Przedmiotowe zasady oceniania z języka polskiego klasa IV SP 27 do programu Czytać, myśleć, uczestniczyć zintegrowanego z serią Słowa na start! dla II etapu edukacyjnego I. Obszary aktywności podlegające ocenianiu: 1. Wypowiedzi ustne: wypowiedź kilkuzdaniowa z zakresu literatury, teorii literatury, nauki o języku, wyrażająca własne stanowisko, oceniająca, dialog, opowiadanie, recytacja, opis. 2. Wypowiedzi pisemne: odpowiedź na pytania, rozwiązywanie wskazanych zadań, wykonanie ćwiczeń z zakresu literatury, teorii literatury, nauki o języku, słownictwa i frazeologii, redagowanie tekstu użytkowego: zawiadomienie, przepis, instrukcja, regulamin, reklama, zaproszenie, ogłoszenie, redagowanie form wypowiedzi: opowiadanie, opis, sprawozdanie, streszczenie, charakterystyka, list prywatny, list oficjalny, notatka, plan tekstu, dialog i inne przewidziane w podstawie programowej dyktando. 3. Zadania praktyczne: niewerbalne wytwory pracy np.: album, słownik, mapa, plakat, przekład intersemiotyczny, przedstawienie teatralne, portfolio, 4. Zadania dodatkowe ustanowione przez nauczyciela lub będące własną inicjatywą ucznia. 5. Osiągnięcia w konkursach i olimpiadach przedmiotowych (na szczeblu miejskim i wojewódzkim). 6. Aktywny udział i sukcesy w konkursach szkolnych i międzyszkolnych. 1
II. Formy aktywności Formy aktywności Minimalna liczba ocen w semestrze Prace klasowe, testy 2 Sprawdziany 2 Odpowiedź ustna 1 Prace domowe 3 Praca w grupach 1 Dyktando 1 Praca na lekcji ustala nauczyciel Recytacja 1 ocena w roku szkolnym Prace dodatkowe ustala nauczyciel III. Kryteria ocen poszczególnych form aktywności 1. Uczeń otrzymuje z pracy pisemnej nie będącej wypracowaniem ocenę: a) dopuszczającą od 40% do 59% punktów, b) dostateczną - od 60% do 74% punktów, c) dobrą - od 75% do 89% punktów, d) bardzo dobrą - od 90% do 95% punktów, e) celującą od 96% do 100% 2. Kryteria oceny dłuższych form wypowiedzi oraz form użytkowych: zgodność z tematem, zgodność formy wypowiedzi, spójność i logika tekstu, kompozycja, zapis graficzny (akapit, interlinia), poprawność stylistyczna (adekwatność stylu do formy), poprawność językowa, ortografia, interpunkcja. 3. Recytacja dykcja, opanowanie tekstu, interpretacja 2
4. Dyktando ilość dopuszczalnych błędów: a) ocena dopuszczająca 6-7 błędów b) ocena dostateczna - 4-5 błędów c) ocena dobra - 2-3 błędy d) ocena bardzo dobra - 0-1 błąd 5. Udział i bardzo dobre wyniki w konkursach polonistycznych: a) osiągnięcie tytułu finalisty lub laureata ocena celująca b) wyniki na poziomie wyższym niż przeciętne ocena bardzo dobra IV. Zasady oceniania uczniów z orzeczeniem z PPP 1. Uczniowie z dysleksją, dysgrafią, dysortografią a) Ortografia ocenie podlegają tylko błędy z zakresu pisowni wielkiej litery na początku zdania oraz pisowni wyrazów z u,ó,ż,rz,h,ch; tylko te traktowane są jako ortograficzne, pozostałe błędy traktowane są jako graficzne i nie maja wpływu na obniżenie punktacji lub oceny, uczeń, w ramach określonej punktacji, może zrobić dwa błędy ortograficzne więcej niż uczeń bez dysfunkcji. b) Interpunkcja uczeń, w ramach ustalonej punktacji, ma prawo zrobić dwa błędy interpunkcyjne więcej niż uczeń bez dysfunkcji. c) Zaawansowana dysfunkcja uczeń z zaawansowaną dysleksją, dysgrafią, dysortografią ma możliwość ustnego zaliczania materiału objętego testem lub sprawdzianem wiadomości, dla tej grupy uczniów nauczyciel zobowiązany jest przygotowywać, pod względem graficznym, inną formę testu, sprawdzianu, pracy klasowej np. powiększyć czcionkę, pozostawić więcej miejsca na odpowiedź. 2. Procedury osiągania celów u uczniów z dostosowaniem metod i form pracy: dzielenie większych partii materiału na mniejsze, pomoc w rozumieniu poleceń, omawianie poleceń, kontrola czytania ze zrozumieniem, 3
