknięć zanim klient dojdzie do prezentacji produktu, jakiego szuka brak kontaktu z żywą osobą odroczony, często zbyt długi czas pomiędzy zakupem, a dostawą wątpliwości klientów, co do bezpieczeństwa transakcji oraz wiarygodności i uczciwości stron biorących w niej udział 50
symbioza handlu tradycyjnego i Internetowego EMPIK (tradycyjne sklepy/salony) <=> www.empik.com VS. www.merlin.pl <=> MERLIN tradycyjne sklepy 51
realizacje sklepów Internetowych (IT) sklepy Internetowe, a właściwie oprogramowanie służące do ich obsługi i źródło jego pochodzenia można podzielić na: 1. sklepy tworzone na zamówienie (największe serwisy) 2. sklepy tworzone z wykorzystaniem standardowego oprogramowania (SOTEeSKLEP by Ogicom.pl) 3. hosting oprogramowania e-commerce (sklepy Onet, sklepy Allegro, http://www.sklepy24h.pl, http://www.sklepyfirmowe.pl) 52
co kupujemy w sieci (źrodło: Badanie NetTrack, MillWard Brown SMG/KRC, I-XII 2008 53
ilość sklepów 2008 w 2008 na polskim rynku e-commerce działało ponad 7 tyś sklepów 54
struktura oferowanego asortymentu sklepów 55
lokalizacja sklepów i formy prawne 56
zatrudnienie i dywersyfikacja domenowa 57
pasaże handlowe Internetowy pasaż handlowy - to miejsce w sieci WWW, gdzie zgrupowana jest oferta wielu sklepów Internetowych To rozwiązanie zyskujące coraz większą popularność, wypierając tradycyjne Internetowe sklepy horyzontalne Pasaże handlowe można podzielić na: otwarte (może przystąpić każdy sklep) zamknięte (administrator pasażu decyduje o uczestnictwie) 58
porównywarki cen porównywarka cen - specjalny serwis www, który pozwala na porównanie cen tych samych produktów w różnych sklepach internetowych. Dodatkowym atutem porównywarek są także opinie innych kupujących, które dotyczą nie tylko produktów, ale także samych sklepów - jakości obsługi, szybkości wysyłki, realizacji reklamacji, itp. 59
porównywarki cen ranking Pod koniec 2008 roku funkcjonowało w Polsce około 45 porównywarek cenowych i ciągle powstają nowe Źródło: Porównywarki cen Gemius MegaPanel maj 2009 60
sklep Internetowy - jako reprezentant e-commerce serwisy aukcyjne pasaże handlowe porównywarki sklep Internetowy wyszukiwarki serwisy ogłoszeniowe 61
sklep Internetow - co sprzedawać I. Na podstawie wyników badań e-commerce: książki muzyka, film, multimedia ubrania (szczególnie bielizna), biżuteria, kosmetyki sprzęt komputerowy sprzęt AGD i RTV 62
II. analiza SWOT sklep Internetowy - co sprzedawać na czym się znasz (może np. pracowałeś w tradycyjnym sklepie komputerowym) do jakich towarów możesz mieć dostęp analiza konkurencji (są branże bardzo konkurencyjne na których działają e-sklepy z dużym doświadczeniem, dużą bazą lojalnych klientów, kapitałem i know-how z którymi trudno konkurować) 63
sklep Internetowy - co sprzedawać złote reguły Z1. NISZA na początku lepiej wybierać niszę czyli wąską branżę w której możemy się specjalizować (np. kosmetyki vs. kosmetyki naturalne, zabawki vs. pluszowe misie, ). Badania wskazująże klienci generalnie preferują zakupy w wyspecjalizowanych sklepach. - będziemy mieć mniejszą konkurencję, - łatwiej będzie nam zbudować grupę stałych klientów, - będziemy mogli skupić się na stałym rozszerzaniu asortymentu z danej grupy towarów i powoli budować nasz biznes. 64
