Stany kryterialne: STANY TECHNICZNE OBIEKTÓW EKSPLOATACJI S 1 stan zdatności: stan, w którym obiekt jest zdolny do działania zgodnie z funkcją celu określoną w procesie projektowo konstrukcyjnym, S 0 stan niezdatności: stan wykluczający poprawne działanie obiektu eksploatacji. Przejście z S 1 do S 0 nazywa się uszkodzeniem obiektu. Przejście z S 0 do S 1 nazywa się odnowieniem obiektu
GRAF EKSPLOATACYJNY Graf eksploatacyjny - określa możliwości przejść pomiędzy wyróżnionymi stanami eksploatacyjnymi obiektu. Wyrazić go można zależnością G =< E, 0 > gdzie: E zbiór stanów eksploatacyjnych (repertuar eksploatacyjny); O odwzorowanie stanu eksploatacyjnego w inny lub w ten sam stan eksploatacyjny (ε ε). Graf eksploatacyjny jest grafem skierowanym, w którym wierzchołkami są stany eksploatacyjne zaś łukami są możliwe przejścia między stanami. Obraz grafu eksploatacyjnego może mieć postać graficzną lub postać macierzy zero-jedynkowej.
GRAF EKSPLOATACYJNY Wierzchołkami grafu są stany eksploatacyjne obiektu, łukami zaś możliwe przejścia między stanami, które odpowiadają wyróżnionym procesom eksploatacyjnym. Opis grafu eksploatacyjnego może mieć postać graficzną lub macierzy zerojedynkowej. Przejście procesu w grafie wymuszają odpowiednie stanowiska eksploatacyjne. Z każdym przejściem związana jest zmiana potencjału eksploatacyjnego obiektu, która wpływa na użyteczność eksploatacji obiektu (nakłady i dochody). Rola kierownika eksploatacji polega na takim sterowaniu procesem eksploatacji (przy danych zakłóceniach i ograniczeniach), aby przy danym kryterium proces ten był najbardziej efektywny.
REPERTUAR EKSPLOATACYJNY Proces eksploatacji obiektu technicznego można opisać: zbiorem stanów eksploatacyjnych (repertuarem eksploatacyjnym), zbiorem czasów eksploatacyjnych (tzn. zbiorem czasów przebywania w poszczególnych stanach eksploatacyjnych), grafikiem i rozkładami czasów przebywania w poszczególnych stanach eksploatacyjnych, grafem eksploatacyjnym.
REPERTUAR EKSPLOATACYJNY Zbiór stanów eksploatacyjnych zawiera w najprostszym przypadku dwa stany: stan użytkowania, stan obsługiwania. W wielu przypadkach istnieje potrzeba wprowadzenia liczniejszego zbioru stanów eksploatacyjnych, np. zbioru zawierającego: stan oczekiwania na użycie (obiekt jest w stanie gotowości do użycia), stan użytkowania, stan oczekiwania na obsłużenie (obiekt jest w stanie gotowości do obsłużenia), stan obsługiwania.