łatwiejsze zestawy ćwiczeń, stosowanie krótkich, jednoznacznych poleceń, indywidualizacja pracy, zabawy dydaktyczne, odwoływanie się do pamięci wzrokowej wykorzystywanie obrazka, rysunku, schematu, ilustracji do przyswojenia wiadomości, systematyczne opanowywanie bieżącego materiału, stosowanie pozytywnych wzmocnień i rozbudzanie wiary w możliwość pokonania istniejących trudności, stwarzanie możliwości doświadczania sukcesu, wyrażanie pochwał na forum grupy, budowanie pozytywnego obrazu własnej osoby. Spośród metod i form określonych powyżej oraz w programie nauczania, nauczyciel jest zobowiązany wybrać te, które pomogą uczniowi z orzeczeniem PPP w opanowaniu wiadomości i umiejętności objętych podstawą programową z j. polskiego. V. Sposób ustalania oceny semestralnej/końcoworocznej 1. Przy ustalaniu oceny semestralnej lub końcoworocznej nauczyciel bierze pod uwagę stopnie ucznia z poszczególnych obszarów działalności według następującej kolejności: prace klasowe, testy, sprawdziany, odpowiedzi ustne, prace domowe, praca na lekcji, praca w grupach, zadania dodatkowe, dyktando. 2. Uczeń może ubiegać się o wyższą ocenę klasyfikacyjną. a) Warunki, które musi spełnić uczeń ubiegający się o wyższą ocenę klasyfikacyjną: systematyczne uczęszczanie na zajęcia edukacyjne, systematyczne przygotowywanie się do zajęć, aktywny udział w lekcjach i innych formach zajęć, przystąpienie do wszystkich prac pisemnych, 4
usprawiedliwianie każdej nieobecności na zajęciach edukacyjnych, systematyczne wykonywanie zadań domowych, prowadzenie zeszytu przedmiotowego, zeszytu ćwiczeń lub innych wymaganych przez nauczyciela i wynikających z realizowanego programu nauczania, systematyczne uczenie się i rozwijanie swoich umiejętności, zdarzenia losowe w życiu ucznia mogące mieć istotny wpływ na wyniki z danego przedmiotu. b) Uczeń lub jego rodzice mogą złożyć pisemny wniosek do nauczyciela o ustalenie wyższej o jeden stopień niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej. c) Wniosek, o którym mowa w punkcie 2 b) uczeń lub jego rodzice składają do nauczyciela w terminie 3 dni od daty otrzymania informacji o przewidywanej rocznej ocenie klasyfikacyjnej. d) Nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne jest zobowiązany dokonać analizy zasadności wniosku, o którym mowa w punkcie 2 b) oraz ustalić termin i sposób poprawy przewidywanej oceny rocznej przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej. e) Nauczyciel dokonuje analizy wniosku w oparciu o udokumentowane realizowanie obowiązków ucznia określonych w punkcie 2 a). Wniosek niespełniający tych kryteriów zostaje rozpatrzony negatywnie. f) Nauczyciel przypomina wymagania edukacyjne na ocenę, o którą uczeń się ubiega. g) Nauczyciel przed posiedzeniem klasyfikacyjnym dokonuje sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia w obszarze uznanym przez nauczyciela za konieczny. h) Ustalona przez nauczyciela w ten sposób ocena jest ostateczna w tym trybie postępowania. 3. Uczeń, który opuścił więcej niż 50% zajęć lekcyjnych i nie ma podstaw do wystawienia mu określonej oceny z przedmiotu, nie może być klasyfikowany. VI. WARUNKI I TRYB UZYSKIWANIA WYŻSZEJ NIŻ PRZEWIDYWANA ROCZNEJ OCENY KLASYFIKACYJNEJ 1. Uczeń może ubiegać się o wyższą ocenę klasyfikacyjną, jeśli spełnia warunki takie jak: a) systematyczne uczęszczanie na zajęcia edukacyjne; b) systematyczne przygotowywanie się do zajęć; c) aktywny udział w lekcjach i innych formach zajęć; d) napisanie każdej pracy pisemnej; e) usprawiedliwianie każdej nieobecności na zajęciach edukacyjnych; 5