sklep Internetowy - co sprzedawać złote zasady Z2. MARŻA na początku zawsze sprzedaż nie jest duża trzeba to kompensować marżą aby pokryć koszty własne zbyt wysoka marża (->cena) odstraszy klientów są branże z definicji nisko-marżowe (np. AGD-RTV, książki) tylko duża sprzedaż przyniesie zyski (efekt skali) duże koszty Podejście do marży jest bardzo istotnym elementem wyboru branży 65
Z3. KAPITAŁ sklep Internetowy - co sprzedawać złote zasady Choć sklep internetowy kojarzy się większości z niskimi kosztami istnieją branże, w których kapitał stanowi dużą barierę. Można tutaj wymienić np. artykuły spożywcze (supermarkety Internetowe). Aby uruchomić taki sklep potrzebne będzie znacznie więcej pieniędzy (chociażby na własny transport, czy też logistykę) niż w przypadku e-sklepu na przykład dla wędkarzy. 66
sklep Internetowy - co potrzebujemy do założenia sklepu zarejestrowana działalność gospodarcza (posiadać NIP, REGON, siedzibę, firmowe konto bankowe, ) serwer (???) i domena oprogramowanie sklepowe i grafika kontakt z dostawcami wiedza / know-how dużo samozaparcia (efekty NA PEWNO nie będą natychmiastowe, proces zdobywania klientów i budowanie ich zaufania trwa długo) 67
sklep Internetowy - wybór domeny domena składa się z nazw oddzielonych kropkami każda z nazw domenowych może zawierać litery, cyfry lub znak '-', a wielkie i małe litery nie są odróżniane pierwsza z prawej nazwa domeny (nie zakończona kropką) jest domeną najwyższego rzędu (ang. TLD, Top Level Domain): - domeny krajowe (.pl - Polska,.uk Wielka, Brytania,.de - Niemcy, ) - domeny podstawowe (.com,.org,.gov,.edu,.eu) 68
sklep Internetowy - wybór domeny jeżeli posiadamy domenę o adresie: MOJAFIRMA.PL i chcemy uruchomić sklep interntowy to zakładamy dla tego sklepu subdomenę o nazwie SKLEP adres naszego sklepu będzie następujący: SKLEP.MOJAFIRMA.PL 69
sklep Internetowy - wybór domeny domena - jak wybrać nazwę domeny? domena i marka - podstawowy majątek firmy domena i marka najkorzystniej wybrać tą związaną z nazwą domena i marka czasami bardziej opłaca się wykreowanie zupełnie nowej wirtualnej marki decyzja zależy od sytuacji i potrzeb 70
KILKA ZASAD: sklep Internetowy - wybór domeny im nazwa krótsza tym lepsza www.wp.pl nazwa winna identyfikować jednoznacznie firmę www.empik.pl warto rozważyć rejestrację domeny.com najkorzystniejsza nazwa identyczna w polskim i angielskim łatwa do zapamiętania 71
sklep Internetowy - wybór strategii strategia cenowa najczęściej stosowana w e-commerce ze względu na charakter działalności, gdzie jesteśmy pośrednikiem handlowym sposób myślenia i działania, które podkreślają kluczową rolę ceny na rynku - strategia penetracji rynku (niskie ceny licząc, duża sprzedaż, w krótkim czasie duży udział w rynku) - strategia prestiżowa (skupiamy się na wybranej grupie, wyższe ceny, max. zysk z poj. trans.) - strategia dominacji (obniżanie kosztów, nie zmniejszając marży, duzi gracze eliminują konk.) 72
co wzbudza podejrzenia - zaraz po wejściu długie ładowanie się strony (obecnie szybkie łącza, należy wybrać szybkie i bezpieczne serwery) nieprofesjonalny wygląd strony (szata graficzna: klucz do sukcesu lub gwóźdź do trumny) źle zaprojektowana nawigacja (unikamy zbyt dużej ilości odnośników i informacji) brak danych kontaktowych i informacji o firmie (MUSZĄ być dane kontaktowe, telefon, adres + zdjęcie ) brak informacji o bezpieczeństwie (informować o stosowanych zabezpieczeniach i ochronie danych) brak informacji o reklamacjach i zwrotach (klient ma prawo do zwrotu towaru, regulamin, dział pomocy) 73