GRAF EKSPLOATACYJNY - DWUELEMENTOWY Graf eksploatacyjny dla 2-elementowego zbioru stanów eksploatacyjnych oznaczenia: ε1 stan użytkowania; ε2 stan obsługiwania Graf ten oznacza, że obiekt może w każdej chwili przejść do innego stanu lub pozostać nadal w stanie dotychczasowym
GRAF EKSPLOATACYJNY -TRÓJSTANOWY Graf eksploatacyjny procesu trójstanowego: e1 użytek, e2 postój, e3 obsługa
GRAF EKSPLOATACYJNY - CZTEROSTANOWY Graf eksploatacyjny procesu czterostanowego: e1 użytek, e2 postój, e3 obsługa, e4 oczekiwanie na obsługę
REPERTUAR EKSPLOATACYJNY Zbiór czasów eksploatacyjnych w przypadku czteroelementowego zbioru stanów zawiera wartości następujących czasów: czasu postoju (tzn. czasu pozostawania w stanie oczekiwania na użycie), czasu użytkowania (tzn. czasu pozostawania w stanie użytkowania), czasu oczekiwania na obsłużenie (tzn. czasu pozostawania w stanie oczekiwania na obsłużenie), czasu obsługiwania (tzn. czasu pozostawania w stanie obsługiwania). Suma czasu oczekiwania na obsłużenie i czasu obsługiwania jest czasem przestoju. Możliwe jest wyróżnianie jeszcze innych stanów i czasów eksploatacyjnych w zależności od potrzeb i natury technicznej obiektów. Niekiedy wyróżnia się np.: stan (i czas) magazynowania, stan (i czas) transportowania, stan (i czas) użytkowania w szczególnych warunkach (np. w podwyższonej temperaturze, przy obciążeniu większym od znamionowego itp.), stan (i czas) obsługiwania w szczególnych warunkach (np. w warunkach polowych, przy zastosowaniu specjalnej technologii procesu obsługowego itp.
PRZYKŁADY SYSTEMÓW EKSPLOATACJI
PORZĄDEK EKSPLOATACYJNY W praktycznej realizacji procesu eksploatacji obiektu występują cykle eksploatacyjne (np. cykl remontowy). Cykle te ustala porządek eksploatacyjny obiektu. porządek eksploatacyjny obiektu został określony, gdy znany jest uporządkowany ciąg stanów eksploatacyjnych tego obiektu,
ZADANIE DO WYKONANIA Opisać proces eksploatacji obiektu technicznego uwzględniając: łańcuch działania, układ eksploatacyjny, repertuar eksploatacyjny, bazę eksploatacyjną, graf eksploatacyjny. Graf odwzorowania procesu eksploatacji dowolnego publicznego środka transportu, gdzie: 1 postój (oczekiwanie na zadanie: garaż, zajezdnia, lotnisko, itp):[3x8h; 5x9h; 9x7h; 7x12h; 9x8h; 6x5h; 6x4h; 5x7h; 8x9h; 6x10h] 2 realizacja zadania przewozowego na trasie(stan pełnej zdatności): 6h, 7h, 7h, 6h, 7h, 5h, 3h, 7h, 6h, 7h, 4h, 6h, 7h, 7h, 4h, 7h. 3 oczekiwanie na naprawę uszkodzonego obiektu technicznego (może być dogra a może być w warsztacie) : kolejno do grupy: 1h, 2h, 1h, 3h 4 naprawa przez służby UR: [2x6h; 4x3h; 2x12h; 1x24h; 4x1h; 2x5h; 2x6h; 4x3h; 2x12h; 1x24h] 5 uzupełnianie paliwa: 7x0,5h 6 realizacja okresowej obsługi technicznej: 1 x8h 7 diagnozowanie po naprawie: zawsze 2h 8 - zmiana obsługi (kierowca, pilot, maszynista): (10-14) x0,5h Baza eksploatacyjna: droga, miejsce postoju, warsztat
PRZYKŁAD 1. Repertuar eksploatacyjny (E): 2. Baza eksploatacyjna (D): 3. Rozkład eksploatacyjny (R): e1 postój, e2 obsługa codzienna, e3 transport maszyny sprawnej, e4 transport maszyny niesprawnej, e5 praca dostarczenie komponentów, e6 praca rozładunek na rampie e7 konserwacja w warsztacie, e8 naprawa w warsztacie, e9 przestój, e10 złomowanie. d1 garaż, d2 warsztat w zakładzie usług remontowych, d3 droga, d4 zakład.
PRZYKŁAD Graf eksploatacyjny (G)
PRZYKŁAD PORZĄDKU EKSPLOATACYJNEGO Z UWZGLĘDNIENIEM CZASU PRZEBYWANIA W ODPOWIEDNICH STANACH