f) wykonywanie zadań domowych; g) prowadzenie zeszytu przedmiotowego, zeszytu ćwiczeń lub innych wymaganych przez nauczyciela i wynikających z realizowanego programu nauczania; h) systematyczne uczenie się i rozwijanie swoich umiejętności i) spotkały go zdarzenia losowe mogące mieć istotny wpływ na wyniki z danego przedmiotu. 2. Uczeń lub jego rodzice mogą złożyć pisemny wniosek do nauczyciela o ustalenie wyższej o jeden stopień niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej. 3. Wniosek, o którym mowa w punkcie 2 uczeń lub jego rodzice składają do nauczyciela w terminie 3 dni od daty otrzymania informacji o przewidywanej rocznej ocenie klasyfikacyjnej. Wniosek musi zawierać uzasadnienie. 4. Nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne jest zobowiązany dokonać analizy zasadności wniosku, o którym mowa w punkcie 2 oraz ustalić termin i sposób poprawy przewidywanej oceny rocznej przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej. 5. Nauczyciel dokonuje analizy wniosku w oparciu o udokumentowane realizowanie obowiązków ucznia określonych w punkcie1. Wniosek niespełniający tych kryteriów zostaje rozpatrzony negatywnie. 6. Nauczyciel przypomina wymagania edukacyjne na ocenę o którą uczeń się ubiega. 7. Nauczyciel przed posiedzeniem klasyfikacyjnym dokonuje sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia w obszarze uznanym przez nauczyciela za konieczny. 8. Ustalona przez nauczyciela w ten sposób ocena jest ostateczna w tym trybie postępowania. VII. Informowanie uczniów i rodziców o wymaganiach i postępach ucznia 1. Nauczyciel - uczeń nauczyciel przekazuje uczniowi komentarz do każdej wystawionej oceny, uczeń ma możliwość otrzymywania dodatkowych wyjaśnień i uzasadnień wystawionej oceny. 2. Nauczyciel rodzic podczas drzwi otwartych, wywiadówek, indywidualnych konsultacji rodzic może uzyskać informacje o postępach dziecka w nauce, 6
sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne są udostępniane do wglądu uczniowi lub jego rodzicom (prawnym opiekunom) na miesiąc przed klasyfikacją śródroczna lub roczną rodzic otrzymuje pisemną informację o przewidywanej dla dziecka ocenie niedostatecznej. VIII. Inne postanowienia 1. Uczeń ma prawo dwukrotnie w ciągu semestru zgłosić nieprzygotowanie do lekcji (nie dotyczy prac klasowych, testów, zapowiedzianych sprawdzianów). 2. Poprawie podlega tylko i wyłącznie ocena niedostateczna: za brak zadania domowego z testu sprawdzającego lub pracy klasowej w zakresie wskazanym przez nauczyciela. 3. W powyższych przypadkach uczeń może poprawić ocenę na zasadach i w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Poprawę można pisać tylko jeden raz. 4. Uczeń, który był nieobecny podczas testu, pracy klasowej lub sprawdzianu jest zobowiązany napisać go w terminie ustalonym przez nauczyciela, niekoniecznie podczas lekcji. 5. Nauczyciel ma prawo wprowadzenia dodatkowych form i zasad oceniania na lekcji, które nie pozostają w sprzeczności z ZWO, a wynikają z konieczności podwyższania efektów kształcenia oraz realizacji podstawy programowej. 6. Wszystkie sprawy sporne, nie ujęte w PZO, rozstrzygane będą zgodnie z ZWO oraz rozporządzeniami MEN. WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY (Ocenę wyższą otrzymuje Uczeń, który spełnia wszystkie wymagania ocen niższych pozytywnych) Ocenę celującą otrzymuje Uczeń, który posiadł pełną wiedzę i umiejętności określone na ocenę bardzo dobrą a ponadto: prowadzi rozmowę w zależności od sytuacji, broni swoich racji, potrafi w sposób komunikatywny przedstawić samodzielnie zdobytą wiedzę, bezbłędnie stosuje wszystkie formy wypowiedzi przewidziane programem nauczania kl. IV, wygłasza z pamięci tekst i potrafi zmusić słuchaczy do refleksji, wypowiada się w sposób językowo poprawny, wspomaga wypowiedź środkami pozawerbalnymi, cechuje się wysoką kulturą języka, buduje spójne wypowiedzi z różnej perspektywy, 7