co wzbudza podejrzenia - zaraz po wejściu brak informacji o płatnościach i kosztach wysyłki (brak tych informacji przy przeglądaniu oferty wzbudza nieufność) sklep nie udostępnia wyraźnych zdjęć produktów (w pewnych branżach zdjęcie jest decydującym elementem) sklep nie udostępnia kompleksowych opisów produktów (handel informacją, kompleksowe i pomysłowe opisy) brak informacji o dostępności produktu (wywołuje niepokój u klientów, problem po zamówieniu gdy niedostępny) brak informacji o czasie realizacji zamówienia i czasie wysyłki (trzeba podać w miarę dokładny czas realizacji zamówienia ponieważ kupujący często potrzebuje tej informacji - np. prezenty gwiazdkowe, imieninowe, itp.) 74
co wzbudza podejrzenia - przy zamawianiu kupujący nie ma pewności, że towar bezp. do niego dotrze (informacja jak zabezpieczamy wysyłany towar np. biżuteria, porcelana) brak niektórych form płatności (należy w miarę możliwości oferować jak najszerszą gamę form płatności) źle skonstruowany koszyk (zwielokrotnione naliczenia, brak ostatecznej kwoty zamówienia, itp.) zbyt długi formularz rejestracyjny lub/i zamówieniowy (zbyt szczegółowe pytania wzbudzają podejrzenia o cel takiej ankiety) brak możliwości z rezygnacji zamówienia w jego trakcie (klient powinien mieć możliwość zrezygnowania z procesu zamówienia w dowolnym momencie tzw. porzucenie koszyka 75
co wzbudza podejrzenia - po zamówieniu brak informacji o etapie realizacji zamówienia (informacje na jakim etapie jest realizacja zamówienia, kiedy klient otrzyma towar, czy towar został wysłany) brak emaila podsumowującego (co klient zamówił, cena, unikalny numer zamówienia, termin realizacji, koszt wysyłki, kontakt do DOK) brak jasnej informacji w sytuacjach kryzysowych (np. brak informacji o opóźnieniach w przesyłce, zagubieniu przesyłki lub wysłaniu niewłaściwego towaru) 76
sklep Internetowy - struktura serwisu Prosta reprezentacja trójwarstwowej architektury Warstwa prezentacji Warstwa biznesowa Warstwa danych 77
sklep Internetowy - struktura serwisu warstwa prezentacji - składa się z elementów interfejsu użytkownika, które odpowiadają za obsługę interakcji użytkownika z warstwą biznesową warstwa biznesowa - (zwana również warstwą pośrednią ) przyjmuje żądania z warstwy prezentacji i przekazuje wyniki działania programu do warstwy prezentacji warstwa danych - (zwana również bazodanową ) jest odpowiedzialna za zarządzanie danymi aplikacji i za udostępnianie ich na żądanie warstwy biznesowej 78
sklep Internetowy - struktura serwisu 1 7 Internet Trójwarstwowa architektura aplikacji WWW zaimplementowana w systemie serwera WWW 2 6 Warstwa prezentacji 3 Warstwa biznesowa 5 4 Warstwa danych 79
sklep Internetowy - wybór rozwiązania Należy brać pod uwagę cztery podstawowe grupy rozwiązań przy wyborze oprogramowania dla sklepu: darmowe oprogramowanie sklepowe hosting e-commerce rozwiązania pudełkowe sklepy wdrażane indywidualnie 80
sklep Internetowy - wybór rozwiązania darmowe oprogramowanie sklepowe przykład: OSCommerce, czy nowo powstający Magento Commerce zalety: darmowe, ale informatyk, grafik, serwer wady: standardowe szablony, zmiana oprogramowania dodatkowy koszt Takie rozwiązanie dobre jako punkt startowy 81
sklep Internetowy - wybór rozwiązania Hosting sklepów e-commerce http://www.sklepyfirmowe.pl http://e-commerce.onet.pl http://sklepy.allegro.pl http://www.sklepy24h.pl http://otwarte24.pl - darmowy Takie rozwiązanie jako bardzo dobry punkt startowy 82