mówi w sposób przemyślany, czyta teksty cicho i rozumie je, odkrywa sensy przenośne i potrafi je zinterpretować, poszerza własną lekturę o pozycje spoza listy, potrafi je omówić, zachęcić do czytania, potrafi wykorzystać i zinterpretować treści z tabeli, wykresu, schematu, rozpoznaje nastrój słuchanych tekstów, intencje nadawcy, potrafi je zinterpretować, analizuje tekst ze słuchu, buduje ramowy i szczegółowy plan w formie różnorodnych zdań lub równoważników zdań, pisze przemyślane kompozycyjnie opowiadanie odtwórcze, twórcze, wzbogaca je o dialog, komponuje samodzielnie wszystkie formy wypowiedzi pisemnej przewidziane programem klasy IV, zna i bez problemu stosuje zasady ortografii i interpunkcji, rozróżnia części mowy i części zdania, zna ich funkcje, wskazuje grupę podmiotu i orzeczenia w zdaniu, dokonuje właściwych wyborów źródeł informacji. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje Uczeń, który: rozpoczyna rozmowę, bierze w niej czynny udział, w odpowiedni sposób prezentuje własne zdanie, uzasadnia je, rozmawia na temat filmu, lektury, życia, potrafi samodzielnie zdobywać informacje, zna i stosuje wszystkie formy wypowiedzi przewidziane programem nauczania kl. IV, wygłasza z pamięci tekst i oddaje nastrój utworu, akcentuje słowa klucze, posługuje się pauzą, dostosowuje tempo, mimikę, barwę głosu, poprawnie akcentuje wyrazy rodzime, poprawnie wymawia głoski, zaznacza akcenty logiczne, mówi z właściwym tempem, wspomaga wypowiedź środkami pozawerbalnymi, zauważa słabe strony wypowiedzi własnych, dokonuje autokorekty, buduje spójne wypowiedzi z perspektywy świadka i uczestnika, mówi w sposób przemyślany, uporządkowany, unika powtórzeń. czyta teksty cicho i rozumie je na poziomie semantycznym, odkrywa sensy przenośne i potrafi je odnieść do konkretnych sytuacji, odróżnia teksty użytkowe od artystycznych, rozumie ich funkcję, bez problemu w wypowiedziach posługuje się pojęciami: wers, zwrotka, rym, bohater, narrator, podmiot liryczny, samodzielnie nazywa elementy świata przedstawionego, potrafi je zinterpretować, potrafi wykorzystać i zinterpretować treści z tabeli, wykresu, schematu. rozpoznaje nastrój słuchanych tekstów, na podstawie słuchanego tekstu potrafi nakreślić plan, ilustrację, zadać pytania, nie zniekształca treści słuchanych przekazów, odczytuje intencje nadawcy, potrafi je zinterpretować, wskazuje na najistotniejsze informacje, odtwarza ciąg chronologiczny wydarzeń. stosuje różnorodne typy wypowiedzeń, redaguje notatkę w formie tabeli, schematu, zna i stosuje zasady ortografii i interpunkcji, 8
rozróżnia części mowy i części zdania, zna ich funkcje, wskazuje grupę podmiotu i orzeczenia w zdaniu, komponuje wypowiedzi na temat, o przejrzystym układzie graficznym, świadomie i logicznie stosuje akapit, samodzielnie gromadzi informacje korzystając z różnych źródeł. Ocenę dobrą otrzymuje Uczeń, który: rozpoczyna rozmowę, bierze w niej czynny udział, w odpowiedni sposób prezentuje własne zdanie, formułuje jasne pytania w celu uzyskania informacji, umie poinformować, złożyć życzenia, gratulacje, pozdrowić, opisać, poinstruować, zachęcić, wygłasza z pamięci tekst i oddaje nastrój utworu, posługuje się pauzą, poprawnie akcentuje wyrazy rodzime, poprawnie wymawia głoski, zaznacza akcenty logiczne, mówi z właściwym tempem, czyta teksty cicho i rozumie je na poziomie semantycznym, odkrywa niektóre sensy przenośne, odróżnia wypowiedzi bohatera od wypowiedzi narratora, podmiotu lirycznego, odróżnia teksty wierszowane od prozatorskich, użytkowe od artystycznych, posługuje się pojęciami: wers, zwrotka, rym, bohater, narrator, podmiot liryczny, nazywa elementy świata przedstawionego, koncentruje się na wypowiedzi innych i odpowiednio na nie reaguje, nie przerywa wypowiedzi innych, rozpoznaje nastrój słuchanych tekstów, pisze ciekawie i na temat, stosuje różnorodne typy wypowiedzeń, wskazuje w zdaniu pojedynczym i złożonym podmiot i orzeczenie, wskazuje grupę podmiotu i orzeczenia w zdaniu, zna i stosuje zasady ortografii i interpunkcji, rozróżnia części mowy, wie, kiedy należy stosować akapity, potrafi dokonać wyboru źródła informacji. Ocenę dostateczną otrzymuje Uczeń, który: nawiązuje kontakt z rówieśnikami i osobą dorosłą, stosując odpowiednie do wieku rozmówcy i sytuacji słownictwo, potrafi sformułować pytania i odpowiedzi w związku z konkretną oraz wyobrażoną sytuacją, umie poinformować, złożyć życzenia, gratulacje, pozdrowić, podejmuje próby doskonalenia swoich wypowiedzi, wygłasza z pamięci tekst i oddaje ogólny nastrój utworu, poprawnie akcentuje wyrazy rodzime, poprawnie wymawia głoski, czyta teksty cicho i rozumie ich sens na tyle, aby odpowiedzieć na pytania, odróżnia bohatera od narratora, wie, co to jest osoba mówiąca w wierszu, odróżnia teksty wierszowane od prozatorskich, użytkowe od artystycznych, 9
wie, czym jest wers, zwrotka, z pomocą nauczyciela nazywa elementy świata przedstawionego. odpowiednio reaguje na polecenia, rozumie proste instrukcje, słucha wypowiedzi innych i odpowiednio na nie reaguje, reaguje na niezrozumiałe wyrazy zadając pytania, rozpoznaje nastrój słuchanych tekstów, powtarza swoimi słowami sens usłyszanej wypowiedzi, buduje ramowy plan w formie zdań lub równoważników zdań, w zależności od wypowiedzi stosuje odpowiednią formę i kompozycję, zna typy zdań i potrafi je zastosować, potrafi wskazać w zdaniu podmiot i orzeczenie, z pomocą nauczyciela redaguje notatkę w formie tabeli, schematu, zna najważniejsze zasady ortografii i interpunkcji, stara się stosować zasady estetycznego zapisu wypowiedzi, rozróżnia części mowy, korzysta ze słowników i encyklopedii. Ocenę dopuszczającą otrzymuje Uczeń, który: nawiązuje kontakt z rówieśnikami i osobą dorosłą, potrafi sformułować pytania i odpowiedzi w związku z konkretną sytuacją, używa zwrotów grzecznościowych, podejmuje próby doskonalenia swoich wypowiedzi, czyta teksty i rozumie ich ogólny sens na tyle, aby odpowiedzieć na podstawowe pytania, odróżnia bohatera od narratora, odróżnia teksty wierszowane od prozatorskich, odpowiednio reaguje na polecenia, rozumie proste instrukcje, słucha wypowiedzi innych i odpowiednio na nie reaguje, powtarza swoimi słowami ogólny sens usłyszanej wypowiedzi, redaguje krótkie wypowiedzi, z pomocą nauczyciela redaguje notatkę w formie tabeli, schematu, zna najważniejsze zasady ortografii i interpunkcji, stara się stosować zasady estetycznego zapisu wypowiedzi, buduje poprawne pod względem logicznym wypowiedzenia pojedyncze i złożone, rozróżnia podstawowe części mowy, z pomocą nauczyciela korzysta ze słowników i encyklopedii. Ocenę niedostateczną otrzymuje Uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą. nie opanował nawet podstawowych wiadomości: z fleksji, składni, fonetyki, słownictwa, ortografii, w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi, 10
ma bardzo duże braki w wiedzy i umiejętnościach z zakresu podstawy programowej, nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zadań o elementarnym stopniu trudności, nie wykonuje zadań i poleceń nauczyciela, zaniedbuje wykonywanie prac domowych, nie opanował techniki głośnego i cichego czytania, nie odnajduje w tekście informacji podanych wprost, nie rozumie dosłownego znaczenia wielu wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego. wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym., w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych oraz nie wyznacza granicy zdania. Zasady sprawdzania i oceniania postępów ucznia Ocenianie dydaktyczne na podstawie wiadomości i umiejętności związanych z programem nauczania. Ocenianie społeczno-wychowawcze wynikające ze stałej obserwacji dziecka (dotyczy m.in. wkładu pracy ucznia, jego zdolności, motywacji do uczenia się, stosunku do przedmiotu, aktywności na lekcjach, sytuacji środowiska, z którego pochodzi). Samoocena ucznia dotyczy podejmowania przez ucznia odpowiedzialności za proces uczenia się, rozpoznawania słabych i mocnych stron. Ocena dydaktyczna ma znaczenie podstawowe a ocena społeczno-wychowawcza i samoocena może ją podwyższyć lub obniżyć. 11