sklep Internetowy - wybór rozwiązania rozwiązania pudełkowe (gotowe rozwiązania) zalety: przykład: sklep Internetowy SOTEeSKLEP 4.0 (by Ogicom) relatywnie tanie (do kilkuset do kilku tyś. zl), szybkie w implementacji, integracja sklepu i grafiki w cenie rozwiązania standardowo wiele interfejsów wady: czasem brak wymaganych funkcjonalności (zamknięte rozwiązanie) przygotowanie dodatkowych funkcji kosztowne (często przewyższa ) ROZWIĄZANIE POLECANE JAKO KOLEJNY ETAP PO WYKORZYSTANIU DARMOWEGO OPROGRAMOWANIA LUB DLA FIRM STARTUJĄCYCH I POWAŻNIE MYŚLĄCYCH O ROZWOJU E-COMMERCE 83
sklep Internetowy - wybór rozwiązania sklepy wdrażane indywidualnie (rozwiązania pod klucz ) przykład: www.empik.com, www.amazon.com, zalety: oprogramowanie przygotowane pod indywidualne potrzeby dostępny rozwój oprogramowania, opieka serwisowa dostawcy wady: rozwiązanie drogie (dla zasobnych klientów) zły projekt spowoduje poważne konsekwencje wymaga zazwyczaj własnych zasobów IT (ludzie, sprzęt) ROZWIĄZANIE POLECANE DUŻYM I ŚREDNIM GRACZOM POWAŻNIE MYŚLĄCYM O ROZWOJU E-COMMERCE 84
sklep Internetowy - logistyka pełny magazyn (zazwyczaj właściciel posiada sklep tradycyjny, kosztowne rozwiązanie ale można od razu wysyłać towary) całkowity brak magazynu (ang. just-in-time) (zamawiamy u dostawcy zaraz po zamówieniu od klienta, dłuższa realizacja, koszt przesyłki) podręczny magazyn (najpopularniejsze rozwiązanie) (magazyn najczęściej sprzedawanych towarów, szybko/wolno) dropshipping (u nas mniej popularne) (hurtownia, producent, importer wysyła towar do klienta w imieniu sklepu Internetowego) 85
sklep Internetowy - obliczamy zyski, kalkulacja wskaźnik konwersji - ilość osób, która dokona zakupu na 100 odwiedzających w Twoim sklepie, wyrażony w procentach, wskaźnik konwersji w przeciętnym sklepie w Polsce można oszacować na około 1-2% marża - różnica pomiędzy ceną sprzedaży, a ceną zakupu, w Internecie zazwyczaj wahają się od kilku kilkudziesięciu % koszty początkowe - koszty jakie poniesiesz, zanim uruchomisz e-sklep koszty stałe - koszty jakie będziesz musiał ponosić cyklicznie (miesięcznie) 86
sklep Internetowy - obliczamy zyski, kalkulacja ZAŁOŻENIA: a) miesięczne koszty stałe to 2000 zł b) kwota średniego zamówienia w sklepie to 100 zł c) średnia marża to 15% d) wskaźnik konwersji dla całego sklepu wynosi 1,5% ABY SKLEP ZARABIAŁ: - sprzedaż na poziomie 13.500 miesięcznie (aby pokryć koszty) - czyli średnio 135 zamówień (135 * 100) - przy współczynniku konwersji na poziomie 1,5 % musimy mieć 9000 unikalnych odwiedzin miesięcznie (300 dziennie) 87
bezpieczeństwo rozwiązań IT w IT wyróżnia się dwie klasy zagrożeń związanych z bezpieczeństwem i ochroną danych: zagrożenia wywołane działalnością człowieka -świadome (włamania do systemów, kradzież danych, ) - nieświadome (zaniedbania, lekkomyślność, ) problemy nie związane bezpośrednio z działaniami człowieka - awarie sprzętu - awarie sieci teleinformatycznych - klęski żywiołowe 88
bezpieczeństwo rozwiązań IT najczęściej stosowane formy zabezpieczeń w IT przeprowadzenie identyfikacji, uwierzytelnienia oraz sprawdzenie uprawnień użytkowników w zakresie dostępu do zasobów systemu komputerowego zabezpieczenia programowe przed modyfikacją lub zniszczeniem danych fizyczne zabezpieczenie miejsc przechowywania i przetwarzania danych przed zagrożeniami naturalnymi i stworzonymi przez człowieka właściwe procedury organizacyjne w zakresie ochrony danych zabezpieczenia prawne (np. ustawa o ochronie danych osobowych) 89